M GR M ICHAŁ K IEDRZYNEK Majątek publiczny

M AJĄTEK PUBLICZNY WEDŁUG KONCEPCJI PRZEDWOJENNYCH Majątek skarbowo-fiskalny – jest to zasób środków finansowych i rzeczy, z których państwo (związek publicznoprawny) korzysta dla realizacji swych celów jako z wartości kapitałowej. Należą do nich min. Dochody z kapitału, pieniądze, papiery wartościowe, a także te z majątków, które stanowią dla państwa źródło dochodów, jak lasy, przedsiębiorstwa.

M AJĄTEK PUBLICZNY WEDŁUG KONCEPCJI PRZEDWOJENNYCH Majątek administracyjny – jest to zasób rzeczy przeznaczonych bezpośrednio do urzeczywistnienia konkretnych zadań administracji państwa. Należą tu np. budynki szkolne, koszary, szpitale, przedsiębiorstwa państwowe, elektrownie, więzienia.

M AJĄTEK PUBLICZNY WEDŁUG KONCEPCJI PRZEDWOJENNYCH Majątek użytku publicznego – obejmujący te rzeczy, z których wszyscy mogą korzystać, i to albo z powodu cech naturalnych rzeczy, np. powietrze, światło, woda morska, albo przez ich przeznaczenie prawne, np. drogi publiczne, rzeki publiczne, gmachy publiczne, świątynie, muzea, biblioteki. Właścicielem majątku publicznego użytku nie musi być państwo, lecz mogą to być związki publiczno-prawne, związki wyznaniowe itp..

M AJĄTEK PUBLICZNY ROZUMIANY WSPÓŁCZEŚNIE Majątkiem publicznym jest ten majątek, który: - niezależnie od charakteru podmiotu będącego właścicielem, - Zostaje w sposób prawny przeznaczony do użytku publicznego, - W zakresie pełnego lub ograniczonego korzystania (również odpłatnego), regulowanego także wyłącznie prawem administracyjnym.

P RZEDMIOTY MAJĄTKU PUBLICZNEGO Przedmioty majątku publicznego: 1) Dobra naturalne (np. park narodowy), 2) Dobra wytworzone (np. droga publiczna). Jeżeli prawo nie reguluje konsekwencji wyróżnienia majątku publicznego, wyróżnienie to jest zbędne.

Z ASOBY, PRZYSPARZANIE I USZCZUPLANIE MAJĄTKU PUBLICZNEGO Właścicielami majątku publicznego są dziś w Polsce: - Państwo (Skarb Państwa), - Jednostki samorządu terytorialnego. Inne podmioty mogą być właścicielem majątku publicznego, jeżeli wynika to z ustawy (np. majątek Uniwersytetu Wrocławskiego). W polskim systemie prawnym obiekty sakralne należą do kościołów i związków wyznaniowych (odmienne regulacje występują w niektórych innych państwach).

Z ASOBY, PRZYSPARZANIE I USZCZUPLANIE MAJĄTKU PUBLICZNEGO Przysparzanie majątku publicznego odbywa się następującymi sposobami: - Przez zmiany naturalne środowiska kwalifikowane przez obowiązujące prawo jako przysporzenie, - Przez wydanie przewidywanego w porządku prawnym jednostkowego aktu normatywnego, - Przez przysporzenie powstałe z mocy samego prawa, - Przez zmianę właściciela powstała z mocy prawa wraz z wydaniem odpowiedniej decyzji administracyjnego, - Przez samo wydanie decyzji administracyjnej.

Z ASOBY, PRZYSPARZANIE I USZCZUPLANIE MAJĄTKU PUBLICZNEGO Uszczuplanie majątku publicznego powinno odbywać się tymi samymi formami prawnymi, co przysparzanie, w okolicznościach przewidzianych prawem, które powinno w tym miejscu eksponować pierwiastek utraty funkcji użyteczności publicznej.

P RAWNE REGUŁY KORZYSTANIA Korzystanie z majątku publicznego pełni dwie funkcje: a) Jest warunkiem uzyskania określonych dóbr za majątek publiczny – korzystanie musi mieć następujące cechy: - Musi mieć charakter powszechny, - Musi się cechować użytecznością publiczną, - Musi być organizowane przez państwo lub inny podmiot publicznoprawny - Nie może być zastąpione innym możliwym korzystaniem, - Nie może tolerować innego, jednoczesnego korzystania prywatnego z majątku publicznego,

P RAWNE REGUŁY KORZYSTANIA b) Korzystanie przez obywateli z majątku publicznego misi mieć charakter dostępu bezpośredniego – tu należy wskazać na korzystanie: - Powszechne nieograniczone, - Powszechne ograniczone, Zasięg ingerencji właściciela w ustalanie warunkó korzystania z majątku publicznego jest ograniczony treścią obowiązującego porządku ustawowego.

A KTY PRAWNE Przykłady aktów prawnych regulujących kwestie majątku publicznego: - Prawo zamówień publicznych, - Ustawa o gospodarce nieruchomościami, - Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji, - Ustawa o przedsiębiorstwach państwowych, - Ustawa o gospodarce komunalnej.