Natalia Rudnicka kl.IIA Bakterie i wirusy Natalia Rudnicka kl.IIA

Bakterie, najmniejsze spośród wszystkich organizmów, są sprzymierzeńcami ludzi, ale także ich utrapieniem. Bakterie można spotkać wszędzie ponieważ potrafią przystosować się do prawie każdych warunków. Mikroskopijne rozmiary umożliwiają im przenoszenie się z prądami powietrza, na drobinach kurzu albo kropelkach wody. Budowa bakterii Bakterie są organizmami jednokomórkowymi, a ich komórki mają bardzo prostą budowę. Otacza je ściana komórkowa, pełniące przede wszystkim funkcję ochronną, którą pokrywa śluz, zabezpieczający komórkę przed wyschnięciem. Przez błonę komórkową wnikają do wnętrza bakterii potrzebne substancje, a usuwane są zbędne produkty przemiany materii. Wnętrze bakterii wypełnia gęsty cytozol, w którym zachodzą wszystkie procesy życiowe. Komórki bakterii są bezjądrowe – funkcję jądra komórkowego pełni u nich substancja jądrowa zawieszona w cytozolu w formie nici. Niektóre komórki bakterii mają rzęski, służące do poruszania się.

Kształty komórek bakterii Bakterie dzielimy na: kuliste, na przykład ziarenkowce, cylindryczne, na przykład pałeczki i laseczki, oraz spiralne skręcone, tak zwane krętki. Formy kuliste mogą tworzyć skupiska w postaci łańcuszków, jak u paciorkowców, lub gron, jak u gronkowców. laseczki ziarenkowce krętki pałeczki dwoinki paciorkowce gronkowce

Wybrane czynności życiowe bakterii Bakterie mimo niewielkich rozmiarów i prostej budowy, wykonują te same czynności życiowe, co pozostałe organizmy. Są to między innymi: oddychanie – istnieją bakterie, oddychające tylko tlenowo lub tylko beztlenowo; są również gatunki, które jak jedyne z nielicznych organizmów potrafią dostosować sposób oddychania do warunków otoczenia; możliwość zmiany sposobu oddychania jest ważnym przystosowanie bakterii do życia w różnorodnych środowiskach; odżywianie – ze względu na sposób odżywiania bakterie dzielimy na samożywne i cudzożywne; samożywne zawierają barwniki asymilacyjne i mogą przeprowadzać proces fotosyntezy; niektóre z nich czerpią niezbędną do życia energię z utleniania związków nieorganicznych; większość bakterii odżywia się cudzożywnie, wykorzystując materię wyprodukowaną przez inne organizmy; tak robią na przykład bakterie bytujące w żywicielach, a także bakterie glebowe;

Bakterie symbiotyczne rozmnażanie – bakterie najczęściej rozmnażają się bezpłciowo, przez podział komórki; nowo powstałe komórki bakterii rozdzielają się tworząc skupiska; gdy warunki środowiska pogarszają się, większość bakterii przekształca się w przetrwalniki; w takiej postaci mogą przeżyć nawet 50 lat; u niektórych bakterii zachodzi proces płciowy, który polega na wymianie materiału genetycznego między dwoma osobnikami. Bakterie symbiotyczne Niektóre bakterie żyją w specyficznych związkach z innymi organizmami. Taka zależność przynosi obopólną korzyść i jest nazywana symbiozą. Bakterie symbiotyczne żyją w przewodzie pokarmowym wielu zwierząt roślinożernych, gdzie uczestniczą w rozkładzie celulozy. Taki związek istnieje również miedzy pałeczkami okrężnicy (Escherichia coli) a człowiekiem. Bakterie te, zasiedliwszy nasze jelita, wytwarzają miedzy innymi potrzebne witaminy.

Znaczenie bakterii Bakterie są organizmami pionierskimi, czyli zasiedlającymi środowiska pozbawiona życia. Jako pierwsze pojawiły się w miejscach, gdzie życie jest odbudowane na nowo, na przykład po erupcji wulkanu, pożarze lasu czy łąk. Wykorzystuje się je w przemyśle spożywczym do sporządzania serów, kefirów, jogurtów oraz kiszonych warzyw, na przykład kapust czy ogórków. Pełnią bardzo ważna funkcję w oczyszczaniu środowiska, ponieważ rozkładają szczątki organizmów na substancje proste. Sole mineralne powstające na skutek tego procesu użyźniają gleby, co umożliwia rośliną wzrost. Niektóre bakterie wytwarzają toksyny, na przykład laseczki jadu kiełbasianego produkują jad kiełbasiany, który może powstać nie tylko w wędlinach, lecz także w konserwach warzywnych czy rybnych. Bakterie wywołują też procesy gnilne pogarszające jakość żywotności, zwłaszcza owoców i warzyw. Bakterie wywołują także choroby, które atakują nie tylko ludzi i zwierzęta gospodarskie, jak równie rośliny uprawiane przez człowieka. Do najczęściej występujących u ludzi chorób wywołanych przez bakterie zalicza się: gruźlicę, zapalenie płuc, anginę, czerwonkę bakteryjną, kiłę i chorobę wrzodową żołądka.

Wirus – materiał genetyczny opakowany w białko Bakterie takie jak gronkowiec czy salmonella, bywają też przyczyną masowych zatruć pokarmowych. Bakterie chorobotwórcze zwalcza się za pomocą antybiotyków. Wirus – materiał genetyczny opakowany w białko Wirusy to bezkomórkowe formy, które składają się z materiału genetycznego zamkniętego w otoczce białkowej, zwanej kapsydem. Fory te poza komórką żywiciela nie wykazują żadnych oznak życia, dlatego wirusów nie zaliczamy do organizmów. Uaktywniają się one dopiero po znalezieniu odpowiedniego żywiciela. W jego komórkach wirusy bardzo szybko się namnażają. W jednej komórce mogą namnożyć się tysiące wirusów, które następnie atakują kolejne komórki. Do znanych chorób wirusowych występujących u człowieka należą między innymi: ospa wietrzna, grypa, różyczka, żółtaczka i ADIS.

TEST

Bakterie są organizmami: ZADANIE 1 Bakterie są organizmami: jednokomórkowymi, których komórki są jądrowe wielokomórkowymi, których komórki są bezjądrowe jednokomórkowymi, których komórki są bezjądrowe

DOBRA ODPOWIEDŹ Kolejne pytanie

Bakterie mimo niewielkich rozmiarów i prostej budowy wykonują: ZADANIE 2 Bakterie mimo niewielkich rozmiarów i prostej budowy wykonują: znacznie inne czynności życiowe niż wszystkie organizmy m.in. bawią się niektóre czynności życiowe inne niż wszystkie organizmy m.in. odżywiają się te same czynności życiowe, co pozostałe organizmy, m.in. oddychają, odżywiają się, rozmnażają się

DOBRA ODPOWIEDŹ Kolejne pytanie

Bakterie są organizmami pionierskimi, które wykorzystuje się w: ZADANIE 3 Bakterie są organizmami pionierskimi, które wykorzystuje się w: przemyśle spożywczym, nie oczyszczaniu środowiska, procesie użyźniania gleby, b) spożywczym, oczyszczaniu środowiska, procesie użyźniania gleby, c) spożywczym, oczyszczaniu środowiska, wytwarzają toksyny

DOBRA ODPOWIEDŹ Kolejne pytanie

ZADANIE 4 Wirusy to: bezkomórkowe formy, które składają się z materiału genetycznego zamkniętego w otoczce białkowej, zwanej kapsydem b) komórkowe formy, które składają się z materiału genetycznego zamkniętego w otoczce białkowej, zwanej kapsydem c) bezkomórkowe formy, które składają się z materiału genetycznego zamkniętego w otoczce żółtkowej, zwanej kapsydem

DOBRA ODPOWIEDŹ Idź dalej

KONIEC

ZŁA ODPOWIEDŹ POWRÓT DO PYTANIA