American and British English-same or different? Projekt wykonany przez: Anię Pilarek Agnieszkę Walczak Paulinę Jatczak Weronikę Chabibudin Angelikę Kaczmarczyk Kasię Skwarczyńską

Historia języka angielskiego obejmuje trzy okresy: Staroangielski (Old English) > ok. 450 - 1150 Średnioangielski (Middle English) > ok. 1150 - 1450 Nowoangielski (New English) > ok. 1450 - do dzisiaj

Okres STAROANGIELSKI Jest to najstarszy okres języka angielskiego. Język staroangielski, zwany także anglosaskim, z racji iż był używany przez plemiona Anglów, Sasów i Jutów, którzy podbili Anglię około roku 450, wytworzył trzy różniące się między sobą dialekty: anglijski (na który składały się dialekty northumbryjski i marcyjski) kentyjski i zachodniosaksoński. Z początku około VII - VIII wieku dominował dialekt anglijski, w którym została spisana większa część literatury staroangielskiej (związane to było z dominacją Mercji w Anglii), a około IX wieku inne dialekty zdominował zachodniosaksoński (dialekt Alfreda Wielkiego, który zjednoczył pod swoją władzą większą część Anglii).

Okres ŚREDNIOANGIELSKI Średnioangielski okres języka angielskiego jest drugim okresem w historii języka angielskiego, bezpośrednio po staroangielskim. Obejmuje on umownie lata 1066 - 1450. Pierwsza data to rok podbicia Anglii przez normańskiego księcia Wilhelma Zdobywcę (William I the Conqueror), który pokonał anglosaskiego króla Harolda w bitwie pod Hastings. Druga natomiast to przybliżona data początku panowania dynastii Tudorów w Anglii.

Okres NOWOANGIELSKI Nowoangielski okres języka angielskiego rozpoczyna się około roku 1500 . Dzieli się on na trzy fazy: -wczesny nowoangielski (1500 - 1650); -późny nowoangielski (1650 - 1800); -współczesny nowoangielski (1800 - do dzisiaj). Początkowa data okresu nowoangielskiego to początek angielskiego renesansu. Końcową jest dzisiejsza sytuacja języka angielskiego na naszej planecie. W czasie tego okresu londyński dialekt średnioangielski rozwinął się w język obowiązujący w całej Anglii. Było to także związane z wynalezieniem druku (około r. 1450), a co za tym i dzie z rozpowszechnieniem literatury, z szeroko znaną twórczością angielskiego dramaturga Williama Shakespeare'a oraz z opracowaniem pierwszego słownika języka angielskiego przez wybitnego naukowca dra Samuela Johnsona.

Tekst Staroangielski Dumbe hundas ne magon beorcan. Blinde hundas ne magon sēon. Dēade hundas ne magon bītan. Dēade fiscas ne magon swimman. Dumbe fuglas ne magon singan. Blinde fuglas ne magon sēon.  Cyninges fisćere gefēng fiftig fisća. Cyninges fuglere gefēng fif fuglas. Se cniht gefēng fiftig fugla. Se fuglere ne gefēhÞ fisćas. Fisćas gefēhÞ se fisćere. Se fisćere ne gefēhÞ fuglas. Fuglas gefēhÞ se fuglere.

Współczesna wersja Mute (dumb, ale nie "stupid") dogs cannot bark. Blind dogs cannot see. Dead dogs cannot bite. Dead fish cannot swim. Mute birds cannot sing. Blind birds cannot see.  (The) King's fisher (fishers?) caught 50 fish. (The) King's fowler(s) [bird-catcher] caught 5 birds. The knight caught 50 birds. 

Europejska kolonizacja Ameryki Początek europejskiej kolonizacji Ameryki datuje się najczęściej na Boże Narodzenie 1492, kiedy 39 marynarzy z rozbitego statku Kolumba pozostało na wyspie Hispaniola. Kolonizacja przebiegała na przestrzeni kilku wieków do czasu, gdy praktycznie cały kontynent został poznany i podzielony pomiędzy europejskie potęgi. Większość terenów zajmowali przybysze z Wielkiej Brytanii i to właśnie ich język był najczęściej używanym na nowym kontynencie. Z czasem język ewaluował zmieniając nieco użycie czasów gramatycznych, słownictwo, a w szczególności wymowę.

WSPÓŁCZESNE ODMIANY JĘZYKA ANGIELSKIEGO Obecnie na świecie funkcjonuje bardzo dużo odmian języka angielskiego. Powodem ich powstania w głównej mierze był rozwój języka angielskiego na różnych terenach (Ameryka Północna, Australia i Nowa Zelandia, Południowa Afryka, czy rodzime Wyspy Brytyjskie) osobno. Język angielski na każdym terytorium z czasem zaczął się zmieniać i każdy zmieniał się inaczej. Powodem zmian były w głównej mierze przyczyny polityczne, społeczne lub gospodarcze.

WSPÓŁCZESNE ODMIANY JĘZYKA ANGIELSKIEGO Na każdym terytorium też język angielski spotykał się z mową rdzennych mieszkańców - w Australii – Aborygenów, w Ameryce Północnej - Indian, a na Wyspach Brytyjskich z językami celtyckimi Walii, Szkocji i Irlandii. Kontakty te wiązały się z naleciałościami w słownictwie języka angielskiego z rdzennych języków plemion pierwotnie zamieszkujących dany teren. Miało to ogromny wpływ na uwarunkowanie zmian językowych i wytworzenie współcześnie różniących się od siebie odmian języka angielskiego.

Amerykański angielski AMERICAN ENGLISH Amerykańska odmiana języka angielskiego jest używana na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Nie jest ona natomiast używana w Kanadzie. W tej odmianie wyróżniamy dodatkowo także dialekty: wschodnie, południowe i ogólne (General American). Największe różnice między amerykańskim angielskim a brytyjskim angielskim dają się zauważyć w intonacji i akcencie, ale także w wymowie niektórych wyrazów (np. can't).

Brytyjski angielski BRITISH ENGLISH Brytyjska odmiana języka angielskiego jest używana na Wyspach Brytyjskich, a dokładniej na terenie Anglii. Ta odmiana języka angielskiego miała do 1960 roku swoją standardową wymowę, zwaną RP (Received Pronunciation), która była wzorowana na wymowie większości wykształconych Anglików, którzy uczęszczali do szkół. Obecnie istnieje w Anglii tendencja do używania regionalnych dialektów pod warunkiem ich zrozumienia dla ludzi ich nie używających. Główną rzeczą, dzięki której można rozróżnić między sobą akcenty jest inna wymowa tych samych dźwięków. W Anglii współcześnie istnieją trzy grupy dialektów: północna, środkowa i południowo- zachodnia.

American vs. British English Te dwie odmiany różnią się od siebie głównie dlatego że amerykańska odmiana języka angielskiego jest bardziej konserwatywna od brytyjskiej i zachowała wiele cech archaicznych z wczesnego języka nowo angielskiego z XVII wieku przypominając w pewnym stopniu wymowę z elżbietańskiej Anglii. Amerykanie sami chcieli zresztą mieć język różniący się od brytyjskiego języka angielskiego już w XVIII wieku (wszyscy wtedy niewątpliwie nienawidzili Brytyjczyków). Sam Noah Webster, twórca pierwszego amerykańskiego słownika językowego twierdził, że niepodległy naród musi mieć własny system językowy, tak samo jak musi mieć własny rząd.

Przykłady różnic między odmianą amerykańską i brytyjską: Pojedyncze „l” zamiast podwójnego BrE AmE Tłumaczenie jewellery jewelery biżuteria marvellous marvelous cudowny cencelling cenceling anulowaniu Brytyjskie -ou- zmieniane jest na -o- BrE Ame Tłumaczenie favourite favorite ulubiony honour honor honor colour color kolor

Przykłady: BrE AmE Tłumaczenie flat apartament mieszkanie chips fries frytki petrol gas benzyna tin can puszka W wielu przypadkach, aby wyrazić dane znaczenie użytkownik amerykańskiego angielskiego użyje innego słowa niż mówiąc brytyjskim angielskim.

Gramatyka Przez lata Amerykanie wypracowali pewną ilość uproszczeń językowych, aby usprawnić komunikację. Wpłynęło to pozytywnie na uczących się języka, którzy również korzystają na tym liberalnym podejściu. Różnice gramatyczne pomiędzy amerykańskim i brytyjskim angielskim nie są jednak generalnie zbyt duże i nie powodują trudności uczącym się którejkolwiek z tych odmian języka angielskiego.

Przykład: Czasownik BrE AmE burn burnt burned spill spilt spilled learn learnt learned smell smelt smelled BrE: I’ve just seen her. AmE: I just saw her. Na przykład niektóre czasowniki, które odmieniają się nieregularnie po brytyjsku, w amerykańskim angielskim mają odmianę regularną. Tam gdzie w brytyjskiej angielszczyźnie używa się czasu Present Perfect, w odmianie amerykańskiej najczęściej stosuje się czas Simple Past.

Wymowa Najbardziej słyszalna, różnicę w akcencie amerykańskim stanowi dźwięk „r”, który w takich słowach jak „more”, „store”, „never” jest bardziej wyrazisty. Wypowiadając te słowa po amerykańsku podwijamy język, co sprawia iż „r” jest mocniejsze niż w brytyjskim, gdzie po samogłosce nie słychać go wcale.

Ciekawostki Język angielski (podobnie zresztą jak każdy inny język) posiada sporo ciekawostek. Dzisiaj wymienimy niektóre z nich: Język angielski jest jednym z języków, które posiadają najwięcej wyrazów – około 600 tysięcy (licząc terminologię medyczną i techniczną! Bez tych terminologii byłoby "jedynie" 300 tysięcy słów). Niemniej jednak przeciętny użytkownik j. angielskiego używa około 5 tysięcy słów podczas konwersacji i około 10 tysięcy słów podczas pisania. Aby móc się porozumiewać w języku angielskim wystarczy znajomość około 2 tysięcy słów! Najczęściej używanym angielskim słowem jest słowo the.

Najwięcej słów w języku angielskim rozpoczyna się na literę s. Słowo set posiada aż 464 znaczeń (ale trzeba pamiętać że posiada sporo kombinacji z innymi słowami). Według wielu pisarzy oraz naukowców najpiękniejszym słowem w języku angielskim jest cellar door – drzwi do piwnicy . Słowo underground (podziemie, metro) jest jedynym angielskim słowem które rozpoczyna się i kończy na und. Słówko screeched (pisk) jest najdłuższym wyrazem jednosylabowym. Słówko cleave jest jedynym angielskim wyrazem, które ma dwa przeciwstawne znaczenia.Cleave znaczy rozszczepiać ale znaczy także przylegać. Najdłuższym angielskim słowem, w którym żadna litera nie powtarza się ani razu jest uncopyrightable (zastrzec).

Słówko queue jest jedynym angielskim słowem w którym jeżeli usuniemy cztery ostatnie litery to tak będziemy je tak samo wymawiać. Najdłuższe znane słowo w języku angielskim (oznaczające chorobępłuc!) to: pneumonoultramicroscopicsilicovolcanoconiosis (przewlekła obturacyjna choroba płuc).

Sources http://derekp.republika.pl/htjang/wspodmjang.htm http://derekp.republika.pl/htjang/htjang.htm http://www.australia.dapat.pl/ http://www.angprofi.pl/historia-kultura/angielski-ciekawostki.html http://www.e-ang.pl/forum/t,10481,Dumbe-hundas-staroangielski.html http://www.edukator.pl/Jezyk-angielski,33.html