Wczesne wspomaganie rozwoju
WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA Urodzenie się dziecka zagrożonego niepełnosprawnością lub niepełnosprawnego jest wyzwaniem: dla rodziny tego dziecka, dla specjalistów z różnych dziedzin, którzy będą zajmowali się dzieckiem oddziałując na niego w trackie szeroko rozumianej terapii.
zmniejszenie następstw już zaistniałych nieprawidłowości. Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka jest rodzajem profilaktyki, której głównymi założeniami są: działania mające na celu nie dopuszczenie do pojawienia się nieprawidłowości rozwojowej, zmniejszenie następstw już zaistniałych nieprawidłowości.
W Polsce, pierwsze akty prawne ujmujące problem pomocy małemu dziecku zagrożonemu niepełnosprawnością w sposób kompleksowy i interdyscyplinarny, pojawiły się w 2005 roku: Rządowy program pilotażowy „Wczesna, wielospecjalistyczna, kompleksowa, skoordynowana oraz ciągła pomoc dziecku zagrożonemu niepełnosprawnością lub niepełnosprawnemu oraz jego rodzinie” Rozporządzenie MENIS z 4.04.2005 r. określające warunki realizacji programu.
USTAWA O SYSTEMIE OŚWIATY Obecnie, organizacja wczesnego wspomagania rozwoju opiera się o następujące akty prawne: USTAWA O SYSTEMIE OŚWIATY (Art. 71b pkt 2a ustawy z dnia 7 września 1991 r.) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz. U. z dnia 12 lutego 2009 r.)
Wczesne wspomaganie rozwoju to: objęcie dziecka zajęciami specjalistycznymi od chwili wykrycia niepełnosprawności, objawów nieprawidłowego funkcjonowania w jakiejś dziedzinie lub zagrożenia niepełnosprawnością, do chwili rozpoczęcia nauki szkolnej.
Zajęcia w ramach WWR organizuje się: w wymiarze od 4 do 8 godzin w miesiącu, w zależności od możliwości psychofizycznych i potrzeb dziecka, indywidualnie z dzieckiem i jego rodziną.
Problem dziecka rozpatrywany jest w kontekście funkcjonowania całej rodziny. Jeśli w rodzinie wychowuje się dziecko z niepełnosprawnością, niepełnosprawność dotyczy całej rodziny.
Oddziaływania terapeutyczne w ramach wwr powinny zostać tak zaplanowane: aby nie zaburzały funkcjonowania rodziny, aby stały się częścią jej planu dnia i by prowadziły do poprawy jakości jej funkcjonowania. Rodzice, uczestnicząc w terapii dziecka, poznają jego rozwój. Wspierani przez specjalistów, zauważają mocne strony dziecka, na których bazują działania terapeutyczne, ale także lepiej radzą sobie ze zmierzeniem się z trudnościami i barierami, które muszą pokonać.
rozpoczynać się jak najwcześniej, Aby pomoc skierowana do dziecka była skuteczna, musi: rozpoczynać się jak najwcześniej, być ciągła- czyli od momentu rozpoznania zagrożenia do momentu rozpoczęcia realizacji obowiązku szkolnego, być skoordynowana i kompleksowa , być wielodyscyplinarna.
Podatność układu nerwowego małych dzieci na wszelkie czynniki uszkadzające z jednej strony, z drugiej zaś duża plastyczność tego układu- przemawia za podejmowaniem wszelkich oddziaływań rehabilitacyjno- terapeutycznych w jak najwcześniejszym okresie życia dziecka.
Celem pracy z małym dzieckiem z niepełnosprawnością powinno być: wzbogacanie występujących u dziecka stereotypów działania o nowe przedmioty lub elementy, łączenie ich w łańcuchy składające na bardziej złożoną czynność, zapobieganie sztywnemu łączeniu czynności z sytuacją, wykorzystywanie trudnych zachowań jako elementu do zrozumienia ich znaczenia dla rozwoju dziecka.
WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA W ZESPOLE SZKÓŁ SPECJALNYCH IM. UNICEF W RZESZOWIE
Zespół Szkół Specjalnych im. UNICEF w Rzeszowie prowadzi wczesne wspomaganie rozwoju dzieci z różnymi rodzajami niepełnosprawności:
niewidomych i niedowidzących niesłyszących i niedosłyszących niewidomych i niedowidzących
z niepełnosprawnością intelektualną z autyzmem i zespołem Aspergera
z niepełnosprawnością ruchową z afazją
z niepełnosprawnością sprzężoną
Wczesnym wspomaganiem rozwoju obejmujemy dzieci od chwili wykrycia niepełnosprawności (nawet dzieci kilkumiesięczne) do rozpoczęcia nauki w szkole. Terapią obejmujemy dzieci z Rzeszowa i okolic, po bardziej odległe miejscowości. Wizyty w placówce dopasowane są do indywidualnych i potrzeb i możliwości rodziny. Rodzice lub opiekunowie otrzymują także: -wsparcie, -konsultacje dotyczące bieżących problemów, -adresy placówek oferujących niezbędną danej rodzinie pomoc terapeutyczną i medyczną, -szczegółowy instruktaż do pracy w domu:
Cele oddziaływań: przeciwdziałanie negatywnym skutkom niepełnosprawności, czyli: usprawnianie zaburzonych funkcji, pomoc w stwarzaniu jak najbardziej wspierających warunków w najbliższym otoczeniu dziecka.
Zespół wczesnego wspomagania rozwoju tworzą specjaliści z zakresu: różnych rodzajów niepełnosprawności (psycholodzy, neuropsycholog, oligofrenopedagodzy, logopedzi, neurologopedzi, surdopedagodzy, tyflopedagodzy, terapeuci SI, rehabilitanci, terapeuci zajęciowi, inni- w miarę potrzeb.
Terapeuci mają kwalifikacje do prowadzenia specjalistycznych form pomocy, np.: Trening EEG Biofeedback, Stymulacja audio-psycho-lingwistyczna metodą Tomatisa, Metoda symultaniczno-sekwencyjna nauki czytania wg Jagody Cieszyńskiej, Psychostymulacyjna metoda „Dyna-Lingua”, Terapia taktylna oraz Systemowa Integracja odruchów posturalnych i dynamicznych wg Masgutowej, Metoda PNF, terapia Integracji Sensorycznej, terapia behawioralna, terapia neuropsychologiczna i neurologopedyczna, alternatywne metody komunikacji, Terapia Rodzin.
Zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju prowadzone są: w budynku Szkoły przy ul. Ofiar Katania oraz Marszałkowskiej, w wyjątkowych przypadkach w domu dziecka.
Szkoła dysponuje bazą lokalową wyposażoną w specjalistyczny sprzęt i ciekawe pomoce co czyni naszą pracę atrakcyjną dla dziecka. Sala Integracji Sensorycznej Sala Doświadczania Świata
Komunikacja alternatywna Pracowania terapii biofeedback Urządzenia wspomagające pracę z komputerem dla dzieci z niepełnosprawnością ruchową
Warunkiem zakwalifikowania dziecka na zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju jest: Podanie do Dyrekcji Szkoły, OPINIA o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju wydana przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną- wymagany wniosek do PPP oraz zaświadczenie lekarza specjalisty o rodzaju niepełnosprawności, Dokumentacja medyczna dziecka (dodatkowo).
Etapy pracy zespołu wczesnego wspomagania rozwoju
Etap 1: Powołanie zespołu diagnozującego do wczesnego wspomagania rozwoju. Etap 2: Analiza dokumentacji , konsultacje ze specjalistami – obserwacja dziecka podczas zajęć, diagnoza dostępnymi narzędziami diagnostycznymi, rozmowa z rodzicami lub opiekunami dziecka.
PRACA ZESPOŁU DIAGNOSTYCZNEGO JAK I ZESPOŁU REALIZUJĄCEGO ZAJĘCIA Z DZIECKIEM WG INDYWIDUALNEGO PROGRAMU ODBYWA SIĘ NA KAŻDYM ETAPIE NA ZASADACH PRACY ZESPOŁOWEJ, CZYLI TZW. TEAMÓW
Etap 3: Zebranie zespołu: wymiana spostrzeżeń, ustalenie obecnego poziomu funkcjonowania dziecka w różnych sferach rozwoju, określenie zakresu gotowości dziecka do kształtowania nowych umiejętności. Zespołowe utworzenie indywidualnego programu terapeutycznego.
Etap 4: Spotkanie Dyrektora placówki, koordynatora zespołu z rodzicami dziecka, przedłożenie indywidualnego programu terapeutycznego, omówienie go oraz zatwierdzenie do realizacji, poprzez złożenie podpisu rodziców. Etap 5: Powołanie zespołu do realizacji zajęć w ramach wczesnego wspomagania rozwoju, wyznaczenie koordynatora. Etap 6: Monitorowanie osiągnięć dziecka poprzez cykliczne spotkania zespołu, wymianę spostrzeżeń specjalistów, modyfikowanie zadań z programu w zależności od postępów dziecka.
Argumenty „ZA” prowadzeniem procesu wczesnego wspomagania dziecka z niepełnosprawnością lub zaburzeniami rozwoju: duża plastyczność CUN (możliwość korekcji zaburzonych funkcji oraz kompensacji deficytów rozwojowych), potencjalna możliwość zapobiegania lub zahamowania zaburzeń o postępującym przebiegu, umiejętności nabyte jako pierwsze utrwalają się najsilniej i najtrudniej ulegają zmianom.
Powodzenie procesu wczesnego wspomagania rozwoju zależy od: wczesnej i trafnej diagnozy, kompleksowego oddziaływania, współpracy środowiska wychowawczego, kompetencji specjalistycznych profesjonalistów, aktualnego stanu funkcjonowania dziecka, prawidłowego doboru metod, środków i technik.
Nasze długoletnie doświadczenia w pracy z dziećmi wskazują, że pomoc udzielana w ramach wczesnego wspomagania rozwoju często umożliwia naszym podopiecznym rozpoczęcie nauki w szkole ogólnodostępnej.
KONTAKT: Zespół Szkół Specjalnych im. UNICEF, ul KONTAKT: Zespół Szkół Specjalnych im. UNICEF, ul. Marszałkowska 24 a Rzeszów TELEFON: 17 748 31 70 E-MAIL: szkola.rzeszow@zsunicef.pl STRONA WWW: zsunicef.pl