"Cechy, które zwyciężają przeszkody" Holokaust "Cechy, które zwyciężają przeszkody"

Szoa –hebr. שואה, całkowita zagłada, zniszczenie Holokaust to… całopalenie - termin angielski, pochodzący z kościelnej łaciny holocaustum, z gr. holo-kautóo - spalam ofiarę w całości, stosowane również do prześladowań i zagłady milionów Żydów w okresie II wojny światowej przez władze III Rzeszy. HOLOKAUST = SZOA Szoa –hebr. שואה, całkowita zagłada, zniszczenie

„Holokaust- rozwiązanie kwestii żydowskiej” Holocaust stanowił bezprecedensową próbę zagłady całego narodu żydowskiego przy użyciu metod przemysłowych, która nigdy wcześniej i później nie była przeprowadzona w takiej skali. Stanowił systematyczny i realizowany przez aparat państwowy proces likwidacji całego narodu w tzw. Endlösung der Judenfrage (Ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej).

Czym jest rasizm Narodowy socjalizm, głosił wyższość narodu niemieckiego, należącego do "rasy aryjskiej" w stosunku do innych ras i narodów, a w szczególności nad Żydami i Cyganami. Naziści wyznawali pogląd, że mieszanie się ras (Rassenschande) powoduje ich degenerację, dlatego wprowadzili ustawodawstwo zakazujące małżeństw i Niemców z osobami innej rasy (ustawy norymberskie). Swastyka na fladze III Rzeszy

Żydzi podczas II wojny światowej Partia nazistowska i jej przywódca Adolf Hitler po dojściu do władzy w 1933 rozpoczęli realizację programu rasistowskiego i antysemickiego, przewidującego izolację ludności żydowskiej i stopniowe pozbawienie jej wszelkich praw obywatelskich oraz cywilnych. Usunięto Żydów z miejsc pracy, wszystkie żydowskie nieruchomości i przedsiębiorstwa uległy konfiskacie. Wspierano także emigrację Żydów z Niemiec. Główną podstawą prawną dyskryminujących posunięć były ustawy norymberskie z 1936 roku.

Kryształowa noc Szczytowym punktem prześladowań była tzw. Kryształowa Noc z 9 na 10 XI 1938.W efekcie: * zamordowano 91 osób narodowości żydowskiej; * spalono lub uszkodzono 267 synagog; * zniszczono 7000–7500 sklepów i 29 domów towarowych należących do Żydów; * zbezczeszczono prawie wszystkie cmentarze (kirkuty) żydowskie; * osadzono w obozach koncentracyjnych około 20–30 tys. Żydów. Zniszczona synagoga w Norymberdze (1938)

Kto odpowiada za zagładę Żydów? Adolf Hitler Adolf Hitler - polityk niemiecki, kanclerz Niemiec führer i kanclerz Rzeszy, przywódca Narodowo-Socjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP), ideolog niemieckiej odmiany faszyzmu zwanej od jego nazwiska hitleryzmem lub narodowym socjalizmem (nazizmem), twórca i dyktator III Rzeszy niemieckiej, zbrodniarz wojenny, odpowiedzialny za zbrodnie przeciw ludzkości. Heinrich Himmler - jeden z głównych przywódców Niemiec hitlerowskich i zbrodniarzy II wojny światowej; współtwórca i szef kolejno: SS, Gestapo, policji, minister spraw wewnętrznych. Dr Joseph Goebbels – nazistowski minister propagandy, wysoki dygnitarz hitlerowski i jeden z najbliższych współpracowników oraz doradców Adolfa Hitlera. Heinrich Himmler Joseph Goebbels

Kto odpowiada za zagładę Żydów? Alfred Rosenberg Alfred Rosenberg – zbrodniarz hitlerowski, jeden z najbardziej wpływowych nazistów, twórca najważniejszych teorii rasistowskich narodowego socjalizmu. Reinhard Heydrich — wysoki niemiecki dygnitarz nazistowski i jeden z kierowników hitlerowskiego aparatu terroru oraz SS-Obergruppenführer i generał policji. Ze względu na swe zbrodnie, często nazywany „Archaniołem Zła”. Hermann Göring - niemiecki działacz nazistowski, jeden z twórców i głównych postaci hitlerowskiej III Rzeszy, dowódca niemieckiego lotnictwa wojskowego (Luftwaffe), odpowiedzialny za zbrodnie wojenne. Reinhard Heydrich Hermann Göring

Obozy koncentracyjne Pierwsze obozy koncentracyjne zostały zorganizowane w III Rzeszy jeszcze przed II wojną światową.Na podstawie zarządzenia Heinricha Himmlera zorganizowano pierwszy obóz koncentracyjny w Dachau. ). Jeszcze w roku 1933 SA i SS oraz policja, zorganizowały kolejne obozy, m.in. w Oranienburgu, Berlinie (tzw. Columbia-Haus), Królewcu(Quednau), Papenburgu, Esterwegen, Kemna bei Wuppertal, Sonnenburgu, Sachsenburgu, Lichtenburgu. W 1934 r. obozy koncentracyjne podporządkowano SS, a obóz w Dachau stał się obozem wzorcowym.

OŚWIĘCIM-BRZEZINKA 1940-45 największy hitlerowski obóz zagłady; od 14 VI 1940 pierwsi więźniowie1941 rozbudowa: macierzysty obóz Stammlager A.-Birkenau, Monowitz (Monowice) i 40 filii; uśmiercono tu obywateli ponad 20 państw i narodowości, najliczniej Żydów, w większości mordowanych gazem bez ewidencji; spośród ok. 400 tys. zarejestrowanych na dłuższy pobyt połowę stanowili Żydzi, więźniowie ginęli z głodu, katorżniczej pracy dla IG Farben i in. koncernów niem., katowania, egzekucji. www.auschwitz.org.pl – zapraszamy na tą stronę aby dowiedzieć się więcej o obozie zagłady w Oświęcimiu

Obozy koncentracyjne na terenie Polski Majdanek…dzielnice Lublina; w latach 1941-1944 znajdował się tam hitlerowski obóz koncentracyjny, w którym zginęło 360 tys. Osób (głównie Żydów). Początkowo był przeznaczony dla jeńców sowieckich, później został przekształcony w obóz zagłady, przez który przeszło około 500tys. więźniów z 28 państw (ponad 360tys. zginęło) Chełmno…miejscowość w woj. kujawsko-pomorskim, gdzie w latach 1941-1945 znajdował się hitlerowski obóz zagłady, w którym zamordowano ok. 300tys.osób (gł. Żydów) Płaszów… część dzielnicy Pogórze w Krakowie; od listopada 1944 był tu samodzielny obóz koncentracyjny, przebywający tam żydowscy więźniowie pracowali w kamieniołomach oraz zakładach zbrojeniowych, zginęło tu 80 tys. Osób.

Sprawiedliwy wśród Narodów Świata Termin Sprawiedliwy wśród Narodów Świata oznaczał pierwotnie, w żydowskiej tradycji, osoby pochodzenia nie-Żydowskiego, którzy byli dobrymi, bogobojnymi ludźmi. Judaizm naucza, że "jeśli człowiek niszczy jedno życie, to jest tak, jak gdyby zniszczył cały świat. A jeśli człowiek ratuje jedno życie, to jest tak, jak gdyby uratował cały świat" (Talmud Babiloński, Sanhedryn, 37a). Osoba uznana za Sprawiedliwego jest odznaczana specjalnie wybitym medalem noszącym jej imię i nazwisko, dyplomem honorowym i przywilejem wpisania nazwiska na Murze Honorowym w Ogrodzie Sprawiedliwych w Yad Vashem. Odznaczenia są nadawane w trakcie podniosłej ceremonii w Izraelu lub w kraju zamieszkania tej osoby, gdzie działają dyplomatyczni przedstawiciele Izraela. Do chwili obecnej (stan na 1 stycznia 2004 roku) odznaczenie otrzymało 21320 kobiet i mężczyzn, licząc z członkami rodzin, którzy wzięli udział w 8000 udokumentowanych przypadkach ratowania Żydów. Ważne kryteria: Uratowany musi być Żydem, a tym, który ocalił mu życie, musi być nie-Żyd. Z uratowaniem życia nie mogła się wiązać jakakolwiek rekompensata dla wybawcy. Pospieszenie na ratunek musiało wiązać się z jakimś ryzykiem dla życia lub wolności wybawcy.

POMYSŁOWOŚĆ Olga Kukovic Sarajewo, Chorwacja. Październik 1941 Olga ukryła żydowskie rodzeństwo, któremu groziło aresztowanie. Przebrała ich za muzułmanów i wyrobiła im fałszywe dokumenty. Następnie pomogła przebranej parze uciec do strefy okupowanej przez Włochów, gdzie Żydom nie groziło prześladowanie. Oskar Schindler Kraków, Polska. 1940 rok. Gdy Oskar otrzymał rozkaz zamknięcia fabryki którą prowadził w Polsce, jego żydowscy pracownicy znaleźli się w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Załatwił przeniesienie tysiąca stu „niezbędnie potrzebnych” pracowników do nowej fabryki w Czechosłowacji, co uratowało im życie.

Odpowiedzialność społeczna Jerzy Radwanek Oświęcim, Polska. 1940 rok. Jako jeniec wojenny i elektryk. Jerzy przemycał jedzenie i lekarstwa dla żydowskich współwięźniów. Zaprzyjaźnił się z wieloma osobami, którym pomagał. Dokumentował okrucieństwa i krzywdy, które widział w obozie. Varian Fry Marsylia, Francja. Sierpień 1940. Varian był dziennikarzem amerykańskim, pojechał do Marsylii, aby pomagać uciekinierom w organizacji wyjazdu z Francji. Zaszokowały go trudności stawiane uchodźcom, więc założył organizację, która pomogła ponad tysiącu Żydów.

ODWAGA Irena Sendler Warszawa, Polska. 1942 rok. Irena jako członkini Żegoty i kierowniczka Referatu Dziecięcego tej organizacji, uczestniczyła w przemycaniu ponad dwóch i pół tysiąca żydowskich dzieci z warszawskiego getta oraz w ich ukryciu. Była torturowana i aresztowana przez Niemców Marion Pritchard Amsterdam, Holandia. 1942 rok. Marion była studentką, która wraz z kolegami działała w holenderskim ruchu oporu. Przyczyniła się do uratowania ponad stu pięćdziesięciorga żydowskich dzieci. Sama ukrywała przez dwa lata rodzinę żydowską. W ich obronie zabiła nazistę

POŚWIĘCENIE Aristides de Sousa Mendes Bordeaux, Francja. Maj 1940 roku. Portugalski dyplomata we Francji, wydał tysiącom Żydów wizy uprawniające do przejazdu przez Hiszpanie do Portugalii. Dowiedziawszy się o tych działaniach rząd Portugalski odwołał go i zwolnił ze stanowiska Jadwiga Konochowicz Jody, Polska. Styczeń 1943 roku. Wraz z rodzicami i rodzeństwem przez ponad rok ukrywała w swym gospodarstwie żydowską rodzine Chociaż Konochowiczowie byli ubodzy i ledwo radzili sobie z utrzymaniem własnej dziesięcioosobowej rodziny, udzielili schronienia ośmiu Żydom i żywili ich.

PRAWOŚĆ Chiune Sugihara Kowno, Litwa. Sierpień 1940 roku. Japoński dyplomata w Kownie, pomagał Żydom w ucieczce przed nazistami. Wydał wizy tranzytowe umożliwiające tysiącom Żydów ucieczkę przez Związek Radziecki do krajów, w których nie groziły im prześladowania Eugenia Wąsowska Przemyśl, Polska. Lato 1941 roku. Eugenia prowadziła sierociniec katolicki, do którego przyjęła trzynaścioro żydowskich dzieci. Udawała, że są katolikami. Zapewniła im pożywienie, schronienie i edukacje cały czas ukrywała ich pochodzenie

PRZYWÓDZTWO MORALNE Andre Trocme Le Chambon-sur-Lignon, Francja. Zima 1940 roku. Pewnej nocy w zimie 1940 roku ktoś zapukał do drzwi Andre Trocme. Była to Żydówka, która uciekła z Niemiec i szukała kryjówki. W domach, szkołach i instytucjach publicznych ukrywali się Żydzi w różnym wieku. Rząd Vichy dowiedział się o tej akcji. W lecie 1942 roku policja francuska wkroczyła do Le Chambon, by ukrócić działania mieszkańców. Raoul Wallenberg Budapeszt, Węgry. Lipiec 1944 roku. przybył do Budapesztu z misją ratowania ostatniego większego skupiska Żydów w Europie, Adolf Eichmann zdołał już wywieźć do obozów śmierci ok. 500 tys. Węgierskich Żydów. Pozostało przy życiu jeszcze 200 tys. Jako szwedzki dyplomata Wallenberg wydawał przepustki ochronne zaświadczające że okaziciel jest przeznaczony do repatriacji do Szwecji.

WSPÓŁCZUCIE Hasmik i Tigran Tashtshiyan Symferopol, Ukraina. 1941 rok. Udzielili schronienia dwojgu żydowskim dzieciom z sąsiedztwa. Rodzina Tashtshiyanów Ormian, którzy kilkadziesiąt lat wcześniej uciekli przed ludobujstwem chętnie pomagali przyjaciołom. Olga Rajsek Zagrzeb, Chorwacja. 1942 rok. Zajęła się dziewięcioletnim żydowskim chłopcem, którego rodziców deportowano. Przedstawiała go jako kuzyna, gdy sąsiedzi nabrali podejrzeń Olga umieściła chłopca w sierocincu i przez cały czas się nim opiekowała.

WSPÓŁPRACA Dymityr Peszew Sofia, Bułgaria. Marzec 1943 roku. Zmobilizował kolegów – parlamentarzystów do wzięcia udziału w proteście przeciwko deportacji bułgarskich Żydów. Jego działania zachęciły innych do nasilenia sprzeciwu wobec planowanej operacji i zmusiły króla do powstrzymania deportacji. Uratowało to życie ponad pięćdziesięciu tysiącom Żydów Preben Munch Nielsen Kopenhaga, Dania. Październik 1943 roku. Jako kilkunastolatek przysłał do podziemnej organizacji, zajmującej się ukrywaniem i przemycaniu Żydów łodziami do Szwecji. W niespełna miesiąc udało im się przetransportować około tysiąca Żydów.

Co dał nam ten projekt? Monika: Dzięki tej pracy dowiedziałam się, że żyli ludzie pełni odwagi, zdolni do poświęceń, dla których największą wartością było życie bliźniego. Zrozumiałam też jak trudny i niesprawiedliwy był los Żydów w czasie II wojny światowej … Dorota: Biorąc udział w tym projekcie dowiedziałam się dużo o zagładzie Żydów w czasie II wojny światowej, pogłębiłam swoja wiedzę historyczną , poznałam postacie które mi zaimponowały swoim postępowaniem i postawą. Nie ukrywam, że podczas realizacji projektu przeżyłam wiele smutku, rozczarowań i rozgoryczeń… Michał Mos: Przy pracy nad projektem nie raz spotkałem się z faktami ,które były tak dramatyczne, że nie mogłem uwierzyć w ich odwołanie w historii. Poznałem wiele informacji i źródeł do których będę często wracał, w wolnym czasie… Michał Legutko: Moim zdaniem ten projekt miał na celu sprawdzenie naszej organizacji i pracy w grupie , i ten egzamin nasza grupa zdała, oraz nasza wrażliwość na niektóre kwestie. Już nie umiem przejść obojętnie koło muru gdzie ktoś kto nie zna historii narodu Żydowskiego pisze <anty jude>. Nauczyłem się , że te cechy którymi charakteryzowali się Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata mogę kierować się codziennie…

Prezentację przygotowali: Dorota Pustułka Monika Smaga Michał Legutko Michał Mos

DZIĘKUJEMY ZA UWAGE