DETERMINANTY DEZAKTYWIZACJI ZAWODOWEJ OSÓB PO 45 ROKU ŻYCIA DETERMINANTY DEZAKTYWIZACJI ZAWODOWEJ OSÓB PO 45 ROKU ŻYCIA. WYNIKI BADAŃ. Projekt „Indywidualne ścieżki zatrudnienia” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekt jest realizowany w ramach umowy podpisanej z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Olsztynie.

Cel badań -cel poznawczy - uzyskanie pogłębionego obrazu zjawiska dezaktywizacji zawodowej osób po 45 roku życia; -cel utylitarny - możliwość skonstruowania oraz wdrożenia działań zaradczych wobec wskazanego problemu. Projekt „Indywidualne ścieżki zatrudnienia” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekt jest realizowany w ramach umowy podpisanej z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Olsztynie.

Techniki zbierania danych - bezpośrednie wywiady swobodne o umiarkowanym stopniu strukturalizacji – objęto nimi 30 pracodawców z terenu miasta Elbląg (przedsiębiorców, właścicieli firm, przedstawicieli instytucji itp.); - bezpośrednie wywiady narracyjne – przeprowadzone zostały wśród osób dotkniętych problemem długotrwałego pozostawania bez zatrudnienia po 45 roku życia, zamieszkałych w Elblągu; - analiza danych zastanych – analiza statystycznych danych urzędowych dotyczących zjawiska bezrobocia na terenie powiatu elbląskiego; Projekt „Indywidualne ścieżki zatrudnienia” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekt jest realizowany w ramach umowy podpisanej z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Olsztynie.

Wnioski z danych urzędowych liczba bezrobotnych zarówno w całym województwie, jak i mieście Elbląg oraz powiecie elbląskim w styczniu 2010 roku wzrosła w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego; wśród bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy w Elblągu występuje bardzo wysoki udział osób długotrwale bezrobotnych - 40,2%; 31% zarejestrowanych w urzędach pracy to osoby po 45 roku życia, ich udział w tej zbiorowości wykazuje tendencje wzrostowe; liczba dostępnych ofert pracy w Elblągu oraz powiecie elbląskim wykazuje tendencję spadkową w przeciągu dwóch ostatnich lat, zaś wśród pojawiających się miejsc pracy wzrasta znacząco odsetek ofert finansowanych ze środków publicznych. istotnym problemem zaobserwowanym wśród bezrobotnych z powiatu elbląskiego są również problemy z utrzymaniem pracy i powtarzające się zasilanie szeregów osób pozostających bez zatrudnienia, tzw. krotność bezrobocia.

Determinanty dezaktywizacji zawodowej BARIERY ZEWNĘTRZNE: ogólna niekorzystna sytuacja na rynku pracy, brak miejsc pracy sytuacja prawna nieskuteczna działalność władz i instytucji rynku pracy podejście pracodawców do osób po 45 roku życia

Determinanty dezaktywizacji zawodowej BARIERY WEWNĘTRZNE: wiek stan zdrowia wykształcenie i kwalifikacje doświadczenie bariery natury społeczno-kulturowej - niskie kompetencje kulturowe - brak znajomości - ograniczony dostęp do informacji bariery natury psychicznej - brak chęci do pracy, motywacji - niskie poczucie wartości - długotrwałe bezrobocie sytuacje losowe

Typy postaw respondentów pozostających bez zatrudnienia Optymiści Rozczarowani Ofiary poprzedniego systemu Walczący o przetrwanie Pogodzeni

OPTYMIŚCI Podstawowe przyczyny pozostawania bez zatrudnienia tkwią w: ludziach (osobach poszukujących pracy) Deklarowany sposób poszukiwania pracy: szuka aktywnie Chęć zmiany sytuacji, podejmowana w tym celu aktywność: wysoka Etos pracy: wysoki (praca ważna jako źródło dochodów, umożliwia kontakt z ludźmi, zabija nudę i rutynę) Status na rynku pracy: bezrobotny (nie ma pracy, poszukuje, gotowy podjąć) Jak aktywizować/zidentyfikowane potrzeby: dostęp do ofert pracy, umożliwienie udziału w kursach i szkoleniach

ROZCZAROWANI Podstawowe przyczyny pozostawania bez zatrudnienia tkwią w: ludziach (osobach przyjmujących do pracy, pracodawcach) Deklarowany sposób poszukiwania pracy: szuka aktywnie Chęć zmiany sytuacji, podejmowana w tym celu aktywność: bardzo wysoka Etos pracy: bardzo wysoki (praca jako wartość sama w sobie, źródło satysfakcji, dowartościowania) Status na rynku pracy: quasi bezrobotny (nie ma pracy, poszukuje, ale nie jest gotowy do podjęcia każdej oferowanej pracy) Jak aktywizować/zidentyfikowane potrzeby: pomoc w znalezieniu odpowiedniego do posiadanych zasobów miejsca pracy, wskazanie możliwości i pomoc w samozatrudnieniu, podniesienie wartości i samooceny, kontrole w miejscu pracy, wyposażenie w umiejętność autoprezentacji

OFIARY POPRZEDNIEGO SYSTEMU Podstawowe przyczyny pozostawania bez zatrudnienia tkwią w: systemie Deklarowany sposób poszukiwania pracy: szuka biernie Chęć zmiany sytuacji, podejmowana w tym celu aktywność: średnia Etos pracy: wysoki (praca to źródło dochodu, ale też trzyma ludzi w pionie, utrzymuje ład społeczny) Status na rynku pracy: quasi bezrobotny (nie ma pracy, poszukuje, ale mało aktywnie, gotowy podjąć) Jak aktywizować/zidentyfikowane potrzeby: pomoc w znalezieniu pracy, wyposażenie w umiejętność poszukiwania zatrudnienia, uświadomienie zasad panujących na wolnym rynku w celu wykluczenia roszczeniowych postaw

WALCZĄCY O PRZETRWANIE Podstawowe przyczyny pozostawania bez zatrudnienia tkwią w: trudno powiedzieć Deklarowany sposób poszukiwania pracy: szuka aktywnie Chęć zmiany sytuacji, podejmowana w tym celu aktywność: niska Etos pracy: średni/niski (praca ważna wyłącznie jako źródło dochodów) Status na rynku pracy: bezrobotny (nie ma pracy, poszukuje, gotowy podjąć) Jak aktywizować/zidentyfikowane potrzeby: dostęp do ofert pracy, zwłaszcza prace interwencyjne, roboty publiczne, kontrole w miejscu pracy

POGODZENI Podstawowe przyczyny pozostawania bez zatrudnienia tkwią w: trudno powiedzieć Deklarowany sposób poszukiwania pracy: nie szuka Chęć zmiany sytuacji, podejmowana w tym celu aktywność: brak Etos pracy: niski Status na rynku pracy: nieaktywny zawodowo, długotrwale bezrobotny (nie ma pracy, nie poszukuje, nie wiadomo, czy byłby gotowy podjąć) Jak aktywizować/zidentyfikowane potrzeby: całkowita przebudowa mentalności i podejścia do pracy

Typy pracodawców Pracodawcy nieosiągalni – przedstawiciele przedsiębiorstw, firm i instytucji, w których podstawowym czynnikiem decydującym o przyjęciu do pracy są wysokie kwalifikacje i wysoki poziom wykształcenia. Pracodawcy potencjalni - przedstawiciele zakładów, w których wymagania wobec pracowników są dużo niższe niż w przypadku „pracodawców nieosiągalnych”. Podkreślanymi wymaganiami przy rekrutacji są zaangażowanie, chęć do pracy oraz doświadczenie zawodowe.

Wartość pracowników po 45 r. ż. ZALETY: doświadczenie zawodowe umiejętność poruszania się w środowisku pracy doświadczenie życiowe przekładające się m.in. na ułatwioną komunikację z pracodawcą dyspozycyjność (związana z mniejszymi obowiązkami rodzinnymi, zwłaszcza odchowaniem dzieci) solidność, rzetelność, przykładanie się do pracy oddanie pracy, zaangażowanie identyfikacja z miejscem pracy proste oczekiwania wobec pracodawcy szczerość, uczciwość odpowiedzialność lojalność wobec pracodawcy stabilność życiowa

Wartość pracowników po 45 r.ż. WADY: braki w wykształceniu zdezaktualizowane kwalifikacje problemy z nadążeniem za rozwijającą się gospodarką, brak odporności na stres gorszy stan zdrowia wpływający na: - mniejszą wydajność - potencjalną wyższą absencję w pracy - mniej sprawny umysł - stosunkowo krótki okres zatrudnienia, w związku z czym nie opłaca się inwestować w pracownika naleciałości poprzedniego systemu – roszczeniowa postawa wobec pracodawcy i warunków pracy nieatrakcyjny wygląd (pracodawcy wolą otaczać się młodymi osobami)

Dziękuję za uwagę Projekt „Indywidualne ścieżki zatrudnienia” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekt jest realizowany w ramach umowy podpisanej z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Olsztynie.