Ścieżka Mos/MAPK jako regulator rozmiaru i procesu degeneracji pierwszego ciałka kierunkowego podczas dojrzewania mysich oocytów

Protoonkogen mos koduje kinazę serynowo- treoninową a Mos jest eksprymowany w dużych ilościach w oocytach podlegających dojrzewaniu mejotycznemu W oocytach Xenopus Mos : –jest inicjatorem mejozy –jest zaangażowany w aktywację i stabilizację MPF –aktywuje MAPK –to aktywny składnik kompleksu CSF –udowodniono również wzajemną zależność między szlakiem Mos/MAPK a MPF

MOS MEK1 Kinaza MAP CSF cdk2 Cyklina E cdc2 Cyklina B cdc2 Schemat potencjalnego działania czynnika cytostatycznego (CSF) Cyklina B

U homozygotycznych mutantów MOS-/-: Dojrzewanie oocytów nie ulega zahamowaniu na etapie metafazy II ale są pobudzane do partenogenezy MAPK nie jest aktywna podczas dojrzewania oocytów aktywność MPF utrzymuje się na prawidłowym poziomie, aż do przejścia metafaza-anafaza, kiedy to jest on inaktywowany i degradowany pierwsze ciałko kierunkowe jest nieprawidłowo duże i czasem przechodzi dodatkowy podział (przypominający mitozę) zamiast zostać zdegradowane

Materiał i metody Otrzymanie myszy pozbawionych obu prawidłowych alleli genu mos (MOS-/-) za pomocą metody gene knockout Otrzymanie i hodowla oocytów sprawdzenie in vitro aktywności kinazowej MAPK i histonu H1 wykorzystanie metody immunocytochemicznej w celu wizualizacji wrzeciona kariokinetycznego podczas I podziału mejotycznego

Wyniki i wnioski MAPK nie wykazuje aktywności w dojrzewających oocytach myszy MOS-/- Aktywacja MAPK podczas dojrzewania oocytów zależy od obecności aktywnego czynnika Mos W przeciwieństwie do Xenopus, aktywacja MPF i regulacja jego aktywności wydają się być niezależne od obecności Mos i/lub MAPK Pierwsze ciałko kierunkowe tworzy się w sposób nieprawidłowy Przy braku aktywacji szlaku Mos/MAPK wrzeciono kariokinetyczne nie może się ustawić w prawidłowej pozycji podczas podziału komórki jajowej Zatem szlak Mos/MAPK bierze udział w pozycjonowaniu wrzeciona podziałowego

Wyniki i wnioski c.d. Występuje brak zaniku pierwszego ciałka kierunkowego w oocytach MOS-/- U MOS-/- pierwsze ciałko kierunkowe utrzymuje się 11 godzin (w normalnym oocycie do 7 godzin); ponadto niekiedy ulega wydłużeniu i może przechodzić dodatkowy podział Tak długie utrzymywanie się pierwszego ciałka kierunkowego może wynikać z faktu, iż proces jego degeneracji może być regulowany przez działanie szlaku Mos/MAPK