ZARZĄDZANIE JAKO DYSCYPLINA NAUKOWA sztuka praktyka nauka
Wielość definicji zarządzania „działalność kierownicza polegająca na ustaleniu celów i powodowaniu ich realizacji” Encyklopedia organizacji i zarządzania „szczególny rodzaj kierowania opartego na władzy organizacyjnej wynikającej z prawa własności do rzeczowych środków” J.Kurnal „zespół działań mających na celu koordynację i integrację użytkowania zasobów dla osiągnięcia celu organizacyjnego przez ludzi przy użyciu techniki i informacji w zorganizowanych strukturach” W.Shrode „działalność kierownicza, która posługuje się bieżącym i wieloletnim planowaniem, złożonym systemem organizacyjnym i rozwiniętym motywowaniem oraz uzupełniona niezbędnym minimum kontroli” B.Gliński
Zarządzanie jest procesem oddziaływania na zasoby organizacji dla osiągnięcia jej celów. Elementy składowe: proces oddziaływania – funkcje planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrolowanie zasoby – ludzie, rzeczy, finanse, informacje cele – stany rzeczy, do których osiągnięcia dąży organizacja
Funkcje nauki o zarządzaniu Funkcja opisowa (deskrypcyjna) Co jest czym? Od czego zależy? Funkcja wyjaśniająca (eksplikatywna) Dlaczego tak jest? Funkcja prognostyczna (predykcyjna) Jak być powinno?
ORGANIZACJA Znaczenie czynnościowe – proces kształtowania struktur składników organizacji Znaczenie atrybutowe – stopień zorganizowania elementów w całość Znaczenie rzeczowe – rzecz powstała w wyniku procesów organizowania
Organizacja jako system społeczno – techniczny pięcioczłonowy model organizacji wg L. Krzyżanowskiego Cele (misja) Zadania System materialno - techniczny System społeczny (ludzie) Człon kierowniczy Struktura
Pojęcie organizacji Cechy organizacji „pewien rodzaj całości ze względu na stosunek do niej je własnych elementów, a mianowicie taka całość, które wszystkie składniki przyczyniają się do powodzenia całości” T.Kotarbiński „wewnętrznie zintegrowana całość złożona z 4 podstawowych elementów: celów, ludzi, wyposażenia materialno-technicznego, formalnej struktury” H.Leavittem Cechy organizacji - celowość istnienia - rozmyślny charakter - złożoność i skomplikowanie - uleganie wpływom z otoczenia
Model organizacji tzw.”7S” firmy Mc Kinsey Struktura Strategia Systemy Wartości Kwalifikacje Style Pracownicy
INSTYTUCJA Przyczyny tworzenia instytucji: płaszczyzna sprawności – zespolenie energii, większa możliwość przetrwania w otoczeniu, podział pracy – efekt organizacyjny, efekt synergii podłoże społeczne – potrzeby afiliatywne (przynależności) ludzi, facylitacja społeczna dążenie do opanowania chaosu – racjonalne kształtowanie instytucji
Rodzaje instytucji – typologia jednowzględowa wielkość – koncentracja energii, pracy, kapitału, ochrony społecznej - skłonność do rozwijania się w globalnym rynku stopień skomplikowania – struktura przemyślana, nieprzypadkowa, zależna od rodzaju i skali zadań oraz od otoczenia stopień trwałości – cykl życia organizacji
Rodzaje instytucji – typologia wielowzględowa Władza ustawodawcza, wykonawcza, sądownicza Instytucje zaspokajające potrzeby materialne społeczeństwa Instytucje zaspokajające potrzeby związane z oświatą, kulturą, zdrowiem, sportem, turystyką, opieką społeczną Instytucje społeczno – polityczne popularyzujące swoje idee oraz dbające o interesy określonych warstw, grup, kręgów zainteresowań Instytucje religijne kształtujące światopogląd Rodziny – reprodukcja życia społecznego
Segmenty otoczenia GRA Klienci Dostawcy Pośrednicy Firmy doradcze Firmy ubezpieczeniowe NATURA Przyroda Globalne trendy rynkowe Procesy demograficzne Przemiany kulturowe i świadomościowe w skali masowej WŁADZA Instytucje państwowe Właściciele WALKA Konkurenci Przeciwnicy