Indywidualizacja w nauczaniu biblijnym

Dla jakich grup stosujemy indywidualizację? dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych: niesłyszących; słabo słyszących; 2) niewidomych; słabo widzących; 3)   z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją; 4)   z upośledzeniem umysłowym;

5)   z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera; 6)   z niepełnosprawnościami sprzężonymi. dla dzieci i młodzieży niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym

1. Z nadpobudliwością ADHD 2. Ze specyficznymi trudnościami dla dzieci z innymi specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. np. 1. Z nadpobudliwością ADHD 2. Ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się 3. Obcokrajowcom oraz powracającym z zagranicy 4. Dzieciom zdolnym

Co warto indywidualizować?   Formy kształcenia Cele i treści kształcenia Wymagania edukacyjne Inne składniki procesu dydaktycznego Grupa niewyselekcjonowana, heterogoniczna klasa szkolna bądź grupa katechetyczna uczniów sprawnych i niepełnosprawnych intelektualnie Ogólne cele wspólne Szczegółowe cele zróżnicowane Zróżnicowanie zakresu treści i zadań Wymagania dostosowane do zróżnicowanych celów szczegółowych Zróżnicowane metody, środki dydaktyczne, formy pracy na lekcji Dobór odpowiednich zasad nauczania

Propozycje dostosowania wymagań katechetycznych do możliwości ucznia Unikać polecenia głośnego odczytywania tekstu Biblii przy całej klasie,; uczniowie niepełnosprawni intelektualnie często mają problemy z płynnością w głośnym czytaniu, poza tym tekst biblijny zawiera wiele trudnych, rzadko używanych zwrotów. Ograniczać samodzielną pracę z tekstem biblijnym.

Kontrolować stopień zrozumienia samodzielnie przeczytanych przez ucznia poleceń, szczególnie podczas sprawdzianów i pracy własnej związanej z wykonywaniem ćwiczeń (wolne tempo czytania, słabe rozumienie przeczytanego tekstu może uniemożliwić wykazanie się wiedzą z danego materiału lub adekwatne udzielenie odpowiedzi).

Ze względu na wolne tempo czytania i pisania wskazanym jest zmniejszyć ilość zadań (poleceń) do wykonania w przewidzianym dla całej klasy czasie lub wydłużyć czas pracy dziecka. Formy te należy stosować zamiennie – uczeń pozostawiony w klasie dłużej niż rówieśnicy, narażony na komentarze z ich strony, sam zacznie rezygnować z dodatkowego czasu.

W sytuacji, gdy tok lekcji wymusza zrobienie notatek, a uczeń z niepełnosprawnością intelektualną nie zdąża zapisywać, wskazanym jest dać uczniowi gotową notatkę do wklejenia.

Podawać polecenia uczniowi niepełnosprawnemu w prostszej formie, unikać trudnych, czy bardzo abstrakcyjnych pojęć. Unikać pytań problemowych, przekrojowych, o dużym stopniu trudności.

Stosować na wielu etapach lekcji zasadę poglądowości, często odwoływać się do konkretu, przykładu, podstawowych sytuacji życiowych, pamiętając, że wspomaga to wnioskowanie u tej grupy uczniów. Zadawać do domu tyle, ile uczeń jest w stanie wykonać samodzielnie, różnicując stopień trudności zadania.

Omawiać niewielkie partie materiału i o mniejszym stopniu trudności z całą grupą, a zadawać materiał o różnym stopniu trudności do samodzielnej pracy dla sprawnych i niepełnosprawnych.

Pozostawiać więcej czasu na utrwalenie materiału dla niepełnosprawnych. Weryfikować wiadomości ucznia z niewielkich partii materiału, np. doktrynalnego i o mniejszym stopniu trudności.

Dostosowanie oceniania Nauczyciel zobligowany jest do dostosowania wymagań w stosunku do uczniów z niepełnosprawnością intelektualną, zgodnie z zaleceniami PPP. Podstawową zasadą oceniania tych uczniów winno być szczególne uwzględnienie wkładu pracy i zaangażowania, a nie poziomu opanowania wiadomości i umiejętności.

Co oceniamy? Kontrola i ocena na katechezie nie dotyczy wyłącznie sprawdzenia wiadomości, lecz także umiejętności, wartościowania postaw, zdolności twórczych, rozwoju zainteresowań i przede wszystkim kształtowania cech charakteru, woli, odpowiedzialności za swoje czyny, dokładności, pracowitości, kultury osobistej, stosunku do bliźniego, okazywania społecznych postaw, zgodności postępowania z osobistą wiarą. 

Spośród form sprawdzenia wiadomości zaleca się stosowanie testów wyboru, zdań niedokończonych, tekstów z lukami. Pozwoli to uczniowi skoncentrować się na kontrolowanej tematyce, a nie na poprawności pisania.

Szczegółowe kryteria - przykład Ocena bardzo dobra – uczeń w normie int. Uczeń opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określonych programem katechezy. Ocena bardzo dobra – uczeń z niepełn. Int. st. Lekki Uczeń opanował zakres wiedzy i umiejętności określonych programem katechezy zgodnie z posiadanymi możliwościami intelektualnymi.

Test kompetencji bez dostosowania – przykł. zadanie Połącz religię z charakterystycznym dla niej symbolem, osobą, przedmiotem, wpisując obok cyfry literę 1 ……..Judaizm a Pagoda, Koło dharmy, Mnich, Budda 2 ……..Chrześcijaństwo b Gwiazda Dawida, Menora, Jarmułka 3 ……..Buddyzm c Swastyka, Om, Kwiat lotosu 4 ……..Islam d Meczet półksiężyc, Minaret, Mahomet 5 ……..Hinduizm e Krzyż, Ryba, Pastor, Kościół

Przykład dostosowania testu dla ucznia z niepełn. int. Połącz symbole z poszczególnymi religiami: Islam Chrześcijaństwo Judaizm Hinduizm

Opracowanie: Elżbieta Bednarz