mgr farm. Michał Byliniak OPRACOWANIE DOTYCZĄCE ZAPISÓW ROZPORZĄDZENIA W SPRAWIE RECEPT LEKARSKICH Z DNIA 8 MARCA 2012 R. mgr farm. Michał Byliniak

WYSTAWIANIE RECEPT CZĘŚĆ DLA LEKARZY

Zasady ogólne Wystawienie recepty odbywa się poprzez czytelne i trwałe naniesienie treści oraz złożenie własnoręcznego podpisu osoby wystawiającej receptę (brak obowiązku odciśnięcia pieczęci). Poprawki naniesione przez lekarza muszą zostać potwierdzone podpisem i pieczątką lekarza na awersie recepty. Na recepcie nie mogą być umieszczane informacje i znaki nie związane z jej realizacją (w tym reklamy)

Zakres informacji na recepcie Recepty wystawione na refundowane leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne powinny zawierać: 1) Dane osoby uprawnionej posiadającej umowę z NFZ lub dane świadczeniodawcy 2) Dane pacjenta - imię, nazwisko, adres, nr PESEL (ew. nr PESEL opiekuna), wiek (dla dzieci do 18 r.ż. jeżeli nie można wieku ustalić na podstawie nr PESEL), kod uprawnień dodatkowych, nr poświadczenia lub innego dokumentu dla pacjentów korzystających z przepisów o koordynacji, nr paszportu lub innego dokumentu ze zdjęciem potwierdzającego tożsamość dla cudzoziemca nieuprawnionego 3) Identyfikator płatnika – kod oddziału NFZ lub X dla pacjentów nieposiadających dokumentu potwierdzającego ubezpieczenie lub nieuprawnionych; lub symbol instytucji (przepisy o koordynacji) 4) Dane dotyczące leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych: - nazwa, - postać (jeśli jest więcej niż 1), - dawka (jeśli jest więcej niż 1), - ilość (lub skład dla leku recepturowego), - sposób dawkowania (w przypadku wypisania leku na 90 dni lub zawierającego środek odurzający lub substancję psychotropową, leku recepturowego, zawierającego środek odurzający, substancję psychotropową lub substancję bardzo silnie działającą), - odpłatność 5) Datę wystawienia recepty 6) Datę realizacji „od dnia” lub X (jeśli nie dotyczy) 7) Dane osoby uprawnionej – imię, nazwisko, nr PWZ

Zakres informacji na recepcie Recepty wystawione na nierefundowane leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych powinny zawierać conajmniej: 1) Dane pacjenta - imię, nazwisko, adres, wiek (dla dzieci do 18 r.ż. jeżeli nie można wieku ustalić na podstawie nr PESEL) 2) Datę wystawienia recepty 3) Datę realizacji „od dnia” lub X (jeśli nie dotyczy) 4) Dane dotyczące leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych – nazwa, postać (jeśli jest więcej niż 1), dawka (jeśli jest więcej niż 1), ilość (lub skład dla leku recepturowego), sposób dawkowania 5) Dane osoby uprawnionej – imię, nazwisko, nr PWZ

Zakres informacji na recepcie Recepty wystawione na nierefundowane leki zawierające substancje psychotropowe z grup III-P i IV-P oraz leki zawierające środki odurzające z grupy II-N powinny zawierać conajmniej: 1) Dane pacjenta - imię, nazwisko, adres, wiek (dla dzieci do 18 r.ż. jeżeli nie można wieku ustalić na podstawie nr PESEL) 2) Datę wystawienia recepty 3) Datę realizacji „od dnia” lub X (jeśli nie dotyczy) 4) Dane dotyczące leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych – nazwa, postać (jeśli jest więcej niż 1), dawka (jeśli jest więcej niż 1), ilość (lub skład dla leku recepturowego), sposób dawkowania 5) Dane osoby uprawnionej – imię, nazwisko, nr PWZ 6) nr PESEL lub nr paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość

Kody kreskowe Na recepcie w postaci kodu musi znajdować numer identyfikacyjny a od 1 stycznia 2013 r. również nr PWZ oraz REGON świadczeniodawcy lub osoby uprawnionej. Dodatkowo na recepcie w postaci kodów jedno- lub dwuwymiarowych mogą zostać umieszczone informacje o: - Danych osoby uprawnionej posiadającej umowę z NFZ lub dane świadczeniodawcy - Danych pacjenta - imię, nazwisko, adres, nr PESEL, wiek (dla dzieci do 18 r.ż. jeżeli nie można wieku ustalić na podstawie nr PESEL), nr poświadczenia lub innego dokumentu dla pacjentów korzystających z przepisów o koordynacji, nr paszportu lub innego dokumentu ze zdjęciem potwierdzającego tożsamość dla cudzoziemca nieuprawnionego - Identyfikatorze płatnika – kod oddziału NFZ, X (dla pacjentów nieposiadających dokumentu potwierdzającego ubezpieczenie lub nieuprawnionych), symbol instytucji (przepisy o koordynacji) - Danych dotyczące leków - Dacie wystawienia recepty - Dacie realizacji „od dnia” lub X (jeśli nie dotyczy) - Danych osoby uprawnionej – imię i nazwisko

Dane osoby uprawnionej lub świadczeniodawcy (pieczątka nagłówkowa) - Firma lub nazwa - Adres (bez kodu pocztowego) - Numer telefonu - identyfikator (9 pierwszych cyfr nr REGON)

- Adres miejsca zamieszkania - Numer telefonu Dane osoby uprawnionej posiadającej prawo wykonywania zawodu, która zaprzestała wykonywania zawodu, posiadającej umowę z NFZ na wystawianie recept dla siebie lub rodziny - Imię i nazwisko - Adres miejsca zamieszkania - Numer telefonu - Dziewięciocyfrowy numer identyfikacyjny 98XX-XXXXX

Dane dotyczące leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych 1. Nazwa lub jednoznaczna nazwa skrócona a. nazwa leku – handlowa, chemiczna, międzynarodowa b. rodzajowa lub handlowa nazwa środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego c. rodzajowa lub handlowa nazwa wyrobu medycznego 2. Postać – jeśli występuje więcej niż jedna 3. Dawka – jeśli występuje więcej niż jedna 4. Ilość/skład dla leku recepturowego – określona cyframi arabskimi lub słownie; obojętne substancje pomocnicze przy pomocy określeń „ilość odpowiednia”, „quantum satis”, „q.s.” 5. Sposób dawkowania - w przypadku wypisania leku na 90 dni, zawierającego środek odurzający lub substancję psychotropową, leku recepturowego, zawierającego środek odurzający, substancję psychotropową lub substancję bardzo silnie działającą

Dane dotyczące leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych 6. Odpłatność a. jeśli występuje w 1 odpłatności nie dotyczy b. jeśli występuje w więcej niż 1 odpłatności: - „P” jeśli przepisywana jest najniższa odpłatność z wykazu - brak odpłatności jeśli przepisywana jest najwyższa odpłatność z wykazu - odpłatność w innych przypadkach (tylko dla produktów posiadających 3 poziomy odpłatności) c. jeśli wypisano poza zakresem refundacji – „X” lub umieszczenie przy każdej z pozycji odpowiedniego poziomu odpłatności: a. B lub równoważne – bezpłatnie b. R lub równoważne – ryczałt c. 30% d. 50% e. 100% (poza zakresem refundacji)

Maksymalne ilości leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych na recepcie - Bez dawkowania 1) Ilość odpowiadającą dwóm najmniejszym opakowaniom: a) z wykazu refundacyjnego dla leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych refundowanych b) zarejestrowanym w RP dla leków nierefundowanych wystawionych na IB 2) 100 sztuk strzykawek do insuliny wraz z igłami 3) 100 sztuk pasków diagnostycznych - Antykoncepcja na 6 miesięcy - Podając dawkowanie – na maksymalnie 90 dni - Pojedyncza ilość leku recepturowego

Recepty z odroczonym terminem realizacji Do 3 recept na następujące po sobie okresy obejmujące maksymalnie 90 dni stosowania. Do 6 recept na następujące po sobie okresy obejmujące maksymalnie 6 miesięcy stosowania – dla antykoncepcji.

Informacje dodatkowe Na jednej recepcie można przepisać do 5 leków gotowych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych albo jeden lek recepturowy. Leki wypisane na receptach dla pacjentów posiadających uprawnienie IB oraz leki i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego sprowadzane na import docelowy mogą nie posiadać oznaczonego poziomu odpłatności. Recepty wystawiane dla lekarza lub jego rodziny mogą być oznaczane adnotacjami – „pro auctore”, „pro familia” lub równoważnymi – np. „pro me” Dodatkowo na recepcie mogą zostać umieszczone adnotacje: - „Cito” lub równoważne - „NZ”, „Nie zamieniać” – przy pozycji leku, środka spożywczego lub wyrobu medycznego

REALIZACJA RECEPT CZĘŚĆ DLA FARMACEUTÓW

REALIZACJA Potwierdzenie realizacji – zamieszczenie na rewersie recepty imienia i nazwiska osoby realizującej (nadruk lub pieczęć) + podpis

OTAKSOWANIE 1) umieszczenie na recepcie lub dokumencie dołączonym do recepty danych dotyczących wydanych: a) refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych: - własnej nazwy leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, ich postaci i dawki albo rodzajowej lub handlowej nazwy wyrobu medycznego; - wielkości opakowania; - liczby wydanych opakowań; - wartości wydanych opakowań; - rodzaju odpłatności; - wysokości limitu ceny dla wydanej ilości refundowanego leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego; - wysokości opłaty wnoszonej przez pacjenta; - kwoty podlegającej refundacji; - wysokość taksy laborum – jeżeli dotyczy.

OTAKSOWANIE b) nierefundowanych leków: - własnej nazwy leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, ich postaci i dawki albo rodzajowej lub handlowej nazwy wyrobu medycznego; - wielkości opakowania; - liczby wydanych opakowań; - wartości wydanych opakowań; 2) umieszczenie nazwy i adresu apteki, daty i godziny realizacji recepty oraz numeru nadanego recepcie w aptece

Realizacja recept refundowanych 1. W pełnych opakowaniach (patrz poniżej) 2. W ilości maksymalnie zbliżonej ale mniejszej niż wypisana na recepcie (???) 3. Ilość na maksymalnie 90 dni, w przypadku przekroczenia należy zmniejszyć ilość (z wyłączeniem leków w których najmniejsze opakowania zawierają powyżej 90 jednostek dawkowania)

Dzielenie leków - antybiotyki wewnętrzne, - leki w postaci parenteralnej, - Rpw, - III-P, - IV-P, - II-N Pacjent otrzymuje lek oznakowany datą ważności i numerem serii w ilości maksymalnie zbliżonej jednak nie większej niż określona przez wystawiającego receptę. Dzieleniu nie podlegają opakowania bezpośrednie.

Określenie ilości wypisanego leku Jeżeli z liczby, wielkości opakowań, liczby jednostek dawkowania i sposobu dawkowania podanego na recepcie wynikają różne ilości leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego, osoba wydająca wydaje najmniejszą z nich, jako ilość przepisaną przez osobę wystawiającą receptę.

Realizacja recept z zaznaczonymi uprawnieniami dodatkowymi ZK, IW, IB Na podstawie dokumentu potwierdzającego uprawnienia, po umieszczeniu na rewersie recepty numeru i rodzaju dokumentu oraz podpisu osoby realizującej.

Realizacja recept wystawionych w innych państwach 1) Dane konieczne - Imię, nazwisko, adres pacjenta, - Nazwa preparatu - Dawka - Ilość - Data wystawienia recepty - Dane osoby wystawiającej 2) Za pełną odpłatnością – 100%

Realizacja recept niegodnych ze wzorem W przypadku gdy recepta zawiera wymagane dane lub dane te mogą zostać ustalone i ew. uzupełnione osoba realizująca może ją zrealizować także w przypadkach gdy: - rozmieszczenie tych danych nie odpowiada poszczególnym częściom wzoru recepty przeznaczonym na ich rozmieszczenie - recepta pod względem graficznym, jej rozmiar lub kształt nie odpowiadają wzorowi recepty.

Terminy realizacji recept Antybiotyki w postaciach wewnętrznych i parenteralnych 7 dni Import docelowy 120 dni Preparaty immunologiczne wytwarzane dla pacjenta 90 dni Do realizacji od 30 dni* Pozostałe 30 dni Termin realizacji jest ustalany indywidualnie dla każdego leku na recepcie. *od wyznaczonej daty realizacji

Odpisy 1. Dla leków Rp i Rpz (z wyłączeniem wykazu A z FP, III-P, IV-P i II-N) – dopuszczono antybiotyki 2. Wystawia farmaceuta 3. Realizacja na 100% w aptece która odpis sporządziła 4. Informacje na odpisie: - co najmniej adres apteki w formie nadruku lub pieczęci; - dane pacjenta (imię, nazwisko, adres, wiek poniżej 18 r.ż.) - nazwę leku - postać farmaceutyczną; - dawkę; - ilość leku, będącą różnicą między ilością przepisaną na recepcie i wydaną w aptece; - sposób użycia, jeżeli na oryginale recepty zawarta była taka informacja; - imię i nazwisko osoby uprawnionej; - termin realizacji; - datę wystawienia i numer ewidencyjny recepty, której dotyczy odpis, nadany przez aptekę; - imię i nazwisko farmaceuty sporządzającego odpis recepty, w formie nadruku lub pieczęci; - podpis farmaceuty sporządzającego odpis recepty. 5. Odpis jest realizowany w terminie ważności recepty na podstawie której został wystawiony

Podejrzenie sfałszowania - Odmowa realizacji - Zatrzymanie recepty - Powiadomienie WIF, NFZ właściwe ze względu na lokalizację apteki - Powiadomienie osoby uprawnionej lub świadczeniodawcy

PRZECHOWYWANIE RECEPT Zrealizowane recepty i odpisy pozostają w aptece i są przechowywane warunkach zapewniających ochronę przed zniszczeniem, utratą lub kradzieżą przez 5 lat od zakończenia roku kalendarzowego w którym nastąpiła refundacja 0 dla refundowanych lub realizacja dla nierefundowanych (czyli de facto 6 lat). Recepty są przechowywane w sposób uporządkowany, pogrupowany wg. daty realizacji.

KONTROLA Kontrola realizacji recept obejmuje badanie i ocenę prawidłowości: - realizacji i otaksowania recept - ilości wydanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych - przestrzegania terminów realizacji recept Recepty uznaje się za czytelne jeśli na ich podstawie wydano odpowiedni preparat. Potwierdzenie prawidłowości realizacji wymaga porównania z dokumentacją medyczną.

ABOLICJA Recepty zrealizowane od 1 stycznia 2012 r. do 9 marca 2012 r. Recepty uznaje się za prawidłowe pomimo dodatkowych informacji niewynikających z przepisów (czytaj: pieczątki lekarskie) oraz braków w zakresie: - wieku - nr PESEL - kodów dodatkowych - nr poświadczenia/paszportu - identyfikator NFZ - odpłatności

NUMERY RECEPT 1) 20-cyfrowe – ważne do 31.12.2012 r. 2) 20-cyfrowe z dodanymi przez osobę wystawiającą dwoma pierwszymi cyframi 00 lub 01 – ważne do 31.12.2012 r. 3) 22-cyfrowe zgodne z załącznikiem nr 5 nadane przez NFZ

PODSUMOWANIE ZMIAN 1) W rozporządzeniu wyraźnie rozdzielono procesy wypisywania i realizacji recept, jasno wskazując obowiązki poszczególnych stron – osoba uprawniona ma obowiązek wypisać receptę zgodnie z rozporządzenia, osoba wydająca w określonych przypadkach może zrealizować receptę wypisana błędnie. 2) Rezygnacja z obowiązku umieszczania wieku pacjenta (z wyłączeniem przypadków gdy wieku nie można ustalić na podstawie nr PESEL) 3) W przypadku umieszczania nr PESEL opiekuna osoba wystawiająca musi umieścić odpowiednią adnotację oraz swój podpis 4) Wyłączono z katalogu danych które mogą być poprawione lub uzupełnione numer oddziału funduszu (czyli osoba realizująca straciła możliwość weryfikacji ubezpieczenia) 5) Zmiana zapisu dotyczącego sposobu zapisywania nazw leków – z „międzynarodową lub własną nazwę leku” na „nazwę leku” (do wyjaśnienia) 6) Obowiązek podawania składu leku recepturowego (do wyjaśnienia)

PODSUMOWANIE ZMIAN 7) Obowiązek podawania sposobu dawkowania dla leków recepturowych zawierających substancje psychotropowe, odurzające oraz substancje z wykazu A FP. 8) Umożliwienie wypisywania i realizacji recept ze skróconymi nazwami leków 9) Przywrócenie oznaczenia „P” 10) Rezygnacja z obowiązku umieszczania znaku „X” w przypadku braku uprawnień dodatkowych oraz w polu „data realizacji od” 11) Możliwość uzupełnienia lub skorygowania dużej liczby danych 12) Możliwość umieszczenia części korekt lub uzupełnień jedynie w komunikacie elektronicznym 13) Wyłączenie z 7-dniowego terminu ważności antybiotyków w postaciach zewnętrznych oraz recept wystawianych w ramach pomocy doraźnej 14) Możliwość realizacji recepty nieodpowiadających wzorowi

PODSUMOWANIE ZMIAN 15) Usankcjonowanie abolicji za okres 01.01. – 09.03.2012 r. 16) Praktyczne zdefiniowanie czytelności recepty 17) Wprowadzenie obowiązku umieszczania w postaci kodu nr PWZ i REGON (od 1 stycznia 2013 r.) 18) Wydłużenie okresu stosowania wzoru recepty obowiązującego przed 1 stycznia 2012 r. 19) Obowiązek umieszczania adnotacji „pro auctore”, „pro familia” jedynie dla lekarzy którzy zaprzestali wykonywania zawodu i posiadają umowę z NFZ 20) W przypadku uprawnienia IB lub importu docelowego nie jest konieczne umieszczanie poziomu odpłatności 21) Uproszczenie dotyczące sposobu zapisywania ilości – zrezygnowano z konieczności umieszczania liczby opakowań i ich wielkości lub łącznej liczby jednostek dawkowania

PODSUMOWANIE ZMIAN 22) Doprecyzowano określenie „pojedyncza ilość leku recepturowego” odnosząc je do odpowiedniego rozporządzenia 23) Możliwość wystawiania do 6 recept na okres 6 miesięcy dla leków antykoncepcyjnych 24) Możliwość zmniejszania ilości leku recepturowego do ilości odpowiadającej jednemu ryczałtowi 25) W przypadku wypisania na recepcie kilku leków termin realizacji recepty ustala się indywidualnie dla każdego z leków. 26) Obowiązek umieszczenia na otaksowaniu wysokości taksy laborum

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ