Budżet państwa: Wpływy i wydatki

Budżet państwa Budżet państwa można określić jako zestawienie dochodów i wydatków oraz rozchodów i przychodów państwa w pewnym okresie - najważniejszy plan finansowy państwa. Wymaga autoryzacji politycznej przez parlament i organy przedstawicielskie samorządu terytorialnego.

Budżet uwzględnia przychody i rozchody następujących instytucji sądów i trybunałów, administracji rządowej.

Pojęcie budżetu państwa może być rozumiane w trzech aspektach: ekonomicznym – pewien fundusz pieniężny, prawnym – pewien akt normatywny, technicznym (konstrukcja techniczna) – wszelkie czynności związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków budżetowych.

Funkcje budżetu państwa Ekonomiczne Polityczne

Funkcje ekonomiczne redystrybucyjna - budżet państwa, przejmując podatki, cła i inne opłaty od przedsiębiorstw i gospodarstw domowych dokonuje ich rozdziału pomiędzy inne podmioty, zarówno w wyniku transferów nieodpłatnych (renty, emerytury, pomoc publiczna, nieoprocentowane kredyty) jak i przez zakup dóbr i usług na rynku. stabilizacyjna - budżet łagodzi wahania cyklu koniunkturalnego i zapewnia zrównoważony wzrost gospodarki kapitalistycznej skarbowa - budżet przejmuje podatki, cła i inne opłaty alokacyjna - budżet służy rozmieszczeniu dóbr i usług w gospodarce, przez finansowanie inwestycji publicznych bodźcowa - przez redystrybucję dochodu budżet (zwłaszcza zakupy dóbr i usług, ale także dotacje i subwencje) stymuluje działalność podmiotów gospodarczych, podaż, popyt i ceny

Funkcje polityczne planowości - budżet jest planem finansowym państwa, do którego wykonania zobowiązana jest administracja kontrolna - umożliwienie kontroli nad władzą wykonawczą co do prawidłowego wykonywania budżetu polityczna - umożliwienie kontroli władzy wykonawczej przez ustawodawczą, gdyż budżet uchwalany jest w formie ustawy

Zasady budżetowe uprzedniości - uchwalenie budżetu przed rozpoczęciem nowego roku budżetowego równowagi budżetowej - (tzw. złota zasada) dochód powinien pokrywać wydatki, w praktyce jest to trudne do zrealizowania roczności - budżet obejmuje rok (niekoniecznie kalendarzowy) zupełności - budżet dotyczy wszystkich dochodów i wydatków państwa jedności - budżet powinien być ujęty w jednym zestawieniu jawności - budżet powinien być ogólnodostępny

Wpływy do budżetu Jako dochody uwzględnia się m.in.: wpływy z podatków pośrednich i bezpośrednich, dochody niepodatkowe (np. cła), dochody z prywatyzacji oraz dochody zagraniczne. 

Dochody państwa

Klasyfikacja dochodów budżetowych Bezzwrotne: podatki cła czynsze Zwrotne: kredyty pożyczki weksle obligacje

Dochody do budżetu

Wydatki budżetowe Mianem wydatków określa się m.in. koszty dotacji, obsługi długu publicznego, obsługi strefy budżetowej, rozliczeń bankami, subwencji  dla gmin oraz rezerw ogólnych.

Klasyfikacja wydatków budżetowych wg działów rolnictwo nauka oświata i wychowanie szkolnictwo wyższe ochrona zdrowia opieka społeczna administracja publiczna wymiar sprawiedliwości urzędy naczelnych organów władzy ubezpieczenia społeczne obrona narodowa bezpieczeństwo publiczne

Klasyfikacja wydatków budżetowych WG Przeznaczenia dotacje do podmiotów gospodarczych dotacje do gospodarstw komunalnych i mieszkalnictwa ubezpieczenia społeczne obsługa długu krajowego obsługa zadłużenia zagranicznego subwencje dla gmin wydatki bieżące jednostek budżetowych wydatki inwestycyjne

Plan dochodów i przychodów budżetowych

Finansowanie wydatków 1) podatkami (przy zrównoważonym budżecie) Według twierdzenia Haavelma (o zrównoważonym budżecie)- wzrost wydatków państwa o 1 £, który finansowany jest przez taki sam wzrost podatków, zwiększa dochód o 1 £. Oznacza to, że każdy cel dotyczący dochodu można zrealizować bez konieczności zwiększania deficytu budżetowego 2) za pomocą deficytu Wydatki finansowane deficytem zazwyczaj bardziej stymulują dochód i zatrudnienie.