Dostępne źródła sfinansowania rozwoju firmy Jarosław Maciej Dohnal Wydział Działalności Gospodarczej, Urząd Miasta Poznania Poznań, 04.10.2011r.

Prezentacja na temat: "Dostępne źródła sfinansowania rozwoju firmy Jarosław Maciej Dohnal Wydział Działalności Gospodarczej, Urząd Miasta Poznania Poznań, 04.10.2011r."— Zapis prezentacji:

1

2 Dostępne źródła sfinansowania rozwoju firmy Jarosław Maciej Dohnal Wydział Działalności Gospodarczej, Urząd Miasta Poznania Poznań, 04.10.2011r.

3 Wsparcie sektora MSP przez Urząd Miasta Poznania

4 INFORMACJA, DORADZTWO, SZKOLENIA Punktu Informacji Gospodarczej UMP 1.prowadzenie Punktu Informacji Gospodarczej UMP serwisu internetowego dla MSP pn. „FIRMA” 2. prowadzenie serwisu internetowego dla MSP pn. „FIRMA” „Internetowej Giełdy Małego Biznesu MSPe-kontakt” oraz „Internetowej Giełdy Małego Biznesu MSPe-kontakt” bezpłatnych szkoleń i warsztatów 3. prowadzenie bezpłatnych szkoleń i warsztatów 4. Poznańskiego Ośrodka Wspierania 4. finansowanie Poznańskiego Ośrodka Wspierania Przedsiębiorczości Przedsiębiorczości - bezpłatne szkolenia i doradztwo dla MSP WSPARCIE W SFERZE FINANSOWEJ 1. poręczenia kredytowe udzielane przez Poznański Fundusz Poręczeń Kredytowych 2. pomoc publiczna dla przedsiębiorców - program zwolnień z podatku od nieruchomości w ramach pomocy de minimis oraz program zwolnień z podatku od nieruchomości w ramach pomocy regionalnej na wspieranie nowych inwestycji lub tworzenie nowych miejsc pracy związanych z nową inwestycją

5 PROMOCJA Poznańskie Dni Przedsiębiorczości: 1. Forum Gospodarcze Aglomeracji Poznańskiej 2. Targi Przedsiębiorczości 3. Poznańskie Dni Przedsiębiorczości Akademickiej Konkurs o tytuł Poznańskiego Lidera Przedsiębiorczości DZIAŁALNOŚĆ BADAWCZA Obserwatorium Gospodarki i Rynku Pracy Aglomeracji Poznańskiej

6 WSPARCIE PRZEDSIEBIORCZOŚCI AKADEMICKIEJ Program Wspierania Projektów Innowacyjnych: 1. Wielkopolska Platforma Innowacyjna 2. Międzyuczelniana Sieć Promotorów Przedsiębiorczości Akademickiej 3. program szkoleniowo-doradczy „Pierwszy krok we własny biznes” 4. projekt „Naukowiec w biznesie – staże pracowników naukowych w przedsiębiorstwach” INNOWACJE I WYSOKIE TECHNOLOGIE 1.Wielkopolski Klaster Teleinformatyczny 2.Poznański Park Technologiczno-Przemysłowy

7 Finansowanie rozwoju MSP

8 Podstawowe źródła finansowania I. SAMOFINANSOWANIE: środki własne lub zdobyte w wyniku relacji rodzinnych, przyjacielskich, itp. II. FUNDUSZE STRUKTURALNE UNII EUROPEJSKIEJ III. KREDYTY i POŻYCZKI:  leasing  udzielane przez banki i instytucje finansowe  środki wsparcia ze źródeł publicznych: - fundusze pożyczkowe, - fundusze poręczeń kredytowych, - inne, np. kredyt technologiczny (ze środków Unii Europejskiej – PO IG) IV. KAPITAŁ UDZIAŁOWY - inwestorzy zewnętrzni: - Aniołowie Biznesu - Seed Capital - Venture Capital / Private Equity

9 Wewnętrzne i zewnętrzne źródła finansowania Wewnętrzne:  nadwyżka finansowa  zysk netto z danego roku obrotowego  odpisy amortyzacyjne  środki uzyskane ze sprzedaży posiadanego majątku trwałego i obrotowego  rezerwy tworzone na zapłatę przyszłych zobowiązań  nowe wkłady właścicieli lub udziały wspólników, kolejne emisje akcji, przyjęcie nowych wspólników Zewnętrzne:  kredyt bankowy  leasing  fundusze poręczeń kredytowych  fundusze pożyczkowe  fundusze Private Equity fundusze wysokiego ryzyka (z ang. Venture Capital) Anioły Biznesu (z ang. Business Angels) 9

10 Podstawowe źródła finansowania – determinanty decyzji o wyborze Wybór optymalnego źródła finansowania determinują:  fazy rozwoju przedsiębiorstwa: I. Seed / Start up II. Rozwój/Wzrost III. Ekspansja IV. Dojrzałość  potrzeby kapitałowe firmy,  sytuacja finansowa firmy,  możliwości i plany rozwojowe firmy,  branża,  wzajemne relacje kosztowe między poszczególnymi źródłami finansowania,  dostępność poszczególnych źródeł finansowania na rynku kapitałowym

11 Samofinansowanie Własne zasoby: oszczędności i linia w ROR, karty kredytowe, majątek pod zastaw, itd. Zalety: szybkie i łatwe; brak angażowania strony trzeciej Wady: wysokie koszt – odsetki; ryzyko zachwiania finansów osobistych, kapitał może być daleko niewystarczający dla realizacji przedsięwzięcia; Rodzina i przyjaciele: Zalety: może być szybkie; można uzyskać preferencyjne warunki dla długu; początkowo „przyjaźni” inwestorzy Wady: osobiste / emocjonalne komplikacje; inwestorzy mogą ingerować w przedsięwzięcie; kapitał może być daleko niewystarczający dla realizacji przedsięwzięcia

12 Fundusze strukturalne UE  Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego: Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny: Działanie 1.1 „Rozwój mikroprzedsiębiorstw” Działanie 1.2 „Rozwój MSP”  Europejski Fundusz Społeczny: Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka: Działanie 1.4 „Wsparcie projektów celowych” Działanie 4.2 „Wsparcie inwestycji B+R w przedsiębiorstwach” Działanie 4.4. „Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym” Działanie 6.1 „Paszport do eksportu” Działanie 8.1. „Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej” Działanie 8.2. „Wspieranie wdrażania elektronicznego typu B2B”  Europejski Fundusz Rolny Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Działanie 312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw

13 WRPO – programy wspierające rozwój firm Wielkopolski Działanie 1.1 „Rozwój mikroprzedsiębiorstw” – dla firm istniejących max 2 lata na rynku Typy projektów: - wyposażenie niezbędne do prowadzenia i rozwoju działalności gospodarczej lub modernizacja środków produkcji prowadzące do zwiększenia zdolności inwestycyjnej i poprawy innowacyjności przedsiębiorstwa, - zastosowanie i wykorzystanie technologii informatycznych i komunikacyjnych w procesach zarządzania przedsiębiorstwem, - dywersyfikacja produkcji zakładu poprzez jego rozbudowę celem wprowadzenia nowych dodatkowych produktów/usług, - zasadnicza zmiana dotycząca procesu produkcyjnego istniejącego zakładu, rozbudowa przedsiębiorstwa (produkcyjnego/ usługowego), - budowa lub modernizacja instalacji i urządzeń sprzyjających oszczędności surowców i energii oraz ograniczaniu ilości substancji szkodliwych dla środowiska

14 WRPO – programy wspierające rozwój firm Wielkopolski Działanie 1.2 „Wsparcie rozwoju MSP” – dla firm istniejących powyżej 2 lata na rynku Typy projektów: - budowa, rozbudowa, przebudowa przedsiębiorstwa produkcyjno/usługowego, - dywersyfikacja produkcji zakładu poprzez wprowadzenie nowych, dodatkowych produktów/usług, - zasadnicza zmiana dotycząca procesu produkcyjnego istniejącego zakładu, - inwestycje w środki trwałe związane z działalnością B+R w przedsiębiorstwach (wartość projektu do 200 000 PLN), - projekty w zakresie racjonalizacji gospodarki zasobami i odpadami, - projekty w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, - projekty w zakresie wdrażania najlepszych dostępnych technik

15 PO IG - programy wspierające innowacyjność przedsiębiorców Wsparcie badań przemysłowych i prac rozwojowych Wsparcie projektów celowych (1.4 PO IG) Wsparcie wdrożenia wyników badań przemysłowych i prac rozwojowych. Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R (4.1 PO IG) Wsparcie na zwiększanie potencjału badawczo-rozwojowego, z przeznaczeniem na rozwój działalności B+R oraz wsparcie w zakresie wzornictwa z przeznaczeniem na opracowanie wzoru przemysłowego lub użytkowego i wdrożenie go do produkcji. Stymulowanie działalności B+R przedsiębiorstw oraz wsparcie w zakresie wzornictwa przemysłowego (4.2 PO IG) Kredyt technologiczny na zakup, wdrożenie i uruchomienie nowej technologii. Kredyt technologiczny (4.3 PO IG) Wsparcie na inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym z przeznaczeniem na nabycie i wdrożenie rozwiązań technologicznych. Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym (4.4 PO IG)

16 Kredyty i pożyczki - rodzaje Rodzaje kredytów dla przedsiębiorstw: Kredyty obrotowe – kredyty przeznaczone na finansowanie bieżącej działalności, w przypadku pojawienia się tymczasowych problemów finansowych przedsiębiorstwa. Udzielane są na krótki okres, zwykle do 12 miesięcy, z szansą ich odnowienia. Kredyty celowe - to kredyty, których celem jest zakup środka trwałego pod jego zastaw. Zwykle przedmiotem tego kredytu są: środki transportu, maszyny, urządzenia itp. Kredyty inwestycyjne – kredyty przeznaczane na duże przedsięwzięcia inwestycyjne

17 Kredyty i pożyczki – zalety i wady Zalety:  podnoszą rentowność kapitałów własnych,  dla firm ze zdolnością kredytową mogą być stabilnym źródłem finansowania działalności,  łatwy do ustalenia koszt,  łatwe do pozyskania Wady:  niedostępne dla młodych przedsiębiorstw nie posiadających zdolności kredytowej,  wymagają posiadania zabezpieczenia,  wymagają wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem,  wymagają bieżącej obsługi i zwrotu,  są „drogie”

18 Fundusze pożyczkowe  w Polsce działa ok. 80 funduszy regionalnych - ich liczba i wartość środków szybko rośnie – dokapitalizowanie z UE  wyspecjalizowane w finansowaniu MSP  uproszczone procedury  warunki finansowe (oprocentowanie, prowizje) niższe niż w bankach, choć to niestety może ulec zmianie

19 Wielkopolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości - fundusz pożyczkowy: Wielkopolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (info: www.warp.org.pl) - pożyczka stanowi uzupełnienie środków własnych Pożyczkobiorcy przeznaczonych na finansowanie projektu (środki własne nie mogą pochodzić z innych zwrotnych źródeł finansowania, np. innych pożyczek, kredytów, leasingów, itp.), - kwota pożyczki na każdy projekt może wynosić od 10.000 zł do 300.000 zł, - pożyczka jest udzielana maksymalnie na okres 60 miesięcy, - maksymalny okres karencji w spłacie kapitału wynosi 6 miesięcy, - przedsiębiorca w momencie składania wniosku nie musi mieć zarejestrowanej firmy, a także nie musi osiągać zysku ani nie musi przedstawiać biznesplanu, by zgłosić się po pożyczkę, - pożyczkę można wydać m.in. na: zakup, budowę lub modernizację obiektów produkcyjno–usługowo–handlowych, tworzenie nowych miejsc pracy, wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych, zakup wyposażenia, maszyn, urządzeń, aparatury, zakup środków transportu bezpośrednio związanych z celem realizowanego przedsięwzięcia.

20 Fundusze poręczeń kredytowych  niedoceniona lecz ważna forma wsparcia finansowego dla początkujących: Pozwala pokonać „zaklęty krąg” braku zdolności kredytowej na starcie Buduje pozytywną historię kredytową przedsiębiorcy,  Krajowy Fundusz Poręczeń Kredytowych BGK,  istnieje kilkadziesiąt funduszy regionalnych i lokalnych,  przedsiębiorcy działający krócej niż 2 lata mogą w trybie uproszczonym uzyskać poręczenie do 50% wartości zaciągniętego kredytu do 50 tys. Euro

21 Poznański Fundusz Poręczeń Kredytowych  spółka Miasta Poznania, Banku PKO BP S.A. oraz Banku Gospodarstwa Krajowego S.A.  w 2005 r. - dokapitalizowanie Funduszu ze środków UE w wysokości 10 mln zł, obecnie kapitał na poziomie ok. 14 mln zł  działania na rynku usług finansowych:  udzielanie poręczeń i gwarancji,  doradztwo finansowe i szkolenia dla przedsiębiorców,  pomoc doradcza dla przedsiębiorstw i samorządów  na koniec 2010 r. fundusz udzielił 462 aktywne poręczenia na kwotę blisko 42,5 mln zł.

22 Aniołowie biznesu – Business Angels … zamożne i w większości posiadające duże doświadczenie biznesowe osoby prywatne, które osiągnęły już sukces w biznesie i posiadają wolne środki finansowe, które są gotowe zainwestować w nowe przedsięwzięcia we wczesnej fazie rozwoju. Zalety:  oprócz kapitału dostarczają biznesowe porady i konsultacje, udostępniają swoje kontakty biznesowe  z reguły warunki inwestycyjne mniej restrykcyjne aniżeli w przypadku funduszy Seed i Venture Capital  pełnią rolę aktywnego inwestora wspierającego bieżącą działalność Wady:  ograniczone fundusze na inwestycje?  trudno znaleźć zainteresowanego Anioła  ryzyko długiego procesu pozyskiwania

23 Fundusze Seed i Venture Capital Fundusze seed capital – czyli po polsku zalążkowe – wspierają inicjatywy biznesowe w bardzo wczesnym stadium rozwoju lub start-upy. Z tego względu są to inwestycje o podwyższonym ryzyku dające perspektywę bardzo wysokiej stopy zwrotu. Z założenia finansowanie seed capital służy pokryciu kosztów początkowych etapów rozwoju firmy. Chodzi tu głównie o wydatki prawne, szczegółową analizę rynku, rozwój produktu i budowę kanałów dystrybucji. W dosłownym tłumaczeniu venture capital to kapitał ryzyka lub kapitał... przygody. Choć każdy biznes wiąże się z ryzykiem straty, a przy inwestycjach typu VC stopień ten jest nieco niższy niż przy inwestycjach zalążkowych, choć nadal ponadprzeciętny. Inwestor wspiera firmę, która jakiś czas funkcjonuje już na rynku i może wykazać się pewnymi osiągnięciami, ale potrzebuje zastrzyku pieniędzy na dalszy rozwój. Implikuje to zarazem oczekiwania inwestorów ponadprzeciętnego zysku.

24 Fundusze inwestycyjne – zalety i wady Zalety:  możliwość realizacji bardzo ryzykownych przedsięwzięć bez stosownych zabezpieczeń  finansowanie kapitałem własnym poprawia płynność nowego przedsiębiorstwa  niskie koszty pozyskania kapitału  pomoc doświadczonych pracowników funduszu venture capital w zarządzaniu  poprawa wizerunku firmy  dyskrecja odnośnie planów strategicznych firmy Wady:  bardzo drogie źródło kapitału  brak możliwości transferu branżowego know – how  czasowe zaangażowanie kapitału wysokiego ryzyka  ryzyko przejęcia kontroli nad firmą przez podmiot nie zainteresowany realizacją dotychczasowej strategii  restrykcyjne warunki inwestycyjne

25 Wydział Działalności Gospodarczej Urząd Miasta Poznania Poznań, ul. Matejki 50 sala 7, parter - informacja z zakresu ewidencji dział. gosp., informacja gospodarcza tel.: (61) 878-4956 e-mail: dg@um.poznan.pl poniedziałek: 7.30 - 17.00 wtorek - piątek: 7.30 - 15.30 www.poznan.pl/msp Warto zapamiętać! Warto zapamiętać!

26 Jarosław Maciej Dohnal jaroslaw_dohnal@um.poznan.pl