POLISH INFORMATION AND FOREIGN INVESTMENT AGENCY Standardy obsługi inwestora i promocji gminy, przygotowanie oferty inwestycyjnej Joanna Wolff, z-ca dyrektora Departamentu Rozwoju Regionalnego, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych S.A. Konferencja „Inwestycje w gminach. Samorząd po 25 latach” Mielec 1 – 2 października 2015 r. MIO

I.PAIiIZ – projekty inwestycyjne, trendy w zapytaniach inwestorów Plan prezentacji III. Standardy obsługi inwestora, procedury, dobre wzorce IV. Podsumowanie II.Rola Samorządu w pozyskiwaniu nowych inwestycji w świetle oczekiwań inwestorów

Misja, działania PAIiIZ PAIiIZ: pomaga inwestorom wejść na polski rynek i w najlepszy sposób wykorzystać istniejące na nim możliwości, przeprowadza inwestorów przez niezbędne procedury administracyjne i prawne w trakcie realizacji projektu wspiera firmy, które już działają w Polsce (opieka po-inwestycyjna), oferuje szybki dostęp do kompleksowej informacji dotyczącej gospodarki, pomaga w znalezieniu kooperantów i poddostawców. Zadaniem PAIiIZ jest także kreowanie pozytywnego wizerunku Polski w świecie, promocja produktów i usług oraz wspieranie polskich przedsiębiorców za granicą

PAIiIZ kreatorem polityki regionalnej Swoją strategię i cele statutowe PAIiIZ realizuje w ścisłej współpracy z Ministerstwem Gospodarki oraz partnerami regionalnymi – głównie Regionalnymi COI, SSE, ARR oraz Samorządem. REGIONY PAIiIZ SSERCOI

Agencja obsługuje obecnie 172 projekty inwestycyjne: deklarowana wartość inwestycji łącznie to ponad 4 mld. EUR potencjalne miejsca pracy - ponad 30 tys. Trendy w aktywnych projektach obsługiwanych przez PAIiIZ Sektory:Główni inwestorzy : BPO – 35 projektów Motoryzacja – 33 proj. R&D – 15 proj. Lotnicza – 15 proj. USA Niemcy Francja Włochy Japonia

Trendy w projektach obsługiwanych przez PAIiIZ Największe inwestycje pod względem planowanych środków finansowych to: branża motoryzacyjna (prawie 700 mln euro), spożywcza (661 mln euro) lotnicza (ponad 561 mln euro). I miejsce - najwięcej spośród obsługiwanych projektów pochodzi ze Stanów Zjednoczonych (40). II miejsce zajmują inwestycje niemieckie (28) III miejsce to inwestorzy z Francji (12)

Trendy w projektach inwestycyjnych PAIiIZ Najwięcej zapytań inwestorów dotyczy sektora nowoczesnych usług. Zdecydowana większość zapytań w zakresie sektora produkcyjnego dotyczy poszukiwania gotowych hal produkcyjnych lub BTS, a nie terenów inwestycyjnych. W zapytaniach o hale wyraźnie widać tendencję w kierunku dzierżawy / leasingu hal produkcyjnych (mniejszość stanowią inwestorzy, którzy są zainteresowani zakupem hal). Większość pozyskanych nowych inwestycji to projekty reinwestycyjne (ostatni rok to ok. 60%).

Jednym z najważniejszych zadań władz samorządowych jest tworzenie warunków dla nowych inwestycji - wymaga to od JST: stworzenia i wypromowania oferty inwestycyjnej, wsparcia dla już działających i nowopowstałych firm, współpracy i budowania relacji z różnymi podmiotami działającymi na rynku inwestycyjnym np. MG, PAIiIZ, SSE, ARR, firmami konsultingowymi i rekrutacyjnymi, innymi okołobiznesowymi kształtowania postaw przedsiębiorczych (pro-inwestycyjnych wśród mieszkańców). Aktywne pozyskiwanie nowych inwestycji przez JST

Władze samorządowe mogą wpływać na wiele czynników, które odgrywają ważną rolę w pozyskiwaniu BIZ np.: dostępność terenów pod inwestycje, infrastrukturę techniczną oferowanych nieruchomości, odpowiednio przygotowane oferty inwestycyjne regionu, jakość obsługi inwestora w urzędzie gminy, lokalne zachęty podatkowe (uchwały rady gmin o zwolnieniu z podatku od nieruchomości). Wpływ Samorządu na pozyskiwanie nowych inwestycji

Wpływ władz samorządowych na dany czynnik wysoki Niski/a korzystne położenie podaż siły roboczej połączenia komunikacyjne fachowa siła robocza obiekty produkcyjne i biurowe wcześniejsza współpraca inwestora z polskimi partnerami bliskość granic duży rynek zbytu w regionie mała konkurencja ze strony firm lokalnych podaż i dostęp do surowców ceny surowców telekomunikacja lokalne zachęty podatkowe doświadczenia innych spółek jakość obsługi w urzędzie stosunek władz lokalnych do BIZ infrastruktura techniczna nastawienie mieszkańców do inwestycji zagranicznych Waga dla inwestora Źródło: Dziemianowicz W. (1998), Rola władz samorządowych w przyciąganiu kapitału zagranicznego, w: Z. Olesiński (red.) Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce, PWE, Warszawa. wysoka Wpływ władz samorządowych na czynniki decydujące o wyborze lokalizacji pod inwestycje

Oczekiwania inwestorów wobec Samorządu Inwestorzy oczekują od Samorządu: zaangażowania i aktywności w działaniach urzędników, wprowadzenia zasad „one-stop-shop” (czyli 1 okienka), szybkości reakcji urzędników, w tym skrócenia czasu wydawania decyzji, dostępu do kluczowych informacji kluczowych z punktu widzenia inwestora np. dedykowana oferta dla przedsiębiorstw z danej branży, zapewnienia wsparcia w pozyskiwaniu finansowania przez przedsiębiorców (np. dostępność np. poręczeń kredytowych dla przedsiębiorców, wsparcia w przygotowaniu wniosków o dofinansowanie z funduszy UE), większej dostępności władz miasta dla biznesu np. cykliczne spotkania / konsultacje z przedsiębiorcami, większego oddziaływanie na lokalny system szkolnictwa (dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb lokalnego rynku pracy).

I.EDUKACJA Przedstawiciele Samorządu powinni doskonalić kwalifikacje w zakresie BIZ uczestnicząc w stażach organizowanych przez PAIiIZ oraz spotkaniach szkoleniowych realizowanych przez PAIiIZ i Regionalne COI. II.WIEDZA - BAZY DANYCH 1.Gminy powinny posiadać własną, elektroniczną bazę ofert inwestycyjnych - oferty przygotowane wg standardu PAIiIZ – tj. wg formatek „site check list” (greenfield) i wg standardu formatki hali (brownfield) wraz z załącznikami w postaci mapek i zdjęć nieruchomości. 2.Druga baza istotna to dane dotyczące gospodarki gminy i regionu (regionu we współpracy z Regionalnym COI) np.: potencjalni poddostawcy i kooperanci w wybranych sektorach gospodarki; wskaźniki ekonomiczne w regionie np. PKB, wskaźnik bezrobocia, inflacji itp.; informacje dotyczące instytucji okołobiznesowych (firm konsultingowych, kancelarii prawnych, firm rekrutacyjnych itp.), informacja nt. sektorów „wysokiej szansy” dla danego regionu. Standardy obsługi inwestora dla Samorządu - 1

III.OBSŁUGA INWESTORÓW - zasady i standardy 1.Prowadzenie przez BOI projektów inwestycyjnych: a)przed przekazaniem opisu wyszukanej lokalizacji zgodnej z kryteriami projektu inwestycyjnego pracownik BOI jest zobowiązany do sprawdzenia aktualności danych zawartych w ofercie b)do obsługi danego projektu powinien być wyznaczony jeden pracownik BOI, który jest odpowiedzialny za wszelkie aspekty związane z obsługą projektu. c)cała korespondencja dot. danego projektu powinna być umieszczona w komputerze w jednym folderze (+ ew. segregator). d)sprawozdawczość z obsługi projektów inwestycyjnych. Standardy obsługi inwestora dla Samorządu - 2

2.Korespondencja z inwestorem a)pracownik BOI informuje inwestora o przyjęciu projektu do obsługi przez BOI w ciągu 1 dnia roboczego od otrzymania zlecenia (wzór „pierwsze pismo do inwestora”); b)przy projekcie samodzielnym przy pierwszym kontakcie z inwestorem pracownik przekazuje inwestorowi formatkę Application Form (wg wzoru PAIiIZ), z prośbą o jej wypełnienie i odesłanie do BOI; c)pracownik BOI kontaktuje się z inwestorem (pismo, ) z prośbą o uzupełnienie informacji, które są niezbędne do prawidłowej obsługi projektu; d)na zapytanie pochodzące z firmy konsultingowej pracownik BOI odpowiada, prosząc o ujawnienie nazwy inwestora i parametrów projektu (wzór „pismo do konsultantów”). Standardy obsługi inwestora dla Samorządu – 3

3.Organizacja wizyt inwestora a)pracownik BOI w porozumieniu z przedstawicielem inwestora ustala plan wizyty w regionie, następnie informuje wskazane w harmonogramie instytucje o planowanej wizycie; b)przygotowując pracownik BOI powinien posiadać odpowiednią wiedzę aby uwzględnić różnice kulturowe wynikających z kraju pochodzenia inwestora; c)w planie wizyty ważne jest uwzględnienie czasu dojazdów do miejsc spotkań, czas spotkań i osoby, z którymi są planowane spotkania, czas na wizytację terenu/hali jak również czas na posiłek; d)organizując wizyty inwestorów powinno się stosować zasady savoir vivre i zasady protokołu dyplomatycznego w biznesie np. przy rozlokowaniu gości przy stołu rozmów, podczas posiłków czy podczas przejazdu samochodem. Standardy obsługi inwestora dla Samorządu – 4

IV.INFRASTRUKTURA I ZASOBY LUDZKIE 1.Lokalizacja BOI, warunki lokalowe i transport -usytuowanie w centrum miasta, w miejscu reprezentacyjnym; odpowiednie warunki do pracy biurowej oraz miejsca spotkania z inwestorami; wyposażenie w odpowiedni sprzęt techniczny -możliwość dysponowania samochodem osobowym – podczas wizyt inwestorów i przy wizytacjach terenów inwestycyjnych 2.Kadra BOI -wyższe wykształcenie, znajomość języków obcych, -wysoka kultura osobista, komunikatywność, elastyczność, odporność na stres, inne…) Standardy obsługi inwestora dla Samorządu - 5

Kadra zatrudniona w Centrum Obsługi Inwestora powinna: posiadać wiedzę na temat oczekiwań inwestorów znać potencjał inwestycyjny gminy i regionu biegle władać językami obcymi (przynajmniej angielskim) posiadać umiejętność prowadzenia rozmów oraz prezentacji ofert znać i stosować zasady savoir vivre oraz protokółu dyplomatycznego w biznesie posiadać umiejętność pracy z przedstawicielami różnych kultur budować pozytywne relacje ze światem nauki i biznesu dążyć do osiągnięcia celów wyznaczonych w strategii promocji potencjału inwestycyjnego gminy. Kadra Biura Obsługi Inwestora – dobre wzorce

1.W działaniach promocyjnych (na stronie internetowej gminy, w folderach promocyjnych, w prezentacjach podczas spotkań i konferencji) należy pokazać potencjalnym inwestorom atuty gminy jako przewagi nad konkurencją i korzyści dla inwestora z ulokowanie biznesu właśnie w danej lokalizacji. 2.Dla osiągnięcia odpowiednich efektów b. istotne jest aby promocją wobec inwestorów zagranicznych w instytucjami samorządowych zajmowały się osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje, znające języki obce oraz wiedzę o przedmiocie promocji. 3.Ogromnie ważną częścią promocji JST wobec inwestorów jest witryna internetowa – jest wizytówką gminy, źródłem wiedzy dla inwestorów o atutach i szeroko pojętej ofercie Samorządu (PAIiIZ przygotowała wzorzec takiej strony) Działania promocyjne gminy – dobre wzorce

Oferta terenów inwestycyjnych Inwestorzy oczekują ofert terenów inwestycyjnych o standardzie światowym (rekomendujemy oferty przygotowane wg standardu PAIiIZ). Oferta gminy powinna obejmować nieruchomości zlokalizowane na danym terenie, należące do różnych właścicieli: gminy, ANR, AMW, firm i osób prywatnych. Częścią każdej oferty powinna być informacja gospodarcza o gminie / regionie, w tym istotne są zagadnienia związane z rynkiem pracy m.in. liczba bezrobotnych, pracujących wcześniej w danej branży, struktura wiekowa, absolwenci wyższych uczelni, średnia wysokość zarobków pracowników w danej branży.

Przygotowanie oferty lokalizacyjnej wg standardów PAIiIZ Coraz bardziej standardem stają się tereny, które posiadają dodatkowe atuty np.: jeden właściciel aktualny plan zagospodarowania przestrzennego bliskość mediów teren nie wymagający dodatkowych prac adaptacyjnych infrastruktura np. bocznica kolejowa Wymagane: uregulowany stan prawny przeznaczenie pod działalność przemysłową (minimum w Studium Uwarunkowań) powierzchnia nie mniejsza niż 2 ha Site Check List (SCL) Załączniki do SCL mapki terenu zdjęcia terenu zdjęcia lotnicze

Podsumowanie - czego możemy nauczyć się od najlepszych? - 1 Dobre wzorce działań pro-inwestycyjnych Samorządu: budowanie dobrego klimatu inwestycyjnego (zaangażowanie, determinacja) ustalenie preferencji w pozyskiwaniu inwestycji (zgodnie z posiadanymi atutami) podjęcie ryzyka przygotowania terenu dla potencjalnego inwestora wg międzynarodowych standardów (zamrożenie środków finansowych) docieranie z ofertą do szerokiego grona odbiorców różnymi sposobami - udział w misjach, targach, konferencjach związanych z inwestycjami współpraca z instytucjami odpowiedzialnymi za wspieranie inwestorów np. PAIiIZ, Regionalne COI, ARR,SSE, inne…

Podsumowanie - czego możemy nauczyć się od najlepszych? – 2 współpraca z ośrodkami akademickimi i środowiskami gospodarczymi tworzenie lokalnych zachęt inwestycyjnych dbałość o przygotowanie oferty (w języku obcym, ze zdjęciami, mapkami) i jej aktualizację pełna wiedza nt. posiadanej OFERTY – konieczność odpowiedzi na pytania zadawane przez inwestora troska o obecnych inwestorów (opieka poinwestycyjna) perfekcjonizm, profesjonalizm w przygotowaniu i obsłudze wizyt inwestorskich

Sukces w działaniach JST Proponujemy, aby Samorządy spojrzały na gminę jak na przedsiębiorstwo z tą różnicą, że najistotniejszym celem firmy jest maksymalizacja zysku, a dla władz lokalnych / regionalnych stałe podnoszenie jakości życia jej mieszkańców.

Zapraszamy do współpracy Warszawa, ul. Bagatela 12 tel. (+48 22) , fax (+48 22)