PROJEKT NR POIG /08 TYTUŁ PROJEKTU: Strategia rozwoju energetyki na Dolnym Śląsku metodami foresightowymi PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU ROZWOJU REGIONALNEGO Kluczowe problemy energetyki Energetyka w koncepcji gry o region Część I: Problemy społeczne Roman Galar

O co chodzi Gra o region: Otwarta metodologia ustalania regionalnych priorytetów, w której samorząd pełni głównie rolę animatora (więcej JW) Problemy społeczne: Tutaj: drobnych odbiorców, mieszkańców, ludności, konsumenckie bardziej niż społeczne (te raczej JW) Wskazanie pola gry

Plan prezentacji 1.Dostępność 2.Oszczędność 3.Jakość 4.Bezpieczeństwo 5.Sprzęg

1. Dostępność energii Określenie problemu Dyskryminacja. Lokalna dostępność energii nie zapewnia przewagi konkurencyjnej, brak dostępności przekreśla szanse lokalizacji. Przyczyny problemu –historycznie ukształtowanie sieci dostaw –wysokie koszta dostaw do odosobnionych lokalizacji –względy efektywnościowe –presje lobbingowe (u nas, nie gdzie indziej)

Dostępność energii – rozwiązania Minimalne uprawnienia w zakresie dostępu do energii w kwalifikowanym miejscu zamieszkania Alternatywna energetyka w izolowanych lokalizacjach Nowe potrzeby: większa moc dla mieszkań, zasilanie miejsc publicznych (parkingi!) Konkurencja dostawców energii Rozbudowa sieci dostaw W perspektywie zdecentralizowana energetyka wodorowa

Dostępność energii – zagrożenia Degradacja infrastruktury Zapóźnienie inwestycyjne Brak pieniędzy Brak konkurencji Brak wyobraźni Niedostatki technologii (właśnie przemijające)

2. Oszczędność energii Określenie problemu Pazerność. Zmarnowana energia to zysk dla biznesu, uszczerbek dla konsumenta i strata dla społeczeństwa. Przedstawienie przyczyn problemu Słaba pozycja negocjacyjna odbiorców energii Brak mechanizmów kompensujących dostawcom energii straty wynikające z oszczędności odbiorców Brak zainteresowania państwa (akcyza) Brak świadomości kosztów zmarnowanej energii

Oszczędność energii – rozwiązania Delegalizacja ryczałtowego obciążania kosztami energii (c.o. ciepła woda, gaz) Podatek energetyczny (zamiast VAT) Prymat ogrzewania elektrycznego: drogie, ale elastyczne! Obligatoryjne domowe wyświetlacze bieżącego zużycia i aktualnego kosztu energii (info. po sieci energetycznej) Automatyka optymalizująca zużycie energii (wyłączanie zbędnych świateł, programowanie ogrzewania, korekty pogodowe, minimalizacja kosztów pozyskania mocy)

Oszczędność energii – zagrożenia Brak bezpośrednich korzyści dla dostawców Dwuznaczna polityka państwa Prymitywne metody rozliczeń Brak bieżącej informacji o kosztach Brak pieniędzy na oszczędności Niedostatki technologii (właśnie przemijające)

3. Bezpieczeństwo energii Określenie problemu Ochrona. Niekompetentne korzystanie z energii stwarza zagrożenia dla życia, zdrowia i majątku. Przedstawienie przyczyn problemu Rosnące uzależnienie od dostaw energii elektrycznej Ograniczone rozeznanie technicznym Brak wyobraźni i nieodpowiedzialność Normy z innej epoki

Bezpieczeństwo energii – rozwiązania Inteligentne zabezpieczenia uwzględniają nieporadność dzieci, staruszków i osób niepełnosprawnych –Eliminacja gazu z mieszkań; zwłaszcza w budynkach wielorodzinnych (wybuchy) –Wymiana starych instalacji elektrycznych małej mocy (pożary) –Zabezpieczenia przed dziećmi (p. lekarstwa) Docelowo: odbiorca ma bezpośredni kontakt z najłatwiej kontrolowalną energią elektryczną Dostęp do awaryjnych źródeł energii w sytuacjach kryzysowych (oświetlenie, radio, telefon, windy)

Bezpieczeństwo energii – zagrożenia Brak wyobraźni Przestarzałe przepisy Brak pieniędzy Niedostatki technologii (właśnie przemijające)

4. Jakość energii Określenie problemu Konserwatyzm. Szybko rośnie niezaspokojony popyt na energię o bardziej zróżnicowanych i bardziej stabilnych parametrach. Przedstawienie przyczyn problemu –gwałtownie przybywa sprzętu informatycznego i multimedialnego wymagającego specjalnego zasilania –coraz więcej sprzętów domowych wymaga zasilania mocą kilku do kilkunastu kW (kuchnie, łazienki) –specyficzne wymogi zasilania systemów alarmowych i monitorujących

Jakość energii – rozwiązania Radykalne zwiększenie mocy doprowadzanej do mieszkań (kuchnie, łazienki) Rozwiązania w skali budynku –Wielomodalne zasilanie mieszkań: 3 fazy, niskie napięcia, zasilanie awaryjne –Zasilanie sprzętu ICT (centra multimedialne, stanowiska komputerowe): stabilizowane, ekranowane, ochrona przepięciowa, podtrzymywanie, radiowe Rozwiązania dostosowane do inteligentnych budynków

Jakość energii – zagrożenia Brak podaży Brak inwencji Brak przepisów

5. Sprzęgi z odbiorcami Określenie problemu Inercja. Dostępne mieszkańcom interfejsy energetyczne pochodzą z epoki lampki nocnej, grzałki i żelazka; ta żenada to poważny rynek dla firm innowacyjnych Przedstawienie przyczyn problemu Więcej kabli na podłodze niż w ścianach Wielość listw zasilających, zasilaczy, rozgałęźników… Sztywne normy z innej epoki technologicznej Tandetny i prymitywny osprzęt ścienny. (Ile razy można wyciągnąć wtyczkę z gniazdka zanim wyciągnie się gniazdko?)

Interfejsy energetyczne – rozwiązania Zintegrowane okablowanie, zminiaturyzowane przyłącza, dopasowywanie długości kabli łączących (inspiracje TIK), Wyjście ze ścian: elastyczne i estetyczne prowadzanie kabli (szyby energetyczne, kanały przypodłogowe) Wielofunkcyjne panele zasilające domowe centra multimedialne i komputerowe (wyświetlacze!) Zdalne monitorowanie i sterowanie zużyciem energii w mieszkaniu i w firmie.

Interfejsy energetyczne – zagrożenia Brak podaży Brak inwencji Brak przepisów Monopolistyczna pozycja energetyki umożliwiająca ignorowanie potrzeb drobnych odbiorców

Podsumowanie Omawiane problemy uwidaczniają: Pole do gry o region; wśród graczy: –producenci i dystrybutorzy energii –lokalne samorządy –organizacje konsumenckie, ekologiczne i biznesowe –producenci i montażyści nowej generacji instalacji domowych Duży uśpiony popyt po stronie indywidualnych odbiorców energii Niewyeksplorowane możliwości innowacyjne Balast regulacji z innej epoki