Partnerstwo publiczno-prywatne Przepisy prawa a praktyka Piotr Duda Senior Associate Domański Zakrzewski Palinka Warszawa, dnia 28 listopada 2008 r.

Prezentacja na temat: "Partnerstwo publiczno-prywatne Przepisy prawa a praktyka Piotr Duda Senior Associate Domański Zakrzewski Palinka Warszawa, dnia 28 listopada 2008 r."— Zapis prezentacji:

1 Partnerstwo publiczno-prywatne Przepisy prawa a praktyka Piotr Duda Senior Associate Domański Zakrzewski Palinka Warszawa, dnia 28 listopada 2008 r.

2 Obecne perspektywy  zbliżający się kryzys gospodarczy  rosnące trudności z uzyskaniem kredytów bankowych na inwestycje infrastrukturalne i zakup nieruchomości  ogromne środki w ramach perspektywy finansowej 2007- 2013 (ogółem ok. 85 miliardów EUR)  EURO 2012

3 Podstawowe instrumenty współpracy publiczno-prywatnej  umowa o PPP lub spółka celowa w trybie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym  spółka celowa w trybie ustawy o gospodarce komunalnej  koncesja na roboty budowlane  koncesja na usługi (po wejściu w życie odpowiednich przepisów)

4 Instrument 1 – wspólne przedsięwzięcie w trybie ustawy o PPP ZALETY:  Działalność w trybie partnerstwa publiczno-prywatnego na podstawie ustawy o PPP pozwala obciążyć partnera prywatnego obowiązkiem ponoszenia wydatków związanych ze wspólnym przedsięwzięciem. Przy zapewnieniu odpowiednich uregulowań, gmina płaci za rezultat i nie musi prowadzić bieżącej działalności operacyjnej związanej z przedsięwzięciem.  PPP - elastyczny instrument, dzięki któremu pozyskiwane jest dodatkowe źródło środków, a jednocześnie zwiększana jest efektywność i jakość podejmowanych inwestycji i usług  Obecnie – istotne poparcie polityczne dla przedsięwzięć o charakterze partnerstwa publiczno-prywatnego.

5 Instrument 1 – wspólne przedsięwzięcie w trybie ustawy o PPP ZALETY:  Projektowana nowa ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym (obecnie w Senacie) – w założeniach naprawienie błędów poprzedniej ustawy  Charakter ramowy nowej ustawy – zniesienie ograniczeń  Zgodnie z deklaracjami, prowadzenie inwestycji w trybie Ustawy o PPP nie będzie jedynym sposobem organizowania współpracy publiczno-prywantej

6 Instrument 1 – wspólne przedsięwzięcie w trybie ustawy o PPP TRUDNOŚCI:  W chwili obecnej przepisy regulujące podejmowanie współpracy w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego są uznawane za trudne do praktycznego zastosowania  Brak doświadczenia i dobrych praktyk.  Niedostateczne działania informacyjne i promocyjne (np. projekty pilotażowe)  Brak struktury instytucjonalnej dla rozwoju PPP w Polsce

7 Instrument 1 – wspólne przedsięwzięcie w trybie ustawy o PPP TRUDNOŚCI:  Partnerstwo publiczno-prywatne nie może wykraczać poza realizację „zadania publicznego”, a więc nie może dotyczyć projektów o czysto komercyjnym charakterze  Nowoprojektowane przepisy – zasadne bardziej szczegółowe uregulowanie wybranych kwestii (zwłaszcza w zakresie funkcjonowania spółki celowej – np. zasady zwrotu składnika majątkowego wykorzystanego niezgodnie z przeznaczeniem, umowa spółki a umowa PPP)  Nowoprojektowane przepisy – zasadne wprowadzenie jasnych reguł kolizyjnych (stosunek ustawy o PPP do ustawy o koncesjach, KSH itp.)

8 Instrument 2 – spółka celowa gminy i inwestora prywatnego ZALETY:  Gmina wnosi nieruchomość aportem w zamian za udziały, a inwestor obejmuje udziały w zamian za wkład gotówkowy. Tym samym możliwe jest stworzenie organizmu, który byłby zdolny do wybudowania poszczególnych obiektów lub zlecenia ich budowy podmiotowi trzeciemu (dysponuje nieruchomością i niezbędnymi środkami finansowymi).  Gmina może zobowiązać inwestora uczestniczącego w spółce celowej (np. w umowie inwestycyjnej, umowie wspólników) do sfinansowania (lub współfinansowania) budowy określonego obiektu dodatkowego, np. odcinka drogi.  Dzięki uczestnictwu w spółce celowej, gmina (pod warunkiem zapewnienia odpowiednich mechanizmów korporacyjnych w umowie spółki oraz umowie wspólników) ma odpowiednią kontrolę nad realizacją inwestycji realizowanej za pośrednictwem tej spółki.

9 Instrument 2 – spółka celowa gminy i inwestora prywatnego TRUDNOŚCI:  Brak jasno określonych zasad funkcjonowania spółek komunalnych, brak reguł dotyczących wyboru partnera do spółki  Sposób powierzania zadań spółce komunalnej  Działając w formie spółki celowej, gmina podlega ograniczeniom przewidzianym w Ustawie o samorządzie gminnym i Ustawie o gospodarce komunalnej. Podstawowe ograniczenie związane jest z faktem, iż gmina może uczestniczyć w spółkach handlowych jedynie w celu realizacji zadań własnych gminy, w tym zadań użyteczności publicznej. Uczestnictwo gminy w spółkach handlowych w celach czysto komercyjnych jest w chwili obecnej uważane za niedopuszczalne  Istnieją ograniczenia w przystępowaniu przez gminę do spółek prawa prywatnego poza sferą użyteczności publicznej (przewidziane w Ustawie o gospodarce komunalnej; możliwe jest wówczas jednak wykorzystanie możliwości przyznanej przez art. 10 ust. 2 tej ustawy).

10 Instrument 3 – koncesje na roboty budowlane ZALETY:  Wykorzystanie instrumentu koncesji na roboty budowlane umożliwia gminie realizację projektów bardzo niewielkim kosztem – koszty projektu oraz ryzyko ekonomiczne obciążą koncesjonariusza.  Stosowanie instrumentu przewidzianego wprost w przepisach prawa (polskiego i wspólnotowego) zmniejsza ryzyko koncesjonodawcy i koncesjonariusza.  Instrument ten jest powszechnie stosowany w innych krajach (np. Hiszpania).  Instrument może być ważnym uzupełnieniem

11 Instrument 3 – koncesje na roboty budowlane TRUDNOŚCI:  Nasze doświadczenie wskazuje, iż realizacja koncesji na roboty budowlane jest atrakcyjna dla inwestora prywatnego tylko w sytuacji, gdy budowany obiekt zapewnia relatywnie szybki zwrot z inwestycji. Przykładowo w przypadku parkingów oznacza to, że ilość miejsc parkingowych do wybudowania musi być odpowiednio duża. Należy pamiętać, że w ramach umowy koncesyjnej ryzyko ekonomiczne zostaje przetransferowane na podmiot prywatny.  Rozwiązanie to, jako nowe w polskim systemie prawa, nie jest jeszcze szeroko stosowane w Polsce, choć wiele miast planuje obecnie jego wprowadzenie (np. Kraków i Wrocław). W innych krajach europejskich, np. w Hiszpanii, koncesje na roboty budowlane są natomiast powszechnie stosowane.

12 Instrument 4 – koncesje na usługi  Dotychczas ten instrument przewidziano w obecnie obowiązującej ustawie o PPP, niedziałającej w praktyce  Projekt nowej ustawy w toku procesu legislacyjnego  Rozwiązanie interesujące np. w transporcie miejskim

13 Zidentyfikowane problemy  Ograniczenia w możliwej działalności jednostek samorządu terytorialnego  Zamówienia publiczne – na etapie wyboru inwestora/partnera oraz na etapie funkcjonowania projektu  Pomoc publiczna – w zależności od warunków udziału podmiotu publicznego w przedsięwzięciu i struktury projektu  Sposób funkcjonowania spółki – rozliczenia pomiędzy partnerami  Brak elastyczności działania – obawa przed stosowaniem nowych rozwiązań  Małe doświadczenie w wykorzystaniu omawianych konstrukcji

14 Piotr Duda Senior Associate Tel: (+48-22) 557-76- 64 E-mail: piotr.duda@dzp.pl DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

15 Nasze biura:www.dzp.pl Szosa Chełmińska 17 87-100 Toruń tel. 48 (56) 622 00 53 fax 48 (56) 621 95 83 Fotografie autorstwa pracowników kancelarii Domański Zakrzewski Palinka Rondo ONZ 1 00-124 Warszawa tel. 48 (22) 557 7600 fax 48 (22) 557 7601 ul. Powstańców Śląskich 2-4 53-333 Wrocław tel. 48 (71) 712 4700 fax 48 (71) 712 4750 ul. Paderewskiego 8 61-770 Poznań tel. 48 (61) 642 4900 fax 48 (61) 642 4950 ul. Traugutta 25 90-113 Łódź tel. 48 (42) 637 25 80 fax 48 (42) 637 30 13