DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA Opracowanie: mgr Agnieszka Jankowska Szkoła Podstawowa nr 1 w Luboniu
CO TO JEST DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA? Najlepszym momentem do rozpoczęcia nauki w szkole jest ten okres w rozwoju, gdy dochodzi do równowagi między możliwościami dziecka a wymaganiami szkoły. Dojrzałość szkolna to osiągnięcie przez dzieci takiego poziomu rozwoju: fizycznego, społecznego i psychicznego, który czyni je podatnymi na systematyczne nauczanie i wychowanie w klasie 1.
Aby efektywnie udzielać dziecku pomocy w osiągnięciu pełnej i wyrównanej dojrzałości szkolnej nauczyciel musi poznać mocne i słabe strony dziecka, oraz indywidualizować proces wspierania jego rozwoju. W tym celu MEN nakłada na nauczycieli ODDZIAŁÓW PRZEDZKOLNYCH obowiązek dokonywania diagnozy GOTOWOŚCI SZKOLNEJ DZIECKA
Celem diagnozy jest pomoc: - rodzicom w poznaniu stanu gotowości swojego dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej, aby mogli je w osiąganiu tej gotowości, odpowiednio do potrzeb, wspierać; - pracownikom poradni psychologiczno-pedagogicznej, do której zostanie skierowane dziecko, w razie potrzeby pogłębionej diagnozy związanej ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
CHARAKTERYZUJĄC DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNĄ DZIECKA OCENIAMY JEGO ROZWÓJ W NASTĘPUJĄCYCH ASPEKTACH:
DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA W ZAKRESIE ROZWOJU FIZYCZNEGO - odpowiedni wzrost, waga, proporcje ciała - właściwy stan zdrowia – zdiagnozowane wady wzroku, słuchu, postawy…, ze szczególnym uwzględnieniem wad wymowy - właściwa koordynacja ruchów - odpowiednia sprawność rąk - ustalona lateralizacja
DOJRZAŁOŚĆ PSYCHICZNA OBEJMUJE DWA RODZAJE PROCESÓW - procesy poznawcze – przyswajanie, rozumienie i wykorzystywanie informacji (m.in. uwaga, pamięć, myślenie, spostrzeganie) - procesy regulacyjne – procesy, które sterują aktywnością (m.in. emocje, uczucia, potrzeby – biologiczne, psychiczne, społeczne)
DOJRZAŁOŚĆ W ZAKRESIE PROCESÓW POZNAWCZYCH - właściwa koncentracja uwagi - zdolność do zapamiętywania ważnych informacji - właściwe spostrzeganie wzrokowe - właściwe spostrzeganie słuchowe - właściwe myślenie – rozumienie poleceń, tekstów, operowanie informacjami… - odpowiedni zasób słownictwa i mowa umożliwiająca komunikowanie się
DOJRZAŁOŚĆ W ZAKRESIE PROCESÓW REGULACYJNYCH – EMOCJONALNYCH I MOTYWACYJNYCH - kontrolowanie emocji - pokonywanie trudności - poczucie odpowiedzialności i obowiązku - zdolność do odraczania zaspokajania potrzeb - przyjemność z poznawania, zadowolenie z dobrze wykonanej pracy - rozumienie i stosowanie się do norm i zasad
DOJRZAŁOŚĆ SPOŁECZNA - poczucie przynależności do grupy – rozwój uczuć społecznych - współżycie zgodne bez zbytnich konfliktów - zmniejszenie się egocentryzmu dziecięcego - pełnienie różnych ról w grupie - odpowiedni dystans w stosunku do dorosłych