Wprowadzenie do systemów operacyjnych

Co to jest system operacyjny? To program komputerowy mniej lub bardziej rozbudowany – elementarna prawda ale warto o niej pamiętać Marcin Gryska

Co to jest system operacyjny? Gdzie jest system? Marcin Gryska

Co to jest system operacyjny? Marcin Gryska

Co to jest system operacyjny? Czyli to zbiór programów, który pośredniczy między użytkownikiem a sprzętem komputerowym Rozróżniamy : Sprzęt (hardware) System operacyjny Programy użytkowników Użytkownicy To wszystko tworzy System Komputerowy Marcin Gryska

Co to jest system operacyjny? To tak w skrócie, ale nie ma ogólnie akceptowanej definicji systemu operacyjnego Często definiuje się go podając Co robi A nie czym jest Marcin Gryska

Po co jest system operacyjny? Tworzy środowisko (environment) w którym inne programy mogą wykonywać swoje zadania Koordynuje pracę z programami, które uruchamia użytkownik Steruje wieloma zadaniami wykonywanymi przez komputer Marcin Gryska

Główne cele systemu operacyjnego Wygoda użytkownika (preferowane w komputerach osobistych) Efektywne wykorzystanie systemu komputerowego (preferowane w komputerach obliczeniowo – zadaniowych i wielodostępnych) Trudno połączyć te dwa cele gdyż często są ze sobą sprzeczne – dowód – systemy z rodziny Windows Marcin Gryska

Uproszczony schemat współczesnego systemu operacyjnego Marcin Gryska

Trochę historii Aby bardzo dobrze zrozumieć dlaczego taki system operacyjny jest na maszynie, na której pracujesz trzeba by przeanalizować wszystkie wydarzenia od powstania pierwszych prymitywnych liczydeł 3000 lat p.ne. przez zbudowanie maszyny Holleritha w 1890 roku do dziś Mało tego w grę wchodziły często… przypadek, nieświadomość, marketing, pozycja społeczna i wiele podobnych Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 1943, 1946 – Colossus czy ENIAC ? – pierwszy elektroniczny komputer – przełączanie kabelków i karty perforowane jako system operacyjny Po co? - Gdyby nie wojna… Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 1946 – 1969 – ja to zmniejszę bo nie mam hali sportowej w domu (technologia) a ja to uproszczę bo nie będę szukał odpowiednich kabelków (języki programowania ->z nich systemy operacyjne) 1969 - UNIX – powstaje system operacyjny rozwijany do dziś, ojciec wszystkich Linuxów Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 1971, 1973, 1975 – Kenbak, Micral, Altair 8800 – w końcu jest komputer osobisty, dostępny dla każdego,… ale nie w Polsce 2 Mhz procesor 256 bajtów pamięci, szkoda tylko że bez dysku twardego monitora i klawiatury Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 1976 – Wozniak i Jobs zakładają Apple Computer 1977 – Gates i Allen rzucają szkołą i zakładają malutką firmę programistyczną Microsoft, a Apple wprowadza pierwszy montowany komputer osobisty – początek wyścigu - Apple wygrywa bitwę z IBM i Microsoftem, ale jeszcze nie wojnę 1979 – twórca firmy produkującej pierwszy komputer osobisty – Altaira zamyka biznes i wyjeżdża na wieś… dziś byłby pewnie miliarderem Marcin Gryska

Najważniejsze fakty Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 1979 - Jobs z Apple Computer ogląda pierwszy eksperymentalny interfejs graficzny w laboratorium Xeroxa 1981 – IBM z Microsoftem prezentują komputer osobisty IBM PC z systemem MS – DOS ( stworzony na podstawie kupionego QDOSA) – Apple przegrywa bitwę, a później całą wojnę – dowód? – ta skrzynka obok Twojego monitora jest zgodna ze standardem IBM PC Gdzieś tam w tle Tandy i Commodore prezentują swojego PC Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 1983 – I w końcu jest pierwszy system operacyjny z interfejsem graficznym użytkownika – Lisa firmy Apple (inspirowany Xeroxem, ale dla niektórych to kradzież stulecia – zobacz rok 1979) Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 1984 – Apple wprowadza na rynek następcę Lisy – Macintosh z systemem Mac OS, nie przebija on jednak ilości sprzedanych IBM PC Marcin Gryska

Najważniejsze fakty Listopad 1985 - Era Windowsa rozpoczęta – IBM wraz z Microsoftem prezentują pierwszy interfejs graficzny (nakładkę graficzną) dla systemu DOS – Windows 1.0 (nieprzypadkowo trochę podobny do Mac OS – tajne porozumienie Gatesa z Apple czy sprytna kradzież stulecia?) Marcin Gryska

Najważniejsze fakty Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 1988 – Microsoft prezentuje Windowsa 2.03 – podobieństwo do Mac OS tym razem nie ulega wątpliwości – ale co z tego… business is business Marcin Gryska

Najważniejsze fakty Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 1988 – 1995 (również do dziś) – era procesów sądowych Apple kontra Microsoft, Xerox kontra Apple, rozluźnienie współpracy Microsoftu z IBM W tym czasie… w wielu domach Amigi, sprzedano miliony Commodore, z niezłym ale nieprzenośnym na inne komputery systemem, IBM lansuje system OS/2 ale ostatecznie walkę o klienta i w sądzie wygrywa najczęściej… Marcin Gryska

Najważniejsze fakty Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 1995, 1998 – to miał być przełom Windows 95, Windows 98 – no i są ładne, ale nie brak im błędów szczególnie tych dziwacznych, ale spokojnie Ci co tworzą Unixy też to widzą Marcin Gryska

Najważniejsze fakty Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 1969 - 1999 – Twórcy Unixów a później głownie Linuxów nie spali przez ten cały czas, Bill Gates z Microsoftu widząc to kupuje nowe pomysły, rozwiązania i …najlepszych programistów Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 2001 – Microsoft lansuje Windowsa XP – ograniczenie roli DOSa praktycznie do 0, po klęsce Windowsa Millenium doczekaliśmy się w pełni multimedialnego i w miarę stabilnego i trochę bezpiecznego systemu… Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 2001 – 2006 – Microsoft wydaje kolejne łatki na system XP – Service Packi, bo jednak nie jest tak pięknie, tymczasem powstaje coraz więcej darmowych i łatwych wersji Linuxa Marcin Gryska

Najważniejsze fakty 2006/2007 – Na rynek wypuszczony zostaje wreszcie długo oczekiwany nowy system Microsoftu – Windows Vista – lepszy i stabilny, ale przerost formy nad treścią – ogromne wymagania i brak rozwiązań nowatorskich (przewijane pulpity to Apple czy Ubuntu miały już dawno) Marcin Gryska

Which way? Nie samym Windowsem musi żyć człowiek, ale systemu nie będę szukać w muzeum więc w skrócie : Marcin Gryska

Windows Duża wygoda użytkownika Duża przenośność na inne sprzęty Duża ilość programów po Windowsa Łatwość instalacji Łatwość konfiguracji Duża cena Kod zamknięty – zmieniać go mogą tylko programiści Microsoftu Nieprzewidywalność – nie wiesz co tam w środku za czarodziej konfiguracji siedzi Brak jasnych reguł w kwestii bezpieczeństwa danych i systemu Marcin Gryska

Unixy Linuxy Solarisy W większości darmowe Duże bezpieczeństwo danych Duża stabilność pracy Coraz więcej łatwych w obsłudze i instalowaniu dystrybucji (np. Ubuntu, Opensuse) Duży wybór – do różnych zastosowań od naukowców przez firmy do ucznia gimnazjum Kod otwarty – każdy może zmienić i poprawić system Trudność w zapanowaniu nad całością dla niektórych dystrybucji (np. Slackware) Mniej programów do rozrywki niż na Windowsy Marcin Gryska

Mac OS Duża stabilność ( na wzór Unixa) Dość duże bezpieczeństwo danych Łatwość w obsłudze Mniejsze wymagania niż np.. Windows Vista Niska przenośność na inne niż Apple sprzęty Wysoka cena W wielu wersjach niska konfigurowalność po zainstalowaniu Marcin Gryska

Linki Linux dla szkół Linux dla każdego Marcin Gryska

Dla formalności Wykorzystano głownie materiały własne Informacje historyczne z rożnych źródeł Analiza konfliktu Apple, Microsoft, Xerox głównie na podstawie numeru 1/2000 PC World Komputer Zdjęcia komputerów i screeny z wikipedii i innych stron internetowych Prezentacja powstała tylko i wyłącznie dla celów edukacyjnych Marcin Gryska