Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. Gwarancje praw studentów z niepełnosprawnościami w świetle obowiązujących przepisów prawa Anna Błaszczak Zastępca Dyrektora Zespołu Prawa Konstytucyjnego i Międzynarodowego Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. art. 32 Konstytucji

Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. Osobom niepełnosprawnym władze publiczne udzielają, zgodnie z ustawą, pomocy w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji. art. 69 Konstytucji

Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. Władze publiczne zapewniają obywatelom powszechny i równy dostęp do wykształcenia. art. 70 ust. 4 Konstytucji

O PRAWACH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. KONWENCJA O PRAWACH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. Państwa – Strony zagwarantują osobom niepełnosprawnym dostęp do szkolnictwa wyższego, zawodowego, edukacji dorosłych i kształcenia ustawicznego bez dyskryminacji i na równych zasadach z innymi obywatelami. W tym celu, Państwa – Strony zagwarantują racjonalne dostosowanie do potrzeb osób niepełnosprawnych. art. 24 ust. 4 Konwencji

OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA Do osób niepełnosprawnych zaliczają się osoby, z długotrwałą obniżoną sprawnością fizyczną, umysłową, intelektualną lub sensoryczną, która w interakcji z różnymi barierami może ograniczać ich pełne i efektywne uczestnictwo w życiu społecznym na równych zasadach z innymi obywatelami. art. 1 Konwencji

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ Wszelkie formy różnicowania, wykluczania lub ograniczania ze względu na niepełnosprawność, których celem lub wynikiem jest utrudnienie lub uniemożliwienie uznania, korzystania lub egzekwowania wszelkich praw człowieka i fundamentalnych swobód, na równych zasadach z innymi obywatelami, w sferze politycznej, gospodarczej, społecznej, kulturowej, obywatelskiej i innej. Definicja ta obejmuje także odmowę racjonalnego dostosowania środowiska do szczególnych potrzeb osób niepełnosprawnych. art. 2 Konwencji

RACJONALNE DOSTOSOWANIE Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. RACJONALNE DOSTOSOWANIE Konieczne i stosowne modyfikacje i adaptacje niepociągające za sobą nieproporcjonalnych i niepotrzebnych utrudnień, które to modyfikacje i adaptacje są niezbędne w określonych przypadkach dla zapewnienia osobom niepełnosprawnym możliwości egzekwowania i korzystania z wszystkich praw człowieka i fundamentalnych swobód. art. 2 Konwencji

Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. USTAWA O WDROŻENIU NIEKTÓRYCH PRZEPISÓW UE W ZAKRESIE RÓWNEGO TRAKTOWANIA

DYSKRYMINACJA BEZPOŚREDNIA Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. DYSKRYMINACJA BEZPOŚREDNIA Sytuacja, w której osoba fizyczna ze względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię, wyznanie, światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną jest traktowana mniej korzystnie niż jest, była lub byłaby traktowana inna osoba w porównywalnej sytuacji. art. 3 pkt 1 ustawy o równym traktowaniu

DYSKRYMINACJA POŚREDNIA Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. DYSKRYMINACJA POŚREDNIA Sytuacja, w której dla osoby fizycznej ze względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię, wyznanie, światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną na skutek pozornie neutralnego postanowienia, zastosowanego kryterium lub podjętego działania występują lub mogłyby wystąpić niekorzystne dysproporcje lub szczególnie niekorzystna dla niej sytuacja, chyba że postanowienie, kryterium lub działanie jest obiektywnie uzasadnione ze względu na zgodny z prawem cel, który ma być osiągnięty, a środki służące osiągnięciu tego celu są właściwe i konieczne. art. 3 pkt 2 ustawy o równym traktowaniu

DYSKRYMINACJA POŚREDNIA c.d. Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. DYSKRYMINACJA POŚREDNIA c.d. Do dyskryminacji dochodzi nie tylko, gdy brakuje obiektywnego uzasadnienia różnicy traktowania osób będących w takiej samej sytuacji, ale także wtedy gdy pozornie neutralne warunki, kryteria lub praktyki, stosowane są na równi wobec wszystkich, lecz w sposób szczególny dotykają pewną grupę społeczną. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 września 2011r. sygn. akt I ACa 300/11

DYSKRYMINACJA POZYTYWNA Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. DYSKRYMINACJA POZYTYWNA - wyrównywanie szans Nie stanowi naruszenia zasady równego traktowania podejmowanie działań służących zapobieganiu nierównemu traktowaniu lub wyrównywaniu niedogodności związanych z nierównym traktowaniem, u podstaw których leży jedna lub kilka przesłanek dyskryminacyjnych. art. 11 ustawy o równym traktowaniu

O SZKOLNICTWIE WYŻSZYM Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. PRAWO O SZKOLNICTWIE WYŻSZYM

art. 13 pkt 9 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. Podstawowymi zadaniami uczelni są (…): 9) stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia i w badaniach naukowych. art. 13 pkt 9 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym

art. 162 pkt 6 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, warunki, jakim muszą odpowiadać postanowienia regulaminu studiów w uczelniach, uwzględniając: 6) warunki właściwej realizacji procesu dydaktycznego, z uwzględnieniem szczególnych potrzeb studentów będących osobami niepełnosprawnymi art. 162 pkt 6 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym

art. 169 ust. 5 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym Pełnosprawny Student VI Kraków, 23 października 2012 r. Warunki i tryb rekrutacji w przypadku egzaminów wstępnych (…) powinny uwzględniać szczególne potrzeby kandydatów na studia, będących osobami niepełnosprawnymi. art. 169 ust. 5 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym

Dziękuję za uwagę Anna Błaszczak Zastępca Dyrektora Zespół Prawa Konstytucyjnego i Międzynarodowego Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich tel. 22 55 17 938 e-mail: a.blaszczak@brpo.gov.pl Konferencja pod Honorowym Patronatem Małżonki Prezydenta RP, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Przewodniczącego Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich oraz Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich Projekt jest realizowany przy wsparciu finansowym ze środków Fundacji im. Stefana Batorego, Gminy Miejskiej Kraków oraz PFRON będących w dyspozycji Województwa Małopolskiego. Patroni honorowi: Partner: Patroni medialni: RMF MAXXX