DIAGNOZA UCZNIA Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNA W STOPNIU UMIARKOWANYM, ZNACZNYM I GŁĘBOKIM Opracowanie: Wanda Michalak Magdalena Szczupak Anna Ardel

CO TO JEST DIAGNOZA? DIAGNOZOWANIE – proces aktywnego poszukiwania danych potrzebnych do podjęcia decyzji o działaniach zmierzających do zmiany aktualnego stanu psychospołecznego człowieka DIAGNOZOWANIE – proces aktywnego poszukiwania danych potrzebnych do podjęcia decyzji o działaniach zmierzających do zmiany aktualnego stanu psychospołecznego człowieka DIAGNOZA = POZNANIE PODSTAWA EDUKACJI

RODZAJE DIAGNOZ DIAGNOZA PSYCHOLOGICZNA, DIAGNOZA PSYCHOLOGICZNA, DIAGNOZA FUNKCJONALNA, DIAGNOZA FUNKCJONALNA, DIAGNOZA UMIEJĘTNOŚCI FUNKCJONALNYCH DIAGNOZA UMIEJĘTNOŚCI FUNKCJONALNYCH

DIAGNOZA PSYCHOLOGICZNA

CELE DIAGNOZY PSYCHOLOGICZNEJ ustalenie poziomu funkcjonowania intelektualnego, ustalenie poziomu funkcjonowania intelektualnego, ustalenie poziomu rozwoju mowy i umiejętności komunikowania się z otoczeniem, ustalenie poziomu rozwoju mowy i umiejętności komunikowania się z otoczeniem, określenie poziomu rozwoju społeczno-emocjonalnego, określenie poziomu rozwoju społeczno-emocjonalnego, ustalenie potrzeb psychicznych i możliwości ich zaspakajania, ustalenie potrzeb psychicznych i możliwości ich zaspakajania, określenie i zaplanowanie rodzajów i sposobów koniecznej pomocy i wsparcia. określenie i zaplanowanie rodzajów i sposobów koniecznej pomocy i wsparcia.

DIAGNOZA PSYCHOLOGICZNA OKREŚLA poziom funkcjonowania intelektualnego, poziom funkcjonowania intelektualnego, poziom funkcjonowania zmysłów (analizatora wzrokowego, słuchowego, kinestetyczno- ruchowego, koordynacji wzrokowo-ruchowej, analizy i syntezy wzrokowej i słuchowej, motoryki dużej i małej, grafomotoryki), poziom funkcjonowania zmysłów (analizatora wzrokowego, słuchowego, kinestetyczno- ruchowego, koordynacji wzrokowo-ruchowej, analizy i syntezy wzrokowej i słuchowej, motoryki dużej i małej, grafomotoryki), poziom integracji sensorycznej i somatognozji, poziom integracji sensorycznej i somatognozji,

poziom gotowości do uczenia się, poziom gotowości do uczenia się, poziom opanowania praktycznych umiejętności przystosowawczych ( w tym samoobsługowych), poziom opanowania praktycznych umiejętności przystosowawczych ( w tym samoobsługowych), poziom rozwoju społecznego, poziom rozwoju społecznego, poziom rozwoju umiejętności porozumiewania się z otoczeniem. poziom rozwoju umiejętności porozumiewania się z otoczeniem.

ORZECZENIE O POTRZEBIE KSZTAŁCENIA SPECJALNEGO jest końcowym efektem wielospecjalistycznej diagnozy (psychologicznej, pedagogicznej, lekarskiej), jest końcowym efektem wielospecjalistycznej diagnozy (psychologicznej, pedagogicznej, lekarskiej), jest podstawą kwalifikacji ucznia do adekwatnej do jego potrzeb i możliwości formy kształcenia, jest podstawą kwalifikacji ucznia do adekwatnej do jego potrzeb i możliwości formy kształcenia, stanowi punkt wyjścia w pracy nauczyciela z uczniem i współpracy z jego rodzicami. stanowi punkt wyjścia w pracy nauczyciela z uczniem i współpracy z jego rodzicami.

DIAGNOZA FUNKCJONALNA

Obiektem badań diagnostycznych są zachowania człowieka świadczące o trudnościach w przystosowaniu się do otoczenia oraz procesy psychiczne warunkujące ten stan nieprzystosowania, Obiektem badań diagnostycznych są zachowania człowieka świadczące o trudnościach w przystosowaniu się do otoczenia oraz procesy psychiczne warunkujące ten stan nieprzystosowania, Zbieranie informacji potrzebnych do codziennej pracy z uczniem niepełnosprawnym intelektualnie, Zbieranie informacji potrzebnych do codziennej pracy z uczniem niepełnosprawnym intelektualnie,

Jest próbą odpowiedzi na podstawowe pytania: Jest próbą odpowiedzi na podstawowe pytania: NA JAKIM ETAPIE ROZWOJU W POSZCZEGÓLNYCH SFERACH = ZNAJDUJE SIĘ DANA OSOBA? JAKI POZIOM ROZWOJU DLA TEJ OSOBY JEST = MOŻLIWY DO OSIĄGNIĘCIA? SFERA AKTUALNEGO ROZWOJU SFERA NAJBLIŻSZEGO ROZWOJU

DIAGNOZA UMIEJĘTNOŚCI FUNKCJONALNYCH

UMIEJĘTNOŚCI FUNKCJONALNE to takie umiejętności, które mają bezpośredni wpływ na osiągnięcie większej niezależności, samodzielności i lepszej jakości życia. to takie umiejętności, które mają bezpośredni wpływ na osiągnięcie większej niezależności, samodzielności i lepszej jakości życia.

DIAGNOZA UMIEJĘTNOŚCI FUNKCJONALNYCH: ma formę opisową, ma formę opisową, zawiera zestawienie umiejętności przejawiających się w codziennym życiu osoby i wpływających w sposób bezpośredni na zwiększenie jego niezależności i poprawę jakości życia, zawiera zestawienie umiejętności przejawiających się w codziennym życiu osoby i wpływających w sposób bezpośredni na zwiększenie jego niezależności i poprawę jakości życia, wskazuje na wszystko to, co osoba potrafi wykonać, wskazuje na wszystko to, co osoba potrafi wykonać, wyszukuje przyczyny, wyszukuje przyczyny, wskazuje perspektywę rozwoju przez wyznaczenie sfery najbliższego rozwoju, wskazuje perspektywę rozwoju przez wyznaczenie sfery najbliższego rozwoju, bada środowisko osoby, bada środowisko osoby, dotyczy umiejętności potrzebnych, przydatnych danemu człowiekowi w jego życiu. dotyczy umiejętności potrzebnych, przydatnych danemu człowiekowi w jego życiu.

TEZY PODSTAWOWE Diagnoza = poznanie – jest podstawą edukacji ucznia, służy dostosowaniu zadań edukacyjno-terapeutycznych do potrzeb i możliwości danego ucznia, Diagnoza = poznanie – jest podstawą edukacji ucznia, służy dostosowaniu zadań edukacyjno-terapeutycznych do potrzeb i możliwości danego ucznia, W procesie poznawania uczestniczą wszyscy specjaliści biorący udział w edukacji ucznia, łącznie z rodzicami lub opiekunami prawnymi, W procesie poznawania uczestniczą wszyscy specjaliści biorący udział w edukacji ucznia, łącznie z rodzicami lub opiekunami prawnymi, Rodzice to sprzymierzeńcy a nie wrogowie, są pierwszym i najważniejszym źródłem informacji o dziecku, Rodzice to sprzymierzeńcy a nie wrogowie, są pierwszym i najważniejszym źródłem informacji o dziecku, Diagnoza to pierwszy etap planowania pracy z uczniem, czyli wstęp do indywidualnego programu edukacyjno- terapeutycznego. Diagnoza to pierwszy etap planowania pracy z uczniem, czyli wstęp do indywidualnego programu edukacyjno- terapeutycznego.

ETAPY POSTĘPOWANIA DIAGNOSTYCZNEGO wywiad z rodzicami, wywiad z rodzicami, obserwacja dziecka w sytuacjach naturalnych (dom, spacery, wycieczki, itp.), obserwacja dziecka w sytuacjach naturalnych (dom, spacery, wycieczki, itp.), Obserwacja zachowań dziecka w sytuacjach standaryzowanych – próba sprawdzenia określonej reakcji dziecka przez tworzenie w jego otoczeniu określonych warunków (sytuacje badawcze), Obserwacja zachowań dziecka w sytuacjach standaryzowanych – próba sprawdzenia określonej reakcji dziecka przez tworzenie w jego otoczeniu określonych warunków (sytuacje badawcze), Uzupełnienie informacji dzięki skalom rozwojowym, tzw. arkuszom do diagnozy umiejętności funkcjonalnych. Uzupełnienie informacji dzięki skalom rozwojowym, tzw. arkuszom do diagnozy umiejętności funkcjonalnych.

WYNIKA Z TEGO, ŻE DIAGNOZA WYMAGA: Długiego czasu, Długiego czasu, Długotrwałej obserwacji, Długotrwałej obserwacji, Naturalnej dla danej osoby warunków, Naturalnej dla danej osoby warunków, Stałego kontaktu z rodzicami, Stałego kontaktu z rodzicami, Potocznego języka – rodzice nie muszą być specjalistami, zatem nie muszą znać i rozumieć fachowej terminologii, ale muszą współuczestniczyć w diagnozowaniu i planowaniu pracy z ich dzieckiem. Potocznego języka – rodzice nie muszą być specjalistami, zatem nie muszą znać i rozumieć fachowej terminologii, ale muszą współuczestniczyć w diagnozowaniu i planowaniu pracy z ich dzieckiem.

CECHY DOBREJ DIAGNOZY POZYTYWNA – ma akcentować to co jest mocną stroną dziecka, jego siłę rozwojową, POZYTYWNA – ma akcentować to co jest mocną stroną dziecka, jego siłę rozwojową, PROFILOWA – ma umożliwiać spostrzeganie dziecka w złożoności danych o jego funkcjonowaniu psychofizycznym (wykreślanie profilu), PROFILOWA – ma umożliwiać spostrzeganie dziecka w złożoności danych o jego funkcjonowaniu psychofizycznym (wykreślanie profilu), ROZWOJOWA - ma ujmować funkcjonowanie dziecka w jego stawaniu się, tzn. analizować dynamikę rozwoju oraz określać rodzaj zmian w rozwoju (ma podążać za dzieckiem), ROZWOJOWA - ma ujmować funkcjonowanie dziecka w jego stawaniu się, tzn. analizować dynamikę rozwoju oraz określać rodzaj zmian w rozwoju (ma podążać za dzieckiem), KOMPLEKSOWA - ma dostarczać możliwie najpełniejszych informacji o dziecku, tzn. diagnozować jego procesy intelektualne, emocjonalne, percepcyjne, wykonawcze, społeczne, itp., KOMPLEKSOWA - ma dostarczać możliwie najpełniejszych informacji o dziecku, tzn. diagnozować jego procesy intelektualne, emocjonalne, percepcyjne, wykonawcze, społeczne, itp.,

UKIERUNKOWANA NA PROCES WSPOMAGANIA I KORYGOWANIA ROZWOJU – ma zawierać wskazania diagnostyczne, które posłużą do konstruowania indywidualnego programu, UKIERUNKOWANA NA PROCES WSPOMAGANIA I KORYGOWANIA ROZWOJU – ma zawierać wskazania diagnostyczne, które posłużą do konstruowania indywidualnego programu, PROGNOSTYCZNA - ma umożliwiać choćby orientacyjne przewidywanie osiągnięć dziecka w różnych zakresach jego funkcjonowania, PROGNOSTYCZNA - ma umożliwiać choćby orientacyjne przewidywanie osiągnięć dziecka w różnych zakresach jego funkcjonowania, NIEINWAZYJNA – ma nie stwarzać sztucznych sytuacji badawczych, ale wykorzystywać naturalne sytuacje do gromadzenia informacji o dziecku, NIEINWAZYJNA – ma nie stwarzać sztucznych sytuacji badawczych, ale wykorzystywać naturalne sytuacje do gromadzenia informacji o dziecku,

DIAGNOZA PSYCHOLOGICZNA A DIAGNOZA UMIEJĘTNOŚCI FUNKCJONALNYCH

DIAGNOZAPSYCHOLOGICZNA CEL - określenie poziomu rozwoju poznawczego i psychospołecznego oraz kwalifikacja do odpowiedniej formy kształcenia CEL - określenie poziomu rozwoju poznawczego i psychospołecznego oraz kwalifikacja do odpowiedniej formy kształcenia DIAGNOZAUMIEJĘTNOŚCIFUNKCJONALNYCH CEL – określenie poziomu opanowania umiejętności przydatnych w codziennym życiu (sfery najbliższego rozwoju), wstęp do konstruowania indywidualnego programu edukacyjno - terapeutycznego CEL – określenie poziomu opanowania umiejętności przydatnych w codziennym życiu (sfery najbliższego rozwoju), wstęp do konstruowania indywidualnego programu edukacyjno - terapeutycznego

METODY – wystandaryzowane testy psychologiczne, METODY – wystandaryzowane testy psychologiczne, OSOBA BADAJĄCA – psycholog OSOBA BADAJĄCA – psycholog MIEJSCE – poradnia, miejsce obce dziecku MIEJSCE – poradnia, miejsce obce dziecku METODY – długotrwała obserwacja w codziennych sytuacjach, rozmowy z rodzicami, METODY – długotrwała obserwacja w codziennych sytuacjach, rozmowy z rodzicami, OSOBA BADAJĄCA - zespół specjalistów pracujących z dzieckiem OSOBA BADAJĄCA - zespół specjalistów pracujących z dzieckiem MIEJSCE - naturalne środowisko życia dziecka MIEJSCE - naturalne środowisko życia dziecka

STOPIEŃ DOKŁADNOŚCI – diagnoza ogólna STOPIEŃ DOKŁADNOŚCI – diagnoza ogólna STOPIEŃ DOKŁADNOŚCI – diagnoza bardzo szczegółowa STOPIEŃ DOKŁADNOŚCI – diagnoza bardzo szczegółowa

PODSUMOWANIE Diagnoza nozologiczna, psychologiczna oraz diagnoza umiejętności funkcjonalnych powinny się uzupełniać