Jerzy Jarosz Instytut Fizyki, Uniwersytet Śląski w Katowicach Nowe narzędzia komunikacji w praktyce szkolnej Rola eksperymentu w nauczaniu przyrody Jerzy Jarosz Instytut Fizyki, Uniwersytet Śląski w Katowicach Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1

Innowacyjne środki komunikacji nauczyciel - uczeń w praktyce szkolnej

System Indywidualnej Odpowiedzi (PRS - Personal Response System) Zestaw indywidualnych pilotów bezprzewodowych (stałe wyposażenie ucznia) Odbiornik i komputer Oprogramowanie umożliwiające kontrolowanie i przetwarzanie informacji o udzielanych odpowiedziach Projektor, monitor lub tablica interaktywna

Metodę opracowano pod koniec lat 90tych XX wieku w Uniwersytecie Harvarda w USA Skuteczność interaktywnej metody nauczania potwierdzono prowadząc badania statystyczne na wielotysięcznej grupie studentów Obecnie system PRS rozpowszechniony jest zwłaszcza w USA, Kanadzie, w Chinach i w Australii, a także w wielu krajach europejskich

Zalety systemu Interaktywna komunikacja między nauczycielem a uczniem Równoczesne udzielanie odpowiedzi przez wszystkich uczniów w klasie Pełna informacja o stopniu zrozumienia materiału przez wszystkich uczniów Stymulowanie aktywności uczniów dzięki usunięciu bariery „publicznej wypowiedzi”

Słabości systemu Komunikacja ograniczona do warstwy werbalnej i przekazu multimedialnego Skłonność nauczycieli do zadawania pytań w postaci „testu wyboru” – wzmacnianie preferencji analitycznego sposobu myślenia

PRS jest nowym narzędziem o nowych możliwościach

Eksperyment jako narzędzie dydaktyczne w nauczaniu przyrody „Usłyszałem i zapomniałem, zobaczyłem i zapamiętałem, zrobiłem i zrozumiałem” Konfucjusz Eksperyment jako narzędzie dydaktyczne w nauczaniu przyrody

Znaczenie takiego eksperymentu trudno jest przecenić Rzeczywisty eksperyment fizyczny, przeprowadzany w czasie lekcji spełnia wiele zadań i nie jest tylko prostą ilustracją omawianego tematu Znaczenie takiego eksperymentu trudno jest przecenić

I Budowanie wiedzy Oczywistymi funkcjami eksperymentu są: podniesienie atrakcyjności lekcji skupienie uwagi uczniów na omawianym temacie umożliwienie lepszego zrozumienia tematu kontekstualizacja przyswajanej wiedzy umożliwienie trwałego zapamiętania nowo nabytej wiedzy

Podniesienie atrakcyjności lekcji…

Skupienie uwagi uczniów na omawianym temacie…

Czytanie Słuchanie Obserwowanie przebiegu eksperymentu Dyskutowanie wyników eksperymentu

Skuteczność eksperymentu jako narzędzia dydaktycznego może być wzmocniona przez udział uczniów w wykonywaniu i prezentowaniu a także interpretowaniu eksperymentu…

II Metodologia naukowa Każdy prowadzony w czasie lekcji eksperyment może być wykorzystany także do wdrażania uczniów do stosowania prawidłowej metodologii naukowej, polegającej na obserwacji zjawisk, stawianiu hipotez i weryfikowaniu tych hipotez eksperymentem i na tworzeniu nowych hipotez wymagających nowych eksperymentów do ich zweryfikowania.

Przykład 1 Topnienie lodu Obserwowane zjawisko… Kostki lodu leżą na identycznych, czarnych płytkach

Obie kostki będą topniały z taką samą szybkością Hipoteza: Obie kostki będą topniały z taką samą szybkością Weryfikacja eksperymentalna Kostki lodu topnieją w całkowicie innym tempie

Nowa hipoteza Płytki zrobione są z różnych materiałów, o różnych współczynnikach przewodnictwa cieplnego… Weryfikacja eksperymentalna z zastosowaniem folii termoczułych… Obserwacja wyników eksperymentu potwierdza hipotezę

Eksperyment jest nie tylko jedynym sposobem zweryfikowania teorii ale także jedynym sposobem sprawdzenia czy prawidłowo stosujemy teorię w praktyce

Jesteśmy dobrymi nauczycielami... Jeśli rozbudzimy zainteresowanie uczniów przedmiotem… Jeśli uda nam się utrzymać uwagę i zainteresowanie uczniów omawianymi tematami… Jeśli dostarczymy im narzędzi, oferując im prawidłową metodologię i nauczymy stosować różne metody badawcze dostarczające uzupełniających się informacji… Jeśli uda nam się zbudować w umysłach naszych uczniów podstawy usystematyzowanej wiedzy…

www.aktywny-w-szkole.us.edu.pl aktywny-w-szkole@us.edu.pl Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 23