TECHNIK BUDOWNICTWA OKRĘTOWEGO wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych‏

TECHNIK BUDOWNICTWA OKRĘTOWEGO Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: TECHNIK BUDOWNICTWA OKRĘTOWEGO Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego: 311[05] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy: 311910

Syntetyczny opis zawodu i środowiska pracy Czy wiesz, że technik budownictwa okrętowego: 1. Nadzoruje czynności związane z budową statków, ich wyposażeniem lub remontami. Technik budownictwa okrętowego może również uczestniczyć w pracach projektowo-konstrukcyjnych z zakresu okrętownictwa, pracować w pracowniach projektowych i technologicznych stoczni lub innych zakładów, związanych z produkcją okrętową oraz remontami statków i ich wyposażania maszynowego i ogólnookrętowego. 2. Zajmuje się kadłubami okrętowymi: ich projektowaniem, nadzorowaniem budowy, naprawą, urządzeniami przekazywania napędu, sterowaniem i związanymi z tym zagadnieniami hydraulicznymi, pneumatycznymi, układami elektrycznymi i elektronicznymi. Bierze udział w uruchamianiu i nadzorowaniu pracy urządzeń okrętowych podczas prób statku na uwięzi i na morzu. 3. Współpracuje z kadrą inżynierską i robotnikami. 4. Pracuje na powietrzu w dokach stoczni, usytuowanych przy naturalnych zbiornikach wodnych, na statkach oraz w pomieszczeniach biurowych. 5. Swoją pracę wykonuje zgodnie z Kodeksem Pracy przez 8 godzin dziennie, a w szczególnych przypadkach może być zatrudniony w godzinach ponadwymiarowych. 6. Musi prowadzić odpowiednią dokumentację i stosować normy i standardy krajowe i międzynarodowe.

Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem, z pewnością znalazłeś sformułowania niezrozumiałe dla Ciebie. Wypisz je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić te sformułowania. Najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej, rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy zapoznasz się z treścią kolejnych slajdów.

Zadania i umiejętności zawodowe 1. Obsługiwanie sprzętu komputerowego i korzystanie z oprogramowania, pozwalającego tworzyć projekty rysunkowe i obliczeniowe (CAD, CAM, CAE). 2. Sporządzanie zarówno odręczne, jak i z wykorzystaniem komputera szkiców i rysunków technicznych elementów kadłuba, wyposażenia maszynowego i ogólnookrętowego oraz czytanie rysunków i dokumentacji techniczno-technologicznej. 3. Trasowanie dla celów produkcji kadłubowej, posługiwanie się sprzętem spawalniczym, przenośnymi narzędziami z napędem elektrycznym i pneumatycznym, obsługiwanie osprzętu hydraulicznego, wykonywanie pomiarów kontrolnych konstrukcji kadłuba i części maszynowych. 4. Organizowanie i nadzorowanie prac montażowych, remontowych i konserwacyjnych elementów konstrukcji kadłuba, elementów wyposażenia kadłubowego i maszynowego oraz rurociągów okrętowych. 5. Wykonywanie badań wytrzymałościowych i strukturalnych materiałów konstrukcyjnych oraz posługiwanie się narzędziami i sprzętem stosowanym w budownictwie okrętowym.

Zadania i umiejętności zawodowe 6. Sporządzanie dokumentacji sprawozdawczej i inwentaryzacyjnej kadłuba i wyposażenia technicznego oraz kalkulacji kosztów produkcji i remontu statku. 7. Wykonywanie pomiarów kontrolnych konstrukcji kadłuba i części maszynowych oraz kontrolowanie zgodności wykonania elementów i podzespołów z dokumentacją techniczną. 8. Organizowanie stanowisk pracy własnej i podległych pracowników zgodnie z zasadami ergonomii, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisami przeciwpożarowymi i ochrony środowiska

Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Do pracy w zawodzie technika budownictwa okrętowego niezbędne są: Nazwa narzędzia Opis narzędzia traserskie: rysik, liniał, cyrkiel do rysowania na powierzchni metali narzędzia pomiarowe: metrówka, suwmiarka, mikrometr do mierzenia elementów konstrukcyjnych z dużą dokładnością narzędzia ślusarskie: klucze, młotki, pilniki, piły, uchwyty do wykonywania, montowania i demontowania elementów konstrukcyjnych podstawowe mierniki elektryczne: amperomierz, woltomierz, omomierz do pomiaru natężenia prądu, napięcia elektrycznego, oporu elektrycznego

Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Do pracy w zawodzie technika budownictwa okrętowego niezbędne są: Nazwa narzędzia Opis narzędzia hydrauliczno-pneumatyczne: giętarki, rozpieracze, uchwyty do gięcia rur, blach, kształtowników, do rozpierania elementów konstrukcji, do mocowania detali urządzenia spawalnicze: spawarka elektryczna, spawarka gazowa, spawarka do spawania w osłonie gazowej do łączenia metali (łuk elektryczny topi metal), do łączenia metali (płomień acetylenowo-tlenowy topi metal), do trudno łączących się metali (płomień topi metal w osłonie gazowej, co zapobiega utlenianiu)‏ narzędzia kreślarskie: deska kreślarska, liniał, ekierka, kątomierz, cyrkiel, rapitografy, komputer z oprogramowaniem CAD, CAM, CAE do tworzenia szkiców, projektów w ołówku i tuszu z wykorzystaniem zasad rysunku technicznego

Cechy psychofizyczne Test samooceny Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie technika budownictwa okrętowego, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, zainteresowania, uzdolnienia, temperament i predyspozycje fizyczne. Przed przystąpieniem do testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy test, dotyczący wymaganych cech psychofizycznych oraz predyspozycji fizycznych i zdrowotnych, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie.

Cechy osobowości, predyspozycje fizyczne Lp. Cechy osobowości, predyspozycje fizyczne Tak Nie 1. Czy interesujesz się techniką, a szczególnie budową okrętów? 1 2. Czy lubisz się uczyć nowych rzeczy? 3. Czy masz wyobraźnię przestrzenną? 4. Czy potrafisz przez dłuższy czas skoncentrować się na pracy wykonywanej w trudnych warunkach? 5. Czy możesz wykonywać pracę przez długi czas w określonym tempie? 6. Czy masz dobry wzrok, słuch i refleks, jesteś spostrzegawczy? 7. Czy utrzymujesz porządek w miejscu swojego przebywania? 8. Czy potrafisz wytrwale i cierpliwie podążać do celu? 9. Czy lubisz pracować w zespole? 10. Czy masz lęk wysokości? Dodaj wszystkie punkty i w okienku zsumuj swój wynik. Razem punktów:

Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś:   Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i predyspozycji fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów – zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się doradcą zawodowym.

Przeciwwskazania zdrowotne Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie technika budownictwa okrętowego, powinniśmy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Test samooceny Przeczytaj uważnie poniższy wykaz przeciwwskazań zdrowotnych, a następnie oceń siebie pod tym kątem. Wybierz właściwą odpowiedź. Uwaga: Nie ma sensu wybierać nieprawdziwych odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić.

Przeciwwskazania zdrowotne Lp. Przeciwwskazania zdrowotne Tak Nie 1. Czy masz kłopoty z obuocznym widzeniem i rozróżnianiem kolorów? 1 2. Czy masz zburzenia czucia (dotyku)? 3. Czy masz ograniczenia ruchowe palców, rąk spowodowane chorobą lub kalectwem? 4. Czy masz skłonności do uczuleń skóry rąk oraz nadmiernej potliwości? 5. Czy chorujesz lub chorowałeś na przewlekłe choroby płuc lub oskrzeli? 6. Czy zdarzają Ci się silne migrenowe bóle głowy, zawroty głowy i utrata równowagi? 7. Czy cierpisz na lęk przestrzeni lub lęk przebywania w małych zamkniętych pomieszczeniach? 8. Czy masz kłopoty z kręgosłupem – silne skrzywienie, ograniczenie dźwigania lub schylania się? 9. Czy zdarzyło Ci się stracić przytomność? 10. Czy chorujesz na padaczkę?

Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie technika budownictwa okrętowego. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo się z nimi zapoznał. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym.

Kształcenie w zawodzie Aby pracować w zawodzie technika budownictwa okrętowego, możesz: 1.1. Jako absolwent gimnazjum wybrać technikum czteroletnie budowy okrętów, a po ukończeniu technikum i po uzyskaniu matury możesz podjąć naukę na uczelni wyższej. 1.2. Jako absolwent gimnazjum wybrać trzyletnią zasadniczą szkołę zawodową, a po ukończeniu zasadniczej szkoły zawodowej kontynuować naukę w trzyletnim technikum uzupełniającym i po uzyskaniu matury podjąć naukę na uczelni wyższej. 1.3. Jako absolwent trzyletniego liceum ogólnokształcącego, trzyletniego liceum profilowanego, czteroletniego technikum o innej specjalności, dwuletniego liceum uzupełniającego lub trzyletniego technikum uzupełniającego wybrać szkołę policealną w zawodzie technika budownictwa okrętowego. Co zrobić, aby rozpocząć naukę w technikum czteroletnim? Należy złożyć następujące dokumenty: świadectwo potwierdzające ukończenie gimnazjum, wyniki egzaminu gimnazjalnego oraz zaświadczenie lekarskie, potwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania zawodu technika budownictwa okrętowego. Szkoły dzienne dla młodzieży przyjmują absolwentów do 18. roku życia.

Kształcenie w zawodzie technika budownictwa okrętowego Czego będziesz się uczył w czteroletnim technikum, przygotowując się do wykonywania zawodu technika budownictwa okrętowego? Technik budownictwa okrętowego będzie się uczył: 3.1. Rysunku technicznego i technik komputerowych – metodami tradycyjnymi i komputerowymi w zakresie niezbędnym do przygotowania i realizacji procesu wytwórczego prac kadłubowych, maszynowych i wyposażeniowych. 3.2. Podstaw mechaniki, termodynamiki technicznej, elektrotechniki, elektroniki, automatyki, podstaw projektowania konstrukcji oraz realizacji procesów technologicznych z uwzględnieniem: materiałoznawstwa okrętowego, wytrzymałości materiałów, podstaw konstrukcji maszyn, konstrukcji kadłuba okrętowego, konstrukcji podstawowych składowych systemów okrętowych, wyposażenia maszynowego i ogólnookrętowego, podstaw procesów technologicznych. Dodatkowo: 3.3. Podstaw gospodarki rynkowej, zasad finansowania pracy, reguł działania w sytuacjach niebezpiecznych i ekstremalnych właściwych dla produkcji stoczniowej. 3.4. Mechanizmów marketingu, autoprezentacji przy poszukiwaniu pracy i obsłudze klienta oraz problematyki ekologicznej właściwej wykonywanemu zawodowi. 16

Kształcenie w zawodzie Praca własna…   1. Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół zawodowych, w których możesz podjąć naukę w zawodzie technika budownictwa okrętowego. Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: a) odnaleźć strony szkół zawodowych w Internecie, b) przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych, c) rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie, d) i najtrudniejsze – wybrać się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad. Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie sukcesywnie wkładaj do teczki.

Rynek pracy Czy wiesz, że: Technik budownictwa okrętowego ze zdobytymi kwalifikacjami znajdzie pracę w biurach projektowo-konstrukcyjnych z zakresu okrętownictwa, pracowniach projektowych i technologicznych stoczni lub innych zakładów związanych z produkcją okrętową oraz remontami statków i ich wyposażania maszynowego i ogólnookrętowego. Na technika budownictwa okrętowego czeka praca w ośrodkach badawczo-rozwojowych techniki okrętowej, służbach specjalistycznych w pionie kierownictwa produkcji, kierownictwa technicznego w stoczniach produkcyjnych, remontowych oraz zakładach kooperujących. Typowymi stanowiskami pracy dla technika budownictwa okrętowego są: asystent konstruktora, kreślarz, inspektor kontroli i zarządzania jakością, służby produkcyjne wydziałów kadłubowych, wyposażeniowych i maszynowych stoczni produkcyjnych, remontowych, inspektor BHP (po dodatkowym przeszkoleniu), traser maszynowy i kadłubowy, technolog przygotowania produkcji, laborant-operator w laboratorium wytrzymałości materiałów. 18

Rynek pracy Czy wiesz, że: Pokrewnymi stanowiskami pracy, na których może pracować technik budownictwa okrętowego są: stanowiska w zakładach metalowych różnych branż, stanowiska w zakładach rzemieślniczych ślusarsko-metalowych. Absolwent technikum budowy okrętów może prowadzić własną firmę o charakterze prac okrętowych, jachtowych, mechanicznych, spawalniczych. 19

(ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Rynek pracy Praca własna… Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie technika budowy okrętów? Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu przeprowadź wywiady z kilkoma osobami, najlepiej z inżynierami mechanikami zajmującymi się budową okrętów, technikami budowy okrętów, absolwentami techników budowy okrętów, pracownikami biur pośrednictwa pracy. Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. 2. Wypełnij poniższą tabelę. Lp. Źródło informacji (ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Najważniejsze informacje o zawodzie w skrócie (zadania zawodowe, cechy osobowości, wynagrodzenie) 1 2 3 Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia (www.psz.praca.gov.pl, patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).

Źródła informacji I. Interesujące źródła informacji: Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia informacji zawartych w publikacjach wskazanych w zakładce „Polecane publikacje”. II. Czasopisma specjalistyczne: Morze (http://www.naszemorze.com.pl/, stan na 30 stycznia 2010).‏ ShipNews (http://www.portalmorski.pl/ShipNews-nowy-miesiecznik-dla-okretowcow-a1839, stan na 30 stycznia 2010).‏ Przegląd spawalnictwa (http://www.pspaw.ps.pl/, stan na 30 stycznia 2010).‏ Inżynieria materiałowa (http://www.sigma-not.pl/show.do?mode=issue&id=504, stan na 30 stycznia 2010).‏ Mechanik (http://www.mechanik.media.pl/, stan na 30 stycznia 2010).‏ 21

Źródła informacji III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: Podstawa programowa kształcenia w zawodzie technika budownictwa okrętowego, http://www.men.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=547%3Apodstawy-programowe- ksztacenia-w-zawodach&catid=56%3Apodstawy-programowe-i-programy-nauczania&Itemid=8, stan na 30 stycznia 2010). Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. Technik budownictwa okrętowego, CKE, Warszawa 2005, http://www.ckebip.waw.pl/assets/files/infor_ZAW_TECH/Tech_budow_okretow.pdf, stan na 30 stycznia 2010. Program nauczania dla zawodu technika budownictwa okrętowego 311[05] nr programu 2158/T-3,T- 5/SP/MEN/1998.03.09. Szkoły ponadgimnazjalne kształcące w zawodzie technika budownictwa okrętowego: Zespół Szkół Budownictwa Okrętowego, Szczecin (http://zsbo.delfnet.com/, stan na 30 stycznia 2010), Zespół Szkół Budownictwa Okrętowego, Gdańsk (http://www.zsbo.gda.pl/, stan na 30 stycznia 2010), Zespół Szkół Budownictwa Okrętowego, Gdynia (http://www.zsbo.idev.pl/informacje/informacje-ogolne.html, stan na 30 stycznia 2010).‏ Standardy wyposażenia pracowni wg KOWEZiU, http://www.koweziu.edu.pl/standardy/wprowadzenie.php, stan na 30 stycznia 2010. Lelińska K., Gruza M., Sołtysińska G. (red.): Zawody szkolnictwa zawodowego. Vademecum informacyjne doradcy zawodowego, MEN, Warszawa 2005, ss. 44-46. 22

III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji:   Akty prawne: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U. 2010 Nr 82, poz. 537). 

Dziękujemy za uwagę. Zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat zawodów, które Cię interesują.