Obszary współpracy klastrów farmaceutycznych i sposób ich finansowania Uniwersyteckie Centrum Transferu Technologii Medycznych Obszary współpracy klastrów farmaceutycznych i sposób ich finansowania Dr Monika Matusiak Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Plan prezentacji 2x dlaczego Początki współpracy: Funkcjonowanie klastrów i inicjatyw klastrowych Rozwój inicjatyw klastrowych Obszary współpracy zaawansowanej Dalszy rozwój i finansowanie

Dlaczego klastry? Kryzys Konkurencja Globalizacja Przepisy i standardy Przedsiębiorstwo Współpraca Nowe technologie

Czy klastry pasują do branży farmaceutycznej? Belgia Puerto Rico Japonia Polska Irlandia Niemcy USA: Nowy Jork USA: San Diego

Przemysł farmaceutyczny: wyzwania Hi-tech z korzeniami historycznymi Dawniej: ważne etapy rozwoju: masowa produkcja leków (1813) Technologie produkcji antybiotyków syntetycznych „złote czasy” 1950-1970 Od 1990 – wzrastająca regulacja, wzrost znaczenia biotechnologii i inżynierii genetycznej Dziś: Wysoka intensywność B+R Przewidywany wzrost 6-8% rocznie przez następną dekadę Wzrastające znaczenie koopetycji i współpracy sieciowej Zmiana modelu biznesowego firm farmaceutycznych Kluczowe pytania: z kim współpracować, w jakim zakresie, na jakich warunkach?

Początki współpracy: Funkcjonowanie klastrów i inicjatyw klastrowych

Cele powstawania klastrów Klaster: Skupisko przedsiębiorstw w określonej lokalizacji geograficznej: Korzyści aglomeracji Sieci Łańcuchy wartości Koopetycja

Dlaczego klastry? Korzyści aglomeracji

Dlaczego klastry? Sieci

Dlaczego klastry? Łańcuchy wartości

Dlaczego klastry? Globalizacja łańcuchów wartości

Inicjatywa klastrowa Grupa przedsiębiorstw podobnej branży świadomie starająca się wykorzystać współpracę w ramach klastra dla osiągnięcia przewagi konkurencyjnej. Współpraca w ramach poczwórnej heliksy: nauka, biznes, edukacja, samorząd plus instytucje pośredniczące: finansowanie, doradztwo, marketing Koopetycja: konkurencyjna współpraca

Cele IK Tworzenie sieci i nawiązywanie kontaktów Wspólna promocja Zakup wyników badań naukowych Transfer wiedzy i technologii Projekty innowacyjne Inwestycje Lobbying Wywiad gospodarczy Eksport Szkolenia Dzielenie kosztów

Cele klastrów farmaceutycznych Zogniskowanie prac badawczych nad nowoczesnymi formami leków i ich komercjalizację Poszukiwanie synergii Stworzenie idealnego otoczenia instytucjonalnego i biznesowego dla firm farmaceutycznych Internacjonalizacja i eksport Poprawa logistyki dostaw leków Promocja wspólnej oferty

Rozwój inicjatyw klastrowych

ROZWÓJ KLASTRA 5. Scenariusz rozwoju 1. Określenie istotności 3. Analiza wstępna 4. Kształtowanie grupy liderów 2. Identyfikacja, priorytetyzacja 7. Agenda krótko-terminowa 6. Kamienie milowe 8. Inicjacja i formalizacja klastra 12. Ewaluacja i ocena 9. Pogłębiona analiza, benchmarking 10. Strategia długoterminowa 11. Budowanie powiązań

Czynniki sukcesu IK Otoczenie: Silne środowisko biznesowe Zaufanie do władz centralnych Silne władze regionalne Siła klastra

Czynniki sukcesu IK Cele: Szeroki zakres celów Cele stworzone w oparciu o rzeczywiste potrzeby klastra

Czynniki sukcesu IK Proces: Animator rozumiejący klaster Biuro i znaczący budżet Jasna strategia i mierzalne cele

Czynniki sukcesu IK Organizacja: Zaufanie między firmami Konsensus co do celów Zdefiniowane zasady współpracy

Masa krytyczna i synergie Masa krytyczna: 30-50 członków Korzyści i synergie powstają w oparciu o zaufanie Długookresowy horyzont współpracy Zmiana sposobu myślenia i działania Dogłębna znajomość branży Pozytywny dialog

Masa krytyczna i synergie Wspólne osiąganie celów niemożliwych do osiągnięcia indywidualnie Strategiczne wykorzystanie powiązań w ramach łańcucha wartości Tworzenie produktów i usług o wyższej wartości dodanej Zwiększenie odporności na kryzysy Wzmocnienie pozycji jako partner samorządu

Obszary współpracy zaawansowanej

Identyfikacja obszarów współpracy Działalność badawczo-rozwojowa Produkcja Marketing Logistyka Szkolenia zawodowe Organizacja przedsięwzięć Technologie informatyczne Internacjonalizacja

Określenie celu i zasad współpracy Badanie potrzeb wszystkich aktorów Zaangażowanie we współpracę Wytworzenie wspólnych produktów/usług lub poprawa pozycji negocjacyjnej Informacja: strona internetowa/katalog produktów

Określenie celu i zasad współpracy Wspólna marka Wspólna strategia rozwoju Procedury poszukiwania partnerów do projektów Osobowość prawna Struktura: biuro, koordynator, budżet

Podstawowe pola działania Informacja i komunikacja Szkolenia i podnoszenie kwalifikacji Współpraca Marketing i PR Internacjonalizacja

Informacja i komunikacja Szczegółowa baza danych Częste wywiady z klientami Stworzenie i obsługa strony internetowej Katalog dostawców i usług Newslettery Regularne wydarzenia, wizyty w przedsiębiorstwach, wizyty studyjne Comiesięczny mailing Materiały prasowe

Szkolenia i podnoszenie kwalifikacji Analiza wymagań edukacyjnych związanych z branżą Promocja i mentoring utalentowanych pracowników Podnoszenie kwalifikacji personelu Regularne wydarzenia specjalne: Warsztaty i seminaria Wizyty studyjne dla pracowników Wzajemne uczenie się firm Współpraca z sektorem nauki i instytucjami edukacyjnymi

Współpraca Inicjacja i wspieranie projektów kooperacyjnych Nawiązywanie kontaktów pomiędzy potencjalnymi partnerami w projektach Współpraca z sektorem nauki, instytucjami edukacyjnymi i dostawcami usług zaawansowanych Stworzenie ukierunkowanych programów wsparcia Wspieranie podnoszenia innowacyjności

Marketing i PR Materiały informacyjne i promocyjne Budowa tożsamości regionalnej Marketing krajowy i międzynarodowy oraz działalność reklamowa Działania budujące wizerunek branży Targi, wizyty w przedsiębiorstwach, prezentacje dla klientów kluczowych Lobbying

Internacjonalizacja Dostęp do wydarzeń międzynarodowych, kongresów, aktualności, klientów i trendów Wspieranie współpracy międzynarodowej Wspieranie przedsiębiorstw w procesie internacjonalizacji Działania sieciowe między podobnymi lub komplementarnymi klastrami z różnych krajów Zagraniczne wizyty w klastrze

Dalszy rozwój i finansowanie

Perspektywy rozwojowe Wsparcie Komisji Europejskiej (DG Industry, DG Regio) Projekt „Polskie klastry i polityka klastrowa” pod patronatem Ministra Gospodarki Samorządowe programy wsparcia klastrów Instrumenty finansowania

Finansowanie klastrów Wkład własny: Składki członkowskie Wkład partnerów strategicznych Współfinansowanie projektów Środki zewnętrzne: Europejskie programy współpracy klastrowej oraz programy ramowe Zmiany w ramach innych polityk krajowych Działanie 5.1. Działanie 1.6. Konkursy Narodowego Centrum Badań i Rozwoju Konkursy Departamentu Gospodarki UMWW

Działanie 5.1. Faza wczesna: Faza rozwoju: Opracowanie i wdrożenie strategii rozwoju Finansowanie do ekwiwalentu 200 000 euro Faza rozwoju: Opracowanie innowacyjnego produktu lub usługi Finansowanie: 20 mln na wydatki inwestycyjne, 5 mln na B+R, 400 000 na doradztwo, 1 mln na szkolenia, 600 000 na ekspansję rynkowa

Działanie 1.6. Finansowanie do 2 mln zł na: promocję powiązania kooperacyjnego, zakup profesjonalnych usług doradczych związanych z usługami świadczonymi przez podmioty zarządzające powiązaniem kooperacyjnym, działania podnoszące poziom innowacyjności powiązania kooperacyjnego (w tym transfer technologii/know-how), działania inwestycyjne (w tym wydatki na zakup robót budowlanych oraz zakup środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do funkcjonowania powiązania kooperacyjnego).

6 lekcji z doświadczenia Banku Światowego Najważniejszym czynnikiem sukcesu jest „wkład potu” członków inicjatywy Udane inicjatywy klastrowe są napędzane przez sektor prywatny współpracujący sektorem publicznym, a nie odwrotnie Dobrze zdefiniowane cele i regularne mierzenie postępów

6 lekcji z doświadczenia Banku Światowego Kluczowa rola przywódców i wizjonerów Trudniej rozwijać IK w przemysłach tradycyjnych Konkurencyjność oparta na klastrach to nie rozwiązanie quick fix, ale proces długoterminowy Nadmierne finansowanie danej inicjatywy przez władze może ją osłabić

Dziękuję za uwagę