Komunikacja międzykulturowa dr Anna Zajenkowska 2011

Komunikacja międzykulturowa Barnga – gra symulacyjna Proces komunikacyjny Filtry w procesie komunikacji międzykulturowej Kultury wysokiego kontekstu versus kultury niskiego kontekstu Zależność od pola versus niezależnośc od pola „Ja niezależne” versus „Ja zależne” Wymiary kulturowe według: Hofstede Schwartza Hampdena-Turnera i Trompenarsa

Barnga – gra symulacyjna Barnga pozwala na stworzenie sytuacji, w której uczestnicy doświadczają mini szoku kulturowego wynikającego z nowego sposobu komunikacji. →Thiagarajan, S., Thiagarajan, R. (2006). Barnga: A Simulation Game on Cultural Clashes. London and Boston: Intercultural Press Brak informacji – różne zasady w każdej grupie Konflikt – gracze przechodzą do innej grupy Międzykulturowe doświadczenie – ludzie myślą/wierzą, że mają takie same normy Mini szok kulturowy – odkrycie, że normy są różne Zrozumienie i pogodzenie się z różnicami = efektywna gra

ALBO Proces komunikacyjny ZROZUMIEĆ komunikat FILTRY Osoba A FILTRY W procesie komunikacji międzykulturowej istnieje szereg filtrów, które wpływają na znaczenie wypowiadanych słów i na ich rozumienie. komunikat ALBO ZROZUMIEĆ Osoba A FILTRY FILTRY Osoba B sprzężenie zwrotne

Filtry w procesie komunikacji międzykulturowej Kultury wysokiego kontekstu versus kultury niskiego kontekstu Kultury wysokiego kontekstu, np.: Japonia, Chiny czy kraje muzułmańskie – ścisłe kontakty międzyludzkie, wiele znaczeń komunikowane jest w sposób niedosłowny. Słowa stanowią tylko niewielką cześć komunikatu, bardzo istotny jest także sposób przekazu. Kultury niskiego kontekstu, np.: kraje Europy Zachodniej, czy Ameryki Północnej - kontakty bezpośrednie są rzadsze i zazwyczaj mają jakiś konkretny powód, informacja jest przekazywana wprost. Znaczenie ma głównie komunikat werbalny, brak podtekstów, mowa ciała i kontekst wypowiedzi nie wpływają istotnie na treść komunikatu, a także go nie zmieniają. → Hall, E. T. (1976). Beyond Culture. New York: Doubleday

Filtry w procesie komunikacji międzykulturowej Zależność od pola versus niezależność od pola Styl poznawczy – np.: lepsze zapamiętywania i kojarzenie przedmiotów czy zdarzeń w konkretnym kontekście. → Masuda, T. i Nisbett, R. E. (2001). Attending holistically vs. analytically: Comparing the context Sensitivity of Japanese and Americans. Journal of Personality and Social Psychology, 81, 922-934. → Matsumoto, D., Juang, L. (2007). Psychologia międzykulturowa. Gdansk: GWP

Filtry w procesie komunikacji międzykulturowej „Ja niezależne” Przedstawiciele kultur Zachodnich w przeważającej mierze prezentują „ja niezależne” - jednostki skupiają się na swoich indywidualnych zdolnościach, cechach, celach, preferencjach i nie mają oporów przed mówieniem o nich publicznie przed innymi ludźmi. „Ja zależne” W przypadku większości mieszkańców Azji, „ja” jest połączone i „zależne” od innych oraz od kontekstu. W przypadku „ja zależnego” - głównym celem będzie dopasowanie się do innych i zachowanie współzależności. → Markus, H., & Kitayama, S. (1991). Culture and the self: Implications for cognition, emotion, and motivation. Psychological Review, 98, 224-253. → Markus, H. R., & Kitayama, S. (1991a). Cultural variation in the self-concept. In G. R. Goethals & J. Strauss (Eds.), Multidisciplinary perspectives on the self. (pp. 18-48). New York: Springer-Verlag. Independent versus intradepended construal of self

Proksemika (dystans społeczny) Filtry w procesie komunikacji międzykulturowej Mowa Ciała Kontakt wzrokowy Proksemika (dystans społeczny) Dotyk Zachowania ludzi w danej kulturze związane są z obowiązującymi w nich normami i zasadami. W celu ich lepszego zrozumienia można odwołać się do wymiarów kulturowych, np. według: Hofstede Schwartza Hampdena-Turnera i Trompenarsa

Wymiary kultury Hofstede Dystans Władzy - Power Distance (PDI) Indywidualizm/Kolektywizm - Individualism (IDV) Męskość/Kobiecość - Masculinity (MAS) Unikanie Niepewności - Uncertainty Avoidance (UAI) Orientacja Czasowa Odległa - Long-Term Orientation (LTO) → Hofstede, G. (1996). Cultures and Organizations: Software of the Mind. New York: McGraw-Hill

Wymiary kultury Schwartz Zakorzenienie - Embeddedness Chierarchia - Hierarchy Mistrzostwo - Mastery Autonomia intelektualna - Intelecuall Autonomy Autonomia Afektywna - Affective Autonomy Egalitaryzm - Egalitarianism Harmonia - Harmony → Schwartz, S. H. (2006). As transnational education programmes continue to proliferate, A Theory of Cultural Value Orientations: Explication and Applications. Comparative Sociology, 5/ 2-3, 138-180

Wymiary kultury Hampden-Turner i Trompenars Uniwersalizm a Partykularyzm (Universalism versus Particularism) Indywidualizm a Kolektywizm (Communitarianism versus Individualism) Powściągliwość a Emocjonalność (Neutral versus Emotional) Wycinkowość a Całościowość (Defuse versus Specific Cultures) Osiąganie a Przypisywanie statusu (Achievement versus Ascription) Stosunek do czasu (Human-Time relationship) Stosunek do natury (Human-Nature relationship) → Hampden-Turner, Ch., Trompenaars, F. (1997). Riding the Waves of Culture. New York: McGraw-Hill

감사합니다 Dziękuję