Definicje przedsiębiorstwa Przyczyny braku jednolitej definicji: Odmienne podejście ze strony różnych dyscyplin naukowych Inne usytuowanie w gospodarce narodowej oraz inny zakres samodzielności decyzyjnej w zależności od ustroju gospodarczego Bardzo duże zróżnicowanie przedsiębiorstw Zanikanie jednych form przedsiębiorstw, powstawanie innych
Definicja przedsiębiorstwa KODEKS CYWILNY ART. 55 definiuje przedsiębiorstwo jako zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, które obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa
Definicja przedsiębiorstwa A W SZCZEGÓLNOŚCI: Firmę (nazwę), znaki towarowe i inne oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo Księgi handlowe Nieruchomości i ruchomości należące do przedsiębiorstwa, w tym produkty i materiały Patenty, wzory użytkowe i zdobnicze Zobowiązania i obciążenia, zw. z prowadzeniem przeds. Prawa wynikające z najmu i dzierżawy lokali zajmowanych przez przedsiębiorstwo
Atrybuty - cechy przedsiębiorstwa WYODRĘBNIENIE EKONOMICZNE – ALIENACJA WYODRĘBNIENIE PRAWNE WYODRĘBNIENIE TECHNICZNO-ORGANIZACYJNE
Wyodrębnienie ekonomiczne alienacja, samofinansowanie, samodzielność oznacza że: przedsiębiorstwo ma odrębność majątkową, reprodukuje zużywane zasoby poprzez sprzedaż wyrobów lub usług i osiąganie odpowiedniej rentowności, dochody pracowników zależą od wyników produkcyjnych i ekonomicznych firmy – wspólny interes,
Wyodrębnienie ekonomiczne działalność gospodarcza związana jest z ryzykiem nie uzyskania oczekiwanych dochodów lub poniesienia nieoczekiwanych strat rozwój firmy poprzez powiększanie majątku trwałego zależy od możliwości wygospodarowania środków na inwestycje samodzielność - samodecydowanie przedsiębiorstwa przejawia się autonomią wewnętrzną i zewnętrzną, która zwykle jest ograniczona w przedsiębiorstwach państwowych lub działających w ramach koncernu
Wyodrębnienie prawne Oznacza zdolność firmy do podejmowania działań prawnych, takich jak zawieranie umów, zaciąganie kredytów bankowych, i np. Występowanie jako odrębny podmiot w obrocie towarowym Osobowość prawną uzyskuje się przez wpis do krajowego rejestru sądowego
Rola rejestrów - KRS ZAPEWNIENIE DOSTĘPU DO JAWNEJ, WIARYGODNEJ INFORMACJI O PODMIOTACH GOSPODARCZYCH, CO WINNO SŁUŻYĆ ZWIĘKSZENIU BEZPIECZEŃSTWA OBROTU GOSPODARCZEGO
Wyodrębnienie techniczno - organizacyjne Oznacza, że dana firma posiada sobie tylko właściwą strukturę organizacyjną, pozwalającą jej w zorganizowany sposób wykonywać określone zadania Wyodrębnienie techniczne i organizacyjne tworzy podstawy formułowania wyodrębnienia ekonomicznego
Zasady działalności firm ZASADA GOSPODARNOŚCI ZASADA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ZASADA RENTOWNOŚCI ZASADA RACHUNKU EKONOMICZNEGO
Zasada gospodarności Ogólna zasada racjonalnego postępowania mówiąca o tym, że maksymalny stopień realizacji celu osiąga się poprzez uzyskanie większego efektu przy danym nakładzie środków lub uzyskanie oczekiwanego efektu przy użyciu minimalnego nakładu środków
Zasada gospodarności Może przyjmować 2 postaci 1) zasada największej wydajności 2) zasada oszczędności środków Sposób użycia środków zgodny z zasadą racjonalnego gospodarowania nazywa się optymalnym użyciem środków w przeciwieństwie do ich marnotrawstwa które jest przejawem nieracjonalności działania
Zasada przedsiębiorczości Sensu largo: gotowość do podejmowania oraz twórczego rozwiązywania problemów Sensu stricte: zespół cech warunkujących bycie dobrym przedsiębiorcą
Zasada przedsiębiorczości ekspansywność, rozwój, poprawa sytuacji wyszukiwanie i wykorzystywanie pojawiających się okazji aby sprostać zwiększającej się konkurencji zrywanie z tradycyjnymi sposobami produkowania i dystrybucji dóbr i usług to coś więcej niż przestrzeganie zasady ekonomiczności, imperatyw maksymalnie twórczego podejścia do zasobów kadrowych i materialnych firmy w celu wykorzystania pojawiających się nowych możliwości i elastycznego przystosowania się do zmieniających się warunków
Zasada rentowności Samowystarczalność oznacza osiąganie zysku ze sprzedaży dóbr i/lub usług w pewnym okresie Pozwala na pokrywanie z nadwyżką kosztów zbywanej produkcji dochodami z jej sprzedaży Przestrzeganie tej zasady wiąże się z koniecznością prowadzenia ewidencji księgowej oraz kalkulacji kosztów za usługi i/lub wyroby
Stosowanie zasady rentowności pozwala dokonać kwantyfikacji celu Zasada rentowności Stosowanie zasady rentowności pozwala dokonać kwantyfikacji celu A to umożliwia określenie stopnia realizacji zasady gospodarności w przedsiębiorstwie
Zasada rachunku ekonomicznego Rachunek ekonomiczny jest narzędziem realizacji zasady gospodarności, pozwala lepiej wykorzystywać zasadę rentowności oraz ma silny związek z zasadą przedsiębiorczości Oznacza on sposób mierzenia nakładów i efektów działalności gospodarczej sprzyjający podejmowaniu optymalnych decyzji dla maksymalizacji efektów użytkowych
Zasada rachunku ekonomicznego Zmusza do myślenia kategoriami alternatywy oraz stosowania narzędzi matematycznych i wymiernych elementów rachunku Tam gdzie nie ma konieczności lub możliwości wyboru nie WYSTĘPUJE problem optymalizacji a więc nie ma także rachunku ekonomicznego
Klasyfikacje przedsiębiorstw Kryteria podziału: Wielkość Rodzaj działalności Sposób zintegrowania zakładów Forma własności Forma organizacyjno – prawna
Klasyfikacje przedsiębiorstw Ze względu na sposób zintegrowania zakładów wyróżnia się przedsiębiorstwa wielozakładowe: zintegrowane poziomo - podstawowe zakłady zajmują się tym samym rodzajem działalności zintegrowane pionowo - podstawowe zakłady zajmują się realizacją jednej z faz cyklu produkcyjnego od surowca do wyrobu gotowego konglomeraty - podstawowe zakłady zajmują się działalnością nie mającą ze sobą żadnego związku technologicznego
Klasyfikacje przedsiębiorstw Ze względu na formę własności można wyróżnić przedsiębiorstwa: prywatne (jednoosobowe, spółki, gospodarstwa rolne) samorządu terytorialnego (gminne, municypalne, komunalne) państwowe (pp, JSSP) spółdzielcze organizacji społecznych zagraniczne mieszane
Klasyfikacje przedsiębiorstw ze względu na formę prawną lub organizacyjno-prawną można wyróżnić: przedsiębiorstwo jednoosobowe spółki (cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, spółka z o.o., akcyjna) spółdzielnia Joint-Venture JSSP pp
Kryteria wyboru formy prawnej przedsiębiorstwa koszty założenia zakres kontroli wielkość podejmowanego ryzyka elastyczność dokonywania zmian potrzeby kapitałowe opodatkowanie
Spółki osobowe a kapitałowe Podobieństwa i różnice liczba wspólników kapitał zakładowy minimalny wkład wspólnika obowiązek zawarcia umowy w określonej formie obowiązek rejestracji przedsiębiorstwa osobowość prawna
Spółki osobowe a kapitałowe cd. porównania odpowiedzialność za zobowiązania reprezentowanie prowadzenie księgowości dopuszczalne formy opodatkowania kontrola nad działalnością firmy procedury zakładania i likwidacji