ZWIEDZAMY MIEJSCA PAMIĘCI NARODOWEJ

W Olkuszu jest kilka miejsc pamięci narodowej jedną z nich są Nekropolie olkuskie kryją mogiły osób rożnych wyznań i narodowości. To miejsca pamięci bohaterów powstań narodowych, obu wojen światowych, ale i olkuszan, ludzi którzy kiedyś tu żyli. Najstarsze mogiły znajdują się na starym cmentarzu przy ul K.K.Wielkiego . Długa kamienna ściana dzieli cmentarz na cześć prawosławną i katolicką. Ta tak zwana ściana pamięci zawiera tablice z nazwiskami żołnierzy poległych na frontach II wojny światowej, a także z czasów powstania styczniowego i wojny z Rosją bolszewicką w 1920r. W części prawosławnej grzebano ludność rosyjska zamieszkującą ziemie olkuską na przełomie XIX i XX w. W centralnym miejscu starego cmentarza katolickiego znajduje się kamienny pień dębu z obciętymi konarami, to nagrobek Francesco Nullo, francuskiego pułkownika, bohatera powstania styczniowego, który zginął w bitwie pod Krzykawą. Na cmentarzu znajdują się groby znanych Olkuszan, burmistrza, lekarzy, księży z przepięknymi i nietypowymi nagrobkami, jak nagrobna rzeźba anioła. W północnej części cmentarza, w formie bloków z czerwonego kamienia z wyrytymi nazwiskami ofiar umiejscowiony jest pomnik poświecony mieszkańcom ziemi olkuskiej, którzy zginęli w czasie II wojny światowej. W Olkuszu istnieją dwa cmentarze żydowskie. Dawny kirkut przy ul Kolorowej z XVI wieku, w czasie II wojny światowej całkowicie zniszczony przez Niemców. Drugi cmentarz żydowski z przełomu XIX i XX wieku znajduje się przy ul Jana Kantego. Niestety jest on w dużym stopniu zdewastowany. Na cmentarzu parafialnym przy ul Kruszcowej na którym do dziś chowani są olkuszanie, znajdują się groby zbiorowe poległych w czasie obu wojen żołnierzy Wojska Polskiego , Armii Krajowej i Armii Czerwonej.

Tablice upamiętniające poległych żołnierzy na starym cmentarzu w Olkuszu zdjęcia wykonano w dniu 25.04.2012roku

Piękne zabytkowe pomniki Olkuskich mieszkańców zdjęcie wykonane w dniu 25.04.2012 roku.

Pomnik Jana Kantego zdjęcie z 25.04.2012r.

Pomnik poległych żołnierzy oraz pomnik Francesco Nullo zdjęcie z dnia 25.04.2012r.

Kirkut przy ul Kolorowej zdjęcie z 26.04.2012r.

Na końcu ulicy Sławkowskiej wznosi się przeszło 5 metrowy Kopiec Kościuszki z okazałym krzyżem na szczycie. Po raz pierwszy usypany został w 1861r. przez mieszkańców w czasie powstania styczniowego, ponieważ jednak Rosjanie kazali go rozkopać, olkuszanie usypali go ponownie na początku XX wieku, w 100 rocznicę śmierci Kościuszki.

Kopiec Kościuszki 26.04.2012r.

Przy gmachu Urzędu Miasta i Gminy Olkusz w 2007 roku postawiono popiersie Marszałka Józefa Piłsudskiego, które jest współczesna wersja monumentu z 1936roku, zniszczonego w 1940 roku przez niemieckich okupantów.

Zdjęcia z 26.04.2012r.

Jest jeszcze jedno miejsce o którym warto pamiętać to pomnik 20 straconych.W nocy z 15 na 16 lipca 1940 w willi doktora Juliana Łapińskiego na olkuskim osiedlu Parcze zastrzelono niemieckiego żandarma. Policjant (zakwaterowany w willi wraz z żoną) zginął z rąk włamywacza, którego przypadkowo zaskoczył. Mimo, iż dochodzenie wykluczyło motywy polityczne, co potwierdził nawet olkuski landrat Heinrich Groll, śmierć żandarma wykorzystano jako pretekst do przeprowadzenia szeroko zakrojonej akcji odwetowej i sterroryzowania mieszkańców miasta. Już 16 lipca Niemcy dokonali na Parczach odwetowej egzekucji, której ofiarą padło 20 Polaków. Piętnastu spośród rozstrzelanych specjalnie sprowadzono w tym celu z wiezienia w Mysłowiecach, podczas gdy pozostałych pięć ofiar pochodziło z Olkusza. Ponadto następnego dnia spalono i zburzono willę Łapińskiego. Dalsza akcja odwetowa miała miejsce dwa tygodnie później (zdarzenia znane w Olkuszu jako Krwawa Środa). Natomiast wydarzenia z 16 lipca zostały upamiętnione nazwą ulicy (20 Straconych) oraz pamiątkowymi tablicami.

Zdjęcia z 26.04.2012r.