INSTALACJE TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH – AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA W KRAKOWIE KATEDRA MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH SPOTKANIE KONSULTACYJNE POMOC TECHNICZNA MRR INSTALACJE TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH – UWARUNKOWANIA, REALIA, ZAGROŻENIA PERSPEKTYWY BUDOWY Tadeusz Pająk Szczecin – 8 lipca 2008 r.

PODSTAWOWE TEZY REFERATU: instalacje termicznego przekształcania odpadów komunalnych, zwane spalarniami odpadów, stanowią nieodłączny element nowoczesnych – zgodnych z prawem wspólnotowym i krajowym – systemów kompleksowego zagospodarowania odpadów komunalnych, szeroko stosowanych w krajach UE–15 i ciągle w niewielkim zakresie w nowych krajach członkowskich UE, ITPOK są niezbędne, szczególnie w systemach gospodarki odpadami dużych polskich miast, aby w skali kraju zostały wypełnione przyjęte zobowiązania akcesyjne i ustawowo zapisane wymagania w zakresie redukcji odpadów ulegających biodegradacji, jak także odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych - co udowadnia KPGO 2010, celem wypełnienia zobowiązań akcesyjnych i wymagań ustawowych należy jak najszybciej opracować wymaganą przez Fundusz Spójności dokumentację, aby w ten sposób wykorzystać środki finansowe zarezerwowane na budowę ITPOK w ramach PO „Infrastruktura i Środowisko” i przystąpić do ich budowy – tzw. lista indykatywna dużych projektów – ogłoszona przez MRR, stanowiąca swojego rodzaju program budowy w Polsce tego typu obiektów o wartości 1087 mln €,

PODSTAWOWE TEZY REFERATU: program budowy ITPOK w Polsce jest już obecnie poddany bardzo dużej presji czasu, którego pozostaje coraz mniej – chodzi głównie o terminy realizacji przyjętych zobowiązań akcesyjnych i ustawowych, dotyczących szczególnie redukcji odpadów ulegających biodegradacji i odzysku odpadów opakowaniowych, rosnące dynamicznie koszty inwestycji, w tym inwestycji w ochronie środowiska, są również bezpośrednią funkcją czasu, a opóźnianie decyzji o rozpoczęciu umowy może wiązać się z jej wyższym kosztem inwestycyjnym, rozpoczęcie procesu przedinwestycyjnego instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych wraz z wszelkimi procedurami wymaganymi dla uzyskania finansowania z FS, a szczególnie analizą uwarunkowań środowiskowych i kampanią dla pozyskania akceptacji społecznej, to w chwili obecnej podstawowe wyzwanie dla krajowej gospodarki odpadami komunalnymi w dużych polskich miastach lub regionach kraju i odpowiedzialnych za tę gospodarkę władz i rad miasta.

DLACZEGO M. SZCZECIN POTRZEBUJE INSTALACJĘ TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH?

DLACZEGO SZCZECIN POTRZEBUJE INSTALACJĘ TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH BEZ BUDOWY ITPOK M. SZCZECIN NIE WYPEŁNI NAŁOŻONYCH NA GMINĘ OBOWIĄZKÓW WYNIKAJĄCYCH Z REDUKCJI ILOŚCI SKŁADOWANYCH ODPADÓW ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI – art. 16 a UOO (dowód w dalszej części). BEZ BUDOWY ITPOK M. SZCZECIN NIE ZREDUKUJE STRUMIENIA MASY ODPADÓW KOMUNALNYCH DOTĄD W 94% SKŁADOWANYCH NA SKŁADOWISKACH (Dalsze, Rymań, Leśno Górne), A PONADTO OD 01.01.2013 r. NIE BĘDZIE MOGŁO ICH W OGÓLE SKŁADOWAĆ, MIMO DUŻEGO POTENCJAŁU DYSPOZYCYJNEJ POJEMNOŚCI TYCH SKŁADOWISK (3,4 mln m3 ). BEZ BUDOWY ITPOK M. SZCZECIN NIE WYKONANA ZOBOWIĄZAŃ DOTYCZĄCYCH RECYKLINGU I ODZYSKU PAPIERU. W 2010 TRZEBA DOKONAĆ REDUKCJI DO POZIOMU 55%. ODZYSK ENERGII JEST TAKŻE FORMĄ ODZYSKU PAPIERU. NIE BUDUJĄC ITPOK M. SZCZECIN STRACI NIE TYLKO około 60% WARTOŚCI DOFINANSOWANIA Z FS, A TAKŻE ZMUSZONE BĘDZIE PONOSIĆ KARY (do 260 mln €/d). BUDUJĄC ITPOK M. SZCZECIN NIE NARUSZY ZASAD ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU, NIE NARAZI MIESZKAŃCÓW ANI ŚRODOWISKA NA ZAGROŻENIE ZDROWIA LUB JAKIEKOLWIEK INNEGO RODZAJU ZAGROŻENIA.

O JAKIEJ ROLI INSTALACJI TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH JEST WYŁĄCZNIE MOWA?

W SYSTEMIE ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓW MIEJSCE I ROLA ITPOK W SYSTEMIE ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓW

IDEA STRUKTURY WSPÓŁCZESNEGO MODELU KOMPLEKSOWEJ GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI

(W SENSIE TECHNICZNYM) NAJPIERW USTALMY CO TO JEST ITPOK (W SENSIE TECHNICZNYM)

UPROSZCZONY SCHEMAT ITPOK

SPALARNIA ODPADÓW KOMUNALNYCH SPITTELAU – SCHEMAT PROCESOWY Zasyp odpadów Kocioł parowy     Ciepło zdalaczynne Mleczko wapienne   NAOH Świeża woda Gaz ziemny Amoniak Przesył ciepła G Mleczko wapienne Środki wytrącające Wymienniki ciepła Żużel Złom żelaza Pyły lotne Placki filtracyjne Czysta woda

NASTĘPNIE USTALMY ILE JEST OBECNIE ITPOK W KRAJACH UE

SPALARNIE ODPADÓW KOMUNALNYCH POLSCE W PERSPEKTYWIE LAT 2010 - 2013 w UE-15 oraz w POLSCE W PERSPEKTYWIE LAT 2010 - 2013 UE–15 obecnie: około 370 instalacji Polska obecnie: 1 instalacja

SPALARNIE ODPADÓW KOMUNALNYCH w UE-15 oraz w POLSCE W PERSPEKTYWIE LAT 2010 - 2014 UE-15 obecnie: około 26 % (43 mln Mg/a) udziału w stosowanych metodach przeróbki odpadów Polska około 2014 r. 16% udziału

Ilość spalarni odpadów Brno – ok. 50 mln Euro z fund. ISPA INSTALACJE TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH W NOWYCH KRAJACH UE Kraj Ilość spalarni odpadów o wydajności >3 Mg/h Czechy (Praga, Brno i Liberec) 3 Brno – ok. 50 mln Euro z fund. ISPA Bułgaria, Rumunia Estonia Litwa, Łotwa Polska (Warszawa) 1 Słowacja (Bratysława, Trnawa) 2 Słowenia Węgry (Budapeszt)

PLANY BUDOWY I ROZWOJU INSTALACJI TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH W KRAJACH UE TEZA: instalacje termicznego przekształcania odpadów komunalnych (ITPOK) są intensywnie rozbudowywane w wiodących krajach UE. Zasadniczym tego powodem jest spełnienie wymagań dyrektywy 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów. W systemach gospodarki odpadami są stosowane od około 100 lat i perspektywy ich wykorzystania sięgają kolejnych dziesiątek lat.

NIEMCY Aktualnie: 66 ITPOK (2006) 18,5 mln Mg/a termicznie przekształconych odpadów komunalnych (2007) Plany rozbudowy: wobec tzw. „Deponieverbot” (1. 06. 2005 r.) – plany budowy ITPOK na łączną wydajność 7 mln, z tego od 1.06.2005 r. 2 mln Mg/a ITPOK (co odpowiada wszystkim polskim obecnym planom w zakresie budowy ITPOK!!!) jest już w eksploatacji, a kolejne 2,3 mln Mg/a ITPOK znajduje się aktualnie w zaawansowanym etapie budowy. Źródło danych: Materiały konferencyjne „Energie aus Abfall”, Berlin 2008. Wydawca: K.J. Thome-Kozmiensky, styczeń 2008 r.

PLANOWANY WZROST ZDOLNOŚCI PRZEROBOWYCH ITPOK W SZWECJI 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 2000 2002 2004 2001 2003 [ Mln ton] Istniejące W budowie Pozwolenie budowlane Planowane bez pozwolenia na budowę ca 2009 3,3 0,9 0,1 0,8 Profu

MODERNIZACJA LUB BUDOWA NOWYCH SPALARNI W SZWECJI Istniejące i planowane zakłady 2005 Istniejące Planowane nowe lub modernizacja Incineration WasteMap® Profu źródło: „Rosnący biznes” Johan Sundberg, Profu study, 2005 presented at ISWA, 4th Beacon Waste-to-Energy Conference, Malmö, 20/10/2005

AUSTRIA Aktualnie: 9 ITPOK (2007) 1,7 mln Mg/a termicznie przekształconych odpadów komunalnych (2007), zasadniczy powód rozbudowy: zakaz składowania odpadów w postaci nieprzetworzonej, wymagania dla składowania: < 5% TOC (wagowo) oraz < 6600 kJ/kg po MBA Prognozy na rok 2012: kolejnych 6 nowych ITPOK, łączna prognozowana wydajność 3,3 mln Mg/a Źródło danych: Materiały konferencyjne „Energie aus Abfall”, Berlin 2008. Wydawca: K.J. Thome-Kozmiensky, styczeń 2008 r.

NAJNOWSZE ITPOK W AUSTRII Land/miejscowość Ilość linii Wydajność całkowita [ Mg/h ] Rodzaj technologii Rok uruchomienia Wiedeń EBS Wiedeń Pfaffenau 1 2 110 000 250 000 fluidalna rusztowa 2004 jesień 2008 Dolna Austria Dürnrohr (rozbud.) 300 000 regionalna 2007 Górna Austria Wels 2 230 000 2005 (rozbudowa o drugą linię koszt ok. 100 mln Euro ) Karyntia Arnoldstein 80 000 wrzesień 2004 Styria Niklasdorf 100 000 2003/2004  

WYBUDOWANE LUB PROJEKTOWANE ITPOK NA PRZYKŁADZIE AUSTRII DOLNA AUSTRIA, rozbudowa MVA Dürnrohr – stan budowy maj 2003 r. Przejęcie do eksploatacji po rozbudowie: 2007 r.

WYBUDOWANE LUB PROJEKTOWANE ITPOK NA PRZYKŁADZIE AUSTRII                                                                                                                                                  Górna Austria, Wels 2 – uruchomienie październik 2005 Wydajność 230 000 Mg/a, koszt ok. 100 mln Euro

WYBUDOWANE LUB PROJEKTOWANE ITPOK NA PRZYKŁADZIE AUSTRII Instalacja w Karyntii w Arnoldstein, 80 000 Mg/a, 10,7 Mg/h

WYBUDOWANE LUB PROJEKTOWANE ITPOK NA PRZYKŁADZIE AUSTRII OTWARCIE 4 października 2008 Budowa 3 wiedeńskiej spalarni Pfaffenau, 250 000 Mg/a, koszt około 180 mln €

FRANCJA - SPALARNIA ISSY LES MOULINEAUX OTWARTA W KWIETNIU 2008 r.

FRANCJA - SPALARNIA ISSY LES MOULINEAUX Podstawowe dane nt. projektu: 2 linie sortowania odpadów, w sumie 50 000 Mg/a, 2 linie spalania odpadów (2 x 30,5 Mg/h), w sumie 460 000 Mg/a, technologia rusztowa, Von Roll, suche oczyszczanie spalin, SCR, odzysk energii: 50 MWe oraz upust ciepłowniczy, koszt inwestycyjny: całkowity: 580 mln € ITPOK: 150 mln € przejęcie do eksploatacji: marzec 2008.

FRANCJA - SPALARNIA ISSY LES MOULINEAUX Budynek instalacji w 2/3 wysokości pod poziomem lustra wody. Wysokość budynku w krajobrazie otoczenia 21 m, wraz z kominem (wymóg architekta miasta).

CZY KRAJE UE-15 ODCHODZĄ OD BUDOWY SPALARNI ODPADÓW? KONKLUZJE rozwinięte kraje UE w dalszym ciągu rozbudowują lub modernizują swoje ITPOK, zasadniczym powodem rozbudowy ITPOK jest wymuszone prawem odejście od składowania odpadów, kolejnym powodem jest wykorzystanie energii zawartej w odpadach.

W POLSCE ODPADÓW KOMUNALNYCH ILE WYTWARZAMY W POLSCE ODPADÓW KOMUNALNYCH I JAK JE ZAGOSPODAROWUJEMY

POLSKA GOSPODARKA ODPADAMI KOMUNALNYMI AKTUALNIE wg danych z I etapu KPGO 2010 około 11,8 mln ton odpadów komunalnych wytwarzanych rocznie (wg stanu 2005 r.) duże miasta 360 kg/M,a średnio 273 kg/M,a 92,5% odpadów jest deponowane (2007) 2% kompostowanie 5% selektywna zbiórka odpadów (2007) 0,5% termiczne przekształcanie (tylko ZUSOK)

POLSKA NA TLE POZOSTAŁYCH KRAJÓW EU W ZAKRESIE STOWOANYCH SYSTEMÓW GOSPODARKI ODPADAMI Source: CEWEP 2004

CZY ŁATWO JEST ZBUDOWAĆ SPALARNIĘ? PODSTAWOWE UWARUNKOWANIA

ZESPÓŁ PODSTAWOWYCH UWARUNKOWAŃ ZWIĄZANYCH Z PROJEKTEM I WDROŻENIEM INSTALACJI TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH

OBECNY SYSTEM OPŁAT ZA ODBIÓR I UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH, A BUDOWA ZAKŁADÓW TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW W POLSCE trzykrotnie podejmowano już rekonstrukcję systemu opłat za odbiór i unieszkodliwianie odpadów i nadal system ten budzi żywą dyskusję, nadal istnieje brak skutecznego systemu zarządzania gospodarką odpadami przez gminę, następuję odpływ odpadów na składowiska oferujące niższe ceny, dyskusyjność funkcjonowania obecnego modelu opłat w przypadku bardziej rozbudowanych systemów gospodarki odpadami, a szczególnie systemów z zastosowaniem termicznego przekształcania odpadów, jak rozłożyć opłaty na mieszkańców ?

Billions of savings Lato / Zima 0,3 (zmiana czasu letniego) ZNACZENIE ENERGII ZAWARTEJ W ODPADACH WŚRÓD INNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ODNAWIALNEJ (2002) Mln toe* Hydroenergia 15 Drewno 8,3 Odpady (Spalanie) 1,5 (5.5%) ® 5 Mtoe ? Biopaliwa 0,36 Pozostałości rolnicze 0,26 Pompy cieplne 0,23 Biogaz 0,14 Geotermia 0,13 Wiatr 0,07 Słońce, fale 0,03 Całkowita 25,93 Billions of savings Lato / Zima 0,3 (zmiana czasu letniego) * 0,222 toe/MWhe, ratio Ademe État de l’Art 2000

OD DYREKTYWY 2001/77/WE DO ART. 44 UOO ART. 44 ust. 8 i 9 UOO DYREKTYWA 2001/77/WE Art. 2b. DEFINICJA BIOMASY JAKO OZE ODPADY O CHARAKTERZE BIO SĄ BIOMASĄ I OZE Jednak tylko w procesie ich termicznego przekształcania ART. 44 ust. 8 i 9 UOO FAKULTATYWNE ROZPORZĄDZENIE MŚ DO ART. 44

FAKULTATYWNE ROZPORZĄDZENIE MŚ DO ART. 44 STAN ZAAWANSOWANIA PROJEKTU FRAKCJE BIO JAKO OZE W ZMIESZANYCH ODPADACH KOMUNALNYCH W PALIWACH Z ODPADÓW (poza paliwami z art. 49a UOO) Projekt rozporządzenia MŚ rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych, jako energii z odnawialnego źródła energii Projekt rozporządzenia MG w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczania opłaty zastępczej oraz zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii Zachowanie wymagań jak dla spalarni i współspalarni

INSTALACJI TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH, JAKO ŹRÓDŁO CO2 NEUTRALNE TEZY: podczas I okresu rozliczeniowego emisji CO2 (2005 – 2007), spalarnie odpadów komunalnych nie były brane pod uwagę, w drugim okresie rozliczeniowym emisji CO2 (2008 – 2012), szczególnie wobec drastycznego zmniejszenia limitów emisji CO2, kwestia traktowania ITPOK jako źródeł CO2 neutralnych, staje się coraz bardziej aktualna.

INSTALACJI TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH, JAKO ŹRÓDŁO CIEPŁA NA PRZYKŁADZIE WIEDNIA, UPPSALA ORAZ WARSZAWY TEZY: odpady komunalne to 3, co do potencjału, źródło energii, w odróżnieniu od paliw kopalnych źródło to ma charakter niewyczerpalny, wszak odpady będą powstawać tak długo, jak długo będą istnieć społeczności, termiczne przekształcanie odpadów, w odróżnieniu od ich składowania, nie jest marnotrawstwem surowców, a źródłem użytecznej dla ich wytwórców energii.

SCHEMAT WIEDEŃSKIEGO SYSTEMU PRZESYŁU CIEPŁA SIECIOWEGO OMV Raffinerie Simmering Własne Obce Leopoldau CIEPŁOWNIE Energ. Konw. EbS SIEĆ CIEPŁOWNICZA Flötzersteig Spalarn. odp. Spittelau Kotły szcz. Arsenal UŻYTKOWNIK Kagran Energ.przem. Inzersdorf Hrachowina/Henkel 41

MOC ZAINSTALOWANA U WYTWÓRCÓW ZDALACZYNNEJ ENERGII CIEPLNEJ WIEDEŃ 2007 Moc ITPOK łącznie – 6%

Udział ITPOK łącznie – 23,1% ZDALACZYNNA ENERGIA CIEPLNA WYTWORZONA PRZEZ POSZCZEGÓLNYCH WYTWÓRCÓW ENERGII - WIEDEŃ 2007 Udział ITPOK łącznie – 23,1%

PRODUKCJA CIEPŁA SYSTEMOWEGO NA PRZYKŁADZIE ITPOK UPPSALA, SZWECJA

CYKL UZGADNIANIA I CZAS REALIZACJI INWESTYCJI SPALARNI ODPADÓW Na przykładzie instalacji dla ARNOLDSTEIN – Austria (od momentu opracowania koncepcji i przeprowadzenia referendum) 14 lutego 1999 r. przeprowadzono referendum w Gminie Arnoldstein. W referendum wzięło udział 78% mieszkańców, 58% powiedziało tak. Rola KK ds. OOŚ w ocenie bezpieczeństwa ekologicznego spalarni odpadów

SPALANIE NA RUSZCIE W ATMOSFERZE WZBOGACONEJ W TLEN – np SPALANIE NA RUSZCIE W ATMOSFERZE WZBOGACONEJ W TLEN – np. TECHNOLOGIA SYNCOM VERFAHREN

PROTESTY I AKCEPTACJA SPALARNI ODPADÓW –PRZYKŁAD Z KRAKOWA

CYTATY Z PRASY: W Nowej Hucie niepokój. W mieszkaniach socrealistycznych bloków, w knajpkach, u fryzjera, na przystankach autobusowych – wszędzie w ostatnich dniach dyskutuje się na jeden temat. Spalarnia – wypowiedzenie tego słowa uruchamia lawinę złorzeczeń i przekleństw. Mało w Nowej Hucie dymiło kominów? Znowu chcą nas truć? Po naszym trupie. Nie pozwolimy na to, by pod naszymi domami powstało centralne śmietnisko miasta – przestrzegają mieszkańcy zawiązujący pierwsze komitety protestacyjne...” Dziennik Polski Nr 62 wydanie niedzielne, 14. III. 2004,

CYTATY Z PRASY: „Wiadomość o wybudowaniu spalarni śmieci nasuwa pytania: dlaczego w Nowej Hucie? Czym sobie na to zasłużyliśmy? Za co nas karzecie? Nasuwa także wizje dymiącej spalarni, jeszcze bardziej zatrutej gleby i powietrza, jak koszmar, który zaczął nabierać realnych kształtów. Czyżby to miała być powtórka z historii, gdzie dym jak czarny duch będzie wisiał nad Nową Hutą.....? Czasopismo „Nowa Huta – pismo młodych miłośników”, nr 2, kwiecień 2004 r.

ILE NOWYCH ITPOK I DLACZEGO POTRZEBUJE POLSKA, POTRZEBUJE KRAKÓW?

WYMAGANIA DOTYCZĄCE REDUKCJI ODPADÓW ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI WIODĄCE KRYTERIUM: WYMAGANIA DOTYCZĄCE REDUKCJI ODPADÓW ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI Art. 5.2. dyrektywy 99/31/WE Art. 16a pkt. 2a oraz 4 znowelizowanej ustawy o odpadach (Dz. U. 2005, Nr 175, poz. 1458), wskazujący, że jest to ustawowo zapisane zadanie własne gminy w zakresie gospodarki odpadami.

WYMAGANIA DOTYCZĄCE REDUKCJI ODPADÓW ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI Zgodnie z treścią art. 5.2 dyrektywy 99/31/WE oraz art. 16a ust.4 znowelizowanej ustawy o odpadach redukcję tę należy przeprowadzić w trzech, następująco zdefiniowanych etapach: do dnia 31 grudnia 2010 r. – ilość odpadów komunalnych kierowanych na składowiska wynosić ma nie więcej niż 75% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r., do dnia 31 grudnia 2013 r. – ilość odpadów komunalnych kierowanych na składowiska wynosić ma nie więcej niż 50% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. , do dnia 31 grudnia 2020 r. – ilość odpadów komunalnych kierowanych na składowiska wynosić ma nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.

WYMAGANIA DOTYCZĄCE REDUKCJI ODPADÓW ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI DLA M WYMAGANIA DOTYCZĄCE REDUKCJI ODPADÓW ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI DLA M. SZCZECINA do dnia 31 grudnia 2010 r. – M. Szczecin może zdeponować 35 000 Mg odpadów ulegających biodegradacji – redukcja 55 000 Mg/rok, do dnia 31 grudnia 2013 r. – M. Szczecin może zdeponować 23 000 Mg odpadów ulegających biodegradacji – redukcja 67 000 Mg/rok, do dnia 31 grudnia 2020 r. – M. Szczecin może zdeponować 15 000 Mg odpadów ulegających biodegradacji – redukcja 75 000 Mg/rok, gdy rocznie M. Szczecin wytwarza około 90 000 Mg/a odpadów ulegających biodegradacji.

WYMAGANIA DOTYCZĄCE SKŁADOWANIA ODPOWIEDNIO PRZETWORZONYCH ODPADÓW KOMUNALNYCH Zgodnie z zapisami rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów i procedur dopuszczenia odpadów do składowania na składowiskach danego typu (Dz. U. Nr 186, poz. 1553 z późn.zm.): OD 1 STYCZNIA 2013 r. nie będzie można składować odpadów komunalnych, których wartości graniczne przekraczają: ogólny węgiel organiczny TOC > 5% strata przy prażeniu > 8% ciepło spalania > 6 MJ/kg

WYMAGANIA DOTYCZĄCE SKŁADOWANIA ODPOWIEDNIO PRZETWORZONYCH ODPADÓW KOMUNALNYCH c.d. Podobne przepisy, dotyczące zakazu składowania nieprzetworzonych odpadów komunalnych obowiązują w Austrii w Niemczech, Holandii, Belgii i niewątpliwie wymuszają potrzebę budowy spalarni odpadów. Ze względu na istotne problemy z praktycznymi możliwościami wdrożenia ww. rozporządzenia przewiduje się, że zastosowana zostanie karencja do końca roku 2012.

WYMAGANIA DOTYCZĄCE REDUKCJI ODPADÓW ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI wg danych zaczerpniętych z KPGO 2010 Ilość odpadów do unieszkodliwiania i odzysku wg danych KPGO 2010 do 31 grudnia 2010 2,50 mln Mg* do 31 grudnia 2013 3,50 mln Mg* * - po zaokrągleniu wg KPGO 2010 Czy w dużych polskich miastach, można dokonać recyklingu organicznego odpadów ulegających biodegradacji i w ten sposób dokonać ich redukcji? czy jest uzasadnionym kompostować odpady zmieszane? czy można pozyskać frakcję organiczną u źródła? gdzie i ile możemy wykorzystać wyprodukowanego kompostu?

WYMAGANIA DOTYCZĄCE REDUKCJI ODPADÓW ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI WYNIKAJĄCY STĄD STRUMIEŃ ODPADÓW BIO DO UNIESZKODLIWIENIA LUB ODZYSKU Ilość odpadów do unieszkodliwiania i odzysku wg danych KPGO 2010 do 31 grudnia 2010 2,50 mln Mg do 31 grudnia 2013 3,50 mln Mg kompostowanie spalanie kompostowanie spalanie 1,75 mln Mg 0,75 mln Mg 2,50 mln Mg 1,0 mln Mg (1,5 mln Mg odpady zmieszane)* (2,0 mln Mg zmieszane)* 7 ITPOK 10 ITPOK * - przy przyjęciu 50% udziału masowego odpadów biodegradowalnych

PODSTAWOWY WNIOSEK ODNOŚNIE ILOŚCI SPALARNI ODPADÓW W POLSCE koniecznych do zbudowania w terminie do dnia 31 grudnia 2010 r. oraz 31 grudnia 2013 r. Prognozowana ilość koniecznych spalarni odpadów komunalnych w Polsce do 31 grudnia 2010 r. 7 spalarni do 31 grudnia 2013 r. 10 spalarni JEST TO NAJMNIEJSZA Z MOŻLIWYCH ILOŚĆ SPALARNI

IMPLIKACJE WYNIKAJĄCE Z ZAPISÓW DYREKTYWY 94/62/EC ORAZ USTAWY O OPAKOWANIACH I ODPADACH OPAKOWANIOWYCH ODZYSK ODPADÓW OPAKOWANIOWYCH DO ROKU 2014 TO MIĘDZY INNYMI KONIECZNOŚĆ TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA (ODZYSKU ENERGII) OKOŁO 0,5 mln Mg/a odpadów opakowaniowych A zatem: TAKĄ CO NAJMNIEJ WYDAJNOŚĆ SPALARNI NALEŻY ZAGWARANTOWAĆ W PERSPEKTYWIE LAT 2013 - 2014

II OŚ PRIORYTETOWA : Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi. INDYKATYWNY WYKAZ DUŻYCH PROJEKTÓW – przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 3 stycznia 2007 r. WŚRÓD NICH LISTA SPALARNI ODPADÓW. LISTA TA PREZENTUJE PROJEKTY PRZEWIDZIANE DO BUDOWY W RAMACH PROGRAMU OPERACYJNEGO „INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO”. II OŚ PRIORYTETOWA : Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi. CZY NASTĄPI PRZYSPIESZENIE PROGRAMU BUDOWY SPALARNI ODPADÓW, CZY WYKORZYSTAMY ZAREZERWOWANE ŚRODKI FINANSOWE?

  PERSPEKTYWY BUDOWY W POLSCE ITPOK „METRO – SPALARNIA” wg Prof. E. Kempy   MIASTO Planowana  wydajność [ Mg/a ] Ewentualna lokalizacja  Perspektywa uruchomienia [ rok ] KRAKÓW 539,03 mln zł 250 000 w trakcie negocjacji społecznych powyżej 2010 KATOWICE 1o 539,03 mln zł 2o 539,03 mln zł regionalna (Ruda Śląska) regionalna (Katowice) w latach: 2010 ÷ 2015 Szczecin 287,5 mln ~ 150 000 w trakcie dyskusji Gdańsk 539 mln zł ~ 250 000 1.) Regionalna dla Trójmiasta pow. 2010 WARSZAWA 1o 533,04 mln zł 2o brak szacunku 265 200 2.) b.d. teren ZUSOK, druga linia brak powyżej 2013 ŁÓDŹ 413 mln zł ~ 250 000 w trakcie analizy POZNAŃ 209 mln ~ 200 000 w trakcie negocjacji społeczn. BIAŁYSTOK 186 mln ~ 100 000 regionalna powyżej 2010 Łączna wydajność: 1 955 000 Mg/a Łączny koszt inwestycyjny: 3 765 mln zł 1.) - instalacja wykorzystująca paliwo z odpadów typu RDF, BRAM 2.) - dotyczy uruchomienia drugiej linii dla istniejącej obecnie spalarni na terenie Zakładu Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych

OCENA STOPNIA ZAAWANSOWANIA PROJEKTÓW BUDOWY SPALARNI W SYSTEMACH GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI DLA DUŻYCH POLSKICH MIAST

PLANY BUDOWY SPALARNI ODPADÓW KOMUNALNYCH DLA MIASTA KRAKOWA

PLANY BUDOWY SPALARNI ODPADÓW KOMUNALNYCH DLA MIASTA KRAKOWA Początek dyskusji: Program gospodarki odpadami dla m. Krakowa – paźdz. 1998 r. I. Szansa Fundusz ISPA grudz. 2000 – stanowisko KE negatywne II. Szansa Fundusz Spójności – marzec 2004 – stanowisko KS negatywne. III. Szansa rok 2008 ostatnia szansa

SPALARNI ODPADÓW W WARSZAWIE (rozbudowa „Zabranieckiej”) PLANY BUDOWY SPALARNI ODPADÓW W WARSZAWIE (rozbudowa „Zabranieckiej”) 24 maja 2007 r. start opracowania dokumentacji wymaganej przez Komisję Europejską dla przedstawienia wniosku do Funduszu Spójności, kwiecień 2008 r. – praca studyjna ukończona wniosek może zostać skierowany do Brukseli.

SPALARNI ODPADÓW W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM PLANY BUDOWY SPALARNI ODPADÓW W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM

SPALARNI ODPADÓW W POZNANIU PLANY BUDOWY SPALARNI ODPADÓW W POZNANIU

SPALARNI ODPADÓW W POZOSTAŁYCH MIASTACH: PLANY BUDOWY SPALARNI ODPADÓW W POZOSTAŁYCH MIASTACH: SZCZECINIE ŁODZI BIAŁYMSTOKU GDAŃSKU OLSZTYNIE TORUNIU & BYDGOSZCZY

BEZPIECZEŃSTWO EKOLOGICZNE ZE STRONY SPALARNI ODPADÓW MITY I FAKTY dioksyny zabijają (przykład ZUSOK, piece domowe jako realne zagrożenie), w dzień filtry pracują nocą są wyłączone, nie ma miejsca na recykling, wszystko zostanie spalane, sprzeczne z zrównoważonym rozwojem, zabiorą miejsca pracy, itp. itp. Proszę o inne przykłady, nie mają wad?

PODSUMOWANIE Wybudowanie kilku krajowych spalarni odpadów komunalnych w terminie do końca roku 2010 nie jest praktycznie możliwe. Czy Polska i poszczególne gminy wypełnią zobowiązania akcesyjne? Jak wysokie będą kary? Budowa spalarni do końca 2013 r., wymaga podjęcia natychmiastowych działań, aby właściwie przygotować wymagane przez KE wnioski (lista indykatywna) i wykorzystać środki finansowe dostępne w ramach Funduszu Spójności. Projekty budowy spalarni odpadów w dużych polskich miastach, wymagają podejmowania permanentnych przedsięwzięć w zakresie podnoszenia i kształtowania świadomości ekologicznej mieszkańców tych miast. Wymagają też jednolitego stanowiska politycznego.

OSTATECZNA KONKLUZJA: NAJWYŻSZY CZAS NA START !

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ pajak@imir.agh.edu.pl