Rola diagnozy klinicznej jako głównego wskazania do psychoterapii Psychoterapia: Ćwiczenia Pedagogika Specjalna III rok APS Prowadząca: mgr Agnieszka Kałwa

Czym jest psychoterapia ? „ Zastosowanie każdej metody, która ma łagodzące lub lecznicze oddziaływania na wszelkie zaburzenia psychiczne, emocjonalne lub zachowania.(…) Psychoterapię wykonuje osoba o odpowiednim przeszkoleniu, stosująca ogólnie przyjęte metody.” Słownik Psychologii 2000r

Psychoterapia : Opiera się na diagnozie klinicznej (medycznej i psychologicznej) Odwołuje się do koncepcji zdrowia i choroby Korzysta ze współpracy z lekarzem psychiatrą Korzysta z innych konsultacji (np. neuropsychologa) Przez cały okres jest procesem diagnostyczno-terapeutycznym

Psychoterapia to Interakcja pomiędzy osobami: terapeutą a pacjentem lub grupą terapeutyczną Jest ukierunkowana na proces przemiany psychicznej pacjenta lub pacjentów

Psychoterapię określamy „ jako zamierzony i systematyczny proces interakcji rozwijany między pacjentem a terapeutą lub grupą terapeutyczną w celu usunięcia u pacjenta zaburzeń komunikacji, nieprawidłowych procesów psychicznych lub dolegliwości somatycznych i uzyskanie lepszego przystosowania społecznego. Celem dalszym psychoterapii może być także polepszenie struktury osobowości i stymulacja możliwości rozwojowych pacjenta” (J. Strojnowski 1985)

Diagnoza Kliniczna Jest to pewien charakterystyczny sposób postępowania badawczego. Jest to proces poznawania ludzi, mających trudności w regulowaniu własnych stosunków z otoczeniem.

Rodzaje Diagnoz Klinicznych Ze względu na zakres: A. O charakterze bardziej ogólnym odpowiadająca na pytanie, jaka jest osobowość badanego tzn. jakie są jego procesy poznawcze, sfera uczuciowo-dążeniowa, kontakty społeczne, rodzaje zaburzeń i mechanizmów ich powstawania, zawiera też opis aktualnego stanu z pokazaniem rozwoju i z podkreśleniem tych czynników i cech, które mogły mieć wpływ na funkcjonowanie osoby badanej.

Rodzaje Diagnoz Klinicznych Ze względu na zakres: B. Odpowiadająca na konkretnie sformułowane pytania i wyjaśniająca określony proces psychiczny czy cechę osobowości oraz udział tychże w funkcjonowaniu osoby badanej.

Czy to jest kot?(www.acc.umu.se)

Czy to jest kot?(www.acc.umu.se)

Czy to jest kot? (www.acc.umu.se)

A jednak...(www.acc.umu.se)

Rodzaje Diagnoz Klinicznych 2. Ze względu na użyteczność. A. Diagnoza nozologiczna czyli różnicowa – jej zadaniem jest pomoc w trafnym rozpoznaniu choroby, odbywa się zawsze równolegle do lekarskiej, ma znaczenie uzupełniające, przy dysponowaniu innymi metodami badawczymi.

Rodzaje Diagnoz Klinicznych 2. Ze względu na użyteczność. B. Diagnoza funkcjonalna – dotyczy funkcjonowania pacjentów tzn. zajmuje się adekwatnością zachowania pacjenta w stosunku do wymagań otoczenia, funkcjonalnością procesów psychicznych odpowiedzialnych za prawidłową regulację zachowania.

Diagnoza Kliniczna -nozologiczna Lekarska Pacjent  Symptomy ujawniane naturalnie  Syndrom objawów  Jednostka nozologiczna  Postępowanie lecznicze Psychologiczna Pacjent  Symptomy ujawniane w badaniu psychologiczny Jednostka nozologiczna  Postępowanie terapeutyczne

Diagnoza Kliniczna Warunki poprawności: 1. Powinna być jednolita, oparta w całości na tych samych założeniach teoretycznych i poprawnym metodologicznie wnioskowaniu. 2. Powinna posługiwać się prostym i jasnym językiem. 3. W sposób zrozumiały odpowiada na postawione pytania.

Diagnoza Kliniczna 4. W żaden sposób nie może być tożsama z wynikami testów. 5. Powinna zawierać syntezę wszystkich otrzymanych w procesie diagnostycznym danych. 6. Powinna w miarę możliwości zawierać dane prognostyczne i wskazówki do postępowania terapeutycznego.

Diagnoza Kliniczna Sporządzana jest na podstawie: 1. obserwacji: ogólnego wyglądu pacjenta reakcji uczuciowych sposobu mówienia poruszanych treści 2. wywiadu od pacjenta, od rodziny 3. analizy dostępnej dokumentacji medycznej, psychologicznej czy sądowej 4. przeprowadzonych aktualnie badań psychologicznych (możliwość porównania wyników badań z wcześniejszymi)

Wskazania do konkretnej szkoły i rodzaju psychoterapii 1. Na podstawie diagnozy: psychologicznej psychiatrycznej pedagogicznej

Diagnoza pedagoga (nauczyciela) a diagnoza psychologa w odniesieniu do ucznia sprawiającego problemy w szkole i/lub w domu – podobieństwa i różnice

Diagnoza czy ocena: nauczyciela, pedagoga, psychologa ? Rola nauczyciela A. Nauczanie B. Wychowywanie Realizowane cele 1.poznawcze: rozwój intelektualny, ekspresja werbalna 2. mobilizacyjne: motywacja 3. rozwój psychospołeczny 4. mobilizacyjne: dojrzałość, autonomia, wytrwałość, staranność, sumienność

Wskazania do psychoterapii W zależności od diagnozy psychoterapia może być: Podstawową, jedyną metodą leczenia (np. zaburzenia osobowości) Metodą wspomagającą (np. choroby psychiczne)

Wskazania do psychoterapii W zaburzeniach psychogennych, będących wynikiem urazów psychicznych lub niezaspokojonych podstawowych potrzeb emocjonalnych powstałych np. we wczesnym okresie dzieciństwa, w sytuacji przewlekłej choroby somatycznej, w sytuacji zagrożenia życia W zaburzeniach psychosomatycznych, gdzie np. typ osobowości A sprzyja problemom kardiologicznym a typ C chorobom onkologicznym W sytuacji utraty pełnosprawności np. utrata kończyn, paraliż, utrata wzroku, W chorobach psychicznych z kręgu psychoz, depresji W sytuacji żałoby, utraty pracy itd. Naużywanie substancji psychoaktywnych (problem uzależnień)

Wskazania do psychoterapii Czas trwania konkretnego zaburzenia Faza choroby Wiek pacjenta (specyfika pracy z pacjentami w różnym okresie życia) Motywacja pacjenta do podjęcia terapii (wewnętrzna, zewnętrzna)