Działalność Wojewódzkiej Komisji ds Działalność Wojewódzkiej Komisji ds. BHP w Rolnictwie przy Okręgowym Inspektoracie Pracy w Opolu w latach 2003 - 2004

Wojewódzkie Komisje ds Wojewódzkie Komisje ds. BHP w Rolnictwie powołane przy Okręgowym Inspektoracie Pracy w Opolu woj. opolskiego – powołana w 1994r., woj. kaliskiego – powołana w 1994r., woj. częstochowskiego – powołana w 1995r. Komisja zrzesza przedstawicieli urzędów, instytucji, stowarzyszeń oraz podmiotów pracujących na rzecz rolnictwa woj. Opolskiego, w tym: Oddziału Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Opolu, Opolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Łosiowie, Oddziału Agencji Nieruchomości Rolnych w Opolu, Opolskiego Kuratora Oświaty w Opolu, Opolskiej Chorągwi ZHP w Opolu, Wojewódzkiego Związku Kółek i Organizacji Rolniczych w Opolu, Przedsiębiorstwa Handlowego „Agroma” w Opolu.

Obszar działania Komisji – województwo opolskie Lata Liczba ubezpieczonych wg stanu na dzień 31 grudnia 1997 33 525 1998 33 864 1999 34 746 200 35 884 2001 38 048 2002 39 792 2003 40 897 2004 39 408

Forma realizacji zadań Powołano cztery zespoły robocze: Zespół realizujący zadania poprzez środowiska szkolne: doskonalenie wypracowanych form promocji bhp w rolnictwie, organizacja olimpiad, konkursów i kolonii, - IX i X Konkurs Wiedzy, - Konkursy plastyczne (1257 prac w 2003r. i 500 prac w 2004r.) - Kolonie i półkolonie OODR Łosiów (w 835 wsiach dla 1550 dzieci) - Impreza „Piknik Na Florydzie” (ok. 4000 dzieci) - Prelekcja w Gimnazjum w Głuchołazach i Publicznej Szkole Podstawowej w Bierdzanach

Forma realizacji zadania Popularyzacja ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracy rolniczej wśród harcerzy - Wielka Gra Terenowa – ok. 220 zuchów i harcerzy - Obóz harcerski „Jarosławiec - 2004” – 107 uczestników Promocja wykazu prac i czynności, których nie należy powierzać dzieciom w gospodarstwach rolnych

Zespół realizujący zadania na rzecz oświaty pozaszkolnej: doskonalenie wypracowanych form promocji bhp w rolnictwie indywidualnym w szczególności olimpiad i szkoleń, kierowanie apeli i listów otwartych do rolników, szkolenia bhp dla rolników indywidualnych, sołtysów, Kół Gospodyń Wiejskich (Wilamowice), - rok 2003 – w 151 spotkaniach uczestniczyło ok. 4000 rolników, - rok 2004 – w 115 spotkaniach uczestniczyło ok. 3500 rolników, podejmowanie zagadnień bhp podczas Olimpiad Młodych Producentów Rolnych, (OODR Łosiów) propagowanie materiałów promocyjnych z zakresu bhp w gospodarstwach wydawanych nakładem PIP i KRUS, promocja wykazu prac i czynności, których nie należy powierzać dzieciom w gospodarstwach rolnych.

Zespół ds. popularyzacji wiedzy: popularyzacja zagadnień bhp w rolnictwie indywidualnym w wiejskich szkołach podstawowych (zebrania rodziców, wywiadówki), promowanie wyrobów ze „Znakiem Bezpieczeństwa KRUS” i wyróżnionych jako „Wyrób zwiększający bezpieczeństwo pracy w gospodarstwie rolnym”, Organizacja 15 konkursów, w tym dwóch „Bezpieczne gospodarstwo rolne”, bieżące współdziałanie z władzami samorządowymi, popularyzacji bezpiecznych metod pracy w rolnictwie indywidualnym na łamach miesięcznika „Kurier Rolniczy”, (Lista kontrolna, Azbest i inne)

Analiza 300 list kontrolnych „Zagrożenia wypadkowe w gospodarstwie rolnym” wydanych rolnikom przez doradców OODR Łosiów 90% rolników biorących udział w spotkaniach wykonuje różne prace w gospodarstwie przy użyciu maszyn i urządzeń własnej produkcji (ciągniki, pilarki tarczowe do drewna, szlifierki, spawarki, rozdrabniacze do buraków), 95% rolników nie stosuje ochron indywidualnych podczas stosowania środków ochrony roślin pomimo zaleceń w instrukcji stosowania środka, 34% nie było świadomych zgubnego działania alkoholu spożytego przed, w czasie i po opryskach, tylko 11 rolników (1%) poddało się badaniom lekarskim na poziom esterazy cholinowej we krwi, 67% rolników przyznało, iż palą papierosy w czasie wykonywania zabiegów ochrony roślin, 20% rolników naprawia bezpieczniki topikowe drutem o nieznanej oporności, 95% rolników posiada drabiny własnej konstrukcji, 40% rolników przyznało się do eksploatacji wałków przekazu mocy nie wyposażonych w osłony, 30% rolników zabiera dzieci w pole do prac polowych przewożąc je na błotnikach ciągnika lub na przyczepie, 85% rolników nie posiada apteczki w ciągnikach rolniczych.

Zespół ds. popularyzacji wiedzy: popularyzacja wiedzy o bezpiecznych warunkach i metodach pracy w gospodarstwach indywidualnych – przy okazji Dni Agromy, Dożynek, Dni Otwartych Drzwi OODR Łosiów, - rok 2003 – 6 punktów konsultacyjnych OIP, - rok 2004 – 5 punktów konsultacyjnych OIP, współpraca ze środkami masowego przekazu, szczególnie „Kurier Rolniczy”, promocja wykazu prac i czynności, których nie należy powierzać dzieciom w gospodarstwach rolnych.

Zespół lustracyjny: prowadzenie wizytacji gospodarstw wiejskich połączonych z doradztwem w zakresie bezpiecznych metod pracy, promocja wykazu prac i czynności, których nie należy powierzać dzieciom w gospodarstwach rolnych.

Wybrani członkowie Komisji Ilość przeprowadzonych wizytacji 2003 r. Wizytacja prac żniwno-omłotowych prowadzonych przez członków Komisji Wybrani członkowie Komisji Ilość przeprowadzonych wizytacji 2003 r. 2004 r. Okręgowy Inspektorat Pracy Komenda Wojewódzka Policji Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego Oddział KRUS Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza Wojewódzki Związek Kółek i Org. Rolniczych Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny Zespół Szkół Rolniczych w Grodkowie Stacja Inseminacyjno – Hodowlana w Karczowie 318 307 114 65 18 340 314 122 71 8 38 4 3 Ogółem 824 918 Uwaga: rok 2004 - azbest

OBSERWACJE INSPEKTORÓW PRACY PODCZAS WIZYTACJI ŻNIWNYCH Rok 2004 w 42% obserwacji IP stwierdzili niewłaściwy stan techniczny ciągników i przyczep rolniczych (w 2003 r.- 41%) w 60% obserwacji IP stwierdzili niewłaściwe sprzęganie ciągników rolniczych z przyczepami rolniczymi i sprzętem rolniczym (w 2003 r. - 48%) w 70% obserwacji IP stwierdzili brak wymaganych osłon przy maszynach będących w ruchu, w tym na wałach przegubowo - teleskopowych (w 2003 r. - 62%) w 23 % obserwacji IP stwierdzili niebezpieczną obsługę pras do słomy (w 2003 r. - 69%) w 78% obserwacji IP stwierdzili nieprawidłowości przy obsłudze kombajnów zbożowych (w 2003 r. - 58%).

Współpraca z Opolską Chorągwią ZHP Współpracę podjęto 21.08.2001r.. We współpracę zaangażowali się szczególnie: Okręgowy Inspektorat Pracy, Oddział KRUS w Opolu, OODR Łosiów. Przedstawiciele ww. członków komisji podczas Wielkiej Gry Terenowej (WGT), organizowanej przez Komendę Hufca w Brzegu corocznie w maju od 2001r., prowadzą szkolenia zuchów i harcerzy a następnie organizują konkursy. W WGT uczestniczą zuchy i harcerze zrzeszeni w drużynach ZHP z kraju: XI WGT 2002r. - uczestniczyło ok. 100 zuchów i harcerzy, XII WGT 2003r. – uczestniczyło ok.120 zuchów i harcerzy, XIII WGT 2004r. – uczestniczyło ok.100 zuchów i harcerzy.

W lipcu 2004 pracownicy OIP przeprowadzili szkolenie dla zuchów i harcerzy Komendy Hufca ZHP Brzeg, przebywających na obozie szkoleniowym ZHP w Jarosławcu. W szkoleniu uczestniczyło 107 osób, podzielonych na 4 grupy szkoleniowe. Szkolenie prowadzono z wykorzystaniem środków audio-wizualnych (wideo, rzutnik multimedialny). Podczas szkolenia prezentowano również materiały i broszury poglądowe opracowane na zlecenie Głównego Inspektoratu Pracy m.in. „Bezpieczne wakacje”, „Przygoda na wsi”, „Wykaz prac, których nie powinny wykonywać dzieci do lat 16”.

Zamierzenia na najbliższą przyszłość: kontynuacja podjętych inicjatyw, współuczestniczenie we wdrażaniu sprawności zuchowych „Strażnik Bezpieczeństwa” oraz „Przewodnik po wsi”.

Efekty inicjatyw podejmowanych przez Komisję spadek ilości wypadków przy pracy rolniczej: Lata Liczba ubezpieczonych wg stanu na dzień 31 grudnia Liczba wypadków na 1000 ubezpieczonych Zgłoszone wypadki przy pracy rolniczej ogółem w tym śmiertelne w tym dzieci do lat 15 1997 33 525 30,69 1029 6 4 1998 33 864 26,66 898 2 1999 34 746 25,06 871 3 5 2000 35 884 20,12 722 1 9 2001 38 048 19,42 739 2002 39 792 20,63 821 2003 40 897 18,75 767 7 2004 39 408 17,79 701 wzrost świadomości rolników, członków ich rodzin oraz dzieci i młodzieży szkolnej w zakresie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w gospodarstwach wiejskich.

Liczba wypadków na 1000 ubezpieczonych według województw w latach 2001-2003 (wg decyzji powodujących wypłatę jednorazowych odszkodowań)

PODSUMOWANIE

Głównymi przyczynami rolniczych tragedii są: niewłaściwa organizacja pracy, nieprzestrzeganie zasad bezpiecznej pracy, eksploatacja przestarzałego parku maszynowego, niestosowanie odzieży ochronnej i sprzętu ochrony osobistej, użytkowanie urządzeń fabrycznie przystosowanych do ręcznej obsługi „przerobionych” na napęd mechaniczny lub posługiwanie się urządzeniami własnej konstrukcji.

WNIOSKI Dalsze prowadzenie działań prewencyjnych, wizytacji gospodarstw, olimpiad, konkursów wiedzy o BHP w rolnictwie, konkursów plastycznych wśród najmłodszych, pracy z dziećmi i młodzieżą szkolną, współpracy z ZHP.

WNIOSKI Składkę na ubezpieczenie społeczne uzależniać od istniejącego ryzyka wypadkowego w gospodarstwie rolnym.

WNIOSKI 3. Kontynuacja działalności szkoleniowej i doradczej w zakresie bhp w rolnictwie poprzez: spotkania w szkołach z rodzicami dzieci wiejskich, szkolenia rolników, udostępnianie list kontrolnych bhp rolnikom indywidualnym i wykorzystywania ich w czasie wizytacji gospodarstw,

Dziękuję za uwagę.