Wykład 2 Pomiar zysku i ocena wykonania

Cele zajęć Po przestudiowaniu tego rozdziału powinieneś: wyjaśnij w jaki sposób dokonuje się pomiaru zysku przy wykorzystaniu metody kasowej i rachunkowości typu memoriałowego. wykorzystać zasadę konserwatyzmu,realizacji i współmierności do pomiaru przychodów i kosztów przygotować rachunek zysków i strat oraz pokazać relację między nim a bilansem majątkowym. Przygotować sprawozdanie o przepływie środków pieniężnych i pokazać czym się ono różni od rachunku zysków i strat.

Cele zajęć Po przestudiowaniu tego rozdziału powinieneś: Policzyć dywidendy i przygotować sprawozdanie o zysku zatrzymanym. Obliczyć wskaźniki dotyczące akcji jak EPS, P/E.

Wprowadzenie Zysk jest obliczony jako różnica pomiędzy przychodami i kosztami. Zysk jest miara wykonania lub inaczej środkiem oceny wyników firmy. Księgowi zgodzili się wykorzystywać zasady rachunkowości memoriałowej w przeciwieństwie do zasad rachunkowości kasowej.

Wprowadzenie do pomiaru zysku Księgowi zgodzili się, że zysk powinien być mierzony w ten sam sposób przy wykorzystaniu zbioru zasad. Ten zbiór zasad pozwala podejmującym decyzję na porównanie wyników działalności dwóch lub więcej firm ponieważ zysk netto obliczany jest w podobny sposób.

Cykl operacyjny Cykl operacyjny - czas w którym gotówka jest wykorzystywana do zakupu zapasów i usług, które następnie sprzedawane są klientom firmy, którzy z kolei płacą za swoje zakupy gotówką. Zakup Sprzedaż Towary $100,000 Należności $160,000 Gotówka $100,000 Zapłata

Okres dla pomiaru zysku Firmy powinny dokonywać pomiaru zysku dla pewnego okresu czasu. Najbardziej popularnym okresem czasu dla pomiaru zysku jest rok kalendarzowy, który często jest zgodny z rokiem finansowym. Rok finansowy zwykle kończy się 31 grudnia. Jest to najniższy punk działalności gospodarczej.

Okres dla pomiaru zysku Firmy także przygotowują sprawozdania dla okresów krótszych niż rok finansowy, są to okresy kwartalne, miesięczne, tygodniowe.

Przychody i koszty Przychody- wzrost w kapitale własnym wynikający ze wzrostu w aktywach otrzymanych w zamian za odstawę dóbr lub usług. Koszty - zmniejszenie się kapitału własnego z powodu dostarczenia dóbr i usług odbiorcy.

Przychody o koszty Zysk - nadwyżka przychodów nad kosztami przychody - koszty = zysk Zyski zatrzymane (niepodzielone) - dodatkowy kapitał własny wynikający z wypracowanego zysku przychody zwiększają kapitał własny. Koszty zmniejszają kapitał własny.

Pomiar zysku Zysk może być zmierzony w różny sposób. Najbardziej popularna metoda pomiaru zysku polega na zastosowaniu zasad rachunkowości memoriałowej lub kasowej.

Zasada memoriałowa a zasada kasowa Rachunkowość typu memoriałowego - rejestruje przychody i koszty w okresie gdy faktycznie nastąpił przychód lub pojawiły się koszty nawet wtedy, gdy nie nastąpił przepływ gotówki Rachunkowość typu kasowego - rejestruje przychody i koszty tylko wtedy, gdy gotówka zmienia właściciela (następuje przypływ gotówki).

Zasada memoriałowa a zasada kasowa przychody ewidencjonowane są gdy są zrealizowane. Np. sprzedaż na kredyt rejestrowana jest jako przychód ze sprzedaży nawet wtedy, gdy sprzedający nie dostanie w danym momencie zapłaty. Koszty ewidencjonowane są wtedy gdy są poniesione. Np. Zakup materiałów biurowych przeznaczonych natychmiast do zużycia ewidencjonowany jest jako koszt pomimo tego, że kupujący w momencie zakupu nie płaci za nie gotówką.

Zasada memoriałowa a zasada kasowa Przychody ewidencjonowane są gdy następuje przypływ gotówki związany z tą sprzedażą. Koszty ewidencjonowane są wtedy następuje przypływ gotówki związany z zakupem.

Zasada memoriałowa a zasada kasowa Rachunkowość typu memoriałowego jest standardem dla pomiaru zysku. jest bardziej kompletną metodą pomiaru wykonania firmy przypisuje które koszty można przeciwstawić przychodom ujawnia koszty do rozliczenia w czasie

Zasada realizacji przychodów Zasada realizacji - test aby określić czy przychody powinny zostać ujawnione w sprawozdaniach finansowych Aby przychody były zrealizowane: dobro lub usługa musi dostać oddana do dyspozycji odbiorcy firma powinna powinna zaewidencjonować wpływ gotówki lub wzrost należności (prawo do zapłaty) za sprzedane dobro lub usługę

Przychody - zasady ewidencji Dla większości firm handlowych ewidencja przychodów jest prosta - przychody są zrealizowane w momencie sprzedaży, to jest wtedy gdy klient płaci i odbiera zakupione dobro lub usługę.

Przychody - zasady ewidencji W innych firmach moment wykonania usługi i zapłaty za nią może się różnić. Zapłata za prenumeratę czasopism dotrzymywana jest wcześniej nie moment dostarczenia czasopisma. Regularne dostawy są wysyłane odbiorcy w ciągu miesiąca, wystawienie faktury następuje jednak ostatniego dnia miesiąca.

Zasada współmierności Dwa typy wydatków: Koszty produktu - te, które są powiązane z przychodami zrealizowanymi w tym samym okresie Koszt towarów sprzedanych bez sprzedaży nie ma koszty związanego z zakupem sprzedanych towarów. Koszty okresu - te, które powiązane są z danym okresem czasu Koszty czynszu lub koszty administracyjne Czynsz musi być zapłacony nawet gdy nie ma sprzedaży.

Zasada współmierności Zasada współmierności przychodom danego okresu przeciwstawiamy koszty, które zostały poniesione na ich osiągnięcie Koszty do rozliczenia w czasie - koncepcja, która polega na traktowaniu zakupionych dóbr i usług jako aktywa, ponieważ koszt z nimi związany pojawi się w dalszych okresach. Np.. Czynsz za jeden rok z góry.

Zasada współmierności Innym przykładem kosztów rozliczanych w czasie jest amortyzacja. Jest to systematyczne opisywanie zużycia aktywa trwałego w koszty okresu, w którym środek ten był wykorzystywany. Zużycie zakupionego aktywa w ciągu danego okresu czasu.

Naliczenie wygasłych kosztów Aktywa takie jak zapasy, czynsz zapłacony z góry czy środki trwałe mogą być traktowane jako koszty przyszłych okresów i ewidencjonowane jako koszty w dalszych okresach czasu. Jeśli te wartości zużyte zostają w momencie ich zakupu, wtedy odpisywane są bezpośrednio w koszty bez rozliczania ich w czasie.

Naliczenie wygasłych kosztów Rachunek zysków i strat jest sposobem wyjaśnienia zmian w sytuacji firmy pomiędzy momentami bilansowymi. Równanie bilansowe może zostać przekształcone aby pokazać że przychody i koszty są częścią kapitału własnego. Rachunek zysków i strat akumuluje zmiany i prezentuje je w jednym miejscu.

Naliczenie wygasłych kosztów Równanie bilansowe: Aktywa = Zobowiązania + Kapitał własny Aktywa = Zobowiązania + Kapitał własny + Zyski zatrzymane Aktywa = Zobowiązania + Kapitał własny + Przychody - Koszty

Rachunek zysków i strat Rachunek zysków i strat - sprawozdanie o wszystkich przychodach i kosztach dotyczących specyficznego okresu czasu. Zysk netto - różnica pomiędzy przychodami a kosztami, po odliczeniu podatku dochodowego gdy przychody są większe niż koszty. Strata netto - nadwyżka kosztów na przychodami

Rachunek zysków i strat Firma Wawa Rachunek zysków i strat za rok kończący się 31 grudnia 2000 Sprzedaż $98,600 Koszty: Wynagrodzenia $45,800 Czynsz 12,000 Energia 6,500 Amortyzacja 5,000 Razem koszty 69,300 Zysk netto $29,300 ==============

Rachunek zysków i strat Rachunek zysków i strat musi zawsze zawierać informacje o okresie dla którego został sporządzony (miesiąc, kwartał, rok) Podejmujący decyzje wewnątrz jak i zewnątrz organizacji wykorzystują rachunek zysków i strat do oceny wykonania firmy za dany okres czasu. Śledząc zysk netto z okresu na okres podejmujący decyzje mogą ocenić sukces firmy.

Relacja pomiędzy rachunkiem zysków i strat a bilansem majątkowym Bilans majątkowy pokazuje pozycje finansowa na danym moment bilansowy (dzień). Rachunek zysków i strat pokazuje zdarzenia mające miejsce w ciągu danego okresu czasu i wyjaśnia zmiany, które miały miejsce pomiędzy momentami bilansowymi.

Sprawozdanie o przepływie śro-dków pieniężnych (Cash-flow) Rachunek zysków i strat nie mierzy efektywności jednostki w generowaniu gotówki, zwłaszcza, gdy wykorzystywane są zasady rachunkowości memoriałowej. Sprawozdanie o przypływie środków pieniężnych służy do pokazania zmian w zapasach gotówki. Zatem w pewnym stopniu księgowi wykorzystują rachunkowość typu memoriałowego i kasowego. Memoriał używany jest dla rachunku zysków i strat. Zasada kasowa wykorzystywana jest dla Cash-flow.

Sprawozdanie o przepływie środków pieniężnych Cash-flow - sprawozdanie o przepływach środków pieniężnych (wpływach i wydatkach) w danym okresie czasu. Sumuje działania dla danego okresu, sprawozdanie musi zawierać oznaczenie czasu, dla którego zostało sporządzone.. Zawiera szczegóły dotyczące zmian gotówki w podobny sposób jak rachunek zysków i strat opisuje zmiany w zyskach zatrzymanych.

Sprawozdanie o przepływie środków pieniężnych Budowa sprawozdanie o środkach pieniężnych: Wypisz wszystkie zdarzenia, które miały wpływ na zmniejszenie się lub zwiększenie się stanu gotówki. Rozdziel każdy z przepływów dla następujących kategorii: działalność operacyjna działalność inwestycyjna działalność finansowa

Sprawozdanie o przepływie środków pieniężnych działalność operacyjna - sprzedaż i zakup lub produkcja dóbr lub usług wpływ należności od odbiorców zapłata za zakupione dobra, usługi, pracę zapłata czynszu, podatków, odsetek otrzymanie odsetek i dywidend z inwestycji

Sprawozdanie o przepływie środków pieniężnych Działalność inwestycyjna - zakup i sprzedaż długoterminowych aktywów i długoterminowego majątku finansowego. Zakup budynku na magazyn Sprzedaż działki Sprzedaż wyposażenia

Sprawozdanie o przepływie środków pieniężnych Działalność finansowa - pozyskiwanie zasobów finansowych od właścicieli i kredytodawców i spłaty pożyczek emisja i sprzedaż akcji wyplata dywidend emisja i sprzedaż obligacji pożyczka z banku

Rachunkowość dla dywidend i zysku zatrzymanego Przychody i koszty ewidencjonowane są na koncie Wynik finansowy. Wynik finansowy przeksięgowywany jest na konto Wynik niepodzielony z lat ubiegłych (zyski zatrzymane). Zysk netto zwiększa zyski zatrzymane. Starata netto zmiejsza zyski zatrzymane.

Dywidendy Dywidendy gotówkowe - wypłaty gotówki akcjonariuszom zmniejszające zyski zatrzymane firmy wypłacają akcjonariuszom dywidendy aby zapewnić osiągnięcie oczekiwanej stopy zwrotu z inwestycji. Pomimo tego, że wypłata dywidend powoduje zmniejszenie zysków zatrzymanych nie jest traktowana jak koszty. Zyski zatrzymane określają skumulowane zyski firmy przez czas jej trwania pomniejszone o skumulowane straty firmy dla okresu jej trwania..

Dywidendy gotówkowe Wypłaty gotówkowe ograniczone są do wysokości dostępnej gotówki w firmie w momencie ich wypłaty. Wiele firm nie wypłaca dywidend gotówkowych. Te firmy wykorzystują gotówkę aby finansować rozwój firmy. Zarząd decyduje czy w w jakiej wysokości dywidendy gotówkowe zostaną wypłacone akcjonariuszom.

Transakcje dotyczące dywidend Trzy ważne daty: Data deklaracji - zarząd ogłasza zamiar wypłaty dywidend Data rejestracji - data określenia własności akcji Data płatności - wypłata dywidend akcjonariuszom

Transakcje dotyczące dywidend W rachunkowości ewidencjonowane sa następujące transakcje dotyczące dywidend. W momencie deklaracji akcjonariusze staja się wierzycielami ponieważ dywidendy staja się legalnym zobowiązaniem firmy. Zobowiązanie się zmniejsza gdy gotówka jest wypłacona. Jeśli rok finansowy kończy się pomiędzy datą deklaracji a wypłatą to kwota ta wykazywana jest jako zobowiązanie z tytułu dywidend w bilansie majątkowym firmy.

Sprawozdanie o zysku zatrzymanym Sprawozdanie o zysku zatrzymanym - zawiera informacje o saldzie początkowym „Zyski zatrzymane” a następnie opis wszystkich zmian, które miały miejsce w ciągu okresu finansowego w zyskach zatrzymanych (rachunek zysków i strat, dywidendy)

Sprawozdanie o zysku zatrzymanym Firma Jawa Sprawozdanie o zysku zatrzymanym za rok kończący się 31 grudnia, 2000 Zyski zatrzymane, styczeń 1, 2000 $108,600 Zysk netto za rok 29,300 Razem $137,900 Dywidendy gotówkowe zadeklarowane 10,000 Zyski zatrzymane, grudzień 31, 1997 $127,900 ===============

Sprawozdanie o zysku zatrzymanym Sprawozdanie o zysku zatrzymanym może być dodane na dole rachunku zysku i strat, tworząc informacje o zysku i zysku zatrzymanym. To sprawozdanie może być rozpisane wykorzystując równanie bilansowe w następujący sposób: Aktywa = Zobowiązania + Kapitał zainwestowany + Zyski zatrzymane Saldo początkowe + Przychody - Koszty - Dywidendy = Saldo końcowe

Sprawozdanie o zysku zatrzymanym Firma Jawa Sprawozdanie o zysku zatrzymanym za rok kończący się 31 grudnia, 2000 Sprzedaż zł 98,600 Koszty: Wynagrodzenia zł45,800 Koszty czynszu 12,000 Koszty energii 6,500 Amortyzacja 5,000 69,300 Zysk netto zł 29,300 Zyski zatrzymane, styczeń 1, 2000 108,600 Razem zł137,900 Dywidendy zadeklarowane 10,000 Zyski zatrzymane , grudzień 31, 2000 zł127,900 ==============

Prezentacja danych finansowych Księgowi zwykle stosują pewne konwencje zapisu w sprawozdaniach finansowych: Księgowi zazwyczaj umieszczają sumy pośrednie po prawej stronie kolumny w której znajdują się wielkości końcowe (zobacz poprzedni slajd). Oznaczenie waluty znajduje się przy pierwszej licznie w kolumnie oraz przy niektórych sumach pośrednich oraz przy sumach końcowych. Podwójne podkreślenie służy zaznacza zwykle wynik końcowy.