Makroekonomia I Ćwiczenia Ćwiczenia 11 - Model ISLM cd. Karol Strzeliński 07.05.2013 1

Krzywa IS – dla gospodarki otwartej W równowadze na rynku dóbr i usług:

Graficzne wyprowadzenie krzywej IS AE, AD Y AE0 AE1 Y’ E E’ r r0 r1 IS Y

Krzywa IS Punkty leżące na krzywej IS reprezentują kombinacje stopy procentowej i dochodu, dla których rynek dóbr i usług jest równowadze; Dla punktów powyżej krzywej IS (I>S) mamy do czynienia z nadwyżką podaży; Dla punktów poniżej krzywej IS (I<S) mamy do czynienia z nadwyżką popytu; r I>S I<S IS Y

Inne graficznie spojrzenie na krzywą IS – metodą 4 ćwiartek

Ruchy krzywej IS r Y Y r AE, AD AE, AD E’ E’ E E Y’ Y’ r0 r0 IS1 IS1

Krzywa LM Popyt na pieniądz : W równowadze na rynku pieniądza:

Graficzne wyprowadzenie krzywej LM M/P L L’ LM

Krzywa LM Punkty leżące na krzywej LM reprezentują kombinacje stopy procentowej i dochodu, dla których rynek pieniądza jest równowadze; Dla punktów powyżej krzywej LM (L<M) mamy do czynienia z nadwyżką podaży; Dla punktów poniżej krzywej LM (L>M) mamy do czynienia z nadwyżką popytu; r LM L<M L>M Y

Ruchy krzywej LM Y M/P Y M/P r LM0 E LM1 r0 r2 L r1 E’ r3 L’ Y’ LM1 r

Równowaga w modelu ISLM W punkcie przecięcia krzywych IS i LM oba rynki znajdują się w równowadze stąd:

Równowaga w modelu ISLM

Równowaga graficznie r Y IS LM Y* r*

Efekt transmisji Polega na przenoszeniu impulsów między rynkiem dóbr i usług a rynkiem pieniądza. Każdy szok na rynku towarowym wywołujący zmianę dochodu w równowadze wywołuje zmianę popytu na pieniądz i w konsekwencji (przy stałej podaży pieniądza) – zmianę stopy procentowej; Każdy szok na rynku pieniężnym wywołujący zmianę stopy procentowej w równowadze wywołuje zmianę popytu inwestycyjnego (i eksportowego) i w konsekwencji – zmianę dochodu w równowadze.

Ruch krzywych - nachylenia   IS bardziej płaska IS bardziej stroma Wrażliwość inwestycji na wysokość stóp procentowych b ↑ b ↓ Krańcowa skłonność do konsumpcji c ↑ c ↓ Krańcowa skłonność do oszczędzania s ↓ s ↑ stopa podatkowa t ↓ t ↑ krańcowa skłonność do importu m ↓ m ↑ mnożnik α‘’ α‘’ ↑ α‘’ ↓   LM bardziej płaska LM bardziej stroma wrażliwość popytu na pieniądz na wysokość stóp procentowych h ↑ h ↓ wrażliwość popytu na pieniądz na wysokość dochodu k ↓ k ↑

Mnożnik polityki fiskalnej i mnożnik polityki monetarnej Narzędzia polityki fiskalnej: G, TR, Tkwotowe, t Narzędzia polityki monetarnej: M

Polityka fiskalna IS1 r IS0 LM Y*0 r*0 Y*1 r*1 Y’ α”ΔG βΔG Y Efekt ekspansywnej polityki fiskalnej w modelu ISLM Y Efekt ekspansywnej polityki fiskalnej w modelu Keynesa

Efekt wypychania Y IS1 r IS0 LM Y*0 r*0 Y*1 r*1 Y’ α”ΔG βΔG Załóżmy, że rząd zwiększa swoje wydatki na dobra i usługi (np. skutki uruchomienia dużego programu budowy autostrad). Gdybyśmy analizowali skutki takiej zmiany tylko dla rynku dóbr i usług (z pominięciem rynku pieniężnego) ΔY=α’’ΔG, gdzie α’’ to prosty keynesowski mnożnik wydatkowy. Bez rynku pieniężnego nie nastąpiłby wzrost r, a zatem Y wzrósłby z Y*0 do Y’. W rzeczywistości jednak to co dzieje się na rynku dóbr i usług znajduje swoje odzwierciedlenie na rynku pieniądza: wzrost Y powoduje wzrost L (popyt na pieniądz), ten powoduje wzrost r, a to z kolei ponownie oddziałuje na rynek dóbr i usług wywołując spadek inwestycji i eksportu netto. Zatem Y wzrasta z Y*0 do Y*1, a różnicę Y’- Y*1 nazywamy efektem wypierania prywatnych wydatków inwestycyjnych (i związanych z eksportem) przez wydatki publiczne.

Efekt tłumienia IS1 r IS0 LM Y*0 r*0 Y*1 r*1 Y’ βΔNX „Odwrotność” efektu wypychania. Jeżeli dochodzi do spadku AE (np. kryzys gospodarczego u naszego głównego partnera handlowego wywołuje spadek NX itp.), a analizowalibyśmy skutki takiej zmiany tylko dla rynku dóbr i usług (pomijając istnienie rynku pieniężnego) ΔY=α’’ΔNX, gdzie α’’ to prosty keynesowski mnożnik wydatkowy. Bez rynku pieniężnego nie nastąpiłaby zmiana r, a zatem Y spadłby z Y*0 do Y’. W rzeczywistości jednak to co dzieje się na rynku dóbr i usług znajduje swoje odzwierciedlenie na rynku pieniądza: spadek Y wywołuje spadek L (popyt na pieniądz), a ten spadek r, a to z kolei ponownie oddziałuje na rynek dóbr i usług wywołując wzrost inwestycji i eksportu netto. Ostatecznie Y spada do Y*1, a różnicę Y’ Y*1 nazywamy efektem tłumienia. Y α”ΔNX

Polityka fiskalna -pułapka płynności r IS0 LM Y*0 r*0 Y*1 α”ΔG IS1 Zwiększanie podaży pieniądza przez bank centralny nie powoduje obniżki stopy procentowej – polityka monetarna jest nieskuteczna. Y

Polityka fiskalna - przypadek klasyczny LM Y*0,1 r*0 IS1 r*1 Pełen efekt wypychania – polityka fiskalna jest nieskuteczna Y

Polityka Monetarna r Y IS LM0 Y*0 r*0 r*1 LM1 Y*1 Y’

Model ISLM model krótkookresowy – nie uwzględnia skutków prowadzonej polityki dla długookresowej sytuacji gospodarki, zakłada niepełne wykorzystanie czynników produkcji – wielkość produkcji determinowana jest przez popyt, nie ma żadnych ograniczeń po stronie przedsiębiorstw (niepełne wykorzystanie czynników produkcji) w konsekwencji można swobodnie zwiększać produkcję (bez obaw co do wzrostu cen), brak mikroekonomicznych podstaw.

Zadania

Makroekonomia I Ćwiczenia Dziękuje za uwagę 25