Pozytywna atmosfera w klasie Uczniowie mają określone potrzeby i postawy, które trzeba zrozumieć i się nimi zająć.
Uczniowie chcą: (czego?) Akceptacji, poczucia własnej wartości oraz poszanowania dla swojej szkolnej i pozaszkolnej tożsamości, odkrycia ich zainteresowań, odczuć, pomysłów, życia rodzinnego, kultury itd.; Przynależności do grupy i nawiązania więzi z rówieśnikami w szkole; Możliwości wyboru, współdecydowania oraz zaangażowania w przebieg lekcji; Osobistej odpowiedzialności, autonomii, niezależności; Pozytywnych, osobistych relacji z nauczycielem; Celowej oraz wymagającej nauki w szkole; Wiary we własną umiejętność rozumienia i przyswajania wiedzy; Czynnego zaangażowania i uczestnictwa zamiast nudy; Twórczej pracy; Realizacji osobistych celów;
Uczniowie chcą: (czego?) Uznania dla wysiłków i sukcesów; Zaufania; Zróżnicowania procesu nauki; Okazji do wspólnej nauki, a także nauki indywidualnej; Nie stwarzania sytuacji, w której mogliby odczuwać wstyd, czy unikania nakłaniania do nauki za pomocą pochlebstw; Zrozumieć strategie uczenia się oraz rozwiązywania problemów; Programu nauczania „dla ludzi”, łączącego ich życie pozaszkolne z przedmiotem nauczania; Jasnych reguł, procedur oraz struktury lekcji, która wyraźnie określa oczekiwania odnośnie zachowania i nauki; Szczegółowych, precyzyjnych informacji zwrotnych; Dobrowolnej pomocy ze strony nauczycieli; Minimalnego współzawodnictwa w klasie; Nauczycieli o wysokich, a zarazem realnych oczekiwaniach wobec uczniów; Sprawiedliwego traktowania przez nauczycieli.
Nauczyciele chcą: (czego?) Otoczenia bezpiecznego pod względem fizycznym; Współpracy wśród uczniów oraz między nauczycielami a uczniami; Wzajemnego szacunku wśród nauczycieli i uczniów; Inspirujących pod względem wizualnym warunków w klasie; Pozytywnych, osobistych relacji z uczniami; Zróżnicowania oraz innowacji w modelach dydaktycznych (np. nauka na zasadzie śledztwa, alternatywne oceny, zintegrowane jednostki materiału, korzystanie z osiągnięć techniki); Niższego poziomu współzawodnictwa wśród uczniów; Przejrzystej organizacji systemu edukacji oraz struktury klasy; Jasnych i sprawiedliwych reguł, oczekiwań oraz traktowania; Wsparcia rodziców; Wsparcia dyrekcji; Dostępu do pomocy dydaktycznych i technicznych; Poczucia kontroli nad przebiegiem i wynikiem lekcji; Ciągłego poczucia postępu.
JASNO OKREŚLONE REGUŁY, PROCEDURY, ORAZ STRUKTURA LEKCJI STANOWIĄ WSPÓLNE PRAGNIENIA UCZNIÓW I NAUCZYCIELI
WIĘKSZOŚĆ UCZNIÓW CENI SOBIE ZAJĘCIA, NA KTÓRYCH PANUJE DYSCYPLINA WIĘKSZOŚĆ UCZNIÓW CENI SOBIE ZAJĘCIA, NA KTÓRYCH PANUJE DYSCYPLINA. CHCĄ CZUĆ SIĘ BEZPIECZNIE.
AKTYWNE UCZESTNICTWO W ZAJĘCIACH JEST WAŻNE DLA NAUCZYCIELA I DLA WIĘKSZOŚCI UCZNIÓW. WOLĄ ANGAŻOWAĆ SIĘ CZYNNIE.
POZYTYWNE RELACJE MIĘDZY UCZNIEM, A NAUCZYCIELEM TAKŻE STYMULUJĄ ATMOSFERĘ NA ZAJĘCIACH. (szacunek dla ucznia)
OBNIŻENIE POZIOMU RYWALIZACJI W KLASIE, CHOCIAŻ ELEMENTY ZDROWEJ RYWALIZACJI SĄ WSKAZANE.
NAUCZYCIELOM UDAJE SIĘ STWORZYĆ POZYTYWNĄ ATMOSFERĘ NA LEKCJI WÓWCZAS, GDY UZNAJĄ EMOCJONALNE POTRZEBY UCZNIÓW I DĄŻĄ DO ICH ZASPOKOJENIA, A NIE GDY NARZUCAJĄ IM SWOJE POGLĄDY
Czynniki pobudzające motywację ucznia to: Bezpieczeństwa emocjonalnego Zabawy (ciekawy, użyteczny temat) Wiary w siebie (poczucie sprawności) Poczucia przynależności (więzi) Władzy (osobista kontrola i uznanie) Wolności (wybór i niezależność)
ABY ODNIEŚĆ SUKCES WE WSPIERANIU KONSTRUKTYWNEGO PROCESU NAUCZANIA, NAUCZYCIELE MUSZĄ STARAĆ SIĘ ZASPOKOIĆ POTRZEBY UCZNIÓW.
ZADANIE Postaw się na miejscu ucznia i zastanów się, która z 6 potrzeb jest dla Ciebie najważniejsza? Uzasadnij wybór.
Bezpieczeństwo Emocjonalne Stwórz sprzyjające warunki np.: wraz z wiekiem presja społeczna (klasa) coraz bardziej utrudnia wielu uczniom nieskrępowane przyznanie się do niewiedzy. Możliwość konstruktywnej nauki zwiększa się, gdy nauczyciele są świadomi tej dynamiki i tworzą emocjonalne bezpieczne środowisko, w którym normę stanowi przyznanie się do braku wiedzy w procesie jej zdobywania.
Stwórz sprzyjające warunki poprzez: Popieraj podejmowanie ryzyka w procesie nauki oznacza to przyznanie, że jako nauczyciele nie wiemy wszystkiego Stwórz ciepłą, osobistą atmosferę oznacza to uwrażliwienie na pozaszkolne życie uczniów i wiedzę o nich Bliższe informacje o uczniach wspierają proces nauczania.
Zabawa To co robisz, ma być ciekawe i pożyteczne dla uczniów. Czas jaki uczniowie spędzają w szkole musi być dla nich ciekawy, zabawny i celowy, powinien też dawać satysfakcję.
Dostosuj zadania przedmiotowe do zainteresowań i języka uczniów. Zaintryguj uczniów. (doświadczenia) Stwarzaj okazje do konstruktywnego, czynnego zaangażowania (uczenie przez działanie) np. wcielenie się w postaci historyczne, pisanie instrukcji do zadań. Przekazuj wiedzę uwzględniając indywidualne potrzeby uczniów (różne sposoby przyswajania wiedzy – macie wybór wykonania pracy np. ustnie lub pisemnie. Spróbuj powiązać program nauczania z rzeczywistością poza szkolną.
Wiara w siebie Pomóż uczniom rozwinąć wiarę w to, że potrafią się uczyć. (rozbudzenie wiary w sukces).
Służ dodatkową pomocą (oczywiście wymaga to czasu i cierpliwości oraz chęci nauczyciela) Na bieżąco sprawdzaj poziom zrozumienia materiału. Nie zawstydzaj i nie schlebiaj. Przekazuj konstruktywne i precyzyjne informacje zwrotne. Informacja nt. ile uczniowie rozumieją z lekcji szybka, dokładna, opisowa informacja zwrotna, to podstawowy wymóg skutecznego nauczania.
5. Uczyń celem kształcenia sam proces nauki – a nie efekty 5. Uczyń celem kształcenia sam proces nauki – a nie efekty. Uczniowie uczą się pilniej, częściej podejmują ryzyko w nauce, mają lepsze wyniki i są silniej zmotywowani w klasach, w których kładzie się nacisk na proces nauki, indywidualny wysiłek oraz zrozumienie. ograniczenie jawnego porównywania wyników angażowanie uczniów w samodzielną ocenę własnej pracy Dostosowanie postępów w nauce do tempa pracy uczniów.
6. Naucz uczniów wyznaczać cele edukacyjne i do nich dążyć 7. Opracowując zadania pamiętaj o ostatecznych celach – spotkanie tam gdzie się znajduje
Poczucie przynależności. Pomóż uczniom zwiększyć ich poczucie własnej wartości, więzi i szacunku. Potrzeba przynależności dla większości ludzi stanowi silny czynnik motywacyjny. Dorośli odczuwają osobistą satysfakcję postrzegając siebie jako wartościowych członków społeczności, w których się obracają (rodzina, praca, kręgi towarzyskie). Potrzebę przynależności mają także dzieci. Dla ucznia jest bardzo ważna troska, akceptacja, szacunek ze strony nauczyciela. Wsparcie nauczyciela jest jednym z wyznaczników frekwencji uczniów i wypełniania przez nich obowiązków szkolnych
Pokazuj uczniom, że troszczysz się o nich niezależnie od ich postępów w nauce. (Większość z nas wie jak nawiązać osobisty kontakt z uczniem: dzień dobry, kilka słów, mówienie po imieniu itp.) Stwórz rodzinną atmosferę i etykietę w klasie. (moi drodzy). Wprowadzaj zajęcia wymagające współpracy. (tworzenie grupy).
Wykorzystaj godziny wychowawcze aby omówić sprawy osobiste i te związane z nauką. Organizuj zajęcia podczas których uczniowie mogą zobaczyć siebie w innym świetle. Przydzielaj obowiązki uczniom. (obowiązki pozwalają rozwinąć umiejętności, poczucie odpowiedzialności, charakter).
Władza i wolność Umiejętność dokonywania wyborów oraz ćwiczenie odpowiedzialności. Większość uczniów pragnie większego poczucia odpowiedzialności, samodzielności oraz niezależności.
Zachęcaj uczniów do szczerego wyrażania poglądów. Kiedy wyrażą swoje przekonania, potraktuj je z szacunkiem. Słuchaj gdy komunikuje pośrednio lub wprost swoje potrzeby Nie poniżaj Zachęcaj podopiecznych do pracy na wysokim poziomie – uświadom im, że wysiłek zmienia wszystko. Poproś żeby część zadań wymyślili sami.
Dawaj swobodę wyboru Zabiegaj o informacje zwrotne od uczniów i odpowiadaj na nie. Wspólnie ustalcie zasady obowiązujące na lekcji Niech uczniowie wymyślają i prowadzą zajęcia Ucz samooceny
DZIECKO/UCZEŃ ZAWSZE MUSI ODCZUWAĆ KONSEKWENCJE SWEGO ZŁEGO ZACHOWANIA DZIECKO/UCZEŃ ZAWSZE MUSI ODCZUWAĆ KONSEKWENCJE SWEGO ZŁEGO ZACHOWANIA. KONSEKWENCJE WYCHOWUJĄ — KARY NIE !
KIEPSKA OBSŁUGA KLIENTA PRAWIE ZAWSZE ŚWIADCZY O KIEPSKIM ZARZĄDZANIU I ZŁYCH STOSUNKACH PANUJĄCYCH WEWNĄTRZ INSTYTUCJI
NIC CHYBA NIE ZACHĘCA SKUTECZNIEJ NIŻ SUKCES I NIE DEPRYMUJE TAK JAK KLĘSKA.
Opracowała: Jolanta Jasiurska pedagog szkolny