Bezpieczeństwo społeczności lokalnych Bezpieczeństwo społeczności lokalnych a zmiany demograficzne (ruch naturalny) P_U02 …student potrafi wykazać wpływ wybranego procesu społecznego na bezpieczeństwo społeczności lokalnej Leszek Baran

Źródła zagrożeń /Piotr Sienkiewicz, AON/

Bezpieczeństwo społeczności lokalnej Bezpieczeństwo od zagrożeń naturalnych Bezpieczeństwo od zagrożeń ekologicznych Bezpieczeństwo od zagrożeń kryminalnych Bezpieczeństwo społeczne - można je podzielić na: bezpieczeństwo socjalne (gwarancje publiczne minimalnych dochodów, transferów socjalnych) bezpieczeństwo rozwojowe (kapitał ludzki – wiedza, kwalifikacje, kondycja zdrowotna) bezpieczeństwo wspólnotowe (kapitał społeczny – zaufanie, gotowość i zdolność współpracy, pomocy, tworzenia organizacji, budowy społeczeństwa obywatelskiego)

Lista podstawowych obszarów bezpieczeństwa społeczności lokalnej 1. Bezpieczeństwo osobiste 8. Dostęp do usług medycznych i rekreacji 2. Bezpieczeństwo publiczne (także związane ze środowiskiem natur.) 9. Dostęp do usług opiekuńczych (przeznaczonych dla dzieci i dorosłych) 3. Porządek publiczny 10. Dostęp do sądów powszechnych , obsługi i pomocy prawnej 4. Ochrona przed dewastacją i zanieczyszczaniem środowiska 11. Istnienie i dostęp do szlaków komunikacji i transportu 5. Dostęp do instytucji oświatowych i edukacyjnych 12. Istnienie i dostęp do sieci łączności i przepływu informacji wewnątrz i na zewnątrz społeczności 6. Dostęp do świadczeń pomocy społecznej (nie tylko w sytuacjach kryzysowych) 13. Zapewnienie łączności użytkowników infrastruktury mieszkaniowej z infrastrukturą komunalną 7. Dostęp do placówek handlowych, usługowych 14. Dbałość o lokalny rynek pracy

Procesy demograficzne a bezpieczeństwo Ruch naturalny ludności - zjawiska wpływające na przebieg biologicznej reprodukcji społeczeństwa. Obejmują zmiany w stanie liczebnym ludności dokonujące się na skutek urodzeń i zgonów, jak również zmiany w stanie cywilnym ludności (zawiązanie i rozwiązanie małżeństw, liczba związków nieformalnych) współczynniki: przyrostu naturalnego, dynamiki demograficznej, dzietności (płodności całkowitej), reprodukcji brutto i netto (podobne mnożna odnieść do związków interpersonalnych – małżeństw itd.)

Współczynnik przyrostu naturalnego stanowi różnicę pomiędzy liczbą urodzeń a liczbą zgonów w badanym okresie, na określonym terytorium. Współczynnik dynamiki demograficznej to proporcja pomiędzy liczbą urodzeń żywych i liczbą zgonów w czasie t. Płodność kobiet mierzy się współczynnikiem obliczonym jako iloraz liczby urodzeń żywych i liczby kobiet w wieku rozrodczym (15-49 lat) – odnosimy to do współ. reprod. netto Współczynnik dzietności określa liczbę urodzeń przypadającą na jedną kobietę w wieku rozrodczym – do współ. reprod. brutto Współczynnik reprodukcji netto informuje, ile żywo urodzonych dzieci płci żeńskiej dożywających wieku swych matek przypada na jedną kobietę w wieku rozrodczym. Współczynnik reprodukcji brutto przedstawia liczbę córek urodzonych przeciętnie przez kobietę.

Przyrost naturalny w Polsce w latach 1989-2035 (dane w tys.)

Współczynniki demograficzne określające reprodukcję ludności.

Liczba ludności Polski w latach 1988-2035

Rok Udział w populacji Polski następujących grup wiekowych (w %) - szacunki: 0-14 lat 15-64 lata powyżej 65 lat 1950 29,4 62,4 5,2 1960 33,5 57,2 5,8 1970 27,0 60,2 8,2 1980 24,3 62,5 10,1 1990 25,1 60,0 2000 19,2 64,2 12,1 2010 14,7 66,4 13,1 2020 14,3 60,7 17,7 2030 13,2 59,1 21,8 2040 12,5 55,1 24,2 2050 13,3 48,9 29,8

Źródła zmian w procesach demograficznych Radykalne obniżenie się współczynnika urodzeń jest wynikiem przeobrażenia zachowań rozrodczych i partnerskich. Wśród zachowań rozrodczych charakterystyczne są: zmiany postaw prokreacyjnych wyrażające się obniżeniem liczby „pożądanego potomstwa”, rewolucja w zapobieganiu ciąży (np. antykoncepcja), społeczne przyzwolenie na sztuczne poronienia, upowszechnienie dobrowolnej bezdzietności, zmniejszenie wielodzietności, opóźnienie wieku zapoczątkowania prokreacji. Wśród zmian rewolucjonizujących sferę życia partnerskiego obserwuje się: obniżenie wieku inicjacji seksualnej, zmniejszenie udziału populacji pozostającej w związkach formalnych i upowszechnienie alternatywnych form związków partnerskich (konkubinaty, związki typu LAT - Living Apart Together, związki homoseksualne), upowszechnienie zjawisk rozwodów i rodzin niepełnych, zwiększenie zjawiska trwałego celibatu i jednoosobowych gospodarstw domowych, rozszerzenie się zjawiska wielości i różnorodności związków partnerskich w przebiegu życia jednostki