PIERWSZY KONWENT SNB porozmawiajmy o nowoczesnych budynkach mgr inż. Julian Wiatr WYMAGANIA STAWIANE INSTALACJOM ELEKTRYCZNYM WARSZAWA 13 STYCZNIA 2016 ROKU
INSTALACJE ELEKTRYCZNE STANOWIĄ INTEGRALNĄ CZĘŚĆ BUDYNKU. BEZ ENERGII ELEKTRYCZNEJ TRUDNO DZISIAJ WYOBRAZIĆ SOBIE FUNKCJONOWANIE WSPÓŁCZESNEGO SPOŁACZEŃSTWA. PROJEKTOWI MODERNIZACJI RMI W SPRAWIE WARUNKÓW TECHNICZNYCH JAKIM POWINNY ODPOWIADAĆ BUDYNKI I ICH USYTUOWANIE TOWARZYSZĄ NASTĘPUJCE CELE: 1.Instalacja elektryczna musi być bezpieczna w eksploatacji i nie może stwarzać zagrożeń pożarowych. 2. Czas zaprzestać z dziwnymi praktykami zakładów energetycznych i egzekwować warunki wybiórczego działania zabezpieczeń. 3. Budynek misi być przystosowany do bezpiecznej ewakuacji w czasie pożaru, wspomaganej przez specjalne urządzenia elektryczne. 4. Ciągłość dostawy energii elektrycznej do urządzeń funkcjonujących w czasie pożaru to zaledwie warunek konieczny, niegwarantujący poprawnej pracy zasilanych urządzeń. 5. Ograniczenie przepięć musi gwarantować ochronę przepięciową, przeciwpożarową i przeciwporażeniową.
Ad. 1: Instalacja elektryczna musi być bezpieczna w eksploatacji i nie może stwarzać zagrożeń pożarowych. Dla spełnienia tego postulatu: -przewody oraz ich zabezpieczenia muszą zostać dobrane zgodnie z wymaganiami norm przedmiotowych w zakresie: a) minimalnego przekroju ze względu na wytrzymałość mechaniczną, b) odporności na prądy zwarciowe, c) długotrwałej obciążalności prądowej oraz przeciążalności, d) spełnienia warunku ochrony przeciwporażeniowej. -trasy przewodowe muszą być wyznaczane wydłuż krawędzi pomieszczeń, -łączenie przewodów może odbywać się wyłącznie za pomocą atestowanego osprzętu, -przeciwpożarowy wyłącznik prądu nie stanowi urządzenia ppoż. jego wyłącznym celem jest odcięcie dopływu energii elektrycznej od urządzeń powszechnego użytku; w jego skład wchodzi: a) przycisku uruchamiający, b) aparat wykonawczy, c) przewody sterujące.
Ad 2: Czas zaprzestać z dziwnymi praktykami zakładów energetycznych i egzekwować warunki wybiórczego działania zabezpieczeń. Zabezpieczenie przelicznikowe, którego celem jest ograniczenie poboru mocy ponad wartość wynikającą z umowy przyłączeniowej, nie może posiadać członu zwarciowego. Zastosowanie zalecanych przez Spółki Dystrybucyjne jako zabezpieczeń przedlicznikowych, wyłączników instalacyjnych niweczy, zapisany w WT, wymóg selektywności działania zabezpieczeń, gdyż dwa wyłączniki nadprądowe instalacyjne bez względu na charakterystykę, połączone w układzie kaskadowym nie są selektywne. Natomiast stosowanie wyłączników instalacyjnych selektywnych gwarantuje wprawdzie selektywność ale niweczy wymóg skutecznej ochrony przeciwporażeniowej realizowanej przez samoczynne wyłączenie.
Ad. 3: Budynek misi być przystosowany do bezpiecznej ewakuacji w czasie pożaru, wspomaganej przez specjalne urządzenia elektryczne. W strefach pożarowych o kubaturze przekraczającej 1000 m 3 lub zagrożonych wybuchem ( P 5 kPa – RMSW i A z dnia Nr 109 poz. 719), istnieje obowiązek instalowania przeciwpożarowego wyłącznika prądu. Wyłącznik ten powinien odcinać dopływ energii elektrycznej do wszystkich odbiorników z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru. Do urządzeń tych należy zaliczyć: a) pompy pożarowe, b) dźwiękowy system ostrzegawczy, c) oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne, d) dźwigi przeznaczone dla ekip ratowniczych, e) systemy technicznych zabezpieczeń pożarowych, f) wentylację pożarową (w tym zasilanie napędów klap dymowych), g) system alarmu pożarowego. Przycisk uruchamiający wyłącznik powinien być instalowany przy głównym wejściu do budynku lub złączu i odpowiednio oznakowany. Odcięcie dopływu prądu przeciwpożarowym wyłącznikiem nie może powodować samoczynnego włączenia drugiego źródła energii elektrycznej (w tym zespołu prądotwórczego) z wyjątkiem źródła zasilającego urządzenia, których funkcjonowanie w czasie pożaru jest niezbędne.
Wyłącznik ppoż. nie posiada żadnej funkcji przeciwpożarowej a jego nazwa jest zwyczajowa i przyjęta na wniosek Straży Pożarnej. Jedyną funkcję jaką pełni w całej akcji gaśniczej jest bezpieczne odcięcie budynku od dopływu energii elektrycznej. Aparat elektryczny stanowiący element wykonawczy przeciwpożarowego wyłącznika prądu należy instalować w rozdzielnicy głównej budynku, zainstalowanej w pomieszczeniu stanowiącym osobną strefę pożarową lub w rozdzielnicy pożarowej, spełniającej wymóg ognioodporności przez wymagany czas. W przypadku zastosowania aparatu elektrycznego typu wyłącznik należy zapewnić wybiórczość działania zabezpieczeń występujących w instalacjach elektrycznych budynku, które są przyłączone za wyłącznikiem i eksploatowane w warunkach normalnej eksploatacji. W zależności od uwarunkowań lokalnych sterowanie przeciwpożarowym wyłącznikiem prądu może być miejscowe lub zdalne.
Zastosowany aparat elektryczny w układzie przeciwpożarowego wyłącznika prądu musi posiadać możliwość ręcznego rozłączenia układu zasilania instalacji budynku. Wymóg ten jest podyktowany względami bezpieczeństwa. Sterowanie wyłącznikiem jest realizowane automatycznie po zbiciu szklanej szybki przycisku zainstalowanego przy wejściu do budynku lub w pobliżu złącza. Jako element wykonawczy PWP korzystnie jest stosować aparat elektryczny typu rozłącznik uzbrojony w cewkę wyzwalacza wzrostowego z możliwością zdalnego jej sterowania w układzie przełącznika faz, który w przypadku zaniku napięcia w jednej lub w dwóch dowolnych fazach automatycznie przełączy zasilanie cewki wzrostowej na fazę aktywną. Rozłącznik zastosowany jako PWP nie stwarza problemów z wybiórczością pozostałych zabezpieczeń funkcjonujących w instalacji. Brak napięcia, po zbiciu szybki przycisku uruchamiającego nie eliminuje PWP, gdyż układ zestyków gwarantuje jego niezwłoczne zadziałania po powrocie napięcia bez udziału człowieka. Zatem preferowanie przez niektórych rzeczoznawców sterowania w układzie podnapięciowym należy uznać za efekt braku wiedzy z zakresu sterowania. Wyłącznik z cewką podnapięciową w celu eliminacji przypadkowego działania wymaga zasilacza UPS co powoduje dodatkowe komplikacje eksploatacyjne oraz komplikuje budowę wyłącznika co negatywnie wpływa na jego parametry niezwodnościowe. Parametry elektryczne dobieranego rozłącznika muszą spełniać wymagania wynikające z parametrów zwarciowych obliczonych w miejscu jego instalacji, a jego prąd znamionowy nie może być mniejszy od prądu znamionowego poprzedzającego go zabezpieczenia. UWAGA PRAKTYCZNA DLA RZECZOZNAWCÓW, PROJEKTANTÓW ORAZ FUNKCJONARIUSZY PSP
Z punktu widzenia rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych lub funkcjonariusza PSP, PWP jest elementem, którym kierujący akcją ratowniczo-gaśniczą dokonuje wyłączenia zasilania budynku. Rolą rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych lub funkcjonariusza pionu prewencji PSP jest wskazanie miejsca (miejsc), w którym należy zabudować sterowanie tym aparatem tak aby kierujący akcją ratowniczo-gaśniczą bez wahania dokonał odłączenia obiektu od źródła zasilania obiektu w energię elektryczną. Decyzja o lokalizacji aparatu elektrycznego dokonującego odłączenia instalacji powinna należeć do projektanta instalacji elektrycznych, który podejmuje ją na podstawie uwarunkowań techniczno-ekonomiczno-budowlanych. WIELOKROTNIE BRAK WIEDZY ZASTEPUJE SIĘ PRAWEM, KTÓRE NIEJEDNOKROTNIE POZSTAWIA WIELE DO ŻYCZENIA, POZOSTAJĄĆ CZĘSTO W SPRZECZNOŚCI Z FIZYKĄ. SKOŃCZMY Z PRAKTYKĄ ZASTĘPOWANIA FIZYKI PRAWEM. ZJAWISKO TO COFA MŁODZIEŻ W ROZWOJU. NAJLEPSZY PRZEPIS NIE ZASTĄPI WIEDZY TECHNICZNEJ. CZAS PODNIEŚC POZIOM NAUCZANIA I UCZYĆ WŁAŚCIWEGO ROZUMIENIA ZAPISÓW PRAWA, W ZGODZIE Z PRAWAMI FIZYKI. SAMA ZNAJOMOŚĆ PRAWA TO ZA MAŁO.
Ad 4: Ciągłość dostawy energii elektrycznej do urządzeń funkcjonujących w czasie pożaru to zaledwie warunek konieczny, niegwarantujący poprawnej pracy zasilanych urządzeń. Prawo Wiedemanna-Franza (1853) a, norma NSEP-E 005: 2013 Matematycznie drugim warunkiem jest warunek dostateczny. Czyli przy zachowaniu ciągłości, dostawa energii o parametrach gwarantujących normalne funkcjonowanie zasilanych urządzań. Rozwój pożaru, a norma PN-EN :2001
SYMULACJA STANOWISKA LABORATORYJNEGO program demonstracyjny, symulujący zmienność rezystancji przewodu zobrazowaną graficznie jako spadek napięcia powodowany wysoką temperaturą, ulegającą zmianie zgodnie z przebiegiem krzywej normowej w piecu rurowym Wyniki symulacji komputerowej zostały w całości potwierdzone podczas badań laboratoryjnych wykonanych na jesieni 2014 roku przez prof. dr hab. inż. TADEUSZA KNYCH w AGH, na zlecenie EUROPRJSKIEGO INSTYTUTU MIEDZI ODDZIAŁ WE WROCŁAWIU Nieuwzględnienie zjawiska wzrostu rezystancji niweczy ochronę przeciwporażeniową oraz prowadzi do znacznych spadków napięć, pomimo zachowania ciągłości dostawy energii elektrycznej, powodując niepoprawną pracę urządzeń lub całkowite ich wyeliminowanie z pracy, niwecząc oczekiwane wspomaganie ewakuacji ludzi uwięzionych w płonącym budynku.
Ad. 5: Ograniczenie przepięć musi gwarantować ochronę przepięciową, oraz przeciwpożarową i przeciwporażeniową. Zastosowane środki ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej powinny zapewniać: -ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym, -przepięciami łączeniowymi i atmosferycznymi, -powstaniem pożaru, wybuchem i innymi szkodami, -skuteczną koordynację energetyczną pomiędzy poszczególnymi stopniami urządzeń do ograniczania przepięć; -sposób przyłączenia urządzeń do ograniczania przepięć oraz ich dobezpieczenia nie powinny obniżać niezawodność zasilania budynku.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ I ZAPRASZAM DO WSPÓŁPRACY Z OGÓLNOPOLSKIM MIESIĘCZNIKIEM KTÓRY W 2016 ROKU OBCHODZI 15 LAT ISTNIENIA