Małgorzata Karasek Lubelska Izba Rolnicza Obszary z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami Małgorzata Karasek Lubelska Izba Rolnicza

Charakterystyka obszarów z naturalnymi ograniczeniami lub szczególnymi ograniczeniami finansowanych w ramach WPR Są to obszary z ograniczeniami w prowadzeniu produkcji rolnej wynikającymi z czynników przyrodniczych tj.: ►położenie geograficzne terenu ►struktura gleb ►warunki klimatyczne (niskie temp, krótki okres wegetacji, mniejsze opady) Państwa członkowskie UE zostały zobowiązane do wprowadzenia specjalnego systemu dopłat dla rolników, aby zrekompensować straty związane z uciążliwością gospodarowania w rejonach o mniej korzystnych warunkach środowiska. Fot. żródło : http://gajanet.pl

Historia wprowadzenia płatności do obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami Obszary ONW – finansowanie od 1975 (40) w UE (1957) od momentu podpisania Traktatu Rzymskiego EWG – brano pod uwagę konieczność finansowania ze WPR – obszarów ONW Koncepcja wsparcia wywodzi się z Anglii (1946 r. -dopłaty dla hodowców bydła i owiec z rejonów górskich o podgórskich), 1972 r. – Wielka Brytania wystąpiła w UE o wprowadzenie dopłat do ONW we wszystkich krajach UE, 1975 – wprowadzenie dopłat do ONW w UE Fot. żródło; http://www.arimr.gov.pl

Podstawy prawne wprowadzenia wsparcia UE do obszarów z ograniczeniami naturalnymi Dyrektywa Rady (EWG) 75/268 w sprawie gospodarki rolnej na obszarach górskich i wyżynnych oraz na specyficznych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, Memorandium Objaśniające COM (74 )2222 Dyrektywa Rady(EWG) 797/85 w sprawie doskonalenia wydajności struktur rolniczych Rozporządzenie Rady (EWG) 2328/91 dotyczące poprawy struktur rolnych Rozporządzenie Rady (WE) 1257/1999 o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej Rozporządzenie Rady WE 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz obszarów wiejskich (EFRROW) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 1305/2013 w sprawie wspierania rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW)

Fot. http://balticgreenbelt.org.pl/ Cele działania Dyrektywa Rady (EWG) 75/268 w sprawie gospodarki rolnej na obszarach z naturalnymi ograniczeniami górskich i wyżynnych zapewnienie ciągłości rolniczego użytkowania ziemi utrzymanie niezbędnego poziomu zaludnienia ochrona krajobrazu wiejskiego Fot. http://balticgreenbelt.org.pl/

Podział obszarów z naturalnymi ograniczeniami – Dyrektywa Rady 75/268 1/ obszary górskie (wysokość nad poziomem morza od 600-800 n.p.m występowanie przy niższej wysokości nachylonych stoków minimalny kąt nachylenia 20%, połączenie obu czynników) 2/ obszary zagrożone depopulacją oraz wymagające starań na rzecz konserwacji terenu . Obszary te wydzielone zostały na podstawie warunków produkcyjnych oraz populacji obszarów wiejskich występowania gleb nienadających się do uprawy i intensyfikacji występowanie obszarów o ograniczonym potencjale produkcyjnym( głównie przeznaczonych na ekstensywną hodowlę bydła) wysokość dochodów rolniczych (poniżej 80% średniej krajowej lub regionalnej) Populacja obszarów wiejskich była oceniana na podstawie: Zmniejszające się liczba mieszkańców obszarów (poniżej 50% średniej krajowej gęstości zaludnienia oraz wynosi nie więcej niż 75 osób/km2 oraz udział ludności aktywnie zaangażowanych w rolnictwo nie przekraczał 15% ludności pracującej 3/ obszary dotknięte szczególnymi utrudnieniami . Małe obszary dotknięte szczególnymi utrudnieniami, gdzie gospodarowanie jest konieczne dla kontynuowania lub zachowania krajobrazu wiejskiego i utrzymanie potencjału turystycznego lub w celu ochrony wybrzeża. Są to gleby charakteryzujące się: ◄ słabą zmeliorowane (niekorzystne stosunki wodne) ◄ podwyższonym zasoleniem gleby (na obszarach nabrzeżnych i małych wyspach) ◄ utrudnienia w gospodarowaniu wynikające z regulacji prawnych (ochrona krajobrazu, wybrzeża, środowiska) ◄ wysokie koszty transportu morskiego Udział obszarów o specyficznych utrudnieniach nie mógł przekroczyć 2,5% obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania

W 2003 r. Europejski Trybunał Obrachunkowy opublikował sprawozdanie – problemy z wydzieleniem ONW Brak dowodów, iż klasyfikacja ONW jest uzasadniona. Wydzielenie nie uległo zmianie, niektóre okoliczności zaś z czasem się zmieniły Komisja w DR 1698/2005 odstąpiła od kryteriów demograficznych i ekonomicznych przy wydzielania ONW innych Państwa UE stosują szeroki zakres wskaźników co może prowadzić do nierównych stawek pomiędzy beneficjentami Komisja UE zaproponowała zestaw jednolitych wskaźników dla innych ONW we wszystkich krajach Komisja nie ma informacji o zasadności wysokości przyznawanych dopłat ONW Komisja wprowadziła w Rozporządzeniu Rady(WE) 1698/2005 art. 37 ust 4 degresywność płatności ONW, płatność zależna od powierzchni zostanie określona w programie źródło: K.Ł. Czapiewski, G. Niewęgłowska, M. Stolbova „Obszary o niekorzystnym gospodarowaniu w rolnictwie. Stan obecny i wnioski na przyszłość” 2008

Rozporządzenie UE nr 1307/2013 w sprawie wspierania rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) Art. 32 Państwa członkowskie wyznaczają obszary kwalifikujące się do płatności przewidzianych w art. 31 w ramach następujących kategorii: obszary górskie; obszary inne niż obszary górskie, charakteryzujące się znaczącymi ograniczeniami naturalnymi; oraz inne obszary charakteryzujące się szczególnymi ograniczeniami Fot. http://agrokapital.pl/

Obszary górskie wg Rozporządzenie UE nr 1307/2013 Charakteryzują się znacznymi ograniczeniami możliwości użytkowania gruntów i znacznym wzrostem kosztów produkcji w związku z: a) występowaniem, ze względu na wysokość, bardzo trudnych warunków klimatycznych, w wyniku których znacznemu skróceniu ulega sezon wegetacyjny; b) na niższych wysokościach – występowaniem na większej części danego obszaru zboczy zbyt stromych do użycia sprzętu mechanicznego lub wymagających użycia bardzo drogiego sprzętu specjalistycznego, lub z powodu połączenia tych dwóch czynników, w przypadku gdy ograniczenie wynikające z każdego z czynników z osobna są mniej dotkliwe, ale połączenie ich obu powoduje równorzędne ograniczenie. Obszary położone na północ od 62. równoleżnika oraz niektóre obszary przyległe uznaje się za obszary górskie.

Obszary inne niż obszary górskie - wg Rozporządzenie UE nr 1307/2013 obszary inne niż obszary górskie uznaje się za charakteryzujące się znaczącymi ograniczeniami naturalnymi, jeśli co najmniej 60 % użytków rolnych spełnia co najmniej jedno z kryteriów: klimat (długość okresu wegetacyjnego, temperatura w okresie wegetacyjnym, brak wody) gleba (słaba przepuszczalność, uziarnienie, kamienistość, głębokość strefy korzeniowej, słabe właściwości chemiczne) gleba i klimat (nadmierna wilgotność gleby, duże nachylenie terenu) wymienionych w załączniku III na poziomie podanej wartości progowej przestrzeganie tych warunków zapewniane jest na poziomie lokalnych jednostek administracyjnych lub na poziomie wyraźnie wytyczonej jednostki lokalnej, która stanowi jeden jasno określony, zwarty obszar geograficzny, posiadający wyraźną tożsamość gospodarczą i administracyjną. przy wyznaczaniu obszarów, państwa członkowskie UE mają zawężać procedurę wyboru w oparciu o obiektywne kryteria, w celu wykluczenia obszarów, na których znaczące ograniczenia naturalne zostały udokumentowane, ale przezwyciężono je dzięki inwestycjom lub działalności gospodarczej lub dzięki normalnej produktywności gruntów, lub jeśli metody produkcji lub systemy rolnicze rekompensują utracone dochody lub dodatkowe koszty Inwestycje: nawodnienia, sztuczne systemy odprowadzenia wody, szklarnie

Inne obszary charakteryzujące się szczególnymi ograniczeniami Rozporządzenie UE nr 1307/2013 Obszary inne kwalifikują się do płatności jeśli charakteryzują się szczególnymi ograniczeniami oraz jeśli niezbędna jest na nich kontynuacja gospodarowania gruntami w celu zachowania lub poprawy środowiska, utrzymania terenów wiejskich, zachowania potencjału turystycznego obszaru lub w celu ochrony linii brzegowej. Obszary charakteryzujące się szczególnymi ograniczeniami obejmują obszary rolne, które są zbliżone z punktu widzenia naturalnych warunków produkcji, a ich całkowita powierzchnia nie przekracza 10 % powierzchni danego państwa członkowskiego.

Obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania w Polsce – zasady wyznaczania ONW w Polsce Ekspertyzy dotyczące delimitacji obszarów ONW w Polsce w ramach PROW 2004- 2006 zostały przygotowane przez: SGGW dla terenów nizinnych AR w Krakowie dla terenów górskich IUNG w Puławach opracował Wskaźnik Rolniczej Waloryzacji Przestrzennej Wyznaczono obszary ONW na podstawie: Rozporządzenie Rady (WE) 1257/1999 o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej Rozporządzenie Rady WE 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz obszarów wiejskich (EFRROW)

Zasady wyznaczania ONW w Polsce Podstawową jednostką administracyjną na podstawie której wyznaczono obszary ONW jest gmina (wynika to z faktu że zarówno dane demograficzne jak i wskaźnik WWRPP odnoszą się do gminy) W procesie wyznaczania obszarów ONW uwzględniono jedynie gminy wiejskie i części wiejskie gmin miejsko – wiejskich (pominięto miasta i część miejską gmin miejsko – wiejskich jako obszary na których rolnictwo ma znaczenie marginalne) Wskaźnik demograficzny brany pod uwagę w wyznaczaniu obszarów ONW spowodował, że niektóre gminy o stosunkowo niskiej waloryzacji nie spełniły kryteriów ONW (przy czym na ich obszarze mogą występować obręby o skrajnie niekorzystnych warunkach) W latach 2004-2006 przeprowadzono uszczegółowienie ONW do poziomu ewidencyjnego pomijając czynnik demograficzny pod warunkiem uzyskania WWRPR dla obrębu nie wyższy niż 56 pkt dla I strefy nizinnej i nie wyższy niż 52 pkt dla strefy II

Wyznaczenie obszarów z naturalnymi ograniczeniami w Polsce – podział stref ONW Zgodnie z Rozporządzeniem Rady WE 1257/1999 wyznaczono strefy ONW: Obszary górskie 2,11% Obszary nizinne 89,16% Obszary ze specyficznymi utrudnieniami 8,74% Mapa źródło: http://www.iung.pulawy.pl/

Obszary górskie – kryteria podziału ONW w Polsce w PROW 2004-2006 Obszary górskie – obszary ONW ze względu na ograniczony dobór gatunków roślin uprawnych, skrócony okres wegetacji (który powoduje znaczne obniżenie plonów) oraz duże spadki terenów zwiększające koszty produkcji) Gminy i obręby geodezyjne w których ponad 50% użytków rolnych jest położona powyżej wysokości 500 m.np.m Fot. zbiory własne

Obszary ze specyficznymi utrudnieniami w Polsce Obejmują gminy i obręby geodezyjne regionów podgórskich (350 -500 m.n.p.m) w których co najmniej 50% powierzchni znajduje się na wysokości powyżej 350 m. n.p.m oraz występuje co najmniej dwa z zamieszczonych poniżej kryteriów: Średnia powierzchnia gospodarstw wynosi poniżej 7,5 ha Gleby zagrożone są występowaniem erozji wodnej Udział gospodarstw rolnych , które zaprzestały produkcji rolnej wynosi powyżej 25% wszystkich gospodarstw w gminie Udział trwałych użytków zielonych wynosi co najmniej 40% w strukturze użytkowania gruntów Fot. zbiory własne

Obszary nizinne ONW w Polsce Podział obszarów nizinnych: Strefa nizinna I Gminy –WWRPP osiąga wartość od 52 -72,5 pkt, Obręby geodezyjne gdzie wartość WWRPP nie przekracza 56 pkt Strefa nizinna II Gminy i obręby geodezyjne, gdzie wartość WWRPP nie przekracza 52 pkt Wskaźnik demograficzny – gęstość zaludnienia do 75 osób/km2, udział ludności wiejskiej nie mniejszy niż 15% Wyznaczono na podstawie: ► Wskaźnika Waloryzacji Rolniczej Przestrzeni Produkcyjnej (WWRPP) oraz gęstości zaludnienia i udziału ludności powiązanych z rolnictwem, WWRPP – odzwierciedla potencjał rolniczej przestrzeni produkcyjnej wynikający z warunków naturalnych na poziomie lokalnym, WWRPP ocenia wskaźniki tj. jakość gleby, klimat, rzeźba terenu, stosunki wodne

Wskaźnik Waloryzacji Rolniczej Przestrzeni Produkcyjnej składa się z następujących elementów : Punktacja Jakość gleby (waloryzacja jakości gleb : klasy bonitacyjne, kompleks przydatności gleb) 18-95 Klimat (pomiar temperatury, nasłonecznienia i opadów w 60 stacjach meteorologicznych) 1-15 Rzeźba terenu (na podstawie wysokości terenu n.p.m, spadki oraz ukształtowania terenu) 0-5 Stosunki wodne (uziarnienie gleby, położenie w terenie) 0,5-5 WWRPP 19,5-120 Źródło: „Obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania w Polsce” IUNiG – PIB 2006 r.

Dofinansowanie do obszarów ONW w Polsce 2004-2006 ►ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) NR 1257/1999 z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) z póź. zm. ► Rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz. Urz. UE L 277 z 21.10.2005 r.,) ► Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o wspieraniu obszarów wiejskich ze środków pochodzących z EFOiGR Dz. U. nr 229 poz. 2273 ► Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich /Dz. U. Nr 73 poz. 656 i 657 z póż. zm./,

Rozporządzenie Rady Ministrów z 2004r Rozporządzenie Rady Ministrów z 2004r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach ONW określało zasady wsparcia: wniosek o płatność z tytułu ONW składa się w biurze powiatowym ARiMR właściwym ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę wnioskodawcy w terminie od 15 marca do 15 maja każdego roku wsparcie może otrzymać producent rolny zarejestrowany w krajowym systemie ewidencji producentów i prowadzący działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym położonym w całości lub w części w granicach ONW płatność przyznaje się tylko do gruntów rolnych zlokalizowanych w granicach ONW i wtedy, gdy powierzchnia użytków rolnych należących do danego gospodarstwa położonych na ONW i wykorzystywanych do produkcji rolniczej wynosi co najmniej 1 ha Obowiązki wnioskodawcy: przestrzeganie zasad zwykłej dobrej praktyki rolniczej w całym gospodarstwie; przez pięć lat od daty otrzymania pierwszej płatności z tytułu ONW będzie prowadzona działalność rolnicza na powierzchni nie mniejszej od tej, za którą wnioskodawca otrzymał pierwszą płatność; do przestrzegania zakazów odnośnie stosowania substancji o działaniu hormonalnym, tyreostatycznym i beta - agonistycznym w żywieniu zwierząt, do udostępnienia osobom upoważnionym do wykonania czynności kontrolnych wstępu na teren swojego gospodarstwa.

Wysokość wsparcia i forma płatności ONW PROW 2004-2006 Stawki dopłaty są zróżnicowane i wynoszą: w strefie górskiej - 320 zł/ha; w strefie nizinnej I - 179 zł/ha; w strefie nizinnej II - 264 zł/ha; na obszarach ze specyficznymi utrudnieniami - 264 zł/ha Stawkę dopłaty obniża się, jeśli wnioskodawca zgłosi ponad 50 ha  Areał Stawka od 1 do 50 ha 100% stawki płatności za każdy hektar od 50,01 do 100 ha 50% stawki płatności za każdy hektar od 100,01 do 300 ha 25% stawki płatności za każdy hektar za powierzchnię powyżej 300 ha płatność nie przysługuje

Sankcje wynikające z przedeklarowania powierzchni płatności ONW PROW 2004-2006 w przypadku gdy: Są rozbieżności pomiędzy zadeklarowaną a rzeczywistą powierzchnią działki nakładane były sankcje związane z przekroczeniem powierzchni wnioskowanej, dla płatności ONW: Gdy zadeklarowana powierzchnia w wniosku przekracza powierzchnię stwierdzoną, pomoc jest obliczana na podstawie określonej powierzchni zmniejszonej o podwójną stwierdzoną różnicę jeżeli różnica ta jest większa niż 3% albo 2 hektary ale nie więcej niż 20% określonej powierzchni; jeśli różnica wynosi więcej niż 20% określonej powierzchni, pomoc nie jest przyznawana; jeżeli różnica wynosi do 3 % - sankcje nie są nakładane

Prowadzenie działalności rolniczej zgodnie z Zasadami Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej Wymagania w zakresie: stosowania nawozów i przechowywania rolniczego wykorzystania ścieków na terenie gospodarstwa rolnego rolniczego wykorzystania osadów ściekowych stosowania i przechowywania środków ochrony roślin gospodarowania na TUZ Utrzymania czystości i porządku w gospodarstwie rolnym Ochrony siedlisk przyrodniczych Gospodarki wodnej Sankcje w przypadku pierwszej kontroli na miejscu, nie nakłada się sankcji z zakresu Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej. Jeżeli podczas kontroli na miejscu zostaną stwierdzone uchybienia, są one odnotowane w protokole z czynności kontrolnych, a producent rolny jest pouczony o konsekwencjach dalszego nieprzestrzegania tych zasad. Jeżeli w wyniku następnej kontroli na miejscu zostanie stwierdzone dalsze nieprzestrzeganie zasad zwykłej dobrej praktyki rolniczej, płatność ONW należna za dany rok podlega zmniejszeniu o 7% za każde uchybienie inne niż stwierdzone podczas poprzedniej kontroli lub wstrzymaniu - w przypadku wystąpienia uchybienia, które zostało już stwierdzone podczas poprzedniej kontroli.

Akty prawne ONW 2007-2013 Rozporządzenie Rady WE 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz obszarów wiejskich (EFRROW) USTAWA z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich /Dz. U. nr 64 poz. 427 z póź. zm./ ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007—2013 /Dz. U nr 40, poz. 329 z póź. zm./

Pomoc ONW z PROW 2007-2013 jest przyznawana jeśli: beneficjent jest rolnikiem, posiadaczem samoistnym lub zależnym gospodarstwa rolnego położonego w granicach Rzeczpospolitej Polskiej, na obszarach ONW; działki rolne są użytkowane jako grunty orne, sady, trwałe użytki zielone (płatność ONW nie przysługuje do plantacji drzew lub krzewów przeznaczonych na cele energetyczne czyli np. do upraw wierzby energetycznej); powierzchnia użytków rolnych należących do danego gospodarstwa rolnego, położonych w granicach ONW wynosi co najmniej 1 ha; beneficjent przestrzega podstawowych wymagań wzajemnej zgodności na obszarze całego gospodarstwa rolnego przez cały rok kalendarzowy; beneficjent zobowiążę się do prowadzenia działalności rolniczej na gruntach rolnych przez okres co najmniej 5 lat od dnia otrzymania pierwszej płatności

Wysokość wsparcia i forma płatności ONW PROW 2007-2013 ►179 zł na 1 ha - na obszarze ONW typu nizinnego strefy nizinnej I ► 264 zł na 1 ha - na obszarze ONW typu nizinnego strefy nizinnej II; ► 264 zł na 1 ha - na obszarze ONW typu ze specyficznymi utrudnieniami; ► 320 zł na 1 ha - na obszarze ONW typu górskiego od 1 do 50 ha 100% stawki płatności za każdy hektar od 50,01 do 100 ha 50% stawki płatności za każdy hektar od 100,01 do 300 ha 25% stawki płatności za każdy hektar za powierzchnię powyżej 300 ha płatność nie przysługuje

ONW- w nowym PROW 2014-2020 Podstawa prawna: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 Rozporządzeniu MRiRW z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. Nr 40, poz. 329, z późn. zm.) Beneficjent: Rolnik aktywny zawodowo, który użytkuje grunty rolne położone na obszarach z utrudnieniami naturalnymi lub innymi szczególnymi utrudnieniami.

ONW- w nowym PROW 2014-2020 Instrument wsparcia finansowego dla rolników, którzy prowadzą działalność na obszarach górskich i innych obszarach z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami, Realizacja działania na obszarach ONW ma ułatwić kontunuowanie rolniczego użytkowania ziem, umożliwić zachowanie walorów krajobrazowych obszarów wiejskich oraz utrzymać i promować zrównoważone systemy działalności człowieka na tych terenach Cele działania Odtwarzanie, ochrona i wzbogacanie różnorodności biologicznej (obszary Natura 2000, rolnictwa o wysokich walorach przyrodniczych), Poprawa gospodarki wodnej (nawożenia i stosowania pestycydów) Zapobieganie erozji gleby i poprawy gospodarowania glebą

Stawki płatności dla ONW w PROW 2014-2020 Stawki płatności z tytułu gospodarowania na obszarach ONW, obliczane są oddzielnie dla różnych typów tych obszarów: Płatność dla obszarów górskich (ONW typ górski) - 450 zł/ha Płatność dla obszarów nizinnych (ONW typ nizinny): ONW typ nizinny I - 179 zł/ha ONW typ nizinny II - 264 zł/ha Płatność dla obszarów specyficznych (ONW typ specyficzny) - 264 zł/ha Kalkulacje tych płatności dokonał Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowe -PIB Płatności ONW podlegać będą degresywności Od 1 do 25 ha 100% płatności Od 25,01 ha do 50 ha 50% płatności Od 50,01 ha do 75 ha 25% płatności Powyżej 75 ha płatność nie będzie przyznawana

Podsumowanie ►wsparcie przeciwdziała marginalizacji i wypadaniu gruntów z produkcji rolnej (np. w Polsce po roku 2005 obserwowane jest zmniejszenie powierzchni odłogów spadek z 6,5% do 2,9% powierzchni użytków rolnych w 2008 r.) ►wsparcie do ONW wzmacnia efekty innych instrumentów i polityk pro- środowiskowych UE (ok. 80% obszarów Natura 2000, 72% trwałych użytków zielonych oraz 67% użytków rolnych zgłoszonych do Programu rolnośrodowiskowego PROW 2007-2013 znajduje się w granicach ONW)