Powstanie cywilizacji nie byłoby możliwe bez opanowania technik komunikacji. Bez umiejętności porozumiewania się, człowiek nie tylko nie byłby w stanie zainicjować postępu technicznego i rozwoju cywilizacji, ale nawet nie mógłby tworzyć jakichkolwiek społeczności. Ale czym jest komunikacja? Komunikacja może oznaczać celową wymianę poglądów w dialogu, ale też przypadkowy sygnał. W 1970 Frank Dance podał 126 stosowanych definicji 1 i od tego czasu ich liczba stale rośnie. 1 Wraz z upływem czasu liczba możliwych sposobów komunikacji wzrasta, a coraz bardziej skomplikowane i łatwiej dostępne informacje można przesyłać szybciej na większe odległości. Dziś używamy technik komunikacji, o których nie śnili nasi przodkowie. Można z dużym prawdopodobieństwem założyć, że nasze dzieci poznają technologie dziś opisywane tylko w literaturze science- fiction. Nowe, lepsze narzędzia komunikacji napędzają spiralę zmian w dzisiejszym społeczeństwie 2. Nie zawsze jednak tak było: najstarsze wynalazki dzieliły od siebie ogromne przedziały czasowe. To przyspieszające tempo zmian doskonale widać, jeśli spojrzymy na poszczególne “kamienie milowe” w komunikacji i odstępy czasowe jakie dzielą ich powstanie. 2

Ewolucja mózgu odróżniła człowieka od zwierząt, gdy doprowadziła do powstania rewolucyjnego sposobu komunikacji - mowy. Zakłada się, że duże znaczenie miał tutaj gen FOXP2 3, który 200 tys. lat temu dał człowiekowi 3 Mowa nie jest jednak doskonała. Wypowiedziane słowo czy zdanie docierało tylko do osób znajdujących się w pobliżu mówiącego. Komunikacja przy pomocy głosu, bądź sygnałów migowych, na odległości większe niż kilometr była praktycznie niemożliwa. Pamięć ludzka wraz z upływem czasu często ulegała zniekształceniu, istnieje także ograniczenie ilości informacji możliwych do zapamiętania przez jednostkę. Wraz z przedwczesną śmiercią ‘osób pamiętających’ – szamanów, mędrców – którzy nie zdążyli przekazać swojej wiedzy uczniom - prymitywna społeczność mogła bezpowrotnie stracić wiedzę wielu pokoleń wiele zdolności językowych

Niedoskonałości mowy prowadziły do prób stworzenia lepszego sposobu przekazywania i przechowywania informacji. Rozwijane techniki należy podzielić na dwa rodzaje – te przeznaczone do komunikacji na dalsze odległości (omówione w dalszych rozdziałach) i te przeznaczone do komunikacji w czasie, czyli nadania wiedzy ludzkiej trwałości. Wszystkie te techniki opierały się na wspólnym elemencie – symbolach. Najstarsze znane nam symbole przeznaczone do komunikacji na przestrzeni czasu to malowidła jaskiniowe. Tak jak dla małych dzieci zanim nie nauczą się bardziej skomplikowanych sposobów komunikacji, tak i dla prehistorycznego człowieka obrazki i malowidła były najłatwiejszą do opanowania techniką. Ludzie Cro-Magnon stworzyli pierwszy kalendarz księżycowy 30,000 p.n.e. 4 4

Najstarszy znany nam dziś przykład alfabetu datuje się na 2000 p.n.e. 21 i był on używany w Egipcie przez Semitów, którzy nadali egipskim hieroglifom nowe nazwy. Początkowo tylko spółgłoski miały swoje fonemy, ale kolejne mutacje alfabetu (m.in. fenicki – 1200 p.n.e) ewoluowały w kierunku włączenia samogłosek, co nastąpiło w alfabecie starogreckim (900 p.n.e), przodku alfabetów cywilizacji europejskiej. Kolejna wersje alfabetu z tej linii ewolucyjnej to alfabet etruski, a następnie alfabet rzymski (600 p.n.e.), z którego w prostej linii wywodzą się alfabety łacińskie, którymi się dziś posługujemy. 21 Alfabet rzymski składał się tylko z ‘dużych’ liter. W okresie średniowiecza alfabet łaciński wzbogacił się o małe litery, a także symbole ‘j’, ‘w’ i ‘u’. Różne lokalne języki dodawały także inne swoje litery do swoich wersji alfabetu – np. litery ‘ó’ czy ‘ś’ w alfabecie polskim. Wynalazek pisma fonetycznego-alfabetycznego nie tylko przetrwał do dziś z niewielkimi zmianami, pomimo wynalezienia druku, maszyn do pisania, komputerów czy technik natychmiastowej łączności, ale także odniósł zwycięstwo nad innymi rodzajami pisma. Ta jego niezwykła uniwersalność, prostota, możliwość adaptacji i ogromna użyteczność bez wątpienia tworzą z niego jeden z najbardziej znaczących wynalazków w dziedzinie technik komunikacji.

Znaczącym wynalazkiem była bez wątpienia prasa drukarska. Pierwsze maszyny używające czcionek wywodzą się z Chin, gdzie wynalazcy Pi Shengowi przypisuje się stworzenie pierwszych czcionek w 1045 r. n.e. Jednak z powodu niskiego zapotrzebowania na książki w Chinach tej epoki dopiero w Europie XV wieku druk zrewolucjonizował komunikację. Powszechnie za wynalazcę maszyny do druku uważany jest Johann Gutenberg (choć nie wiadomo w jakim stopniu był obeznany z chińskimi wynalazkami). W tym też czasie wynaleziono atrament na bazie oleju i usprawniono produkcję papieru. Druk umożliwił tańsze i szybsze wytwarzanie książek i innych publikacji. W połączeniu ze specyficznemu warunkami panującymi w Europie (rynek zbytu na Biblię gwarantował drukarzom zwrot kosztów i prowadził do spadku analfabetyzmu) wynalazek ten walnie przyczynił się do rozpowszechnienia książek i kultury słowa pisanego w Europie. Specyficznym typem maszyny drukarskiej jest indywidualna maszyna do pisania, wynaleziona w XIX wieku – aczkolwiek z powodu dużej liczby patentów i ich rozwinięć, trudno jest wskazać jednoznaczną datę powstania tego wynalazku

Telegraf Wynalazek elektryczności oznaczał nowa erę w technikach komunikacji, tworząc możliwość prawie natychmiastowej (praktycznie z prędkością światła) komunikacji na dłuższe odległości Telefon Telefon jest starszy od telegrafu tylko o dekadę – Antonio Meucci skonstruował pierwszy telefon w W latach 70. XIX wieku wynalazek ten spopularyzował Amerykanin Aleksander Bell, popularnie lecz błędnie uznawany za wynalazcę tego urządzenia Radio Ojcem teorii, które doprowadziły do stworzenia radia był fizyk James Maxwell, którego praca dotycząca fal elektromagnetycznych została opublikowana w 1873 roku. Eksperymenty Heinricha Hertza z lat przetarły drogę wynalazcom radia. Wynalazcom – gdyż, choć pierwszy patent otrzymał w Wielkiej Brytanii w 1896 Guglielmo Marconi, pretendentem do tego miana był też Mikołaj Tesla, który otrzymał patent w USA w 1897, jednak stracił go w 1907 na rzecz Marconiego. Patent ten został mu przywrócony po jego śmierci w 1943 roku Komputer Już pod koniec XIX wieku słowo to odnosiło się do mechanicznych urządzeń ułatwiających obliczenia (po raz pierwszy określenie to znajdujemy w Oxford Dictionary w 1897 roku) Pierwsze komputery miały jednak istotne ograniczenie, gdyż dana maszyna mogła wykonywać tylko te konkretne i nieliczne operacje, do jakich została zaprojektowana od podstaw. Znacząca rewolucja w świecie komputerów nastąpiła w 1941 roku, gdy Konrad Zuse zbudował Z3 36, pierwszy komputer ‘kompletny’ w interpretacji Teorematu Turinga, czyli taki, który można było wykonywać każde zaprogramowane mu zadanie. 36

Skype umożliwia prowadzenie darmowych rozmów głosowych oraz obserwację rozmówcy poprzez kamerę internetową, a także płatnych rozmów z posiadaczami telefonów stacjonarnych lub komórkowych za pomocą technologii VoIP (Voice over IP) tzw. usługa SkypeOut. Oprócz tego Skype oferuje funkcje bezpośredniej wymiany informacji tekstowych za pomocą ręcznie wpisywanych wiadomości oraz przesył pSkype ma ponad 663 miliony zarejestrowanych użytkowników na całym świecie (dane z 31 grudnia 2010) [. W maju 2008 (wg badań Megapanelu) około 4 milionów użytkowników pochodziło z Polski. Polska była wtedy trzecim krajem, pod względem popularności komunikatora Skype po Chinach i USA. W styczniu 2013 padł rekord pod względem aktywnych użytkowników w tym samym czasie. 21 stycznia z komunikatora korzystało naraz 50 milionów osób lików. Skype, jak podają jego twórcy, używa zestawu modułów firmy GIPS, w tym kodeka GIPS iSAC, dostosowujący szybkość transferu danych do aktualnej przepustowości łącza (średnio 3-16 kilobajtów/s). Co ważniejsze, w przeciwieństwie do kodeków GSM i 3G, które oparte są na CELP, nie potrzebuje ms próbki testowej na resynchronizację w przypadku utraty ciągłości połączenia. Skype wykorzystuje też kodek dźwięku GIPS iLBC, przeznaczony do połączeń o małej przepływności. Po stronie nadawcy Skype stosuje procedurę GIPS AGC (Adaptive Gain Control), polegającą na ustawieniu optymalnego poziomu sygnału i redukcji szumu. U odbiorcy stosowana jest procedura GIPS NetEQ APC (Adaptive Playout Controller), buforująca próbki testowe przesyłanego dźwięku, minimalizując tzw. jitter – efekt różnicy opóźnień przesyłania pakietów.

Gadu-Gadu umożliwia przede wszystkim prowadzenie rozmów tekstowych, udostępnia również między innymi przesyłanie plików, prowadzenie konferencji i rozmów głosowych. Jest to program typu Adware – darmowy, ale korzystającym z niego użytkownikom wyświetlają się reklamy. Gadu-Gadu wykorzystuje własny (zamknięty) protokół komunikacji. Użytkownicy Gadu-Gadu są identyfikowani w systemie za pomocą numerów, podobnie jak w ICQ. Od grudnia 2010 roku możliwe jest również identyfikowanie użytkowników za pomocą loginów, obsługiwane jednak jest to jedynie w najnowszych wydaniach oficjalnego klienta sieci. W testowych wersjach z rodziny 6.x pojawiło się szyfrowanie połączenia za pomocą protokołu SSL, jednakże w żadnej oficjalnej wersji nie było ono wykorzystywane, aż do wydania testowej wersji GG 10 beta 10 (build 10784) [. W wersji 7.0 build 23 dodano filtr antyspamowy. Od początku 2005 roku możliwe jest wykonywanie rozmów telefonicznych w ramach technologii VoIP. 14 lutego 2006 roku w wyniku zakończenia współpracy z operatorem easyCALL usługa Telefon Gadu-Gadu została zastąpiona przez usługę naGłos (autorskie rozwiązanie spółki). [naGłos Dzięki zakupionej przez spółkę Gadu-Gadu technologii od firmy Eyeball Networks, wersje 7.0 do 7.5 programu umożliwiała przesyłanie głosu i obrazu przez Internet. W wyniku trwającego sporu licencyjnego pomiędzy tymi dwoma firmami spółka Gadu-Gadu udostępniła nową wersję 7.6 komunikatora pozbawioną komponentów audio-wideo stworzonych przez Eyeball Networks. Wersja ta nie pozwala na przesyłanie dźwięku i obrazu, ale pozwala na przesyłanie plików między użytkownikami. Od wersji 7.7 (kwiecień 2007) możliwe jest przesyłanie dźwięku (rozmowy głosowe) między użytkownikami. Możliwe jest również połączenie głosowe z sieci PSTN z użytkownikiem Gadu-Gadu.

Facebook – serwis społecznościowy, w ramach którego zarejestrowani użytkownicy mogą tworzyć sieci i grupy, dzielić się wiadomościami i zdjęciami oraz korzystać z aplikacji, będących własnością Facebook, Inc. z siedzibą w Menlo Park. W październiku 2012 liczba użytkowników na całym świecie wynosiła ponad 1 miliardserwis społecznościowyMenlo Park

Serwis przeszedł wiele zmian wizualnych, co nie zawsze spotykało się z aprobatą użytkowników; największy sprzeciw pojawił się po zmianach strony głównej – zamiast statycznej zawartości w formie wirtualnej wizytówki spotykanej w tego typu serwisach, pojawił się mikroblog wraz z powiadomieniami aplikacji. Facebook oferuje wewnętrzną platformę aplikacji internetowych [9], dzięki której każdy z użytkowników może napisać własny program i udostępniać go innym użytkownikom. Platforma ta, umożliwia również zarabianie pieniędzy twórcom, poprzez oferowanie zawartości premium (np. dodatkowe przedmioty w grach, wirtualne pieniądze wykupowane za prawdziwą walutę); a także umożliwia komunikowanie się programów zewnętrznych, serwisów z Facebookiem – wiele serwisów internetowych (m.in. Digg, lifehacker.com, crunchgear.com) oferuje możliwość „podpięcia” konta z wykorzystaniem nazwy i hasła użytkownika Facebooka, co jest własną wersją rozproszonego uwierzytelnienia OpenID (funkcja nosi nazwę Facebook Connect [10] ). Serwis oferuje również wewnętrzny komunikator, który umożliwia komunikację poprzez programy zewnętrzne posiadające wsparcie protokołu XMPP [11].aplikacji internetowych [9]DiggOpenIDFacebook Connect [10]komunikatorXMPP [11] Facebook posiada także wiele typowych funkcji obecnych w innych serwisach społecznościowych, takich jak: albumy ze zdjęciami, blog, notes, książka adresowa, lista znajomych, grupy użytkowników, blokowanie użytkowników, poczta wewnętrzna. W grudniu 2011 wprowadzono Oś czasu, nowy rodzaj profilu, który pozwala na dodawanie „Wydarzeń z życia” (np. ukończenia szkoły, pierwszego spotkania z daną osobą, podróży czy złamanej kości itd.) oraz postów z ustawioną datą w przeszłości [12][13]. Dodatkowo generowana jest mapa ze wszystkimi odwiedzonymi przez użytkownika miejscami. [12][13] Facebook oferuje również każdemu użytkownikowi aby adres www do jego profilu składał się z ciągu przypadkowych cyfr bądź wybranej przez siebie nazwy użytkownika