204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 Założenia nowego programu wsparcia budownictwa społecznego Departament Budownictwa Społecznego październik 2015 Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 Produkt, planowane efekty 2 Produkt kredyt lub emisja obligacji oprocentowanie preferencyjne WIBOR 3M bez marży prowizja za udzielenie 1-1,5% maksymalnie 30-letni okres finansowania, raty równe (annuitetowe) maksymalny udział finansowania w koszcie przedsięwzięcia (uwzględniającym wartość gruntu) 75% Efekty rzeczowe i finansowe 10 edycji programu min. 30 tys. mieszkań (3 tys. w każdej edycji) 4,5 mld zł kredytów (450 mln zł w każdej edycji) mieszkania również w regionach dotychczas niekorzystających lub korzystających w niewielkiej skali ze wsparcia rządowego w zakresie mieszkalnictwa Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 Beneficjenci, inwestorzy, projekty 3 Najemcy III – VII decyl wynagrodzeń (zbyt niskie dochody na kredyt hipoteczny, nawet z MdM, lub najem rynkowy, zbyt wysokie na lokal gminny) rodziny z dziećmi mobilni pracownicy, młodzi ludzie na starcie kariery zawodowej partycypacja najemców od 0% do 25% Inwestorzy TBS publiczne, prywatne, spółdzielnie mieszkaniowe, spółki komunalne wyłącznie podmioty, które zawarły umowę z gminą ocena wiarygodności kredytobiorcy i spełnienia podstawowych kryteriów z ustawy i rozporządzenia RM jako pierwszy etap procesu Przedsięwzięcia nowe budynki (tzw. greenfield) oraz rewitalizacja/remont istniejących (tzw. brownfield) maksymalny czynsz 5% wartości odtworzeniowej lokalu w skali roku projekty również w mniejszych miastach, nie tylko w aglomeracjach Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 4 Przedmiot finansowania mieszkania na wynajem miejsca postojowe/garaże (minimum przewidziane w planie zagospodarowania) grunty (do 20% wartości przedsięwzięcia) mieszkania inne niż na wynajem (własność, dojście do własności, spółdzielcze lokatorskie) lokale użytkowe/komercyjne inwestycje rozpoczęte przed 1 lipca 2015 r. TakNie Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 5 Obligatoryjne zabezpieczenia spłaty kredytu/emisji obligacji hipoteka na kredytowanej nieruchomości cesja praw z umów ubezpieczenia kredytowanej nieruchomości cesja wierzytelności z czynszów z kredytowanej nieruchomości nieodwołalne pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem bankowym poręczenia gmin nie są przewidziane jako standardowe zabezpieczenie Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 6 Proces kredytowy w pierwszej edycji – uwaga: możliwe przesunięcie o miesiąc składanie wniosków składanie uzupełnień, wyjaśnień Klient odwołania składanie dokumentacji niezbędnej do rozpatrzenia wniosków wstępna analiza wniosków Rozp odwoł. Bank informacja o terminach składania dokument ów rozpatrywanie wniosków o udzielenie kredytu Bank/Klient podpisywanie umów kredytu ranking XXIXIIIIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXIIIIIIIIIVVVIXXIXIIIIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXIIIIIIIIIVVVI Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015 Publikacja oceny punktowej i listy rankingowej

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 7 Proces kredytowy w kolejnych edycjach składanie wniosków składanie uzupełnień, wyjaśnień Klient odwołania składanie dokumentacji niezbędnej do rozpatrzenia wniosków wstępna analiza wniosków rozp. odwoł. Bank informacja o terminach składania dokumentów rozpatrywanie wniosków o udzielenie kredytu Bank/Klient podpisywanie umów kredytu ranking IX XXIXIIIIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXIIIIIIIIIVV IX XXIXIIIIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXIIIIIIIIIVV Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 8 Kryteria preferencji projektów oraz wykluczające z finansowania wysoki udział rodzin z dziećmi w grupie najemców przedsięwzięcie rewitalizacyjne wysoki deficyt mieszkań w gminie brak lub ograniczone dotychczasowe korzystanie przez powiat ze wsparcia KFM/FD „łańcuch przeprowadzek” z zasobu gminy projekt wybrany w konkursie architektonicznym remont/adaptacja budynku przedsięwzięcie w ramach miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego brak lub niska partycypacja najemcy zróżnicowany charakter zasobu, tzw. social mix dodatnie saldo migracji skorygowane o wskaźnik bezrobocia Kryteria preferencji projektów zaleganie z płatnościami ZUS/US (dotyczy również udziałowców/akcjonariuszy kredytobiorcy) zajęcia komornicze/tytuły egzekucyjne na rachunkach kredytobiorcy lub jego udziałowców/akcjonariuszy w okresie ostatnich 12 miesięcy zaległości czynszowe brutto dla lokali mieszkalnych w zasobach PIB i zasobach własnych powyżej 20% poziom pustostanów lokali mieszkalnych w zasobie własnym powyżej 5% wskaźnik finansowania rzeczowego majątku trwałego (za ostatni rok obrachunkowy) poniżej 40% kapitał podstawowy poniżej 10% łącznego zadłużenia wobec Banku i innych podmiotów ujemny wynik finansowy netto w min. jednym roku w ciągu ostatnich 3 lat wskaźnik finansowania kosztów poniżej 1 wskaźnik płynności wynosi poniżej 1 stawka amortyzacji poniżej 0,75% rocznie dla budynków finansowanych w ramach programu Kryteria wykluczające z finansowania Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 9 Dokumenty wymagane w procesie kredytowym przy złożeniu wniosku - ostateczne pozwolenie na budowę bądź zgłoszenie robót budowlanych (jeżeli pozwolenie nie jest wymagane) - kopia umowy z gminą - odpis z KRS, umowa albo statut spółki - odpis z KW, z działem III i IV wolnym od wpisów, ew. inny dokument potwierdzający tytuł prawny do nieruchomości - wyciąg z planu zagospodarowania przestrzennego/rewitalizacji – jeżeli przedsięwzięcie objęte planem - dokumenty niezbędne do weryfikacji kryteriów wykluczających z finansowania po rankingu wniosków - propozycje zabezpieczenia spłaty (hipoteka, cesje z czynszów, z polis ubezpieczeniowych, pełnomocnictwo) - dokumenty potwierdzające koszty realizacji przedsięwzięcia - biznes plan przedsięwzięcia - informacja nt. wysokości i struktury czynszów, zapewniających pokrycie kosztów eksploatacji i remontów oraz obsługi kredytu/obligacji - zaświadczenia z ZUS/US - zaświadczenia/opinie banków współpracujących z kredytobiorcą - dokumenty potwierdzające sytuację ekonomiczno-finansową kredytobiorcy, zgodnie z informacją zamieszczoną w BIP Banku - dokumentacja projektowa - operat szacunkowy finansowanej nieruchomości, sporządzony wg wytycznych BGK, nie starszy niż 6 m-cy - wypis i wyrys z ewidencji gruntów i budynków, nie starszy niż 3 m-ce przed zawarciem umowy - umowa z generalnym wykonawcą (może być dostarczona później) - ew. aktualizacja harmonogramu rzeczowo-finansowego - odpis z KW obejmujący wyłącznie kredytowaną nieruchomość - uchwała zatwierdzająca stawkę czynszu - uchwała ws. wyrażenia zgody na zaciągniecie zobowiązania - uchwała ws. wyrażenia zgody na ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego - oświadczenie, że umowy najmu będą zawierały powiadomienie najemców o skutkach prawnych cesji wierzytelności czynszowych Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 Minimalny poziom stawki czynszu – symulacja 10 udział kredytu w koszcie budowy (bez gruntu) 80%70%60%50% rata annuitetowa na 1 m 2 11,79 zł10,32 zł8,84 zł7,37 zł minimalny czynsz dla raty annuitetowej 16,85 zł14,74 zł12,64 zł10,53 zł minimalny czynsz (% wartości odtworzeniowej) 5,05%4,42%3,79%3,16% Założenia: wskaźnik odtworzeniowy = zł koszt budowy = 0,9 * wskaźnika wartości odtworzeniowej okres spłaty kredytu = 29 lat (rok karencji) udział kredytu w koszcie budowy = 70% WIBOR 3M = 2,6% Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 Wzrost WIBOR 3M a minimalny poziom stawki czynszu – symulacja 11 WIBOR 3M min. czynsz (zł/m 2 ) min. czynsz (% w.o.) Założenia: wskaźnik odtworzeniowy = zł koszt budowy = 0,9 * wskaźnika wartości odtworzeniowej okres spłaty kredytu = 29 lat udział kredytu w koszcie budowy = 70% max udział raty kredytu w stawce czynszu = 0,7 min. czynsz (mieszkanie 50m 2 ) Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 FAQ – najczęściej zadawane pytania (1/2) 12 Kiedy program wystartuje i kiedy będą zawierane umowy kredytu? Program ruszy po podpisaniu ustawy i wydaniu rozporządzenia, zapewne w IV kw Umowy będą zawierane po ogłoszeniu rankingu wniosków i ocenie Klienta (lato/jesień 2016). Czy będzie można w ramach programu budować lokale z dojściem do własności? Nie, tylko i wyłącznie lokale na wynajem. Czy samotna matka z dzieckiem to też rodzina w rozumieniu programu? Tak, co najmniej jeden rodzic z dzieckiem własnym lub przysposobionym. Ile kredytów BGK udzieli w I edycji programu, skoro rząd przeznaczył tylko 1,5 mln zł w budżecie? Schemat zasilania BGK dopłatami budżetowymi nie ma znaczenia dla akcji kredytowej – już w I edycji Bank zapewni pełne 450 mln zł finansowania. Czy ryzyko stopy procentowej WIBOR w programie jest wysokie? Ryzyko zostało zmitygowane kalkulacją założeń programu wg stóp prognozowanych na 30 lat, znacznie wyższych niż aktualne. Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 FAQ – najczęściej zadawane pytania (2/2) 13 Po co dwa programy mieszkań na wynajem – ten oraz Fundusz Mieszkań na Wynajem? FMnW nie jest programem rządowym, inwestuje tylko w największych miastach i kieruje ofertę do najemców, którzy mogą opłacać komercyjny czynsz – nie konkuruje z programem. Czy najemca będzie musiał wpłacić partycypację? Nie – jeżeli inwestor domknie montaż finansowy z własnych środków. Projekty bez partycypacji najemców będą preferowane. Kiedy Bank uruchomi środki z kredytu? Po pełnym zaangażowaniu środków własnych kredytobiorcy. Czy kredyty, tak jak dawne kredyty KFM, będą spłacane nawet 40 lat i dłużej? Nie, nowy kredyt oparty jest na prostej konstrukcji stałej raty kapitałowo-odsetkowej, bez możliwości kapitalizacji odsetek i z określonym z góry terminem spłaty. Czy nie trzeba będzie zwracać pomocy publicznej (rekompensaty) otrzymanej w ramach programu? Z analiz BGK wynika, że istnieje duży margines bezpieczeństwa – rekompensata za świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym zmieści się w dopuszczalnych limitach. Uwaga: PROJEKT – stan prac na 10/2015

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 14 Status prac nad programem prace zakończone inicjatywa reaktywacji programu, analizy finansowe analiza popytu i potencjału inwestycyjnego TBS konsultacje programu ze środowiskiem TBS, samorządów oraz ekspertami ustawa uchwalona przez Senat i Sejm, zatwierdzona przez Prezydenta RP projekt rozporządzenia Rady Ministrów prace w toku uzgodnienia projektu rozporządzenia Rady Ministrów prace operacyjne BGK prace do wykonania finalizacja procesu legislacyjnego (wydanie rozporządzenia Rady Ministrów) osiągnięcie gotowości operacyjnej BGK (organizacyjnie, kadrowo, proceduralnie, narzędziowo/informatycznie) Cel: uruchomienie programu w IV kwartale 2015 r.

204/204/ /32/56 118/126/ /32/51 227/30/54 15 BGK – dane kontaktowe Bank Gospodarstwa Krajowego Departament Budownictwa Społecznego Kontakt: Projekt nowego programu rządowego: Małgorzata Mroźnik: Beata Rozbiewska: