NAWOZY SZTUCZNE ZALETY I WADY Nawozy to substancje używane w rolnictwie przy uprawie roślin. Zwiększają wysokość i jakość plonów poprzez wzbogacanie gleby w składniki pokarmowe. Przygotowały: Paulina Panek Joanna Pauch Biologia, rok 1 mgr, gr.II

Czym są nawozy??? Nawozy to substancje używane w rolnictwie przy uprawie roślin. Zwiększają wysokość i jakość plonów poprzez wzbogacanie gleby w składniki pokarmowe. .

Nawozy sztuczne – nawozy mineralne (bezpośrednie) jednoskładnikowe wieloskładnikowe Nawozy sztuczne, inaczej nawozy mineralne, to substancje chemiczne lub przetwarzane, produkowane i dostarczane przez wytwórnie przemysłowe. Mają działanie wzbogacające glebę w składniki mineralne, wymagane do rozwoju roślin i poprawienia struktury gleby, regulacji jej kwasowości Nawozy mineralne - zawierają bezpośrednio przyswajalne dla roślin związki chemiczne. Produkuj się je kopalin, rudy, odpadów przemysłu hutniczego oraz odpadów pochodzenia zwierzęcego

Nawozy jednoskładnikowe N - azotowe P - fosforowe K - potasowe jednoskładnikowe; dzieli się ze względu na główny składnik tzn. N, P, K, czyli są to nawozy sztuczne azotowe, fosforowe, potasowe.  

Nawozy wieloskładnikowe są to nawozy uniwersalne, stanowiące mieszaniny dwóch lub trzech składników(azot,  fosfor, potas), mieszaniny nawozów sporządzane mechanicznie, lub w wyniku reakcji chemicznych. Posiadają potrzebne dla każdego rodzaju rośliny składniki, mikro i makroelementy. Niektóre nawozy wieloskładnikowe: - Amofosy - Azofoska - Nitrofoska - Polifoska

mikronawozy mikronawozy; dostarczają niezbędnych mikroelementów jak Cu, B, Zn, Cr, Co, Mn, i inne wywierając stymulujące działanie na wzrost roślin wymagane jest stosowanie niewielkich ilości takich nawozów w zależności od rodzaju gleby i uprawy.  

Nawozy dolistne Lepsza jakość Większe plony W ostatnich latach w kraju bardzo szybko rozwija się segment nawozów dolistnych. W obrocie znajdują się specjalne nawozy mikroelementowe do dolistnego dokarmiania poszczególnych grup roślin uprawnych, nawozy uniwersalne przeznaczone do kilku gatunków roślin oraz nawozy mikroelementowe do poprawy cech jakościowych ziarna zbóż. Stosowanie dolistnych nawozów mineralnych nie tylko zwiększa plony roślin, ale również ich jakość. Nowe nawozy mineralne to środki produkcji, które są niezbędne do racjonalnego i produkcyjnego podniesienia kultury rolnej.

Zalety stosowania nawozów dolistnych

NAWOZY SZTUCZNE - WADY Zanieczyszczenie gleby Skażenie zbiorników i cieków wodnych EUTROFIZACJA Dzisiejszy, niezwykle intensywny sposób uprawy roślin, powiedziałabym – drapieżczy i rabunkowy w stosunku do gleb, spowodował ich wyjałowienie i pozbawienie niezbędnych roślinom składników mineralnych. Skutkiem staje się utrata początkowej urodzajności gleb. Zapobieganie temu zjawisku polega na wzbogacaniu gleb w nawozy - również sztuczne.  Na pola trafia coraz więcej nawozów sztucznych. Ich nadmiar ma negatywny wpływ na glebę, na wszelkie wody – rzeki, jeziora i oceany, na organizmy w niej żyjące, a w rezultacie na nasze zdrowie.   Nawozy mineralne stosowane w nadmiarze zanieczyszczają glebę. Powodują jej przenawożenie, zakwaszenie, nagromadzenie środków chwastobójczych i owadobójczych (pestycydów) oraz skażenie paliwami i związkami metali ciężkich: ołowiem, rtęcią i kadmem. Związki te powodują również długotrwałe i trudno zauważalne zmiany w glebie. Badania wykazały, że odpływ azotu z terenów nawożonych jest 3 – 10 razy większy niż z nie nawożonych. Do zbiorników wodnych nawozy – głównie azotowe i fosforowe, dostają się poprzez ich spływ z przenawożonych pól. Skażenie zbiorników i cieków wodnych odbywa się w wyniku roznoszenia tych środków przez wiatr lub spłukiwania przez ulewne deszcze. Spływy te oraz ścieki komunalne wzbogacają obficie wszelkie wody w składniki pokarmowe, co wpływa na wzrost żyzności wód. To z kolei przyczynia się do tzw. eutrofizacji wód. Następstwem  tego zjawiska jest wzmożony rozwój roślin, przede wszystkim glonów i planktonu oraz zachwianie równowagi tlenowej zbiornika, zwłaszcza w obszarach przydennych, gdzie opadające obumarłe organizmy ulegają rozkładowi. W rezultacie dochodzi najczęściej do zupełnego zaniku tlenu w warstwach dennych zbiorników wodnych i rozpoczęcie procesów beztlenowych, z wydzielaniem siarkowodoru, metanu i innych trujących substancji.Dochodzi również do gwałtownego tzw. zakwitu wód, czyli  rozwoju olbrzymich ilości glonów i sinic, które następnie masowo obumierając doprowadzają do uduszenia się większości organizmów wodnych, zwłaszcza ryb. Zrozumiałe, że może to spowodować zanik bogatszego życia organicznego w zbiorniku. ŚMIERĆ ORG. WODNYCH

WODA NIEZDATNA DO UŻYTKU WADY CD. Niszczenie organizmów znajdujących się na obszarze stosowania nawozów Blokowanie transportu tlenu Szkodliwość nawozów sztucznych polega na niszczeniu organizmów znajdujących się na danym obszarze. Woda absolutnie nie nadaje się do celów użytkowych, ponieważ uwalniane do wody metabolity wtórne glonów są trujące zarówno dla zwierząt pijących taką wodę jak i ludzi – zwłaszcza dzieci. Duża ilość łatwo rozpuszczalnych azotanów przenika wraz z pokarmem do organizmów roślinnych, zwierzęcych i ciała człowieka. Dostają się one do krwi i łączą się z hemoglobiną uniemożliwiając transport tlenu do poszczególnych komórek ciała. WODA NIEZDATNA DO UŻYTKU

ZANIECZYSZCZENIE WODY I POWIETRZA AZOTANY Redukcja do azotynów w glebie i organizmie człowieka ZANIECZYSZCZENIE WODY I POWIETRZA Zagrożenie dla zdrowia człowieka i zwierząt Szczególnie niebezpiecznymi związkami wodorozpuszczalnymi obecnymi w wodzie, a także w wielu produktach żywnościowych są azotany. Dzięki swojej bardzo dobrej rozpuszczalności w wodzie dają się łatwo ługować z gleby i zanieczyszczaja powietrze oraz wodę, jak też i wodę podziemną. W glebie mogą one ulegać redukcji do azotynow. Azotany są związkami wchłanianymi w żołądku i jelicie do krwi.  Zrozumiałe, że również wody gruntowe (a przez to większość źródeł wody pitnej) są skażone związkami azotu. Azotany spożyte z wodą łatwo zamieniają się w organizmie człowieka w niebezpieczne azotyny. Przekształcanie się azotanów w azotyny, czyli w związki toksyczne, następuje zazwyczaj w przewodzie pokarmowym, a także podczas niewłaściwego przechowywania żywności. Głównym źródłem azotanów są jednak warzywa, które z powodu nadmiernego stosowania nawozów sztucznych i skażenia środowiska pyłami przemysłowymi zatrzymują najwięcej azotanów. Znaczną skłonnością gromadzenia azotanów odznaczają się buraki ćwikłowe, kapusta odmian wczesnych, rzodkiewka, sałata, seler, szpinak, kalarepa, pietruszka, czosnek, szczypior. Nadmierne pobranie z dietą azotanów i azotynów lub redukcja azotanów do azotynów w organizmie człowieka może prowadzić do przemiany hemoglobiny transportującej we krwi tlen w methemoglobinę niemającą zdolności odwracalnego wiązania tlenu. KUMULACJA W WARZYWACH

NIEMOWLĘTA BARDZO WRAŻLIWE AZOTANY CD. Choroba zwana methemoglobinemią uduszenie, niedorozwój umysłowy niemowląt niedotlenienie krwi, nadciśnienie tętnicze, zawały serca u dorosłych Tworzenie nitrozoamin NIEMOWLĘTA BARDZO WRAŻLIWE Dochodzi w ten sposób do powstania choroby zwanej methemoglobinemią na tle niedotlenienia. Jej objawy to sinica, bóle brzucha, wymioty, biegunki, bóle i zawroty głowy, rozszerzenie obwodowych naczyń tętniczych, spadek ciśnienia krwi i jej brązowe, o czekoladowym odcieniu zabarwienie, przyspieszenie czynności serca, duszności, senność, spadek ciężaru ciała. Szczególnie wrażliwe na zawartość azotanów i azotynów są niemowlęta. Niska kwasota soku żołądkowego niemowlęcia umożliwia rozwój bakterii, które redukują azotany NO3 do azotynów NO2. Te ostatnie związki reagują z żelazem hemoglobiny krwinek czerwonych tworząc wspomnianą methemoglobinę. Skutkiem tego jest utrata przez hemoglobinę zdolności transportujących tlen w organizmie. Jak mówiłam już wcześniej – w efekcie następuje niedotlenienie organizmu. Przy zablokowaniu 70% hemoglobiny następuje uduszenie niemowlęcia, zaś u starszych dzieci występują przewlekłe zatrucia. Dochodzi do obniżonej reakcji na bodźce świetlne i dźwięk, jak również do powstawania guzów w układzie limfatycznym będącym częścią układu odpornościowego. Chroniczne niedotlenienie organizmu u niemowląt i dzieci powoduje niedorozwój umysłowy lub opóźnienia w ich rozwoju. U dorosłych niedotlenienie krwi z powodu zatrucia związkami azotu objawia się zwykle nudnościami, ogólnym zmęczeniem oraz chronicznym bólem głowy. Podwyższona zawartość azotanów w wodzie pitnej jest u dorosłych przyczyną nadciśnienia tętniczego i zawałów serca. Stwarza również duże niebezpieczeństwo dla osób ze schorzeniami układu pokarmowego. Reakcje chemiczne pomiędzy azotynami i niektórymi pestycydami mogą prowadzić do tworzenia się nitrozoamin, które są uważane za związki rakotwórcze i mutagenne. STRUKTURA GR. NITROZOWEJ BRĄZOWY ODIEŃ SKÓRY

FOSFORANY Zanieczyszczenie gleby  wbudowanie w podłoże Rozpuszczalny ortofosforan szybko wraca do formy nierozpuszczalnej Fosforany, w przeciwieństwie do azotanów, przemieszczaja się wraz z ulegającą erozji glebą. Nawet wówczas, gdy na polu zostaną użyte w postaci rozpuszczalnego ortofosforanu, szybko wracają znowu do formy nierozpuszczalnej, łatwo ulegajacej zaadsorbowaniu na powierzchni cząstek gleby. W rezultacie fosforan wbudowuje się w podloże.

PODSUMOWANIE I WNIOSKI Stosowanie nawozów sztucznych w rolnictwie wciąż rośnie. Współobecność zalet i wad NIEUNIKNIONA Stosowanie nawozów sztucznych w rolnictwie jest bardzo popularne i wciąż rośnie. Wiążą się z tym oczywiste korzyści, jak np. szybki wzrost roślin, ale także szkody dla środowiska i człowieka  współobecność owych zalet i wad podczas stosowania nawozów sztucznych jest NIEODZOWNA I NIEUNIKNIONA. SZYBKI WZROST ROŚLIN SZKODY DLA ŚRODOWISKA

JAK ZMINIMALIZOWĆ NEGATYWNYWPŁYW NAWOZÓW NA ŚRODOWISKO I ZDROWIE CZŁOWIEKA? ??? Warto zatem zadać sobie pytanie: „ JAK ZMINIMALIZOWAĆ NEGATYWNY WPŁYW NAWOZÓW NA ŚRODOWISKO I ZDROWIE CZŁOWIEKA?” . Odpowiedź na postawione pytanie jest jednoznaczna. Mianowicie jak wynika z prezentacji bardzo wazne jest zachowanie zdrowego rozsądku w przestrzeganiu umiejętnego i właściwego stosowania tych środków.

POTĘGOWANIE NEGATYWNEGO WPŁYWU NAWOZÓW NA ŚRODOWISKO I ZDROWIE CZŁOWIEKA WYNIKA Z NIEWŁAŚCIWEGO I NIEUMIEJĘTNEGO STOSOWANIA TYCH ŚRODKÓW !!! Odpowiedź na postawione pytanie jest jednoznaczna. Mianowicie jak wynika z prezentacji bardzo wazne jest zachowanie zdrowego rozsądku w przestrzeganiu umiejętnego i właściwego stosowania tych środków.

BIBLIOGRAFIA http://www.rolnictwo.com.pl/1,1,1,1020,0,0,0,0,nawozy_i_srodki_ochrony_roslin,0,all,10,1.html http://www.eioba.pl/a78529/jak_grozny_wplyw_na_nasze_zdrowie_moga_miec_nawozy_sztuczne http://poradnikogrodniczy.pl/nawozy-organiczne-czy-mineralne.php http://www.farmer.pl/srodki-produkcji/nawozy/nawozy_mineralne_jako_czynnik_wzrostu_efektywnosci_produkcji_roslinnej,9f9791ebf87057937769.html http://www.sciagnij.info/nawozy-sztuczne-i-ich-wplyw-na-srodowisko/ http://www.bryk.pl/teksty/studia/pozostałe/ekologia/10851-rolnictwo_ekologiczne.html http://www.sciaga.pl/tekst/51876-52-wady_i_zalety_rolnictwa_wspolczesnego_i_ekologicznego http://www.sciaga.pl/tekst/25620-26-nawozy_sztuczne Sigmund F. Zakrzewski : „Podstawy toksykologii środowiska”, Warszawa 2000, Wydawnictwo Naukowe PWN, str. 147 Witold Seńczuk „Toksykologia. Podręcznik dla studentów, lekarzy i farmaceutów”, Warszawa 2002, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, str. 701 - 702

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ 