KRAJ BASKÓW

Herb Flaga

Kraj Basków (dawniej także: Baskonia; ) – wspólnota autonomiczna w północnej Hiszpanii, położona nad Zatoką Biskajską. Tworzą ją prowincje: Gipuzkoa/Guipúzcoa, Bizkaia/Vizcaya i Araba/Álava. Zajmuje ona powierzchnię 7,3 tys. km². W roku 2001 zamieszkiwało ją w sumie około 2,1 mln ludzi. Najwięcej Basków mieszka w prowincjach Bizkaia i Gipuzkoa. Stolicą wspólnoty jest Vitoria-Gasteiz.

Jest to odrębny lud różniący się wyglądem fizycznym od Francuzów czy Hiszpanów i nie mający raczej krewnych w Europie. Z pewnością ich język, euscara, jest jednym z najstarszych używanych w Europie - istniał już, kiedy ze wschodu 3000 lat temu przybyły ludy używające języków indoeuropejskich. Uważa się obecnie, że jest tak stary, jak stara jest sama rasa Basków i że raczej rozwinął się w granicach obecnego terytorium, niż został tam skądś sprowadzony. Prawdopodobnie bardziej znana niż sami Baskowie jest organizacja ETA. Od początku lat siedemdziesiątych te 3 litery regularnie królują w krótkich meldunkach o podkładaniu bomb i napadach na policję. ETA oznacza skrót hasła Kraj Basków i Wolność (Euskadi ta Askatusuna).

Kim są właściwie Baskowie Kim są właściwie Baskowie? Bezsprzecznie jednym z najstarszych ludów Europy. Już od co najmniej dziesięciu tysiącleci trzymają się kurczowo tego samego kawałeczka ziemi, leżącego między wybrzeżem kantabryjskim a dolinami Pirenejów. Są bardzo dumni ze swych prastarych korzeni, które zachowali aż po dziś dzień w muzyce i tańcu. Ich własne dyscypliny sportu, np. łupanie drewna i podnoszenie kamieni, cieszą się wielką popularnością wśród młodzieży. 

Lauburu znana też jako baskijski krzyż i baskijska swastyka – jeden z głównych oraz najstarszych symboli baskijskich. Lauburu symbolizuje poruszające się słońce odgrywające ważną rolę w mitologii baskijskiej, wierzono, że jako amulet ma moc odpędzania złych mocy i sprowadzania pomyślności i zdrowia. Jest znakiem podobnym do swastyki, ale jej ramiona przypominają kształtem krople wody lub głowy (stąd nazwa). Nie jest znany sposób, w jaki pojawiła się w kulturze baskijskiej, ale najbardziej rozpowszechnione teorie mówią o niezależnym wytworzeniu tego symbolu przez Basków oraz o pochodzeniu Lauburu z Azji (miałaby trafić do Baskonii wraz z azjatyckimi protoplastami Basków) lub od ludów celtyckich. Już w starożytności była symbolem plemion baskijskich, obecnie zaś jest używana przez liczne baskijskie ugrupowania polityczne.