Badania przesiewowe w raku płuca jako skuteczne narzędzie wczesnego wykrywania raka płuca – co możemy zaoferować polskim pacjentom? Wojciech Dyszkiewicz Szczecin, lipiec 2015

Trendy umieralności na najczęstsze nowotwory złośliwe u mężczyzn w Polsce w latach

Zachorowalność na raka płuca wg województw Ogółem w Polsce 2013r. : zachorowalność zgony

Badania przesiewowe w raku płuca Wyniki leczenia raka płuca od lat 80 tych uległy nieznacznej poprawie i 5 letnie przeżycia występują jedynie u 15% ogółu leczonych chorych Prognoza w raku płuca zależy ściśle od stopnia zaawansowania w momencie ustalenia rozpoznania i czas 5 letniego przeżycia waha się od 80% - I  do kilku procent w IV  Poprawa wczesnego wykrycia = poprawa rokowania

Wyniki chirurgicznego leczenia raka płuca /NSCLC & Survival - Sugerbaker,ASCO,Educational Book,2004/

Jak poprawić te wyniki? Klucze do sukcesu „Czujność onkologiczna” pacjentów „Czujność onkologiczna” lekarzy zwłaszcza pierwszego kontaktu Efektywny system wczesnego wykrywania zmian w płucach

Badania przesiewowe w raku płuca -nowe trendy Wprowadzenie niskodawkowej tomografii komputerowej umożliwiło masowe badania przesiewowe w raku płuca Zastosowane w praktyce od początków 21 wieku w Japonii, Danii, Holandii, Niemczech i niektórych rejonach USA przyczyniły się do wykrycia wczesnych postaci raka, a tym samym zwiększyły szansę wyzdrowienia – w niektórych opracowaniach z Japonii wyniki sięgały nawet 95% pięcioletnich przeżyć we wczesnych postaciach raka płuca

Zalety badań przesiewowych w raku płuca Znaczna ilość wcześnie wykrytych NDRP (do 70% w stadium I) Zwiększenie ilości lobektomii w stosunku do pneumonektomii w skali roku Wykrywanie zmian obocznych potencjalnie zagrażających choremu (gruźlica, tętniaki aorty, chłoniaki) Dodatni wpływ na rokowanie pooperacyjne Dodatni wpływ na odległe przeżycia?

There were 247 deaths from lung cancer per 100,000 person-years in the low-dose CT group and 309 deaths per 100,000 person-years in the radiography group, representing a relative reduction in mortality from lung cancer with low-dose CT screening of 20.0% (95% CI, 6.8 to 26.7; P=0.004). N Engl J Med 2011; 365:

Wpływ zastosowania niskodawkowej TK na wykrywalność i śmiertelność w raku płuca /N Engl J Med 2011; 365: /

X 6 mm X 3 mm X 6 mm Gruczolakorak I st

Schemat wzrostu guza Death (13 cm) Typical Clinical Detection (33 mm) Average CXR-Screen Detection ( 30 mm) Average CT-Screen Detection (16 mm) 0.6g Lead Time: by CXR by CT } }

Badania przesiewowe w Polsce – osób wysokiego ryzyka miało wykonane NDTK

Program wczesnego wykrywania raka płuca w Polsce Szczecin ( ) Kryteria: > 20 paczkolat, lat, diagnostyka > 10 mm (wg algorytmu IELCAP) zdrowych ochotników

Program wczesnego wykrywania raka płuca w Polsce Gdańsk Kryteria: > 20 paczkolat, lat, diagnostyka >10mm 8693 zdrowych ochotników Zebranie próbek mrożonej krwi (-80stC) od 3600 uczestników – projekt MOLTEST 2013

Program wczesnego wykrywania raka płuca w Polsce Poznań (2009–2012) Kryteria włączenia: jak w Szczecinie 9357 zdrowych ochotników

Program wczesnego wykrywania raka płuca w Polsce Warszawa ( ) Kryteria: > 20 paczkolat, lat, diagnostyka >10mm 1740 zdrowych ochotników

Wyniki Szczecin Pozytywne TK - 43% Dalsze badanie – 32% ELCAP – 14% Rak płuca – 0.86 % ELCAP – 2.1% + 0.5% Stopień I – 69% ELCAP – 85%

Wyniki Gdańsk Pozytywne TK - 53% Dalsze badanie – 32% ELCAP – 14% Rak płuca – 1,05 % ELCAP - 2,1% + 0,5% Stopień I – 64% ELCAP – 85%

Wyniki Poznań Pozytywne TK - 58% Dalsze badanie – 36% ELCAP – 14% Rak płuca – 1,02 % ELCAP - 2,1% + 0,5% Stopień I – 65% ELCAP – 85%

Wyniki ParametrGdańskPoznańWarszawaSzczecin liczba badanych Wykrycie NDRP % I stopień NDRP %

Koszt wykrycia raka płuca W badaniu - gdańskim: ,50 PLN (12651,41 $) szczecińskim: ,00 PLN poznańskim: ,00 PLN

Wynik – ICER (incremental cost effectiveness ratio) Efektywność kosztowa wczesnego wykrycia raka płuca: ,60 PLN / LYS Efektywność kosztowa dializy w niewydolności nerek PLN/ LYS

Dalsze plany? Integracja polskich badań Współpraca z ośrodkami wiodącymi: I-ELCAP, NSLT, Nelson, IASLC Poszukiwanie taniego testu wspomagającego wykrycie NDRP – Badania molekularne? – Elektroniczny nos? – TK komórki – Ocena ilościowa rozedmy płuc

Co dalej? Wprowadzenie programu rzucenia palenia do badań NDTK Pobieranie krwi i/lub plwociny + zamrażanie w temp. -80stC Przeprowadzenie badania modelowego dla skrynigu NDTK w warunkach polskich Analiza kosztowa uwzględniająca polską specyfikę

Polska Grupa wysokiego ryzyka zachorowania na raka płuca

Do rozważenia Gdyby w Polsce liczącej ok. 40 mln przebadać 1/40 grupy tj. 1 mln osób i rozpoznać raka płuca w okresie resekcyjności u 1/200 badanych Wykrytoby ok postaci resekcyjnego raka Obecnie wykonujemy ok resekcji raków płuca rocznie

Do rozważenia cd Przy założeniu ceny 250zł za badanie TK należałoby ji przeznaczyć ca 108 mln zł na przebadanie takiej populacji Co stanowi zaledwie 0,17% budżetu NFZ na rok 2013 Dla porównania NFZ finansuje inne profilaktyczne programy zdrowotne kwotą ok.140 mln

Potencjalne wady Dużo zmian o znikomym znaczeniu klinicznym: – Zdenerwowanie chorego – Konieczność inwazyjnych procedur diagnostycznych z potencjalnym ryzykiem powikłań Potencjalne następstwa psychosocjalne Wpływ na palenie tytoniu (zarzucenie idei zakończenia nałogu?) Część zabiegów operacyjnych nie potwierdzi raka Możliwe opóźnienie w leczeniu zmian sugerujących łagodny charakter (algorytmy) Wysokie koszty wykrycia raka (ok zł) – ale znacznie niższe niż w USA i Europie Zach.

Screening molekularny miRNA Biomarkery Autoprzeciwciała Spektrometria MAS Inne czynniki ryzyka

„ Screening lung cancer can and does save lives” –Badanie przesiewowe w raku płuca mogą i ratują życie ludzkie „ Screening lung cancer can and does save lives” –Badanie przesiewowe w raku płuca mogą i ratują życie ludzkie Dr Claudia Henschke Dr Claudia Henschke Clinical Professor of Radiology at Mount Sinai Hospital,NY Clinical Professor of Radiology at Mount Sinai Hospital,NY