Konstytucjonalizm II Rzeczypospolitej Historia Administracji Ćwiczenia VI.
Zasady ogólne Konstytucji Marcowej Konstytucja uchwalona 17 marca 1921 r. Złożona z preambuły, 7 rozdziałów i 126 artykułów Ogólne zasady ustroju: Zasada ciągłości Państwa Polskiego; Zasada republikańskiej formy rządu (art.1).; Zasada zwierzchności narodu (art.2.); Zasada demokracji reprezentacyjnej; Zasada podziału władzy (art.2.); Zasada rządów parlamentarnych; Zasada liberalizmu; Zasada jednolitości Państwa Polskiego.
Preambuła Konstytucji Dz.U. 1921 nr 44 poz. 267
Zasady ogólne Konstytucji Kwietniowej Ustawa konstytucyjna z 23 kwietnia 1935 r. składa się 14 rozdziałów i 81 artykułów. Inkorporowała z konstytucji marcowej część artykułów (art. 99, art. 109-118 i 120). Zasady ogólne konstytucji: Zasada pojmowania Państwa jako wspólnego dobra wszystkich obywateli (art. 1); Zasada współdziałania obywateli z Państwem dla realizacji dobra powszechnego (art. 4); Zasada elitaryzmu (art. 7); Zasada jednolitej i niepodzielnej władzy Prezydenta odpowiedzialnego przed Bogiem i historią (art. 2).
Zasady ogólne Konstytucji Kwietniowej
Prezydent wg Konstytucji Marcowej wybór
Prezydent wg Konstytucji Marcowej Kompetencje z zakresu władzy ustawodawczej Zwołuje, odracza, zamyka posiedzenia Sejmu; Ma prawo rozwiązania Sejmu za zgodą 3/5 Senatu; Podpisuje ustawy wraz z kontrasygnatą właściwego Ministra; Promulguje ustawy; Wydaje rozporządzenia, zarządzenia, rozkazy i nakazy na podstawie delegacji ustawowej.
Prezydent wg Konstytucji Marcowej Kompetencje z zakresu spraw wojskowych i wymiaru sprawiedliwości
Prezydent wg Konstytucji Marcowej Kompetencje z zakresu polityki zagranicznej i odpowiedzialność
Prezydent wg Noweli sierpniowej z1926 r. Prezydent otrzymał prawo rozwiązania Sejmu na wniosek Rady Ministrów umotywowanym odrębnym orędziem, jednakże tylko raz jeden z tego samego powodu; Otrzymał prawo wydawania rozporządzeń z mocą ustawy, jako aktów samoistnych, w razie nagłej konieczności państwowej, gdy Sejm i Senat były rozwiązane. Rozporządzenia te nie mogły wprowadzać zmian w Konstytucji, ordynacjach wyborczych, traktatach międzynarodowych ratyfikowanych przez Sejm, budżecie, stanie liczebnym wojska oraz ustawach dotyczących samorządu terytorialnego, gospodarki finansowej państwa, parlamentarnej kontroli nad długiem państwowym i konstytucyjnej odpowiedzialności Ministrów. Prawo do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy na podstawie specjalnej ustawy, w której określano zakres podlegający regulacji przez Prezydenta. Oba rodzaje rozporządzeń z mocą ustawy musiały być podpisane przez Premiera i wszystkich Ministrów oraz złożone w Sejmie w ciągu 14 dni po najbliższym od momentu publikacji w Dzienniku Ustaw posiedzeniu Sejmu. Sejm mógł je uchylić mocą własnej uchwały (czyli bez udziału Senatu). Wotum nieufności wobec rządu nie może być głosowane na tym samym posiedzeniu, na którym zostało zgłoszone;
Prezydent wg Noweli sierpniowej z1926 r.
Prezydent wg Konstytucji Kwietniowej wybór
Prezydent wg Konstytucji Kwietniowej prerogatywy i uprawnienia zwykłe
Prezydent wg Konstytucji Kwietniowej W razie niemożności sprawowania funkcji Prezydenta zastępuje Marszałek Senatu; Na wypadek wojny można przedłużyć kadencję Głowy Państwa, ale nie dłużej niż trzy miesiące od zawarcia pokoju. W takiej sytuacji Prezydent wyznacza swojego następcę na wypadek opróżnienia stanowiska prezydenckiego; Prezydent ma prawo wydawania dekretów z mocą ustawy.
Rada Ministrów wg Konstytucji Marcowej
Rada Ministrów wg Konstytucji Kwietniowej