 Powstanie cywilizacji nie byłoby możliwe bez opanowania technik komunikacji. Bez umiejętności porozumiewania się, człowiek nie tylko nie byłby w stanie zainicjować postępu technicznego i rozwoju cywilizacji, ale nawet nie mógłby tworzyć jakichkolwiek społeczności. Ale czym jest komunikacja? Komunikacja może oznaczać celową wymianę poglądów w dialogu, ale też przypadkowy sygnał. W 1970 Frank Dance podał 126 stosowanych definicji 1 i od tego czasu ich liczba stale rośnie. 1  Wraz z upływem czasu liczba możliwych sposobów komunikacji wzrasta, a coraz bardziej skomplikowane i łatwiej dostępne informacje można przesyłać szybciej na większe odległości. Dziś używamy technik komunikacji, o których nie śnili nasi przodkowie. Można z dużym prawdopodobieństwem założyć, że nasze dzieci poznają technologie dziś opisywane tylko w literaturze science-fiction. Nowe, lepsze narzędzia komunikacji napędzają spiralę zmian w dzisiejszym społeczeństwie. Nie zawsze jednak tak było: najstarsze wynalazki dzieliły od siebie ogromne przedziały czasowe. To przyspieszające tempo zmian doskonale widać, jeśli spojrzymy na poszczególne “kamienie milowe” w komunikacji i odstępy czasowe jakie dzielą ich powstanie.

 Ewolucja mózgu odróżniła człowieka od zwierząt, gdy doprowadziła do powstania rewolucyjnego sposobu komunikacji - mowy. Zakłada się, że duże znaczenie miał tutaj gen FOXP2, który 200 tys. lat temu dał człowiekowi wiele zdolności językowych.  Mowa, zbiór wokalnych symboli opartych na logicznej strukturze, umożliwiła przekazywanie informacji i wiedzy kolejnym pokoleniom w doskonalszy sposób. Doświadczenia przekazywane za pomocą języka stawały się coraz bogatsze, a człowiek mógł zmieniać się i przystosowywać się do otoczenia – bądź przystosowywać otoczenie do siebie – znacznie szybciej niż gatunki opierające się na genetycznej ewolucji. Mowa oznaczała możliwość koordynacji i współpracy, postępu technicznego, nauki, inżynierii, powstania pojęć abstrakcyjnych i kultury. Ulokowała człowieka na szczycie łańcucha pokarmowego, umożliwiając homo sapiens walkę i zwycięstwo nad zwierzęcymi drapieżnikami. Pośrednio umożliwiła podróże przez niesprzyjające tereny (morza, pustynie) i ekspansję człowieka we wszystkie rejony Ziemi.  Mowa nie jest jednak doskonała. Wypowiedziane słowo czy zdanie docierało tylko do osób znajdujących się w pobliżu mówiącego. Komunikacja przy pomocy głosu, bądź sygnałów migowych, na odległości większe niż kilometr była praktycznie niemożliwa. Pamięć ludzka wraz z upływem czasu często ulegała zniekształceniu, istnieje także ograniczenie ilości informacji możliwych do zapamiętania przez jednostkę. Wraz z przedwczesną śmiercią ‘osób pamiętających’ – szamanów, mędrców – którzy nie zdążyli przekazać swojej wiedzy uczniom - prymitywna społeczność mogła bezpowrotnie stracić wiedzę wielu pokoleń.

 Symbole były prekursorem kolejnego wielkiego wynalazku – pisma. Zamknięty zbiór symboli, wyrażających dźwięki fonetyczne bądź pojęcia, umożliwił przechowywanie skomplikowanych, długich wiadomości i stanowił ‘graficzny zapis mowy’.  Pismo było darzone wielkim szacunkiem. Starożytni Egipcjanie uważali za jego twórcę Thota, boga kultury, nauki i magii. Nebo, syn Marduka, był babilońskim bogiem pisma – i ludzkiego przeznaczenia. Według tradycji żydowskiej pismo wynalazł Mojżesz, według mitów greckich – Hermes. Klasa urzędników rządzących imperium chińskim, literati, za jedną z najważniejszych cech wykształconego człowieka uważała zdolność czytania i pisania.  Nieco kontrowersyjne jest ustalenie dokładnej daty powstania pisma. Pierwsze piktogramy i ideogramy pojawiły się wkrótce po pierwszych petroglifach, bo juz w okolicach 9000 p.n.e., ale pismo powstało nie wcześniej niż w okolicach 5000 p.n.e. Ponieważ staroeuropejske znaki Vinčów są do tej pory nieodczytane i uważane przez wielu archeologów za motywy zdobnicze, za najstarsze znane nam pismo uważa się sumeryjskie piktogramy z 3400 p.n.e. Mniej więcej wy tym samym czasie wynalezione zostały też hieroglify i symbole proto-elamickie

 W połączeniu z technologią wytwarzania coraz to praktyczniejszych materiałów piśmienniczych – od tabliczek glinianych, poprzez papirusowe zwoje po papier, pismo umożliwiło także przysyłanie wiadomości na dalsze odległości. Specjaliści od szybkiego i pewnego dostarczania fizycznych wiadomości – kurierzy – z pewnością pojawili się wkrótce po wynalezieniu pisma. Najstarsze informacje o istniejącym systemie kurierskim pochodzą z Egiptu 2400 p.n.e.  Rozwój tego sposobu przesyłania wiadomości dał początek systemowi pocztowemu. Palma pierwszeństwa należy się Asyrii (lata p.n.e), aczkolwiek pewne – stosunkowo nieliczne – przesłanki wskazują na istnienie systemu pocztowego nawet w 1700 p.n.e, w czasach Hammurabiego. Asyryjski system pocztowy powstał jako dodatek do systemu zbierającego informację – szpiegowskiego i podatkowego.

 Ludzie od dawnych czasów próbowali się ze sobą porozumiewać. Nauczyli oni się komunikować ze sobą za pomocą przeróżnych środków: od wyrazu twarzy, poprzez gesty, aż po wydawane przez siebie dźwięki. Istnieją także bardziej wyszukane sposoby komunikowania się między ludźmi. Aby nawiązać kontakt z drugim człowiekiem nauczyliśmy się mówić, pisać i czytać. Jednak to człowiekowi nie wystarczyło. Zapragnął on porozumiewać się z innymi na dalsze odległości. Pierwszymi ludźmi którzy uczynili krok w tym celu byli dwaj Anglicy - William Cook i Charles Wheatston, którzy w roku 1837 wynaleźli telegraficzny system przesyłania informacji (telegraf). Odbiornik telegraficzny ich pomysłu składał się z pięciu igieł magnetycznych, umieszczonych na planszy z wypisanymi literami alfabetu. Nadawany sygnał odchylał dwie z igieł, które wskazywały na jedną z liter. Dwa lata później Wheatson opracował system dwu igłowy, w którym numer odchylanej igły oraz kierunek wychylenia jednoznacznie wskazywały nadawaną literę. Do nadawania i interpretacji sygnałów potrzeba było jednak wykwalifikowanych i zręcznych operatorów.

 Telefon jest starszy od telegrafu tylko o dekadę – Antonio Meucci skonstruował pierwszy telefon w W latach 70. XIX wieku wynalazek ten spopularyzował Amerykanin Aleksander Bell, popularnie lecz błędnie uznawany za wynalazcę tego urządzenia. Meucci wytoczył proces o plagiat, przerwany jednak przez jego śmierć w 1896 roku. Faktycznie Bell dokonał pewnych ulepszeń w projektach Meucciego, Edisona i Graya, jednak jego największy nie pozostawiający żadnych wątpliwości wkład w rozwój komunikacji to stworzenie pierwszego komercyjnego systemu telefonu – prawdziwsze jest więc stwierdzenie, że Bell wynalazł nie telefon, ale firmę telekomunikacyjną.  Prekursorem dzisiejszej telefonii bezprzewodowej były wynalazki Mikołaja Tesli z końca XIX wieku. Pierwsze przenośne aparaty telefoniczne zaczęły być wykorzystywane przez wojsko i policję w latach 50. XX wieku w USA i w Szwecji, a od lat 90. przenośne, bezprzewodowe telefony komórkowe stają się coraz popularniejsze, jako przedmioty codziennego użytku. Modele najnowszej generacji są w stanie przesyłać także inne niż głos rodzaje informacji – m.in. wiadomości tekstowe, graficzne, pliki komputerowe, itp., a także łączyć się z Internetem.

 Ojcem teorii, które doprowadziły do stworzenia radia był fizyk James Maxwell, którego praca dotycząca fal elektromagnetycznych została opublikowana w 1873 roku. Eksperymenty Heinricha Hertza z lat przetarły drogę wynalazcom radia. Wynalazcom – gdyż, choć pierwszy patent otrzymał w Wielkiej Brytanii w 1896 Guglielmo Marconi, pretendentem do tego miana był też Mikołaj Tesla, który otrzymał patent w USA w 1897, jednak stracił go w 1907 na rzecz Marconiego. Patent ten został mu przywrócony po jego śmierci w 1943 roku.

 Już pod koniec XIX wieku słowo to odnosiło się do mechanicznych urządzeń ułatwiających obliczenia (po raz pierwszy określenie to znajdujemy w Oxford Dictionary w 1897 roku).  Pierwsze komputery miały jednak istotne ograniczenie, gdyż dana maszyna mogła wykonywać tylko te konkretne i nieliczne operacje, do jakich została zaprojektowana od podstaw. Znacząca rewolucja w świecie komputerów nastąpiła w 1941 roku, gdy Konrad Zuse zbudował Z3, pierwszy komputer ‘kompletny’ w interpretacji Teorematu Turinga, czyli taki, który może wykonywać każde zaprogramowane mu zadanie.

 Pierwsze eksperymenty z przesyłaniem obrazów na odległość są niewiele późniejsze od wynalazku radia – już w 1884 Paul Gottlieb Nipkow opatentował pierwszy system elektromechanicznego przesyłania obrazu.  Pierwsza transmisja telewizji publicznej odbyła się w Nowym Jorku w 1927 roku. Pierwsza transmisja rozrywkowa ma miejsce w Wielkiej Brytanii w 1930 roku. Pierwsza transmisja międzykontynentalna na żywo to USA, 1957 rok. W tym także dziesięcioleciu telewizja zaczęła przekształcać się z czarno-białej w kolorową. W 1980, w niespełna wiek po patencie Nipkowa, 98% rodzin w USA dysponowało odbiornikiem telewizyjnym.

 internet jest medium interaktywnym, a to z kolei oznacza, że każdy internauta zeń korzystający współtworzy sieć, nawet jeśli nie bezpośrednio (konstruując własny serwis informacyjny, bez względu na tematykę), to zawsze pośrednio, chociażby dopisując się do tzw. księgi gości (ang. guest book – strony internetowej należącej do serwisu, który umożliwia wprowadzenie tekstu, oraz pozostawienie go w dostępności dla pozostałych użytkowników). Inaczej sprawa się ma w przypadku Internetu. Jest to medium o możliwościach nie tyle większych (choć w odpowiednich zagadnieniach z pewnością również), co diametralnie różnych, a przez to oferujących informację w inny sposób, i na innych zasadach. W Internecie informacja występuje przeważnie w formie tzw. stron WWW (których charakterystyka znajduje się poniżej). W praktyce oznacza to wyświetlające się na ekranie monitora plansze graficzne, bogate zarówno w zdjęcia/obrazy, jak i tekst. Tłem do nich może być dźwięk, jednak należy to traktować, na dzień dzisiejszy, marginalnie, a to ze względu na ograniczone możliwości techniczne (dźwięk taki jest symbolem, zazwyczaj prymitywną, komputerowo zrealizowaną sekwencją dźwiękową, np. wolna interpretacja utworu muzycznego). Plansze na monitorze są praktycznie nieruchome (w przeciwieństwie do obrazu telewizyjnego), jedynie wzbogacone mogą być animowanymi, cyklicznie powtarzanymi elementami (tzn. bannerami; najczęściej o reklamowym charakterze). Różnica ta oznacza także trwałość informacji, a co za tym idzie, to widz, a w tym przypadku – internauta – sam jest w stanie decydować, którą z dostępnych „plansz” w Internecie wybierze (bez względu na porę dnia czy nocy, oraz czas, jakim dysponuje). Co więcej, praktycznie każdą informację w Internecie odbieramy w postaci tekstu, który w przypadku telewizji czy radia oferowany jest nam jako głos lektora.

 I stnieje wiele sposobów na transmisję wiadomości w obrębie sieci Internet, jednak wszystkie sprowadzają się przeważnie, aczkolwiek nie wyłącznie, do użycia jednego podstawowego kanału sensorycznego – wzroku. Oprócz wzroku możliwe jest także posłużenie się kanałem słuchowym, jednak w dzisiejszych realiach - szczególnie naszego kraju - na przeszkodzie stoją liczne ograniczenia techniczne. Jeśli wzrok, a wyrażając się precyzyjniej – ludzkie oko - jest decydującym receptorem odbieranych informacji, to fakt ten implikuje charakter formy, w jakiej informacja w Internecie jest przekazywana. Ze względu na to, że język, jako system narzędzi za pomocą których opisujemy i – co więcej – rozumiemy świat, graficznie ujęty został w alfabet, słowa oraz całe wyrażenia i systemy zwrotów, to tym samym informacje w Internecie zapisane są jako tekst. To z kolei wymusza na metodach komunikacji internetowej, aby w jak najbardziej funkcjonalny sposób służyły transmisji tekstu. P odobnie jak w przypadku mowy werbalnej i niewerbalnej, gdzie mamy do czynienia z informacją ukrytą nie tylko w słowie, ale również w wyrazie twarzy, zapachu, czy tonie głosu, komunikację wirtualną wspomagają symbole graficzne – wraz z postępem technologicznym coraz to doskonalsze. Dziś jako skompresowane bitmapy – kolorowe obrazki – spełniające na przykład funkcję ilustracji do gazet, a jutro – to kwestia czasu – jako filmy o dużej, zadowalającej rozdzielczości, emitowane z prędkością 60 klatek animacji na sekundę. Inną formą „wirtualnej niewerbalnej mowy” są z pewnością tzw. emotikony (ang. emotion – emocja, uczucie), czyli graficzne symbole (np. wyrazów twarzy) odzwierciedlające te uczucia, zachowania i gesty, których albo nie można przedstawić w formie tekstu, albo jest to bardzo trudne.

 Można wyróżnić kilka typów metod komunikacji internetowej. Najbardziej popularną metodą jest usługa WWW (ang. World Wide Web), z której – jak wynika z badań – korzysta ponad 90% internautów. P ierwsza przeglądarka World Wide Web, pracująca w trybie tekstowym na systemie Unix, powstała w roku Pojawili się naśladowcy, tworzący kolejne przeglądarki w ramach badań akademickich. Jednym z nich był Marc Andreessen z amerykańskiego ośrodka badawczego NCSA (National Centre for Supercomputing Appliations). Jego zespół w lutym 1993 roku stworzył program Mosaic. NCSA Mosaic odniósł ogromny sukces, zyskując w ciągu roku dwa miliony użytkowników. Miał jedną istotną zaletę: pozwalał korzystać z Internetu równie łatwo, jak można pisać listy w dzisiejszych edytorach tekstu. World-Wide Web zaczęła podbijać świat.

 P oczta elektroniczna (zwana najczęściej pocztą ; ang. electronic mail) jest odpowiednikiem listu korespondencyjnego wysyłanego z komputera, a za pomocą sieci. Jednak istnieje stosunkowo duża różnica pomiędzy zwykłą pocztą, a pocztą . Żeby odbierać pocztę (nawet tradycyjną) niezbędny jest adres, pod który będzie ona docierać. W Internecie taką rolę spełniają konta pocztowe. Listy mają wiele zalet. Oto kilka z nich: poczta elektroniczna dociera do wybranego adresata zaledwie w kilka sekund lub minut po wysłaniu, koszt wysłania jednego listu lub kilku listów jest bardzo niewielki. W najgorszym wypadku jest to opłata w wysokości jednego lub kilku impulsów telefonicznych naliczanych według stawek miejscowych. W przypadku łączy stałych cena jest wliczona w miesięczny abonament, przy czym korzystanie z łącza stałego nie sprowadza się jedynie do użytkowania poczty elektronicznej. P oczta elektroniczna jest więc sieciową usługą, internetowym odpowiednikiem tradycyjnej korespondencji listowej. To, co usługę tę charakteryzuje to fakt, iż listy pisane są za pomocą klawiatury, wysyłane przy użyciu łączy telekomunikacyjnych (a więc drogą elektroniczną, w kodzie binarnym, w jakim pracują wszystkie komputery) i odbierane na ekranie monitora. Czas dostarczenia listu elektronicznego jest czasem potrzebnym sygnałowi, czy też impulsowi elektrycznemu na dotarcie od nadawcy do odbiorcy. W praktyce, jeśli doliczyć czas pracy komputera i przetwarzania informacji, oraz uwzględnić prędkość i jakość pracy komputerów pośredniczących w dostawie listu, czas dotarcia a zamyka się w kilku sekundach, bez większego wpływu odległości (zastępowanie tradycyjnych łączy telekomunikacyjnych światłowodami gwarantuje obieg informacji wokół kuli ziemskiej z prędkością 300 tysięcy kilometrów na sekundę).

 A ngielskie słowo chat jako czasownik oznacza gawędzić, jako rzeczownik – pogawędkę. W momencie, kiedy słowo to znalazło zastosowanie w Internecie, znaczenie nieznacznie zmieniło się i dziś poprzez chat rozumie się – wprost – internetową rozmowę, wymianę myśli, tekstową dyskusję. Z technicznego punktu widzenia chat jest usługą internetową funkcjonującą najczęściej na stronie WWW, a będącą skodyfikowaną aplikacją - skryptem (najczęściej w języku Java; tzw. Java Script) umieszczającą wysłany z klawiatury tekst na serwerze, przez co jest on dostępny dla wszystkich użytkowników, dla każdego indywidualnie. Można powiedzieć, iż chat działa na podobnej zasadzie, co poczta elektroniczna, jednak różni się od niej tym, że pracuje w czasie rzeczywistym (czyli bez opóźnień, na bieżąco, bezpośrednio, w tym samym czasie). Z praktycznego punktu widzenia chat jest wyświetlaną na ekranie monitora planszą, na której chronologicznie pojawiają się wprowadzane z klawiatury tekstowe wypowiedzi użytkowników. Okno chata zbudowane jest przeważnie z głównego okna rozmów, listy aktualnie „przebywających na chacie” użytkowników, oraz miejsca, w którym wpisać można swoją wiadomość. Po wciśnięciu przycisku enter jest ona automatycznie wysyłana na serwer chata, a następnie do wszystkim uczestników rozmowy.

 K omunikator jest swojego rodzaju hybrydą łączącą w sobie możliwości wszystkich innych narzędzi internetowej komunikacji. Z technicznego punktu widzenia komunikatorem jest prosta aplikacja systemowa wizualnie przypominająca podłużny prostokąt okna programu. Za pomocą komunikatora można prowadzić rozmowę (chat), zarówno z jedną, jak i wieloma osobami; wysyłać dane (pliki); sprawdzać pocztę elektroniczną; przeglądać strony WWW oraz wysyłać krótkie wiadomości tekstowe na telefony komórkowe (sms, ang. short message system). Do najpopularniejszych komunikatorów należą: w Polsce GaduGadu, a na świecie ICQ (od angielskich słów I seek you, czyli – poszukuję cię).

 F orum internetowe jest serwisem, oferowanym najczęściej darmowo, za pomocą którego dokonuje się zapisu debaty/dyskusji internetowej w formie tekstowej. W praktyce forum internetowe wyglądem przypomina tradycyjną stronę WWW, na której umieszczona jest rozbudowana tabela. W poszczególnych oknach tabeli znajdują się główne tematy rozmów; po otwarciu jednego z nich otrzymujemy wypowiedzi osób posegregowane chronologicznie. Można również przedstawić forum internetowe jako tekstowy zapis debaty, czy dyskusji, często moderowanej, czyli kontrolowanej.

 Z jakich komunikatorów korzystamy ?

     kwalifikacyjna kwalifikacyjna  polsce-cofamy-sie-w-czasie.aspx polsce-cofamy-sie-w-czasie.aspx   internecie/ internecie/    zmianami/ zmianami/  jakich-komunikatorow-korzystacie/ jakich-komunikatorow-korzystacie/    