ANALIZA REALIZACJI ZADAŃ OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH W PUBLICZNYCH SZKOŁACH PONADGIMNAZJALNYCH WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO

Szkoły objęte badaniem W niniejszy opracowaniu wykorzystano wyniki ankiet przeprowadzonych w 81% szkół ponadgimnazjalnych Dolnego Śląska. Wiele szkół tworzy zespoły, w skład których wchodzą wszystkie typy szkół: L.p.Liczba szkółTyp szkołyLiczba uczniów% 1.1Szkoła Podstawowa 3570,3 2.34Gimnazjum9.6197, Liceum Ogólnokształcące Liceum Profilowane , Technikum Zasadnicza Szkoła Zawodowa ,8 7.23Liceum Uzupełniające 6930,5 8.34Technikum Uzupełniające ,5 Ogółem

W 229 ankietowanych szkołach jest zatrudnionych 256 pedagogów i 33 psychologów. W siedmiu powiatach: kłodzkim, wałbrzyskim, wołowskim, oławskim, świdnickim, jaworskim, trzebnickim zatrudnieni są psycholodzy. We Wrocławiu pracuje w szkołach 20 psychologów, którzy wspomagają w pracy pedagogów. Średnio na jednego zatrudnionego pedagoga przypada 511 uczniów, a na psychologa 3967 uczniów. Przytoczone średnie nie odzwierciedlają rzeczywistej sytuacji w szkołach, gdyż występuje duże zróżnicowanie w poszczególnych powiatach. ZATRUDNIENIE PEDAGOGÓW I PSYCHOLOGÓW

W powiecie wrocławskim i mieście Wrocławiu na 1 pedagoga przypada 260 uczniów w powiecie zgorzeleckim 308 uczniów, w wołowskim 338 uczniów, jeleniogórskim 373 uczniów. W 10 powiatach na 1 pedagoga przypada poniżej 511 uczniów, w powiatach: jaworskim i dzierżoniowskim pedagog obejmuje opieką 700 uczniów. W powiecie lubańskim, aż 1004 uczniów przypada na 1 pedagoga. ZATRUDNIENIE PEDAGOGÓW I PSYCHOLOGÓW

7% zatrudnionych pedagogów nie posiada kwalifikacji Wrocław - 4 osoby w Jeleniej Górze i powiecie kłodzkim – po 2 osoby w powiecie zgorzeleckim - 5 osób w powiatach: lwóweckim, bolesławieckim jeleniogórskim, dzierżoniowskim – po 1 osobie KWALIFIKACJE PEDAGOGÓW I PSYCHOLOGÓW

Obowiązkowy wymiar czasu pracy dla pedagoga i psychologa wynosi od 20 do 24 godzin tygodniowo. W 75 szkołach dolnośląskich (27%) pedagodzy w ramach swojego pensum realizują zastępstwa za nieobecnych nauczycieli, tygodniowo od 2 do 8 godzin. W 197 szkołach (70%) czas pracy pedagoga dostosowano do potrzeb uczniów, natomiast tylko w 18 szkołach (6,4%) dostosowano go do potrzeb rodziców. CZAS PRACY PEDAGOGA I PSYCHOLOGA

Liczba uczniów sprawiających trudności wychowawcze w ankietowanych szkołach województwa wynosi , co stanowi 9,1 % ogółu uczniów. W poszczególnych powiatach: legnickim 30 % milickim 12% jeleniogórskim i ząbkowickim 9,7% kamiennogórskim 9,3% wołowskim i wrocławskim 9% w lubańskim 2% w Jeleniej Górze 2,6% w powiecie górowski 1,6 % SYTUACJA WYCHOWAWCZA W SZKOŁACH

Orzeczenia Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych posiada 4662 uczniów (w tym 220 słuchaczy), co stanowi 3,6% uczących się. Największy procent uczniów posiadających orzeczenia znajduje się w powiatach: jeleniogórskim – 8% wrocławskim – 7,5 % w Jeleniej Górze – 6,4% Najmniej orzeczeń PPP wydano: w powiecie legnickim ziemskim – dla 0,2% uczniów mieście Legnicy – 0,3% pow. głogowskim – 1,1% pow. ząbkowickim – 1,2% pow. dzierżowniowskim – 1,3% pow. lubańskim – 1,4% SYTUACJA WYCHOWAWCZA W SZKOŁACH

Opinie PPP posiada 5912 uczniów (w tym 37 słuchaczy), co stanowi 4,5% ogółu uczniów w województwie dolnośląskim: o dyslekcji – 4,5% sprawiających trudności wychowawcze – 0,5% ADHD – 0,04% mających trudności szkolne – 1,5% inne powody – 0,7% SYTUACJA WYCHOWAWCZA W SZKOŁACH

Opinie PPP o dysleksji - najwięcej wydano w powiatach: legnickim jeleniogórskiego wrocławskim i we Wrocławiu jaworskim SYTUACJA WYCHOWAWCZA W SZKOŁACH

Opinie PPP o trudnościach szkolnych najwięcej wydano w powiatach: jeleniogórskim wrocławskim w Jeleniej Górze Najmniej w powiatach: oleśnickim górowskim zgorzeleckim trzebnickim i strzelińskim lubańskim głogowskim i ząbkowickim SYTUACJA WYCHOWAWCZA W SZKOŁACH

Liczba uczniów zarejestrowanych biorących narkotyki: Wrocław – 31 w powiatach: świdnickim –16 lwóweckim – 12 wałbrzyskim – 11 kłodzkim – 10 lubańskim i lubińskim – 7 głogowskim, milickim, złotoryjskim – 6 kamiennogórskim, dzierżoniowskim, zgorzeleckim i oleśnickim – 5 legnickim – 3 ZJAWISKA PATOLOGICZNE

Liczba uczniów zarejestrowanych z problemem alkoholowym: Wrocław – 41 w powiatach: wałbrzyskim – 23 lwóweckim – 15 kamiennogórskim – 12 milickim i oleśnickim - 8 lubańskim – 6 świdnicki – 5 dzierżoniowskim – 3 kłodzkim – 2 lubińskim – 1 ZJAWISKA PATOLOGICZNE

rok szkolny: 2000/2001 – 4 szkoły (1,4%) 2001/2002 – 14 szkół ( 5%) 2002/2003 – 39 szkół (14%) 2003/2004 – 127 szkół (45%) DIAGNOZA DOTYCZĄCA UZALEŻNIEŃ PRZEPROWADZONA W PLACÓWKACH

W szkołach województwa odnotowano próby samobójcze: Wrocław – 13 Najwięcej w powiatach: świdnickim - 13 wałbrzyskim - 8 jaworskim - 7 lubińskim i jeleniogórskim - 6 kłodzkim -5 zgorzeleckim - 4 PRÓBY SAMOBÓJCZE

Zanotowano 18 samobójstw w 6 powiatach: jaworskim – 5 wałbrzyskim - 3 świdnickim, średzkim i we Wrocławiu - po 2 przypadki oławskim, złotoryjskim, jeleniogórskim i legnickim - po 1 przypadku SAMOBÓJSTWA

33 przypadki zanotowano w 11 powiatach, najwięcej tego typu zdarzeń nastąpiło w powiatach: legnickim ziemskim – 6 przypadków lubańskim, średzkim i w jeleniogórskim – po 3 przypadki MOLESTOWANIE

Powiaty: jeleniogórski – 2 bolesławiecki, strzelińki, polkowicki, głogowski, wałbrzyski – po 1 przypadku GWAŁTY – 7 PRZYPADKÓW

Powiaty i miasta: kłodzki – 25 przypadków Wrocław - 16 świdnicki –15 wałbrzyski – 10 lubiński - 6 Jelenia Góra - 5 MALTRETOWANIE – 113 PRZYPADKÓW

Powiaty i miasta: kłodzki 31 świdnicki 29 wałbrzyski 28 głogowski 25 Wrocław 24 Jelenia Góra 20 zgorzelecki 19 bolesławiecki 12 MACIERZYŃSTWO NIELETNICH– 223 PRZYPADKI MACIERZYŃSTWO NIELETNICH – 223 PRZYPADKI Jedynie w powiecie górowskim nie wystąpił ten problem.

Powiaty i miasta: powiat kamiennogórski – 2 Jelenia Góra – 1 Wrocław – 1 KONTAKT Z SEKTAMI– 4 PRZYPADKI KONTAKT Z SEKTAMI – 4 PRZYPADKI

Przytoczone wyżej liczby dotyczą jedynie przypadków, które są wiadome szkołom. Nie uwzględniają danych w posiadaniu innych instytucji np. policji, służby zdrowia. We wszystkich przypadkach interweniowali pedagodzy, nieraz wraz z psychologiem, rzadko interweniował sam psycholog.

Pod stałą opieką pedagogów w województwie znajduje się uczniów ( 12%), w tym: 5,4% - uczniów gimnazjów 4,3% - LO 8,6% - LP 15% - T 23,5% - ZSZ 1% - LU 25% - TU Pod stałą opieką psychologów w województwie pozostaje 3207 uczniów ( 2,7%) 0,2% - uczniów gimnazjum 1,3% - LO 3% - LP 1,3% - T 9% - ZSZ OPIEKA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA

konflikty uczeń – uczeń, uczeń – nauczyciel wynikające z agresywnych zachowań ucznia problemy adaptacyjne problemy emocjonalne; naruszanie prawa szkolnego - np. uczeń pod wpływem alkoholu lub narkotyków, palenie papierosów, wagary trudne sytuacje rodzinne nieobecności uczniów niszczenie mienia szkolnego konflikty z prawem ucieczki z domu trudności w nauce próby samobójcze, maltretowanie, molestowanie, macierzyństwo nieletnich przemoc w rodzinie trudna sytuacja materialna uczniów i rodziców zagrożenie uzależnieniem NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE PRZYCZYNY INTERWENCJI PEDAGOGA I PSYCHOLOGA TO:

Z indywidualnej pomocy pedagoga korzysta: 7820 uczniów (6%)-30 uczniów na 1 pedagoga Z indywidualnej pomocy psychologa korzysta: 928 uczniów (0,7%)-28 uczniów na 1 psychologa Ze stałej pomocy grupowej pedagoga korzysta 3809 uczniów (2,9%) Ze stałej pomocy grupowej psychologa 760 uczniów (0,6%) POMOC PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA:

W 197 szkołach (86%) czas pracy pedagoga dostosowano do potrzeb uczniów W 18 szkołach (7,8%) pedagog pełni dyżur po godzinie DOSTOSOWANIE CZASU PRACY PEDAGOGA I PSYCHOLOGA DO POTRZEB UCZNIÓW I RODZICÓW.

W 201 placówkach ( 88%) opracowano zakres czynności dla pedagoga. Własny gabinet posiadają pedagodzy – 87% szkół Telefon – 5,5% Komputer – 48% Miejsce na przechowywanie dokumentów – 85% W 4 placówkach pedagodzy dzielą gabinet razem z psychologami. WARUNKI PRACY PEDAGOGÓW I PSYCHOLOGÓW

duża liczba uczniów potrzebujących wsparcia wzrastająca liczba młodzieży zagrożonej uzależnieniem i demoralizacją, która potrzebuje pomocy zbyt mało czasu na indywidualną pracę z uczniem i prowadzenie grup socjoterapeutycznych, grup wsparcia dla rodziców niechęć ze strony rodziców do współpracy ze szkołą, brak zaangażowania, kontakty ze szkołą tylko w sytuacji wezwania przez dyrektora szkoły zbyt mało czasu na prowadzenie dodatkowej dokumentacji nieobecności uczniów w szkole brak środków finansowych na pomoc dla uczniów zbyt duża biurokracja odległe terminy w PPP zbyt drogie formy doskonalenia zawodowego PROBLEMY, UTRUDNIAJĄCE PRACĘ PEDAGOGÓW I PSYCHOLOGÓW:

Dziękuję za uwagę Opracowała: Danuta Nowak wizytator KO na podstawie analizy ankiet skierowanych do pedagogów i psychologów szkolnych