Rewolucja mobilnego Internetu EMPIRYCZNE BADANIE MOBILNYCH USŁUG DOSTĘPU DO INTERNETU Tomasz Kulisiewicz Lead Analyst Grzegorz Bernatek Kierownik Działu Analiz Audytel S.A. 21.01.2009 AUDYTEL S.A., ul. Wspólna 47/49, 00-684 Warszawa, tel. (+48 22) 537 50 50, fax (+48 22) 537 50 51, NIP 779-21-69-697 REGON 634288697 KRS 0000309391 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy XII Wydział Gospodarczy KRS Wysokość kapitału zakładowego 500 112 zł (w całości opłacony) Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce

Agenda Wprowadzenie Cel badania Metodyka badania Wynika badania usług mobilnego Internetu Porównanie operatorów Dostęp mobilny a dostęp stały – wnioski Audytel – o firmie Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce

Tło rynkowe - rozwój polskiego rynku telekomunikacyjnego do 2015 Polski rynek telekomunikacyjny w podziale na główne segmenty usług Usługi telefonii komórkowej mają największy udział w rynku Konwergencja i wzajemna substytucja usług obniżają koszty użytkowania Pogłębia się substytucja stacjonarno-komórkowa Wykorzystanie Internetu do komunikacji głosowej, tekstowej i wideo mld zł Źródło: Polski rynek telekomunikacyjny 2008, wrzesień 2008, Audytel S.A. Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce

Cel badania Stanowisko pomiarowe Analiza praktycznych właściwości usług mobilnego dostępu do Internetu Niezależne porównanie parametrów usług działających na polskim rynku operatorów infrastrukturalnych Badanie możliwe szerokiego zakresu parametrów, charakteryzujących jakość usług: prędkość pobierania danych prędkość wysyłania danych opóźnienie stabilność połączenia Analiza usług pod kątem różnych kryteriów: wielkości miasta typu pomiaru pory dnia Ocena możliwości substytucji dostępu stałego – mobilnym Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce

Metodyka badania Przykładowe lokalizacje punktów pomiarowych w Elblągu (czerwone kropki) 22 miasta na terenie całej Polski 9 miast do 50 tys. mieszkańców 7 miast od 50 tys. do 250 tys. mieszkańców 6 miast powyżej 250 tys. mieszkańców 107 lokalizacji (6 pomiarów na każdego operatora) Ponad 2.500 pomiarów Taki sam sprzęt dla wszystkich operatorów Pomiary zaplanowano tak, aby uwzględniały różne typy zabudowy terenu oraz różne obszary miast Badania odbywały się wewnątrz pomieszczeń (miejsca użyteczności publicznej) oraz na zewnątrz Do pomiarów wykorzystano niezależnie dwa serwisy pomiarowe www.speedtest.pl, www.netmeter.pl Badania przeprowadzono w grudniu 2008, od poniedziałku do soboty, w godzinach 9:00-23:00 Źródło: http://mapa.btsearch.pl/ Największy wpływ na parametry usług ma zasięg sieci 3G/3.5G, w szczególności HSDPA Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce

Jak szybki jest mobilny dostępu do Internetu? Statystyki zmierzonych prędkości pobierania i wysyłania danych dla usług mobilnego dostępu do Internetu Badane usługi można umiejscowić pomiędzy parametrami dostępu szerokopasmowego ADSL w opcji 512 kbit/s oraz 1024 kbit/s: Średnia prędkość pobierania 700 kbit/s (maks. ponad 5,5 Mbit/s) Średnia prędkość pobierania – ponad 200 kbit/s (75% pomiarów 120kbit/s) Średnie opóźnienie - 327 ms Średnia stabilność - 63% Zasięg HSDPA umożliwia: osiąganie prędkości pobierania sięgającej nawet kilku Mbit/s komfortowe przeglądanie zasobów Internetu (stron WWW) oraz korzystanie z usług streamingowych i aplikacji VoIP kbit/s * 25% obserwacji ma wartości poniżej 1. kwartyla, a 25% powyżej 3. kwartyla; 50% obserwacji mieści się pomiędzy 1. i 3. kwartylem Parametry użytkowe usług mobilnego dostępu do Internetu są wystarczająco dobre, aby usługi te mogły być traktowane jako substytut stałego łącza do Internetu Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce

Prędkość pobierania w zależności od miejsca i czasu Średnie zmierzone prędkości pobierania danych w zależności od godzin badania Średnie zmierzone prędkości pobierania danych w zależności od liczby mieszkańców (kbit/s) (kbit/s) Istnieje korelacja pomiędzy wielkością miasta, a średnią zmierzoną prędkością pobierania danych. Na jakość usług wpływ ma także obciążenie sieci, które jest największe w godzinach wieczornych. Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce

Porównanie operatorów Ocena parametryczna usług mobilnego dostępu do Internetu badanych operatorów Poszczególnym mierzonym parametrom były przyporządkowane punkty Maksymalna liczba punktów możliwa do zdobycia w danej kategorii odzwierciedla subiektywną jakość odbieranych usług (user experience) pkt. Średnie zmierzone prędkości pobierania danych u badanych operatorów kbit/s Największą liczbę punktów w porównaniu uzyskał dostawca usług iPlus – Polkomtel. Dobry wynik w porównaniu pozostałych operatorów osiągnęł P4, którego usługi Play Online są dostępne 6 miesięcy na polskim rynku Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce

Dostęp mobilny a dostęp stały Czynnik Internet stacjonarny Internet mobilny Liczba użytkowników na koniec 2008 r. i dynamika 2008/2007 5,1 mln 1,6 mln Dynamika 2008/2007 20% 82% Przykładowy abonament za usługę 54 zł za 1Mbit/s w Orange Freedom, kontrakt na 24 m-ce + koszty utrzymania linii abonenckiej (minimum 36,6 zł miesięcznie) Łączna wartość rachunków w okresie kontraktu wyniesie 2.194,4 zł 75 zł w iPlus prywatnie, limit 3GB, kontrakt na 24 m-ce Łączna wartość rachunków w okresie kontraktu wyniesie 1.731,0 zł – czyli ponad 20% mniej niż dla usługi stacjonarnej! Główne czynniki stymulujące rozwój (szanse) Duża liczba miedzianych linii abonenckich Projekty FTTH Nowe oferty na bazie LLU Zwiększająca się liczba laptopów i innych urządzeń przenośnych Powolny rozwój infrastruktury kablowej w niektórych lokalizacjach Główne zagrożenia Zapełnienie DSLAM w TP oraz niekiedy słaby stan pętli abonenckich Opóźnienia we wdrożeniu LLU oraz problemy techniczne w BSA Trudności w budowie infrastruktury przewodowej (długotrwały proces) Usługi „miejskiego Internetu” oraz inne projekty zmniejszające „cyfrowe wykluczenie” Konieczność zwiększania przepustowości dowiązań do szkieletu stacji bazowych – czy to się zwróci? Trudności w budowie infrastruktury radiowej (długotrwały proces) Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce

Internet mobilny – czeka nas rewolucja? Argumenty za: Dobre parametry usług dzięki wdrażanej na coraz większym obszarze technologii HSDPA i HSUPA Konkurencyjność cenowa – w tym oferty za ok. 60 zł u wszystkich operatorów Duża oferta modemów, w tym uniwersalnych urządzeń USB, w promocjach „za 1 zł” Perspektywy zwiększenia maksymalnej przepustowości do 100Mbit/s w technologiach 4G/LTE Dostępność urządzeń z wbudowanymi modemami 3G/3.5G Typowy użytkownik nie wykorzystuje więcej niż kilka GB transmisji miesięcznie Liczba detalicznych linii (SIM) usług dostępu do Internetu Grupy TP Dynamika sprzedaży mln Argumenty przeciw: Treści multimedialne wymagają dużych wolumenów transmisji Opinie użytkowników „niedostatecznej jakości” Internet mobilny będzie usługą komplementarną do dostępu stałego, realizującą rosnące zapotrzebowanie na dostęp do „globalnej sieci” w każdym miejscu i w dowolnej chwili Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce

Audytel - o firmie Niezależna firma analityczno-audytorska w branży ICT, na rynku od 2002. META Group Value Added Partner w latach 2003-2005 Zespół: Prezes Zarządu: prof. Jan Madey Partnerzy zarządzający: Marek Cichy i Emil Konarzewski 16 stałych konsultantów 2 audytorów CISA 2 certyfikowanych audytorów LA BS 7799-2 2 certyfikowanych konsultantów META Group Misją firmy Audytel jest doradzanie jak budować i eksploatować efektywne i bezpieczne rozwiązania teleinformatyczne Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce

Audytel – referencje korporacyjne Klienci Audytela – sektor biznesowy: Bankowość: BRE Bank, BGŻ, BISE, BGK, Usługi finansowe: Pramerica, Provident, PZU, Farmaceutyki: Abbott, AstraZeneca, Berlin Chemie, Roche, FMCG: AgrosNova, LG Electronics, Torfarm, Sektor paliwowy: BP, ORLEN, PGNiG, Shell, Media: AxelSpringer, Bauer, PAP, TVP, Transport: Poczta Polska, TradeTrans, WSiP, Inne: AS Kontakt, Cameron McKenna, GTC, Dostawcy IT i operatorzy: IBM, HP, Microsoft, Novell, Orange, P4, Polkomtel, QAD, SBS, TP, Sektor publiczny: ARP, Minister Transportu, Kancelaria Sejmu, URTiP (UKE), ZUS. Kodeks Etyczny Audytela wymaga od pracowników firmy dochowania staranności zawodowej, poufności oraz unikania konfliktu interesów Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce

Dziękujemy za uwagę! Audytel S.A. ul. Wspólna 47/49 VII p. 00-684 Warszawa tel.: (22) 537 5050 fax: (22) 537 5051 e-mail: info@audytel.pl web : http://www.audytel.pl AUDYTEL S.A., ul. Wspólna 47/49, 00-684 Warszawa, tel. (+48 22) 537 50 50, fax (+48 22) 537 50 51, NIP 779-21-69-697 REGON 634288697 KRS 0000309391 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy XII Wydział Gospodarczy KRS Wysokość kapitału zakładowego 500 112 zł (w całości opłacony) Audytel S.A. 21-01-2009 Rynek mobilnego Internetu w Polsce