Prawa człowieka Prawa dziecka Prawa ucznia

SPIS TREŚCI Wiadomości ogólne Prawa dziecka Prawa człowieka w Polsce Prawa ucznia I LO Wielcy ludzie o prawach człowieka

Prawa człowieka Podstawowe prawa, które przysługują każdemu człowiekowi od momentu narodzin aż do śmierci - niezależnie od jego pochodzenia, koloru skóry, narodowości, płci, religii czy wyznawanych poglądów (uniwersalne) i których nie można się zrzec (niezbywalne). Niezależnie od władzy państwowej, każdej jednostce przysługują gwarantowane przez państwo prawa wypływające z idei przyrodzonej godności, swobody działania, równości ludzi, braterskiej solidarności oraz sprawiedliwości.

Instytucje i traktaty międzynarodowe Rada Praw Człowieka Komitety traktatowe Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka Międzynarodowy Trybunał Karny Konwencje genewskie

opr. pr. Marzanna Kamińska październik 2008 Rada Praw Człowieka Organ pomocniczy Zgromadzenia Ogólnego ONZ- z siedzibą w Genewie. Jej głównym celem, jest promowanie poszanowania praw człowieka oraz podstawowych wolności . opr. pr. Marzanna Kamińska październik 2008 5

Komitety traktatowe nadzorują wykonywania przez państwa postanowień konwencji – powołane przez ONZ Komitet Praw Człowieka Komitet Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturalnych Komitet Przeciwko Torturom Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet Komitet Praw Dziecka Komitet ds. Ochrony Praw Wszystkich Pracowników – Migrantów i Członków ich Rodzin

Wysoki Komisarz ds. Praw Człowieka Odpowiada za koordynowanie działalności ONZ w dziedzinie praw człowieka

Międzynarodowy Trybunał Karny Powołany do sądzenia najpoważniejszych zbrodni prawa międzynarodowego, a w szczególności zbrodni ludobójstwa, przeciwko ludzkości i zbrodni wojennych.

Konwencje genewskie Umowy międzynarodowe podpisane w Genewie będące częścią międzynarodowego prawa humanitarnego.

Instytucje pozarządowe Międzynarodowy Komitet Helsiński zrzesza krajowe Komitety Helsińskie z ponad 20 państw. Celem IHF jest kontrolowanie przestrzegania przez państwa Aktu Końcowego KBWE oraz wszystkich innych któw KBWE/OBWE w zakresiepraw człowieka.

Instytucje pozarządowe Amnesty International jest ogólnoświatowym ruchem ludzi działających na rzecz praw człowieka.  Amnesty International bada, dokumentuje i publikuje raporty o przypadkach naruszeń praw człowieka, oraz podejmuje działania w celu powstrzymania naruszeń praw człowieka i pomocy ofiarom tych naruszeń.

2. Prawa wynikające z przepisów prawa oświatowego: prawo do zapoznania się z programem nauczania, z jego treścią, celem i stawianymi wymaganiami, prawo do jawnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowaniu, prawo do organizacji życia szkolnego, umożliwiające zachowanie właściwych proporcji miedzy wysiłkiem szkolnym a możliwością rozwijania i zaspokajania własnych zainteresowań,

System ochrony praw człowieka w Polsce Trybunał Konstytucyjny (bada wydawane akty prawne, rozpatruje skargi konstytucyjne) Rzecznik Praw Obywatelskich (stoi na straży przestrzegania praw człowieka) Sądy powszechne i administracyjne (gwarantują przestrzeganie praw w orzecznictwie)

Polski Kodeks Cywilny i Kodeks Karny Godność jest dobrem osobistym chronionym przez prawo. Razem z dobrym imieniem składa się na zdefiniowane w art. 23 Kodeksu cywilnego pojęcie czci. Z punktu widzenia kodeksu karnego naruszenie czyjejś godności jest przestępstwem znieważenia. Sąd Najwyższy RP w wyroku stwierdził, iż godnością osobista jest własne wewnętrzne przekonanie danego człowieka o jego etycznym i moralnym nieposzlakowaniu oraz oczekiwanie czci wobec siebie rozumianej jako pozytywne nastawienia innych osób wobec niego ze względu na społeczne i osobiste wartości, które reprezentuje.. Tak rozumiana godność nie podlega wartościowaniu, a jej naruszenie występuje, gdy bez uzasadnionych podstaw, zwłaszcza w obecności osób trzecich, traktuje się kogoś negatywnie i wyraża się o nim w sposób poniżający

Konstytucja RP stwierdza istnienie przyrodzonej godności człowieka, charakteryzując ją jako przyrodzone, niezbywalne i nienaruszalne źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jako wartość nie może być ograniczona. Stanowi podstawę interpretacyjną systemu prawa

Prawa dzieci: Konwencja praw dziecka, zwana też Światową konstytucją praw dziecka, uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w roku 1989. Podpisało ją 191 państw Polska ratyfikowała tę konwencję w 1991 r.

Konwencja praw dziecka zasady dobra dziecka, równości (wszystkie dzieci są równe wobec prawa bez względu na pochodzenie, płeć, narodowość, itd.), poszanowania praw i odpowiedzialności obojga rodziców (państwo respektuje autonomię rodziny i ingeruje tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach według określonych procedur), pomocy państwa (państwo zobowiązane jest do podejmowania wszelkich działań ustawodawczo-administracyjnych dla realizacji praw uznanych w konwencji). Założenia dziecko jest samodzielnym podmiotem, ale ze względu na swoją niedojrzałość psychiczną i fizyczną wymaga szczególnej opieki i ochrony prawnej, dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego tożsamości, godności i prywatności, rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowania dziecka, państwo ma wspierać rodzinę, a nie wyręczać ją w jej funkcjach.

Prawa ucznia: Są szczegółowo określone w statucie każdej szkoły a także Kryteriach oceniania i klasyfikowania

Statut I LO § 29. . VI . Podstawowe prawa i obowiązki ucznia. 1. Uczeń ma prawo: 1) do właściwie zorganizowanego procesu kształcenia zgodnie z zasadami higieny umysłowej, 2) do opieki wychowawczej i warunków pobytu w szkole zapewniających bezpieczeństwo, ochronę przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej oraz ochronę i poszanowanie jego godności, 3) do życzliwego, podmiotowego traktowania w procesie dydaktyczno- wychowawczym, 4) znać wewnątrzszkolne zasady oceniania, klasyfikowania i promowania, 5) do uzyskania, na początku roku szkolnego informacji na temat wymagań edukacyjnych z poszczególnych przedmiotów i sposobów sprawdzania osiągnięć edukacyjnych, 6) do jawnej, systematycznie prowadzonej i uzasadnionej oceny swojej wiedzy i umiejętności, w warunkach zapewniających obiektywność tej oceny, 7) do rozwijania zainteresowań, zdolności i talentów, 8) do dodatkowej pomocy nauczyciela i kolegów w przypadku trudności przy opanowaniu materiału programowego, jeżeli te trudności nie powstały na skutek zaniedbań ucznia, 9) do korzystania z poradnictwa psychologiczno-pedagogicznego i zawodowego, 10) do korzystania z pomieszczeń szkolnych, sprzętu, środków dydaktycznych, księgozbiorów biblioteki, 11) do wpływania na życie szkoły przez działalność samorządową oraz zrzeszanie się w organizacjach działających w szkole, 12) do swobody wyrażania myśli i przekonań, w szczególności dotyczących życia szkoły, a także światopoglądowych i religijnych, jeśli nie narusza tym dobra innych osób, 13) mieć zapewnioną dyskrecję w sprawach osobistych, a także stosunków rodzinnych, korespondencji, przyjaźni, uczuć, 14) do korzystania z pomocy stypendialnej, bądź doraźnej, zgodnie z odrębnymi przepisami.

Statut I LO § 29. . VI . Podstawowe prawa i obowiązki ucznia. 3. W przypadku naruszenia praw ucznia wymienionych w statucie szkoły, uczeń ma on prawo złożyć skargę do: 1) Wychowawcy oddziału, 2) Dyrektora Szkoły. 4. Uczeń lub jego rodzice wychowawca, pedagog, Rada Rodziców mogą złożyć skargę w przypadku nieprzestrzegania lub naruszenia praw ucznia, o których mowa w Konwencji o Prawach Dziecka. 5. Skarga powinna być złożona piśmie. 6. Usunięcie skargi powoduje wstrzymanie biegu rozpatrzenia skargi. 7. Dyrektor rozpatruje skargę w ciągu 14 dni od daty jej złożenia. 8. W przypadku naruszenia praw ucznia przez dyrektora lub wychowawcę uczniowie mogą składać skargi do organów do tego upoważnionych.

CYTATY Solidarność, miłość, godność – dopiero w imię tych rzeczy postępujemy jak ludzie Maria Dąbrowska Nie wolno człowiekowi tworzyć nieludzkich warunków, bo człowiek jest ludzki w ludzkich warunkach. Gustaw Herling-Grudziński

CYTATY Nie przejmuj się zbytnio tym, co ludzie powiedzą. Rób, co Ci się w życiu podoba, jeśli tylko będziesz mogła potem w lustrze spojrzeć sobie w twarz. L. M. Montgomery Zachować godność człowieka to pozostać wewnętrznie wolnym, nawet przy zewnętrznym zniewoleniu. ks. Jerzy Popiełuszko

CYTATY Wszyscy ludzie są sobie równi, jeśli idzie o godność wypływającą z ich natury, dlatego nie wolno zmuszać nikogo do wykonania czegoś, co wymaga zgody władz jego duszy. Może to czynić jedynie Bóg, jako ten, który sam jeden zna i osądza tajniki serc i myśli ludzkich. Bł. Jan XXIII. Godność osoby ludzkiej wymaga, aby człowiek w działaniu postępował według własnej rozwagi i z zachowaniem wolności osobistej.