Matematyczno - przyrodnicza „Małe pstryk” V/2011/2012 Dane INFORMACYJNE Nazwa szkoły: Zespół Szkół w Zalewie ID grupy: 96/97 Opiekun: Jan Lichacz Kompetencja: Matematyczno - przyrodnicza Temat projektowy: „Małe pstryk” Semestr/rok szkolny: V/2011/2012

MAŁE PSTRYK

Głównym celem naszego projektu było: CELE PROJEKTU Głównym celem naszego projektu było: Poszerzenie wiedzy dotyczącej energii elektrycznej i sposobów jej wytwarzania, poznawanie sposobów racjonalnego korzystania z urządzeń elektrycznych w gospodarstwie domowym, zapoznanie się ze sposobami reagowania na sytuacje zagrożenia porażeniem prądem elektrycznym, wyrabianie umiejętności wykonywania pomiarów i obliczeń.

JAK WYGLĄDAŁOBY NASZE ŻYCIE BEZ PRĄDU KIEDYŚ I DZIŚ

ENERGIA ELEKTRYCZNA OD A DO Z

SUROWCE odnawialne Poprzez fotosyntezę energia słoneczna jest akumulowana w biomasie, początkowo organizmów roślinnych, później w łańcuchu pokarmowym także zwierzęcych. Energię zawartą w biomasie można wykorzystać dla celów człowieka. Polega to na przetwarzaniu na inne formy energii poprzez spalanie biomasy lub spalanie produktów jej rozkładu. W wyniku spalania uzyskuje się ciepło, które może być przetworzone na inne rodzaje energii. Energia kinetyczna przemieszczających się mas powietrza. Jest przekształcana w energię elektryczną za pomocą turbin wiatrowych, jak również wykorzystywana jako energia mechaniczna w wiatrakach i pompach wiatrowych. Gałąź przemysłu zajmująca się wykorzystaniem energii promieniowania słonecznego. Wykorzystywana gospodarczo energia mechaniczna płynącej wody. Współcześnie energię wodną zazwyczaj przetwarza się na energię elektryczną (hydroenergetyka, często oparta na spiętrzeniach uzyskanych dzięki zaporom wodnym). Energia termiczna skał znajdujących się we wnętrzu Ziemi. Jest pobierana za pomocą odwiertów, do których wtłaczana jest chłodna woda i odbierana gorąca po wymianie ciepła z gorącymi skałami.

SUROWCE NIEODNAWIALNE Ropa Węgiel kamienny Rudy uranu Węgiel brunatny Gaz

RODZAJE ELEKTROWNI ELEKTROWNIA WĘGLOWA Elektrownia – zakład przemysłowy wytwarzający energię elektryczną przez przetwarzanie innych rodzajów energii. ELEKTROWNIA WĘGLOWA elektrownia cieplna, w której paliwem jest węgiel brunatny lub węgiel kamienny. Zalety: -bardzo wydajna, -niski koszt eksploatacji, -dużo surowców, Wady: -duże zanieczyszczenie środowiska, -potrzeba dużo surowca do wytworzenia energii. Zasada działania elektrowni węglowej

RODZAJE ELEKTROWNI ELEKTROWNIA WODNA Zakład przemysłowy zamieniający energię potencjalną wody na elektryczną. Zalety: - darmowa energia, - zastępowanie paliw tymi źródłami energii, - mało szkodliwe dla środowiska, - możliwość korzystania z nich w szerokiej skali na świecie, - nie emitują zanieczyszczeń do środowiska, - nieograniczona ilość energii możliwej do uzyskania, - oszczędzanie zasobów złóż energetycznych, - racjonalne gospodarowanie energią, - nie pociągają za sobą produkcji odpadów, - rosnąca efektywność i sprawność technologii, - obniżanie się kosztów produkcji, - możliwość szybkiego zatrzymywania i uruchamiania elektrowni, - sztuczne zbiorniki wodne gromadzą wodę, zmniejszając ryzyko powodzi, - małe problemy przy utrzymywaniu i eksploatacji. Wady: - deformacja - w pewnym stopniu - krajobrazu naturalnego - duże koszty produkcji i budowy - duży nakład finansowy - konieczność zalania dużych obszarów i przesiedlenia ludzi - lokalne zmiany klimatyczne Zasada działania elektrowni wodnej

Rozmieszczenie dużych elektrowni w Polsce RODZAJE ELEKTROWNI ELEKTROWNIA WIATROWA Zespół urządzeń produkujących energię elektryczną, wykorzystujących do tego turbiny wiatrowe. Zalety: - darmowa energia, - zastępowanie paliw tymi źródłami energii, - mało szkodliwe dla środowiska, - możliwość korzystania z nich w szerokiej skali na świecie, - nie emitują zanieczyszczeń do środowiska, - nieograniczona ilość energii możliwej do uzyskania, - oszczędzanie zasobów złóż energetycznych, - racjonalne gospodarowanie energią, - nie pociągają za sobą produkcji odpadów, - rosnąca efektywność i sprawność technologii, - obniżanie się kosztów produkcji, - nieskomplikowana budowa urządzeń i eksploatacja. Wady: - hałas, - deformacja - w pewnym stopniu - krajobrazu naturalnego, - duże koszty produkcji i budowy, - duży nakład finansowy, - zapotrzebowanie na wielkie powierzchnie terenu, - ujemny wpływ na ptactwo, - niszczenie naturalnych siedlisk lądowych dla roślin i zwierząt, Rozmieszczenie dużych elektrowni w Polsce

ELEKTROWNIA SŁONECZNA RODZAJE ELEKTROWNI ELEKTROWNIA SŁONECZNA Gałąź przemysłu zajmująca się wykorzystaniem energii promieniowania słonecznego zaliczanej do odnawialnych źródeł energii. Od początku XXI wieku rozwija się w tempie około 40% rocznie. W 2011 roku łączna moc zainstalowanych ogniw słonecznych wynosiła 67 GW i zaspokajały one 0,5% światowego zapotrzebowania na energię elektryczną. Zalety: -darmowa energia, - zastępowanie paliw tymi źródłami energii, - mało szkodliwe dla środowiska, - możliwość korzystania z nich w szerokiej skali na świecie, - nie emitują zanieczyszczeń do środowiska, - nieograniczona ilość energii możliwej do uzyskania, - oszczędzanie zasobów złóż energetycznych, - racjonalne gospodarowanie energią, - nie pociągają za sobą produkcji odpadów, - rosnąca efektywność i sprawność technologii, - obniżanie się kosztów produkcji, - ogniwa słoneczne nie wymagają szczególnej konserwacji poza czyszczeniem, - ogniwa słoneczne są niezawodne, Wady: - brak pobierania energii w nocy, - wysokie koszty magazynowania energii, - stosunkowo wysoka cena ogniw słonecznych, - zmienność dobowa i sezonowa promieniowania słonecznego, - lokalne zmiany klimatyczne niesprzyjające wykorzystywania energii, - trudności w magazynowaniu energii i jej koncentracji, - mała gęstość dobowa strumienia energii promieniowania słonecznego, - instalacja ogniw zajmuje duże obszary, - duże koszty produkcji i budowy, - duży nakład finansowy, - niezbyt duża moc,

ELEKTROWNIA GEOTERMICZNA RODZAJE ELEKTROWNI ELEKTROWNIA GEOTERMICZNA Inaczej geoelektrownia. Wytwarza prąd elektryczny z energii geotermicznej (ciepło wnętrza Ziemi). Pierwsze elektrownie geotermiczne pracują już w wielu krajach świata, i uzyskują sprawność około 25%. Największe to: The Geysers Fields w USA (908MW) Larderello we Włoszech (420MW) Wairakei w Nowej Zelandii (293MW) Elektrownie geotermalne w Polsce. Energia geotermalna z gorących suchych skał(HDR)

RODZAJE ELEKTROWNI ELEKTROWNIA JĄDROWA Zalety: - duża wydajność obiekt przemysłowo-energetyczny (elektrownia cieplna), wytwarzający energię elektryczną poprzez wykorzystanie energii pochodzącej z rozszczepienia jąder atomów, najczęściej uranu (uranu naturalnego lub nieco wzbogaconego w izotop 235U), w której ciepło konieczne do uzyskania pary wodnej, jest otrzymywane z reaktora jądrowego. Zalety: - duża wydajność - niskie ceny uzyskiwanej energii elektrycznej - nie zanieczyszczają środowiska pyłami czy gazami - przy odpowiedniej eksploatacji są prawie zupełnie nieszkodliwe - niskie koszty eksploatacji Wady: - wysokie koszty budowy i eksploatacji - trudności z bezpiecznym składowaniem odpadów promieniotwórczych - obawy społeczeństwa o bezpieczeństwo reaktorów atomowych - groźba skażeń w razie awarii przy braku właściwych układów bezpieczeństwa - wysokie koszty rozbiórki elektrowni gdy zakończy już swoją działalność

RODZAJE ELEKTROWNI ELEKTROWNIA JĄDROWA – ŚWIAT, EUROPA I POLSKA

ELEKTROWNIA JĄDROWA – BUDOWA I DZIAŁANIE RODZAJE ELEKTROWNI ELEKTROWNIA JĄDROWA – BUDOWA I DZIAŁANIE Animowany schemat elektrowni z reaktorem wodnym wrzącym (Boiling Water Reactor)

ELEKTROWNIA JĄDROWA – CO MY O TYM SĄDZIMY… RODZAJE ELEKTROWNI ELEKTROWNIA JĄDROWA – CO MY O TYM SĄDZIMY… Jak wiadomo na temat budowy elektrowni jądrowej w Polsce wiele osób jest za , wiele przeciw. Postanowiliśmy zrobić rozprawki na ten temat i wyrazić swoje zdania w przypadku tego problemu.

guma (nie każdy rodzaj), olej transformatorowy, sześciofluorek siarki. ALE CO TO JEST PRĄD? Prąd elektryczny – uporządkowany (skierowany) ruch ładunków elektrycznych. W naturze przykładami są wyładowania atmosferyczne, wiatr słoneczny, czy czynność komórek nerwowych, którym również towarzyszy przepływ prądu. W technice obwody prądu elektrycznego są masowo wykorzystywane w elektrotechnice i elektronice. Izolatory powietrze, folia, szkło, guma (nie każdy rodzaj), tworzywa sztuczne, próżnia, olej transformatorowy, olej roślinny, drewno, sześciofluorek siarki. Przewodniki woda, żelazo, grafit, stal, aluminium (glin), złoto, miedź, srebro.

WIELKOŚCI ZWIĄZANE Z PRĄDEM NAZWA WZÓR JEDNOSTKA NAPIĘCIE U=W/q [V] – Volt NATĘŻENIE I=q/t [A] – Amper ŁADUNEK q=I*t [C] – Culomb PRACA W=U*I*t [J] – Dżul OPÓR R=U/I [Ω] - Om MOC P=U*I [W] - Wat

OBWODY ELEKTRYCZNE CZYLI NAUKA PRZEZ ZABAWĘ Na zajęciach korzystaliśmy z obwodów elektrycznych aby zobaczyć czy przewodzą prąd elektryczny. Naszym przewodnikiem była woda.

DOŚWIADCZENIE Cp % T ( °C ) U ( V ) I ( A ) 3,2 15 8 0,3 6,25 0,65 9,1 Korzystając z naszego wcześniejszego projektu „Zostań chemikiem” postanowiliśmy dodać slajd z tego tematu który bardzo nam się przysłużył. Doświadczenie: Badanie wpływu stężenia roztworu chlorku miedzi (II) na jego przewodnictwo elektryczne. Cp % T ( °C ) U ( V ) I ( A ) 3,2 15 8 0,3 6,25 0,65 9,1 0,95 Wniosek: Wzrost stężenia roztworu chlorku miedzi (II) powoduje wzrost natężenia prądu w obwodzie.

A MOŻE BY TAK ZACZĄĆ OSZCZEDZAĆ… Wspólnie postanowiliśmy zebrać informacje na temat oszczędzania energii i przedstawić je na gazetce szkolnej w celu zainteresowania uczniów tą z pozoru błahą sprawą. Właśnie tą gazetką chcielibyśmy przynajmniej w jakimś stopniu zasugerować oszczędzanie prądu.

A MOŻE BY TAK ZACZĄĆ OSZCZEDZAĆ… Co to są etykiety energetyczne?

CO to Za kamienie? Fulguryt (z łac. fulguritus "ugodzony piorunem" ), piorunowiec, strzałka piorunowa – nieregularny (marchewkopodobny) twór rurkowaty lub wypełniony szkliwem krzemionkowym powstały wskutek stopienia piasku kwarcowego po uderzeniu pioruna. Osiąga do kilku centymetrów średnicy i nawet do ok. 1 metra długości (jeśli zostanie wykopany z ostrożnością pozwalającą zachować jego kruchą strukturę). Jego struktura wewnętrzna jest zazwyczaj regularna lub wypełniona bąbelkami. Powierzchnia jest chropowata pokryta drobinkami piasku. Wyglądem przypomina korzeń z odgałęzieniami lub małymi wgłębieniami. Powszechnie, zwłaszcza za sprawą wierzeń ludowych, strzałkami piorunowymi, uważanymi właśnie za wynik uderzenia pioruna w ziemię, jak to jest w przypadku fulgurytów, nazywa się belemnity, będące faktycznie jednym z rodzajów skamieniałości i często znajdowane w piaskach i żwirach. Przez dawnych Słowian uważany był za broń Peruna, stąd ludowa nazwa - Perunowe strzałki. Od podobnych tektytów, również będących naturalnym szkliwem, fulguryty oprócz charakterystycznego kształtu, odróżniają się przede wszystkim większą zawartością wody – tektyty są znacznie bardziej suche.

Objawy porażenia prądem: Zaburzenia w oddychaniu, Porażenie prądem Efekt powstający w wyniku przepływu znacznego prądu elektrycznego przez tkanki organizmów żywych - ludzi i zwierząt. Objawy porażenia prądem: Ból, Poparzenia skóry, Zaburzenia w oddychaniu, Utrata przytomności.

PIERWSZA POMOC Nie wolno dotykać osoby porażonej prądem, zanim nie odłączy się jej od źródła prądu, odłącz bezpieczniki (korki), wyjmij z gniazdka wtyczkę urządzenia elektrycznego, które spowodowało porażenie. Użyj do tego przedmiotu który nie przewodzi prądu (np. drewnianego kija od szczotki), odsuń kabel elektryczny od poszkodowanego, sprawdź stan poszkodowanego (czy jest przytomny, czy oddycha), wezwij Pogotowie Ratunkowe nr tel. to 999 lub 112, jeśli ratowany nie oddycha przystąp do reanimacji, jeśli ratowany jest nieprzytomny, ale oddycha, ułóż go w pozycji bocznej, załóż opatrunek na oparzone miejsce, zostań z poszkodowanym do czasu przybycia Pogotowia Ratunkowego i przejęcia opieki na poszkodowanym.

JAK OBCHODZIĆ SIĘ Z PRĄDEM Nie wkładaj palców do gniazda elektrycznego! Nie wyciągaj wtyczki z gniazda za kabel! Nie dotykaj mokrymi rękami urządzeń elektrycznych! Nie dotykaj urządzeń elektrycznych, co do których nie jesteś pewny, że są wyłączone z sieci. Jeśli musisz to zrobić, to rób to zewnętrzną częścią dłoni, ponieważ prąd elektryczny powoduje skurcze mięśni i jeśli dotkniesz takiego przedmiotu wewnętrzna stroną dłoni, to zaciśnie się ona na tym przedmiocie! Zawsze proś dorosłych o pomoc jeśli masz problem z jakimś urządzeniem! Jeśli zobaczysz osobę, która w tej chwili jest porażana przez prąd, to nie łap jej za rękę, bo tez zostaniesz porażony! Postaraj się podciąć jej nogi kopiąc w nie - możesz przez to uratować jej życie i ochronić siebie przed porażeniem! Zawsze zachowaj wzmożoną ostrożność, kiedy korzystasz z urządzeń elektrycznych! Nie zapomnij! Gdy kosisz trawę kosiarką elektryczną, zawsze patrz gdzie jest kabel, aby nie doszło do przykrego incydentu! Pamiętaj! Dzieci są ciekawe świata, i najpierw robią potem…może być za późno na myślenie. Dlatego, gdy często dzieci przebywają w twoim domu najlepiej zabezpiecz gniazdka lub ciągle je obserwuj i ucz od małego, że to niebezpieczne!

Nasza szkoła WIE CO TO ZNACZY DBAĆ O ŚRODOWISKO Od lat w naszej szkole jest zbiórka baterii. Dzięki temu nie wyrzucamy zużytych baterii do śmieci tylko oddajemy je do szkoły, a szkoła oddaje je do specjalnej firmy, która zajmuje się utylizacją zużytych baterii. Mając wolną chwilę na zajęciach sprawdziliśmy specjalnym miernikiem, które baterie warto jeszcze zostawić do użytku, a które oddać.

URZĄDZENIA ZWIĄZANE Z PRĄDEM

PRZYGOTOWANIA Niedługo egzaminy, dlatego staramy się powtórzyć jak najwięcej tematów….

CIEKAWE, INTERESUJĄCE… Zaciekawił nas temat prądu, dlatego postanowiliśmy znaleźć kilka informacji, które mogą nas zadziwić, zainteresować….oto one: lokomotywa elektryczna pobiera tyle prądu co 10 tys. miasteczko pierwsze samochody elektryczne pojawiły się już w XIX w. sto lat przed samochodami z silnikiem spalinowym w rzeczywistości elektrony płynną w odwrotnym kierunku niż ten który stosuje się w fizyce (od minusa do plusa) przepływ prądu o natężeniu 10mA przez ciało człowieka powoduje mimowolny skurcz mięsni. pomiędzy lewą a prawą ręką człowieka występuje napięcie rzędu kilku Mv tylko 2/3 ludności na świecie ma stały dostęp do prądu .

A W WOLNEJ CHWILI… W wolnej chwili staramy się zrobić jak najwięcej materiałów e-learningowych. W końcu niedługo koniec…

BIBLIOGRAFIA W naszej prezentacji korzystaliśmy z własnej wiedzy i zasobów Internetu.: http://pl.wikipedia.org/wiki/Elektrownia http://odpowiedz.pl/140595/3/Jakie-sa-zalety-i-wady-elektrowni-wodnej-wiatrowej-slonecz.html http://pl.wikipedia.org/wiki/Elektrownia_wiatrowa http://zadane.pl/zadanie/42273 http://pl.wikipedia.org/wiki/Porażenie_prądem_elektrycznym http://www.pierwszapomoc.net.pl/porazenie.html http://pl.wikipedia.org/wiki/Elektrownia_węglowa http://zadane.pl/zadanie/2619757 http://pl.wikipedia.org/wiki/Elektrownia_jądrowa http://pl.wikipedia.org/wiki/Energetyka_słoneczna http://pl.wikipedia.org/wiki/Elektrownia_wodna http://pl.wikipedia.org/wiki/Elektrownia_geotermiczna http://pl.wikipedia.org/wiki/Fulguryt http://pl.wikipedia.org/wiki/Prąd_elektryczny

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ