Wprowadzenie do technik efektywnego uczenia się Spotkanie 1

Z tym dziś zmagamy się wszyscy – nauczyciele, uczniowie Niepewność, nieprzewidywalność, gwałtowne, niespotykane na dotychczasową skalę tempo zmian (Bauman, Luhmann, Giddens). Nieprawdopodobny przyrost informacji. Intensywność komunikacji, różnice w operowaniu technologiami, w tym Internetem, walka o uwagę. Niedostosowanie instytucji do skali, tempa i kierunku zmian – w tym – niestety – dzisiejszej szkoły (Robinson, Fischer, Giddens). Brak fundamentów, oparcia, podstawy, zaufania (Sztompka). Paradoks wielości wyboru – zagubienie – chaos.

Grzechy szkoły Brak wsparcia szkoły w rozwoju umiejętności – taniec, sztuka, teatr, film, sport itd. (Mamy nie tylko mózgi, ale i ciała, K. Robinson). Przeładowanie wiedzą, jej rozłączność i fragmentaryczność. Brak nauki uczenia (Przepis, w którym zawarto składniki, ale pominięto instrukcję). Zaniedbywanie nowych technologii i nowych mediów w nauczaniu. Brak wsparcia motywacyjnego i celowościowego ucznia (Dlaczego mam się tego uczyć? Bo tak! Ucz się!). Nakierowanie na jeden rodzaj inteligencji. Pomijanie twórczości, kreatywności, wynalazczości.

5 najważniejszych „rozpoznań” Jak się uczę Co naprawdę mnie interesuję Jakie są moje cele Czemu/ komu poświęcam najwięcej czasu i jak go spędzam Co/ kto mnie motywuję

5 najważniejszych „rozpoznań” Jak się uczę – rozpoznanie indywidualnego stylu uczenia – wzrokowiec, słuchowiec, kinestetyk – oraz sposobu uczenia – planowe, systematyczne, niesystematyczne. Co mnie interesuję – rozpoznanie zainteresowań; tego, co autentycznie angażuje, czemu poświęcam najwięcej czasu, uwagi. Jakie są moje cele szkolne (teraźniejszość i bliska przyszłość) oraz życiowe (dalsza przyszłość).

5 najważniejszych „rozpoznań” Czemu/komu poświęcam najwięcej czasu i jak go spędzam – pracy/ nauce (produktywnie, nieproduktywnie), przyjemnościom własnym, rodzinie/ przyjaciołom/ znajomym. Co/ kto mnie motywuję – co powoduje, że mimo trudności, nie poddaje się – jestem konsekwentny i wytrwały, a jeśli tak nie jest, dlaczego.

Pytania, których nie zadajemy Kim chcę być i co chcę robić za 15, 10, 5 lat, 3 lata, za 1 rok, 0,5 roku – jakie są moje cele krótko- i długoterminowe? Dlaczego chcę to robić – jaka jest moja motywacja? Czy jeśli nie mam pomysłu na przyszłość, czy poszukuję swojej drogi i zastanawiam się nad nią? Czy znam swoje silne i słabe strony? Co robię, by realizować swoje cele (jeśli je znam)? Czy wystarczająco dobrze znam siebie? Dlaczego – mimo że wiem, czego chcę – nie udaje mi się wytrwać w postanowieniach? Mam słabą silną wolę? Kto jest dla mnie drogowskazem/ mentorem, przewodnikiem? Czy mam osobę, która wspiera i konstruktywnie krytykuje?

Jak się uczyć? Podstawowa mapa Poznaj swój styl uczenia się. Wykorzystuj te techniki uczenia, które w twoim przypadku są najskuteczniejsze. Testuj, sprawdzaj, ucz się na błędach, odrzucaj. Wybierz tylko to, co działa i przynosi rezultaty. Problem: wymaga czasu i samopoznania. Obierz strategię. Planuj uczenie. Ustal, ile czasu dziennie będziesz poświęcał na naukę, i trzymaj się tego. Korzystaj z harmonogramów dnia. Zobowiąż się przed sobą i innymi do solidnej pracy. Problem: konsekwencja, praca u podstaw. Bądź gotowy na porzucenie „strefy komfortu”. Nie oczekuj rezultatów bez pracy i zaangażowania. Ustaw priorytety i trzymaj się ich. Bądź konsekwentny. Problem: pokusy. Techniki uczenia to umiejętności, które trzeba posiąść. Samo ich poznanie nie wystarczy, trzeba je opanować, tak jak uczy się tańca, gry na gitarze, żonglowania. Problem: wymaga czasu, systematyczności, obserwowania siebie, wytrwałości i wiary, że się uda. Obserwuj małe sukcesy. Postęp trwa w czasie. (Samo)Motywacja jest motorem najszybszych, naj-skuteczniejszych, najtrwalszych zmian. Problem: samoobserwacja. Jeśli widzisz cel końcowy, to potrafisz wyznaczyć drogę i widzieć każdy krok naprzód.

Czego używać w nauce, bez względu na styl uczenia Wyobraźni, myślenia obrazowego – zobacz to, czego się uczysz. Emocji – poczuj to, czego się uczysz, doświadcz tego. Zabawy, humoru, żartu, ironii, sarkazmu, anegdoty, opowiastki. Doświadczenia, eksperymentu – czy udałoby się sprawdzić to w działaniu lub zobaczyć w naturze (chemia, biologia, fizyka itd.). (Samo)poznania – nie bój się pytać, stawiaj pytania sobie i innym. Łącz zmysły – ucz się wyobrażając sobie, dotykając/ czując, smakując, wąchając, słysząc, robiąc/ wykonując. Wiary w siebie i własne możliwości – wspieraj je motywacją zewnętrzną i wewnętrzną.

Czego używać w nauce, bez względu na styl uczenia Pasji i zaangażowania – krytykuj, nie zgadzaj się, dyskutuj. Nowych technologii i mediów – blogów, czytników RSS, podcastów, poczty elektronicznej, wirtualnych słowników i encyklopedii, forów internetowych, czatów tematycznych. Twórczości – namaluj to, narysuj, stwórz, skonstruuj, zbuduj, opracuj.

Moje silne i słabe strony umiejętności uczenia się

Powtórki 1 powtórka po 30 minutach 2 powtórka po 1 dniu 3 powtórka po 1 tygodniu 4 powtórka po 1 miesiącu 5 powtórka po 6 miesiącach Materiał niepowtórzony – choćbyś używał/ używała najdoskonalszych technik uczenia się – zostanie zapomniany

5-10 minut aktywnej przerwy Nauka sesjami po 30 min 1 sesja 30 min nauki 5 min powtórki 5-10 minut aktywnej przerwy 2 sesja 3 sesja

4 stopnie nabywania umiejętności Niekompetencja nieświadoma Nie umiem, nie wiem Niekompetencja świadoma Nie umiem, wiem Kompetencja Umiem, wykonuję świadomie nieświadoma Umiem, wykonuję nieświadomie

Polecana literatura Gordon Dryden, Jeannete Vos, Rewolucja w uczeniu, przeł. Beata Jóźwiak, Poznań 2003. Monika Łukasiewicz, Sukces w szkole, Poznań 2005. Robert Fischer, Uczymy jak myśleć, przeł. Krzysztof Kruszewski, Warszawa 1999. [dostępna w antykwariatach – nakład wyczerpany]. Robert Fischer, Uczymy jak się uczyć, przeł. Krzysztof Kruszewski, Warszawa 1999. [dostępna w antykwariatach – nakład wyczerpany]. Ken Robinson, Oblicza umysłu. Ucząc się kreatywności, przeł. Aleksander Baj, Kraków 2010.

Dziękuję za Twój poświęcony czas