Globalizacja polityczna Global governance. Proces reorganizacji polityki świata

Podstawowe tezy Zmniejszanie się roli państwa narodowego, utrata zdolności do odpowiadania na nowe globalne wyzwania, Bauman o „interregnum” czy „międzyepoce”, w której stary ład upadł, a nowy jeszcze się nie wyłonił. (Europa. Niedokończona przygoda, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005) Ostatecznie: zaistnienie jakiejś ogólnoświatowej, ponadnarodowej formy rządzenia, wyrażonej się w idei global governance Wzrost roli ugrupowań integracyjnych, organizacji i konferencji międzynarodowych w rozwiązywaniu globalnych problemów.

Global governance - podstawowe idee Przeniesienie ciężaru decyzyjnego z poziomu pojedynczych państw i ich doraźnej kooperacji na poziom ścisłej współpracy międzynarodowej bądź ponadnarodowej, w której partycypować będą oprócz państw także korporacje, organizacje pozarządowe itd. James Rosenau i Otto Czempiel: Governance without government. Order and Change in World Politics , Cambridge University Press, Cambridge 1992, M. Zachara, Global governance. Ład międzynarodowy po zakończeniu stulecia Ameryki, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012

Global governance Globane rządzenie Luźny system globalnej regulacji zachowań aktorów polityki międzynarodowej, o charakterze instytucjonalnym lub normatywnym, złożony z różnego rodzaju elementów: organizacji międzynarodowych i prawa międzynarodowego, organizacji ponadnarodowych i ram działania, elementów globalnej społeczności obywatelskiej, ogólnie przyjętych norm postępowania „w świecie”. Znaczenie międzynarodowych organizacji pozarządowych (INGOs) w procesie globalnego rządzenia Symultaniczne pojawienie się globalnych ruchów społecznych

INGOs i IGOs INGOs: ILO, Amnesty International and Human Rights Watch, Greenpace, World Wildlife Fund, Red Cross, CARE, Lekarze bez Granic, Transparency International, Federacje sportowe, stowarzyszenia profesjonalne i zawodowe, społeczne organy techniczne i standaryzacyjne, stowarzyszenia naukowe i medyczne, IGOs – intergovernmental organizations : (ONZ i jej agencje, OECD): współpraca z INGOs (status konsultujących ) Tematyczne konferencje ONZ, typu Earth Summit: dekolonizacja, zrównoważony rozwój, prawa kobiet, globalne ocieplenie

Nitza Berkovitch: igos i ingos na rzecz praw kobiet - globalny ruch Pojawienie się przestrzeni dla kobiet przy Lidze Narodów: Wspólny Komitet (1925), Komitet Łącznikowy Kobiecych Międzynarodowych Organizacji (1931 rok) Najsilniejszy ruch społeczny w świecie po 2 wojnie światowej, oddziaływujący skutecznie na konwencje ILO i działalność socjalną - globalna arena: konflikt: specjalne prawa ochronne czy równe prawa? Ignorowanie przez LN równych praw Kobieca Dekada 1975-85, powołanie w wielu krajach agend ds. interesów kobiet, Deklaracja Mexico o równych prawach kobiet i ich udziale w rozwoju i pokoju Idea równości kobiet i mężczyzn jako część praw człowieka i obywatela Głos kobiet z tzw. trzeciego świata: wyrównywanie praw kobiet i mężczyzn jako wyzwanie w krajach słabiej rozwiniętych

Elisabeth Heger Boyle – Ewolucja debaty o wyrzezaniu kobiet Okaleczanie kobiet (wyrzezanie kobiet): kontrolowanie kobiecej seksualności, modyfikacja fizycznej integralności u 2 milionów kobiet rocznie, głównie w Afryce Środkowej, podłoże zwyczajowe 1958 – prośba do Rady Ekonomiczno – Społecznej ONZ do WHO o zajęcie się FGC (Female Genital Cutting) – odmowa Połowa lat 90:  proklamacja 10 międzynarodowych organizacji: potępienie FGC Międzynarodowy Dzień Zerowej Tolerancji dla Okaleczania Żeńskich Narządów Płciowych, od 2003 w dniu 6 lutego, proklamowane przez Światową Organizacje Zdrowia  (WHO) w 2006 roku

Ewolucja - w międzyczasie Doktryna ONZ nieingerowania w wewnętrzną politykę państw dotyczącą „zarzadzania ludźmi” ; problem prymatu praw krajów postkolonialnych Przekonanie o dobrowolnym, zwyczajowym charakterze FGC Włączenie się feministek Zachodu tzw. drugiej fali w nagłaśnianie FGC jako naruszającej prawa kobiet do samostanowienia i integralności cielesnej (sadystyczne, patriarchalne praktyki), Kopenhaga 1980 - sprzeciw grupy kobiet z Afryki (zaprzeczeniu nie podmiotowości, siła lokalnych przekonań o kobietach niewyrzezanych jako „złych”)

WHO – akcja przeciwko FGC jako praktyce skierowanej przeciwko zdrowiu dziewczynek i kobiet (medyczny neutralny dyskurs) Debata feministyczna o FGC – w kierunku praw ludzkich i zdrowotnych Spadek praktyk FGC w niektórych krajach, wzrost korzystania z usług chirurgicznych, korzystanie z ogólnodostępnych środków odkażających Od 1990 - dominujący model praw człowieka jako podstawa protestu przeciwko FGC: konwencja przeciwko wszelkim formom dyskryminacji kobiet ( tzw. CEDAW Convention), poszanowanie godności kobiet Ewolucja w kierunku poszanowania prywatności kobiet: miejsca (domu i ciała), związków (seksualnych), aktywności życiowej ( stosunków cielesnych i reprodukcji), uczuć (intymności, osobowości), prawo do samotności, prawo niepodlegania presji

Prywatność jako doktryna Pozwala na nierespektowanie granic kultury: uniwersalny charakter praw związanych z prywatnością FGC na równi z: przemocą domową, biciem żon, gwałtem małżeńskim, krzywdzeniem dzieci, seksualnym molestowaniem 1995 – uznanie przez agendy ONZ dyskursu medycznego w stosunku do FGC jako błędu (WHO, UNICEF, UNFPA, UNDP) Krajowe zakazy FGC (Egipt, Nigeria)

John Boli & George M. Thomas: empiryczna analiza INGOs (1850-1988) Zajmujące się sprawami światowymi – np. Panamerykańskie Stowarzyszenie Oftalmologii, Międzynarodowe Biuro Wystawowe, Komisja na Rzecz Map Świata, Międzynarodowe Katolickie Biuro Dziecięce, Istniało 25 000, zanalizowano 5 983 Gwałtowny rozwój przed 1 wojną światową , spadek w czasie 1 i 2 wojnie światowej, dwukrotny wzrost od roku 1950 Cele, ideologie: uniwersalizm, indywidualizm, racjonalność, dobrowolność humanizm, postęp, obywatelskość światowa Mobilizacja wokół światowych reguł kulturowych

Peter Eigen (TI): Closing the Corruption Casino: The Imperative of Multilateral Approach Przemówienie na Global Forum 2, Haga, 2001 rok Korupcja w krajach niedemokratycznych, prowadzących wojny jako szczególnie duża Problem krajów rozwijających się ` Pranie brudnych pieniędzy, tajne konta bankowe Skuteczna walka poprzez wielostronną współpracę rządów, organizacji pozarządowych, prywatnego sektora, IGOs, INGOs Konwencje, wymiana informacji, zaufanie, pomoc: ku nowej kulturze antykorupcyjnej

Jessica T. Mathews Wzrost NGOs po upadku żelaznej kurtyny Power shift i światowa obywatelskość NGOs w funkcji podmiotów wspierających państwo w rozwiązywaniu problemów społecznych

Michael Bond - Backlash Against INGOs Reakcja na fakt, że INGOs stają się coraz bardziej uznane w procesie globalnego rządzenia Krytyka INGOs jako organizacji egoistycznych, opanowanych przez ograniczony paradygmat, nieodpowiadające na oczekiwania, które zobowiązały się reprezentować INGOs pracujące na potrzeby pomocy międzynarodowej: zwiększające zależność państw, społeczeństw i lokalności , drogie, słabo adaptujące się do lokalnych potrzeb (np. mleko w proszku dla niemowląt) Unikające konfrontacji za cenę współpracy z państwami i korporacjami

Ugrupowania państw w globalnym rządzeniu Dwa paradygmaty w dyskursie o roli grupy państw: Uzurpacja/dominacja? Dialog i wypracowywanie konsensusu

Group of Seven, G7 (G8 z Rosją) * forum polityczno-gospodarcze państw: Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Włochy, Japonia, USA, Kanada, Komisja Europejska, Rosja 1997-2014   * kierunek polityki instytucji globalnych: Banku Światowego (WB), Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) , Światowej Organizacji Handlu (WTO). * coroczne szczyty gospodarczo-polityczne 2005 - spotkania G8 +5, z udziałem Chin, Brazylii, Meksyku, Indii i RPA Ostatnie spotkanie: w Bawarii, czerwiec 2015 bez Rosji (z UE: Juncker, Tusk, Merkel, Cameron, Holland, Renzi)

Agenda ostatniego szczytu G7 Ochrona środowiska morskiego, zarzadzanie nim i efektywność wykorzystania zasobów morskich, Odporność na antybiotyki, choroby związane z zaniedbaniem i biedą, ebola, Standard wymiany handlowej i łańcuchów dostaw Równouprawnienie kobiet pracujących na własny rachunek i kobiet odbywających kształcenie zawodowe

G20- grupa państw najbogatszych (ranking wielkości PKB) + kwestia reprezentacji kontynentu 19 państw plus Unia Europejska: Arabia Saudyjska, Argentyna, Australia, Brazylia, Chiny, Francja, Indie, Indonezja, Japonia, Korea, Kanada, Meksyk, Niemcy, RPA, Rosja, USA, Turcja, Wielka Brytania, Włochy, dopraszane czasami inne kraje, np. Holandia i Hiszpania dyskusja nad wspólną polityką finansową, raz do roku reprezentantami ministrowie finansów / wzrost rangi przedstawicieli Problem członkostwa Polski

2014 G20 szczyt w Brisbane (Australia) /głowy państw Dyskusja planów światowego wzrostu gospodarczego (2%) , tworzenia miejsc pacy, wzrostu wymiany i zmniejszenia biedy. Kwestia stabilności globalnego systemu ekonomicznego, poprawy stabilności banków, międzynarodowych porozumień podatkowych, zmniejszenia korupcji, wzmocnienia globalnych instytucji Dostawy energii, zmiany klimatu, epidemia eboli w Zachodniej Afryce

Wpływ ruchów społecznych na globalne rządzenie: anty - i alter-globaliści Guru antyglobalistów: Chomsky: globalizacja forma neokolonializmu, kontynuacją podboju świata Ruch antyglobalistyczny, narodziny 1999, Seatle: 50 tys. ludzi protestujących przeciwko obradom WTO. Ewolucja antyglobalizmu, w sferze formułowania postulatów i metod działania: powstanie alter-globalizmu. Główna idea: walka o „ludzką twarz” globalizacji, większą społeczną wrażliwość, zmianę układu sił, wyeliminowanie prymatu Stanów Zjednoczonych i WTO, MFW, Banku Światowego. Globalizacja jako kolejna „wielka narracja” narzucona światu przez najbogatsze państwa, korporacje transnarodowe i popierające je międzynarodowe organizacje gospodarcze.

Co następnie? Utopie, prognozy, plany, Witold Morawski, Konfiguracje globalne