Mitologia Celtów

Celtowie żyli na dużym obszarze – od Hiszpanii, przez całą Irlandię, Walię i Galię, aż po Europę wschodnią, a nawet Galację w Azji Mniejszej. Ich świat był pełen magii, czarów i bóstw. Zniknął, gdy na ziemiach Celtów pojawiła się religia chrześcijańska…

Kim byli Celtowie? Celtowie – grupa ludów indoeuropejskich, wydzielona na podstawie kryteriów językowych. Za kolebkę przyszłych Celtów uważa się obszar w południowych Niemczech, pomiędzy Lasem Czeskim i rzeką Ren.

Bohaterami Celtów byli dzielni wojowie marzący o sławie. Magiczny świat Choć Celtowie zależnie od miejsca zamieszkania mieli nieco inne wierzenia, to ich język i obyczaje były bardzo podobne. Bohaterami Celtów byli dzielni wojowie marzący o sławie. Ważną rolę wśród Celtów odgrywali druidzi. Kim byli? Mędrcami, kapłanami, nauczycielami. Zajmowali się też przepowiadaniem przyszłości, magią i doradzaniem władcom.

Druidzi czcili dęby jako święte drzewa Druidzi czcili dęby jako święte drzewa. Celtowie wierzyli, że jemioła ścięta przez druida złotym sierpem w wielkie święto miała magiczną moc. Nie mogła jednak bezpośrednio dotknąć ziemi, dlatego zawsze pod drzewem rozłożona była biała płachta. Po obrzędzie ścinania jemioły, ludzie składali w ofierze białe byki i rozpoczynali biesiadę.

Skąd znamy ich mity? Celtowie pozostawili po sobie niewiele tekstów pisanych. Części z nich, natomiast, nie potrafimy odczytać. Ich wierzenia znamy głównie z przekazów innych ludów, np. Rzymian. Chociaż archeolodzy stale znajdują przedmioty związane z obrzędami i wierzeniami Celtów, np. zdobione kotły, figurki, amulety, jednak ich funkcje nie są zawsze dla nas jasne. Znamy też wiele z ich świętych miejsc. Jedno z najważniejszych było w Polsce, na górze Ślęży.

Główne bóstwa

Celtowie wierzyli, że całą przyrodę – drzewa, góry, rzeki – zamieszkują liczne bóstwa. W tym magicznym świecie nikogo nie dziwiło, że niektórzy zmieniają się w zwierzęta, krwiożercze bestie, podróżują w zaświaty…

Bogowie, czy zwierzęta? W wierzeniach Celtów zły mężczyzna mógł zmienić się w dzika, zazdrosna kobieta w drapieżnego ptaka, a zakochani w łabędzie, lecz pod nową postacią dalej posługiwali się oni ludzkim językiem.

Główni bogowie Bogów celtyckich istniało bardzo wielu, lecz czworo z nich uważanych było za najważniejszych.

Epona jest boginią ludzi i zwierząt. Symbolizuje ją koń Epona jest boginią ludzi i zwierząt. Symbolizuje ją koń. Podobnie jak on jest szybka i bardzo piękna. Lug jest znawcą czarów i posiadaczem ogromnej siły. Pięknie gra na wszelkich instrumentach. Nie ma dla niego rzeczy niemożliwych. Jego twarz jest tak jasna, że nie sposób na nią patrzeć. Dlaczego? Bo jest bogiem słońca! Dagda to bóstwo irlandzkie. Jest symbolem płodności. Jego maczuga jednym końcem zabija, a drugim przywraca do życia. Wszyscy, którzy spróbują pokarmu z czarodziejskiego kotła Dagdy, odchodzą syci. Cernunos (Rogacz) jest często przedstawiany z rogami jelenia, który uchodzi za szlachetne zwierzę. Niektórzy sądzą, że jest wcieleniem Luga. Wciąż bardzo niewiele o nim wiadomo.

Lug toczy boje

Ten bóg światła był irlandzkim wybawcą i bohaterem Ten bóg światła był irlandzkim wybawcą i bohaterem. Dzięki niemu piękne, młode bóstwa Tuatha De Danann pokonały bogów Fomore, którzy rządzili Irlandią…

Straszliwe przeznaczenie Wodzem Fomore był jednooki Balor, którego samo spojrzenie niszczyło wszystko. Wróżba głosiła, że zginie on z ręki własnego wnuka. Balor zamknął więc swoją jedyną córkę w więzieniu, aby nie mogła mieć dzieci. Jednak bóg Tuatha uwiódł ją i urodziły się trojaczki. Balor od razu wrzucił dzieci do morza, lecz jedno z nich przeżyło. Był to Lug.

Lug przybywa do Tuatha Tuatha De Danann (Plemię Bogini Danu) od wielu lat walczą z dzikimi Fomore o panowanie nad Irlandią, jednak żadna ze stron nie może zwyciężyć. W jednej z bitew władca Tuatha – bóg Nuada traci rękę, którą bóg-lekarz zastępuje srebrną protezą. Mimo to, kiedu do Tuatha dołącza młody nieznajomy – Lug, Nuada jemu powierza dowodzenie wojskiem.

Ostatnia bitwa Wrogie armie stoją naprzeciw siebie w pełnej gotowości bojowej. Nagle zjawia się Balor i z wolna otwiera swoje śmiercionośne oko. Rozpoczyna się bitwa. Lug strzela do Balora z procy i trafia w samo oko. Złowrogie ślepie przesuwa się na drugą stronę głowy i zaczyna patrzeć na własną armię. Fomore uciekają, a Balor ginie z ręki wnuka. Tuatha obejmują władzę i rządzą Irlandią. Podczas ataków schodzą pod ziemię, skąd opiekują się wyspą.

Wielcy bohaterowie

Bohaterski Cuchulainn Cuchulainn był synem samego Luga. Jego prawdziwe imię brzmiało Setanta, lecz za młodu gołymi rękami udusił ogromnego psa kowala i jako zadośćuczynienie oferował mu swoje usługi, jako stróż. Cuchulainn dosłownie znaczy Pies Culanna. Cuchulainn jest przykładem tego, iż Celtowie wyżej cenili chwałę, niż życie. Podczas jednej z bitew, bohater pierwszy rzucił się na wrogą armię i sam ją zatrzymał. Został jednak ranny, a wrogich oddziałów wciąż przybywało. Przywiązał się więc do skały i walczył, aż do śmierci.

Magiczne moce Finna Finn wychowywany był od niemowlęcia przez druidów. Jeden z nich, Finegas, od dawna marzył o magicznym łososiu, który daje wszelką mądrość. Gdy udaje mu się go zdobyć, prosi chłopca, aby upiekł rybę. Podczas pieczenia, Finn parzy się w palec. Liżąc ranę połyka kawałek łososia i zdobywa wielką mądrość i magiczne moce. Szybko Finn staje się niepokonanym wojownikiem i zyskuje sławę. Oświadcza się też młodej księżniczce, imieniem Grainne. Dziewczyna odmawia mu ręki i ucieka z jego bratankiem, Diarmaitem. Podczas ucieczki, Diarmait zostaje ranny i tylko Finn może go uleczyć. W bohaterze zwycięża jednak zazdrość i Diarmait umiera.

Przygoda Pwylla Jak wszyscy walijscy możni Pwyll uwielbiał polowania. Któregoś dnia w pogoni za jeleniem zapuścił się za daleko w las i spotkał innego łowcę. Nieznajomy zabija zwierzę, lecz urażony Pwyll przywłaszcza sobie do niego prawo. Wtedy myśliwy woła gniewnie: Nazywam się Arawn i jestem władcą zaświatów. Winieneś mi zadośćuczynienie! Pwyll zostaje wysłany w zaświaty w celu pokonania złego Havgana. Ściga go rok i jeden dzień, po czym zabija wroga. Od tego czasu Pwylla i Arawna łączyła wielka przyjaźń.

Dziękuję za uwagę Piotr Mazur Klasa: 3 Gimnazjum 12.05.2009r.