Dni Krosna- - miasta szkła

Krośnieńskie Huty Szkła KHS KROSNO S.A. została założona w 1923 roku w Krośnie i od lat zajmuje się produkcją sodowego szkła gospodarczego. Wizytówką firmy jest szkło formowane tradycyjną metodą ręczną. Znaczącą pozycję w ofercie handlowej firmy stanowi również szkło stołowe formowane mechanicznie.

Historia szkła w Krośnie Budowę huty szkła w Krośnie rozpoczęto w roku 1923, a już 24 stycznia 1924 roku ruszyła produkcja. Była ona własnością spółki akcyjnej Polskie Huty Szkła z Krakowa. Pierwsi hutnicy przybyli do Krosna z bardziej odległych terenów (Piotrków Trybunalski, Żółkiew, tereny Śląska). Asortyment produkowanych wyrobów był zróżnicowany, od szkieł użytkowych po szkła oświetleniowe. W okresie okupacji niemieckiej nadzór nad zakładem sprawował dr Oskar Happak. Firma otrzymała nazwę POLNISCHE GLASHÜTTEN AKTIENGESSELSCHAFT KROSNO.

W 1944 roku zabudowania fabryczne zostały spalone przez wycofujących się Niemców. Hutnicy szklarze odbudowali zakład i już w styczniu 1945 roku powstawały pierwsze produkty- szkiełka do lamp naftowych. W 1958 roku rozpoczęła produkcję Huta Szkła Technicznego POLANKA, która wraz z Zakładem Szkła Gospodarczego KROSNO stworzyła jedno przedsiębiorstwo pod nazwą KROŚNIEŃSKIE HUTY SZKŁA. W następnych latach zakład wchłonął nowo powstające fabryki: dwie huty szkła gospodarczego KROSNO II (1962), funkcjonującą od 1928 roku Hutę Szkła Technicznego w Jaśle (1967), KROSNO III (1970) oraz Zakład Włókna Szklanego (1971).

Firma ucierpiała z powodu inflacji w latach osiemdziesiątych i doszło do załamania produkcji. Poprawa efektywności nastąpiła jednak szybciej niż w innych polskich przedsiębiorstwach, aż po znaczny wzrost produkcji w roku 1998, co zaowocowało otrzymaniem I miejsca w konkursie ,,Made in Poland”. Dwa lata później (październik 1990r.), ówczesny minister przekształceń własnościowych, Waldemar Kuczyński, podpisał akt prawny tworzący spółkę akcyjną. Od tego momentu zmieniono dotychczasową nazwę i powstały Krośnieńskie Huty Szkła KROSNO S.A.

Sytuacja firmy nieco uległa poprawie Sytuacja firmy nieco uległa poprawie. Mimo, że proces prywatyzacji nie przyniósł firmie żadnego zastrzyku kapitałowego, to firma zyskała stałą reklamę, jakiej nie miała żadna huta szkła w kraju. Wg wyników badań w tamtym czasie większość ankietowanych kojarzyło Krosno właśnie z giełdą. Jednak dokonano wyłącznie formalnej prywatyzacji przez Skarb Państwa bez wcześniejszego przygotowania, tj. bez oddłużenia oraz restrukturyzacji produkcji i zatrudnienia. Wszystkie negatywne czynniki przyczyniły się do znacznego pogorszenia sytuacji spółki w początkowych latach jej funkcjonowania. Recesja w gospodarce i malejący gwałtownie popyt wymusił redukcję produkcji i zatrudnienia. W 1996 r. Analitycy CS First Boston oceniali KROSNO S.A. jako stosunkowo tanią firmę w relacji do swoich zysków, które stale rosły.

W 2001 roku powstała Grupa Kapitałowa Krosno W 2001 roku powstała Grupa Kapitałowa Krosno. W kolejnych latach uruchomiono Regionalne Centra Dystrybucji Szkła i Ceramiki, zajmujące się sprzedażą i dystrybucją wyrobów oraz 6 salonów firmowych – Galerie KROSNO zlokalizowane w najbardziej prestiżowych centrach handlowych największych polskich miast: Warszawa (Złote Tarasy i Arkadia), Poznań (Stary Browar), Łódź (Manufaktura), Kraków (Galeria Kazimierz) i Wrocław (Arkady). W 2007 roku Galerie KROSNO otrzymały tytuł „Modne Miejsce” w kategorii Sklepy, co jest potwierdzeniem wyjątkowości tych miejsc, jak i tego, że klienci poszukują miejsca, w którym mogą kupić wysokiej jakości szkło, porcelanę, sztućce, obrusy i inne dodatki potrzebne do dekoracji stołu. 27 marca 2009 r. Sąd Rejonowy w Krośnie ogłosił upadłość Krośnieńskich Hut Szkła „KROSNO” Spółka Akcyjna obejmującą likwidację majątku.

Produkcja kloszy do lamp Hala huty i magazyn Wnętrze hali Produkcja kloszy do lamp

Huta szkła dzisiaj

Wzornictwo Szkło z KROSNA S.A. łączy w sobie oryginalne wzornictwo, kunszt wykonania i najnowsze osiągnięcia technologiczne. Wysoka jakość wyrobów i nieskazitelna bezbarwność masy szklanej osiągana jest dzięki wypracowanej przez lata metodzie produkcji oraz recepturze używanych składników. Krośnieńskie szkło często nazywane jest „bezołowiowym kryształem”, co znakomicie charakteryzuje perfekcyjną przejrzystość produktów firmy. Klientom, poza szkłem bezbarwnym, oferowana jest paleta szkła w kilkudziesięciu kolorach. KHS KROSNO S.A. posiadają własny Ośrodek Wzornictwa, w którym powstają autorskie kolekcje wyznaczające kierunki wzornictwa przemysłowego. Wzory tworzone przez KROSNO S.A. od wielu lat decydują o trendach we wzornictwie szkła gospodarczego i artystycznego. Firma rozwija też współpracę z kształcącą projektantów szkła użytkowego Akademią Sztuk Pięknych we Wrocławiu.

Produkcja i eksport szkła Ponad 90 % produkcji ręcznej oraz około 60 % produkcji mechanicznej jest eksportowane do 60 krajów na świecie. Produkty wytwarzane przez „KROSNO” S.A. trafiają m.in. do Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Japonii, Australii, Szwecji, Niemiec itd. Za wybitne wyniki w eksporcie do Francji Krośnieńskie Huty Szkła zostały wyróżnione srebrnym pucharem wręczonym w 2007 r.- jako trzecia polska firma pod względem eksportu do Francji.

Wpływ przemysłu szklarskiego na życie mieszkańców regionu Dzięki produkcji szkła, wielu ludzi miało szansę na podjęcie pracy. Praca w hucie była nawet zajęciem międzypokoleniowym. Wiele osób z Krosna, a także z jego okolic, stosowało się do godzin pracy, które były dość nietypowe (system czterobrygadowy, praca w weekendy i święta, kursy autobusów dostosowane do godzin pracy). Krośnieńskie szkło gościło na wielu festynach, jako nagroda w loteriach fantowych. Ilość osób zatrudnionych w przykładowych latach: 1996r.- 4792 osoby 2002r.-3950 osób 2008r.- 2275 osób

Zbiory szkła Muzeum Podkarpackie w Krośnie od 1960 roku- jako jedna z nielicznych placówek w Polsce- gromadzi szkło współczesne. W zbiorach Działu Historii Szkła i Przemysłu Szklarskiego główne miejsce zajmują eksponaty i archiwalia pochodzące z Krośnieńskiej Huty Szkła oraz hut działających na terenie Podkarpacia. Prezentowane na wystawie wyroby szklane są wynikiem wieloletnich doświadczeń i efektem niepowtarzalnej fascynacji szkłem. Wystawa SZKŁO PODKARPACKICH HUT jest doskonałym świadectwem wysokiego poziomu, a także ciągłego rozwoju i postępu szklarstwa funkcjonującego na terenie „Podkarpackiego Zagłębia Szklanego”.

Opinie na temat krośnieńskiego szkła ,,Szkło piękne, ludzie świetni, na światowej wystawie szkła kontrahenci oblegali stoisko Krosna…” ,,Zachwycamy się projektami Sagaform, Seletti, a na rodzimym rynku posiadamy jakość, która ceniona jest (i słusznie) na całym świecie. Najlepszą pointą tej sytuacji jest powiedzenie ,,Cudze chwalicie swego nie znacie”…” ,,Huta w Krośnie miała lata swojej świetności. Żal, że już minęły. Jedno jest pocieszające- pozostało po nich piękne szkło, na które spoglądamy z sentymentem…”

Aktualności Hutnicza „trasa koncertowa” Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie będzie pierwszym w Polsce obiektem kulturalno-turystycznym w interaktywny sposób opowiadającym o szkle- metodach jego produkcji, właściwościach i szklanej sztuce. Dzięki projektowi plenerowych pokazów produkcji szkła, nazywanemu GlassTour, mieszkańcy czterech miast Polski: Warszawy, Krakowa, Poznania i Krynicy Zdroju, będą mogli przeżyć wyprawę do szklanego świata w swoim własnym mieście, a to jedynie zapowiedź atrakcji czekających na turystów w Krośnie.

Cykl pokazów rozpoczął się 21 kwietnia 2012 r. spotkaniem w Warszawie Cykl pokazów rozpoczął się 21 kwietnia 2012 r. spotkaniem w Warszawie. Objazdowe prezentacje sztuki hutniczej miały zachęcać do odwiedzenia Centrum Dziedzictwa Szkła i Krosna, które stanowi jeden z najważniejszych ośrodków hutnictwa szkła na świecie. Najbliższe pokazy mają charakter przede wszystkim promocyjny. W czasie wyjazdów promowana ma być nie tylko sztuka produkcji szkła i krośnieńskie Centrum. Organizatorzy przyznają, że niezwykle ważnym elementem objazdu jest również wzbudzanie zainteresowania Krosnem i jego szklaną tradycją.

Centrum dziedzictwa szkła Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie to wyjątkowy w skali Polski projekt zakładający powstanie w Krośnie zespołu obiektów i atrakcji związanych z bogatą tradycją produkcji szklarskiej w mieście i na terenie Podkarpacia. Realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013. W ramach projektu realizowanych jest kilka inwestycji połączonych tematem szkła i odwołujących się do „szklanej” tradycji Krosna i regionu, m.in.: budowa siedziby głównej Centrum Dziedzictwa Szkła czy udostępnienie zabytkowych piwnic przedprożnych znajdujących się przy Krośnieńskim Rynku. Dzięki kompleksowości i różnorodności poszczególnych działań Centrum Dziedzictwa Szkła stanowić będzie unikatowy i oryginalny produkt kulturalno-turystyczny pozwalający poznać historię i tradycję przemysłu szklarskiego oraz odkryć kunszt i mistrzostwo podkarpackich szklarzy.

Bibliografia Wszystkie prawa autorskie do tekstów i zdjęć, należą tylko i wyłącznie do wskazanych poniżej źródeł: www.krosno.com.pl T. Wojnar, A. Kyc, Tradycja i współczesność. Monografia Krośnieńskich Hut Szkła KROSNO S.A., 1998 r. www.wikipedia.pl www.images.google.pl www.audiovis.nac.gov.pl www.index.forum.gazeta.pl www.wrota.podkarpackie.pl www.krosno24.pl www.strefabiznesu.nowiny24.pl muzyka: Big Cyc- ,,Zbyszek kieliszek, koleżanka szklanka” www.targiturystyczneonline.pl

Prezentację wykonała: Katarzyna Frączek Klasa: Ie Szkoła: II Liceum Ogólnokształcące im. Konstytucji 3 Maja w Krośnie ul. Kisielewskiego 18 38-411 Krosno tel.: 0 13 43 245 59 Opiekun: mgr Jadwiga Urbanek