Geologiczne dzieje Ziemi !
Budowa wewnętrzna Ziemi…
Podstawowy podział dziejów ziemi
Najważniejsze wydarzenia w poszczególnych erach
(archaik i proterozoik) PREKAMBR (archaik i proterozoik)
najstarsza, najdłuższa i najsłabiej poznana era: Era geologiczna, pierwszy etap rozwoju organizmów na Ziemi. Era ta obejmuje czasy od około 3,5 mld lat temu do 570 mln lat temu. Przez pierwszy miliard lat doszło do wytworzenia żywych struktur - prymitywnych komórek prokariotycznych. W późniejszym okresie powstały komórki eucaryota, doszło do zmiany składu atmosfery, w której pojawił się tlen wytworzony w procesie fotosyntezy przez fotoautotrofy (jednokomórkowe sinice i glony). Ze świata zwierząt powstały pierwsze pierwotniaki, jamochłony i wieloszczety.
PALEOZOIK era rozwoju życia
*W paleozoiku powstawały skały osadowe, zawierające dziś liczne skamieniałości zwierząt i roślin. W erze tej wystąpiły także silne ruchy górotwórcze, zwane kaledońskimi (w sylurze) i hercyńskimi (w karbonie). Pozostałością po nich są m.in. mocno dziś zniszczone góry Wielkiej Brytanii (Grampian, Kaledońskie), na Półwyspie Skandynawskim (Góry Skandynawskie) oraz nasze Sudety i Góry Świętokrzyskie. *Najstarsza era fanerozoiku, trwająca około 291 milionów lat *Paleozoik dzieli się na sześć okresów
MEZOZOIK era dominacji olbrzymich dinozaurów
*Era która rozpoczęła się od wielkiego wymierania pod koniec permu, a skończyła zagładą wielkich gadów, pod koniec kredy (patrz tabelk. *Trwała dwa razy krócej niż paleozoiczna, bo tylko 170 milionów lat. *Dzieli się ją na trzy okresy: trias, jurę i kredę. *Pojawienie się dinozaurów, *Pierwsze ssaki, *Pierwszy ptak (archeopteryks), * rośliny kwiatowe
KENOZOIK
*Era, która rozpoczęła się ok. 65 mln lat temu i trwa do dziś. *Bywa czasem określana mianem ery ssaków, owadów lub ery roślin kwiatowych, bowiem te grupy przeszły w niej równie intensywny rozwój ewolucyjny. *Dzieli się na dwa okresy: trzeciorzęd i czwartorzęd. * W kenozoiku ukształtował się obecny wygląd powierzchni Ziemi.
Gdyby dzieje Ziemi sprowadzić do jednego roku wówczas zależności pomiędzy czasem trwania poszczególnych er wyglądałyby następująco:
Ewolucja człowieka
Australopitek Żyły od ok. 4,2 do ok. 1 mln lat temu, początkowo w Afryce Wschodniej, na terytorium Wielkich Rowów Afrykańskich, później także w Afryce Południowej i Środkowej. Charakteryzowały się masywną szczęką, mocnym uzębieniem, ale już krótkimi kłami – umożliwiało to poziomy ruch trący i świadczy o przewadze twardego pokarmu roślinnego w ich pożywieniu. Były przystosowane do chodzenia w pozycji pionowej, czyli do dwunożności.
Homo habilis kopalny gatunek człowieka z Afryki Wschodniej, który żył 2,5-1 mln lat temu. Wygląd i cechy: Wzrost 110 do ok. 135 cm, masa ok. 45 kg, pojemność mózgoczaszki do 750 cm³ , twarzoczaszka wysunięta do przodu, wały nadoczodołowe, rozbudowana żuchwa, niskie czoło, drobne uzębienie, zbliżone morfologicznie do uzębienia Homo sapiens
Homo erectus prymitywny, kopalny gatunek człowieka z epoki środkowego plejstocenu, stanowiący szczebel ewolucyjny pośredni między australopitekami, a formami człowieka. Kolebką Homo erectus jest środkowo-wschodnia Afryka (Etiopia, Kenia, Tanzania), gdzie pojawił się prawdopodobnie na przełomie pliocenu i plejstocenu, około 1,8 miliona lat temu i szybko rozprzestrzenił na tereny zachodniej i wschodniej Azji.
Cechy odróżniające homo erectus od człowieka znacznie mniejszy mózg średnio 1000 cm³ (występują okazy z pojemnością czaszki od 800 do 1200 cm³), osiągał wzrost zbliżony do współczesnych ludzi – około dwunastoletni tzw. Chłopiec z Nariokotome (klasyfikowany także jako Homo ergaster), którego szczątki odkryto w datowanych na 1,6 mln lat osadach w Kenii, mierzył 1,68 m wzrostu. silnie pochylone czoło wydatne wały nadoczodołowe puszka mózgowa bardzo niska i słabo wysklepiona zęby trzonowe i szczęki bardzo masywne, brak bródki
Emigracje Homo erectus
Neandertalczyk wymarły przedstawiciel rodzaju Homo (człowiek), znany z plejstocenu (ok. 400 000 do ok. 24 500 lat temu), w zależności od autorów klasyfikowany jako podgatunek człowieka rozumnego – Homo sapiens neanderthalensis – lub odrębny od niego gatunek.
Różnice i podobieństwa do ludzi współczesnych brak szpiczastej bródki, żuchwa jest szeroka, masywniejsza niż przeciętnie, zaokrąglona krępe mocne ciało, o ok. 1/3 większa puszka mózgowa w stosunku do puszki mózgowej człowieka proporcjonalnie krótsze ręce i nogi krótsze i masywniejsze, a także wygięte kości długie kończyn dolnych lepiej rozwinięta muskulatura klatki piersiowej, ramion i barku Podobieństwa: prawdopodobnie posługiwali się mową. Kość gnykowa znaleziona w 1983 w jaskini Kebara (Izrael) ma budowę zbliżoną do ludzkiej, jednak, jak twierdzą niektórzy uczeni, znajduje się ona zbyt wysoko, by móc artykułować dźwięki. wzrost mężczyzn średnio ok. 165 cm i 90 kg, (znaleziono osobnika o wzroście 190 cm), a kobiet ok. 155 cm
Homo sapiens gatunek ssaka z rodziny człowiekowatych ((Hominidae), jedyny występujący współcześnie przedstawiciel rodzaju Homo. Występuje na wszystkich kontynentach.
Zasięg populacji
Prezentacje przygotowały: Karolina Stypułkowska i Patrycja Grzegorczyk Klasa I D